Gabriela Zapolska Książki o średniowieczu - książki, ebooki i audiobooki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność

Przepraszamy, wygląda na to, że tym razem nie znaleźliśmy produktów dla Twojego zapytania.

Sugestie:

  • Sprawdź, czy na pewno poprawnie wpisałeś szukaną frazę
  • Skorzystaj z katalogu, aby w ten sposób znaleźć interesujący Cię produkt
  • W razie dodatkowych pytań, skontaktuj się z nami przy użyciu formularza kontaktowego

Gabriela Zapolska Książki o średniowieczu - książki, ebooki i audiobooki

Gabriela Zapolska to pseudonim artystyczny polskiej aktorki, twórczyni dramatów, powieści, a także publicystki i krytyczki teatralnej oraz artystycznej. Maria Gabriela Janowska zadebiutowała literacko jako Gabriela Zapolska w roku 1883, a wcześniej pseudonim ten przyjęła w ramach swojej pracy aktorskiej. Uważana jest za jedną z czołowych przedstawicielek polskiego naturalizmu, ostro krytykującą i kpiącą z moralnej obłudy ówczesnego mieszczaństwa. Była to także autorka wszechstronna – pisała zarówno dramaty, komedie satyryczne, jak i powieści.

Życiorys Gabrieli Zapolskiej

Maria Gabriela Janowska, z domu Piotrowska herbu Korwin, po pierwszym mężu Śnieżko-Błocka, urodziła się 30 marca 1857 roku na Wołyniu, we wsi Podhajce na przedmieściach Łucka. Jej ojciec, Wincenty, był zamożnym ziemianinem, a matka, Józefa z Karskich, była warszawską tancerką baletową. W roku 1876, pod presją rodziny, wyszła za mąż za Konstantego Śnieżko-Błockiego, porucznika gwardii cesarskiej, a przy tym ziemianina ze Żmudzi. Głębokim pragnieniem Marii Janowskiej było zostanie aktorką – udzielała się w różnych teatralnych zespołach wędrownych oraz okresowych, w wielu wypadkach półamatorskich, na terenie Galicji, Królestwa Polskiego oraz Poznańskiego. W amatorskim teatrze w Warszawie zaczęła działać w 1897 roku. Dwa lata później związała się z innym mężczyzną i zaszła w ciążę, po czym odeszła od męża (małżeństwo zostało unieważnione w 1888 roku), porzucając tym samym rodzinę i środowisko, w którym dotychczas się obracała. Zadebiutowała na deskach teatru pod nazwiskiem pierwszego męża 9 listopada 1879 roku w amatorskim Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności i tu występowała do kwietnia 1880 roku. 26 stycznia 1882 roku pojawiła się po raz pierwszy w teatrze w Krakowie i to tam po raz pierwszy użyła pseudonimu Gabriela Zapolska. Choć pojawiała się na deskach teatrów we Lwowie, Poznaniu i w ramach różnych galicyjskich zespołów wędrownych, pozostawała w konflikcie ze środowiskiem teatralnym i wreszcie w 1889 roku wyjechała do Paryża, by tam szlifować swoje aktorskie umiejętności oraz zdobyć uznanie i rozgłos. Przez pięć lat, które tam spędziła, była członkinią znanego wówczas Théâtre Libre André Antoine’a, a później także modernistycznego Théâtre de l'Œuvre. Potem wróciła do Polski, gdzie próbowała dostać się do Teatrów Rządowych w Warszawie, jednak bez powodzenia. W maju 1895 roku osiadła w Warszawie i wróciła do występowania w teatrach objazdowych, by w końcu zostać zaangażowaną przez Tadeusza Pawlikowskiego w jego krakowskim teatrze. Zdobyła tam pewien rozgłos i uznanie, jednak była równocześnie częstym obiektem krytyki różnych recenzentów i sprawozdawców teatralnych. Jej porywczość oraz pewna krnąbrność sprawiały, że często była z kimś skłócona. Nierzadko wdawała się w spory z reżyserami oraz kierownikami teatrów, w których wystawiano jej sztuki lub gdzie sama grała.

Z racji tych konfliktów po 1900 roku Gabriela Zapolska zrezygnowała z pracy aktorskiej w innych teatrach i okresowo organizowała występy we własnym zakresie. 9 listopada 1901 roku wyszła ponownie za mąż za malarza Stanisława Janowskiego. W 1902 roku przeprowadziła się do Krakowa, gdzie prowadziła szkołę dramatyczną, na której podstawie w 1903 roku powstał teatr Scena Niezależna. Przedsięwzięcie to jednak dość szybko upadło, a Zapolska poświęciła się w większej mierze pracy pisarskiej. W 1912 roku odbyła się w Pradze Wystawa Pracy Kobiety Polskiej, w której Zapolska wzięła udział. W XX wieku wciąż aktywnie działała w teatrze – była członkinią komisji artystycznej Teatru Premier, podjęła współpracę z Teatrem Niezależnym we Lwowie. Po zajęciu tego miasta przez wojska rosyjskie we wrześniu 1914 roku przez jakiś czas prowadziła cukiernię. Ostatnie lata życia spędziła w willi Skiz na. Łyczakowie, gdzie zmarła 17 grudnia 1921 roku. Pięć dni później została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim w Alei Zasłużonych.

Twórczość Zapolskiej

Pod pseudonimem Gabrieli Zapolskiej Janowska zadebiutowała w 1883 roku, jednak pierwszym opublikowanym przez nią dziełem było opowiadanie „Jeden dzień z życia róży” (1881). Jej utwory – w tym nowele i powieści – drukowane były najpierw w prasie lwowskiej, a potem warszawskiej. Niejedno z dzieł jej autorstwa – na przykład „Małaszka” (1883) czy „Przedpiekle” (1889) – wywołało sprzeciw konserwatywnej krytyki, przede wszystkim z racji występującego w nich naturalizmu. Ten prąd literacki skupiał się na dokładnym odwzorowaniu rzeczywistości oraz poruszaniu problemów społecznych. Bohaterami stali się ludzie z niskich warstw ówczesnego świata, tacy jak chłopstwo czy miejska biedota, a także osoby z marginesu, którzy mierzyli się w swojej codziennej egzystencji z niesprawiedliwością oraz wyzyskiem. Nie bez znaczenia z perspektywy krytyki był także nowy, często dość brutalny oraz bezpośrednio ukazujący opisywane kwestie język. Na przykład Zapolska w powieściach „O czym się nie mówi” (1909) oraz „O czym się nawet myśleć nie chce” (1914) zajęła się tematyką prostytucji oraz chorób społecznych. Gabriela Zapolska oskarżana była o epatowanie kwestiami cielesnymi, poruszanie tematów tabu czy głęboką niemoralność jej utworów. W swoich dziełach skupiała się przede wszystkim na zjawiskach i faktach z życia codziennego, traktując literaturę jako służbę na rzecz społeczeństwa. Bohaterowie jej utworów często ukazywani są z pewną zgryźliwością, a nawet niechęcią z racji swoich przywar. Jej dzieła teatralne przetłumaczone zostały na kilkanaście języków i były grane w wielu polskich oraz europejskich teatrach. Powstały na ich podstawie także adaptacje radiowe oraz telewizyjne. Najbardziej znanym dziełem Gabrieli Zapolskiej do dziś pozostaje „Moralność pani Dulskiej”.

Gabriela Zapolska była także aktywną krytyczką sztuki oraz teatralną. Kiedy w latach 90. XIX wieku zwiększyła się obecność tekstów poświęconych kobietom w pismach artystycznych, a także zakładano coraz więcej artystycznych stowarzyszeń kobiecych, których wystawy odbijały się głośnym echem, także Zapolska relacjonowała je jako paryska korespondentka polska (w „Przeglądzie Tygodniowym”). Jako krytyczka skupiała się ona przede wszystkim na pochodzących z Polski artystkach i artystach omawianych w kontekście sztuki zagranicznej. Nie traktowała ich jako odrębnego bytu, wymagającego wyjątkowego traktowania – śmiało zestawiała więc chociażby obrazy impresjonisty Józega Pankiewicza z dziełami Maneta. Podobnie pisała o teatrze – jej pełne emocji teksty z jednej strony były niezwykle szczere, z drugiej niekiedy pod naporem charakterystycznych sformułowań, mających nierzadko na celu oddanie pewnej nastrojowości, ginęły celne spostrzeżenia i porównania, których dokonywała. Zapolska pisała między innymi dla „Gazety Krakowskiej”, „Słowa Polskiego”, „Nowej Reformy”, „Ilustracji Polskiej” czy „Wieku Nowego”.

„Moralność Pani Dulskiej” - najważniejsze dzieło w dorobku Gabrieli Zapolskiej

Gabriela Zapolska pisała nie tylko prozę (nowele i powieści), ale także wiele sztuk teatralnych. Najbardziej znanym z jej dzieł pozostaje „Moralność Pani Dulskiej”, znana także jako „tragifarsa kołtuńska” Prapremiera tego utworu odbyła się w roku 1906 w Krakowie, tytuł zaś wydany został w Warszawie w 1907 roku. Akcja tej sztuki dzieje się w przeciągu kilkunastu dni na przełomie października i listopada 1906 roku. Tytułową bohaterką jest Aniela Dulska, stosunkowo zamożna mieszczanka, która posiada kamienicę i wynajmuje jej część lokatorom. Pozostaje przy tym okrutnie skąpa – mężowi wydziela cygara, a od córki żąda zakupu najtańszego biletu tramwajowego. Córki ma dwie – Hesię i Melę – a także syna Zbigniewa, który w momencie rozpoczęcia akcji utworu pozostał przez całą noc poza domem. Matka robi mu po powrocie awanturę i oskarża o złe prowadzenie się – Zbigniew odpowiada jej zarzutem o hipokryzję, jako że jedną z najemczyń lokali w kamienicy Dulskiej pozostaje kobieta o wątpliwej reputacji.

Dulska wyrzuca jedną z lokatorek – fakt, że kobieta próbowała popełnić samobójstwo z powodu zdrady ukochanego stanowi dla niej powód do oburzenia. Do pustego mieszkania Aniela nie chce jednak przyjąć swojej kuzynki Juliasiewiczowej – ta niejako przy okazji zwraca jej uwagę na rodzący się romans między Zbyszkiem a służącą, Hanką. Dulska uznaje jednak, że to dobra rzecz – jeśli chłopak będzie miał kochankę w domu, przestanie wałęsać się po mieście, narażając na szwank reputację rodziny.

Niespodziewanie Hanka zachodzi w ciążę. Dulska ma na to sposób – wyrzucić ją z pracy i uciszyć znaczną sumą pieniędzy. Tyle że Zbigniew deklaruje chęć ożenku z służącą, która wynika nie tyle z uczuć do młodej kobiety, ile z chęci utarcia nosa matce. Aniela działa na dwa fronty, umiejętnie rozgrywając różne pragnienia oraz potrzeby obydwu stron, dzięki czemu wszystko ostatecznie kończy się po jej myśli.

„Moralność pani Dulskiej”, jak również inne dzieła Gabrieli Zapolskiej, znajdziecie na Woblinku w formie ebooków (epub, mobi), udiobooków oraz książek papierowych.

Co znajdziesz w kategorii: Książki o średniowieczu

Książki o tematyce średniowiecznej

Średniowiecze to jedna z najdłuższych epok historycznych trwająca od V wieku (od upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego w 476 roku) do XV wieku. Trudno wskazać jednoznaczny moment jego zakończenia - niektórzy mówią o upadku Konstantynopola w 1453 roku, inni o wynalezieniu druku (1450 r.), pierwszej wyprawie Krzysztofa Kolumba do Ameryki (1492 r.), końcu rekonkwisty (1492 r.) lub początku reformacji (1517 r.). Nieścisłości te wynikają przede wszystkim z różnego tempa rozwoju zjawisk, które były kamieniami milowymi tej epoki. Jako że średniowiecze trwało około 1000 lat, historycy dzielą tą epokę na mniejsze części - na “wczesne” i “późne” lub na “wczesne”, “pełne” i “późne”. Można czasami usłyszeć określenie, że były to “wieki ciemne” - określenie to wywodzi się z XIX wieku i powstało z racji małej ilości źródeł pisanych z tych czasów, a także ówczesnym przekonaniu o upadku kultury. Przeczy mu jednak wiele faktów - chociażby pojawienie się renesansu karolińskiego. Stąd obecnie raczej nie mówi się w tym kontekście o “wiekach ciemnych” - jedynie czasem historycy używają tego wyrażenia jako potocznego opisu wczesnego średniowiecza. Próbą odpowiedzi na pytanie, jak ta epoka wpłynęła na kształt współczesności, jest dzieło Dana Jonesa “Świt królestw. Jasna historia wieków ciemnych”, w której podróżujemy od stepów Mongolii po oceaniczne brzegi Portugalii i lasy Skandynawii, by poznać codzienne życie ówczesnych ludzi, a także wydarzenia, które zadecydowały o kształcie późniejszego świata. O tej fascynującej epoce istnieją na szczęście świetne książki historyczne, które pozwalają zgłębić wydarzenia, postaci i codzienne życie ludzi żyjących w średniowieczu. W klasycznym już dziele “Czasy Konstantyna Wielkiego” Jacob Burckhardt i Paweł Hertz opisują dzieje Cesarstwa Rzymskiego jeszcze przed jego rozpadem, na przełomie wieków III i IV.  Tych i innych książek o średniowieczu szukajcie na Woblink, także jako ebooków w formatach epub, mobi lub pdf.

Najlepsze książki o średniowieczu

Jednym z najważniejszych wydarzeń całej epoki były krucjaty - wyprawy zbrojne podjęta na wezwanie papieży przede wszystkim przez rycerzy europejskich. Organizowane były one w latach 10-95-1291 i ich głównym celem było odzyskanie Ziemi Świętej. Jednak religia mieszała się tutaj znacznie z polityką i ekonomią, tworząc niekiedy niezwykle splątane supły. Na szczęście w ich odplątaniu pomogą liczni specjaliści w tej tematyce i ich dzieła. Thomas Asbridge w książce “Krucjaty. Wojna o Ziemię Świętą” stara się opowiedzieć o tych zmaganiach zarówno z perspektywy chrześcijańskiej, jak i muzułmańskiej, a także wiernie odtworzyć przeżycia i wrażenia ludzi walczących po obydwu stronach tego konfliktu. O jego początku opowiada Peter Frankopan, oksfordzki historyk, przedstawiając nowe spojrzenie na jego przyczyny w ebooku “Pierwsza krucjata. Wezwanie ze Wschodu”. Z kolei Jonathan Phillips pochyla się nad późniejszą próbą wyzwolenia Ziemi Świętej w książce “Czwarta krucjata i złupienie Konstantynopola”. Dzieje Cesarstwa Bizantyńskiego, którego stolicą był właśnie Konstantynopol, do dziś fascynują wielu. Przetrwało ono upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego i wykształciło osobną od niego kulturę, a jego upadek dał początek Imperium Osmanów. Jego historię w dwóch tomach opisuje Jonathan Shepard. “Bizancjum ok. 500-1024” oraz “Bizancjum 1024-1492” to monumentalny podręcznik rzetelnie ukazujący aktualny stan badań nad rozmaitymi aspektami życia imperium, co pozwala także na dotarcie do sedna jego problemów. Czekają one na Was na Woblink jako książki papierowe, ebooki bądź audiobooki.

Jak wyglądało życie w średniowiecznym mieście i nie tylko?

Jednym z najciekawszych zagadnień jest kwestia codziennego życia w średniowieczu. Jak radzili sobie ludzie w warunkach tak dalece odbiegających od tych, które znamy współcześnie? W co wierzyli, jak się ubierali, co jedli i jakie wykonywali zawody? Odpowiedzi na te pytania szukajcie wśród wielu fantastycznych ebooków opowiadających o życiu w średniowieczu! Wśród nich wyróżniają się dzieła skupiające się na średniowiecznej Polsce. “Jak przetrwać zarazy w średniowieczu” Barbary Faron, “Jak przetrwać… kobiety w dawnej Polsce” Karola Ossowskiego czy “Siedem śmierci. Jak umierano w dawnych wiekach” Barbary Faron i Agnieszki Bukowczan-Rzeszut to szczegółowe, a przy tym przystępnie napisane opracowania poszczególnych aspektów średniowiecznego życia. Niektóre z nich skupiają się na Krakowie, np. “Jak przetrwać w średniowiecznym Krakowie” Agnieszki Bukowczan-Rzeszut czy “W alchemii, w łaźni i pod szubienicą. Historyczny spacer po dawnym Krakowie” Barbary Faron, Agnieszki Bukowczan-Rzeszut i Karola Ossowskiego. Popularnymi autorami zajmującymi się różnymi aspektami ówczesnej codzienności są Frances Gies i Joseph Gies. Ich cykl “Życie w średniowieczu” stał się międzynarodowym bestsellerem. Obydwoje są specjalistami i pasjonatami tej epoki historycznej. Na wspomnianą serię składają się: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Oprócz tego małżeństwo Giesów napisało także książkę “Przeżyj miłość w średniowieczu”. Te i wiele innych dobrych książek o tematyce średniowiecznej znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf)!