Najpierw było samodzielne podglądanie ptaków przez rosyjską lornetkę, potem coraz poważniejsze obserwacje i lektury, wyjazdy na Węgry, do Skandynawii, w deltę Dunaju. Później ornitologia stała się źródłem inspiracji do pisania o sztuce, literaturze, filmie. Autor zabiera czytelnika w prozatorską wyprawę śladami ptaków. Obrazy Chełmońskiego spotykają się tu osiedlowymi wróblami, wypatrywanie puszczyka uralskiego z tropieniem historii pruskiego ornitologa Friedricha Tischlera,...
Powieść obyczajowa, a właściwie społeczno-obyczajowa, wywodzi się z powieści realistycznej. Książki będące reprezentantami tego gatunku literatury zaczęły dominować w II połowie XIX stulecia. Wykształcenie się powieści obyczajowej jest uznawane za jeden z najważniejszych etapów ewolucji tego gatunku literackiego. Książki obyczajowe są obecnie dominującym typem powieści. Z uwagi na zakładaną prawdziwość opisu społeczeństwa, tendencji czy środowiska charakterystycznych dla danych czasów ten rodzaj powieści jest często ich stosunkowo wiernym odbiciem. Taki gatunek odznacza się dużym zainteresowaniem każdym aspektem ludzkiego życia. Czytelnik powieści obyczajowej może zapoznać się z realiami i zwyczajami panującymi w opisywanych przez autora czasach. Powieść obyczajowa ewoluuje i obecnie nie jest tak łatwa do zaklasyfikowania czy zdefiniowania jak w okresie pozytywizmu. W kategorii „Powieść obyczajowa” w księgarni internetowej Woblink.com znajdują się takie tytuły jak „Ósme życie” Nino Haratischwili, będące powieścią napisaną z epickim rozmachem, pełną bohaterów z krwi i kości oraz wielkich namiętności, „Wszystko, czego pragnęliśmy” Emily Giffin, która jest powieścią dojrzałą, aktualną społecznie i prowokującą do zadawania pytań o współczesne wychowanie, a także o nadużycia wobec kobiet, poruszająca i inspirująca opowieść autorstwa Catherine Isaac pod tytułem „Francuskie lato” oraz „Na plaży Chesil” Iana McEwana będąca złożoną i emocjonującą powieścią obyczajową o pokonywaniu własnych barier, rozmowie i problemach prowadzących do nieuchronnego dramatu. Nie zabrakło tutaj również powieści kojarzonych z najlepszymi i najgłośniejszymi obyczajowymi serialami i filmami – to na przykład „Seks w wielkim mieście” Candace Bushnell, „Dziennik Bridget Jones” Helen Fielding oraz polska pozycja „Magda M. Ciąg dalszy nastąpił” Radosława Figury.
