Znamy nazwiska finalistów i finalistek trzeciej edycji Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii i myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą, wprowadzającą nowe idee, koncepcje czy sposoby myślenia. Tego, kto wygra, dowiemy się 23 maja.

Ustanowiona w 2022 roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma na celu wspieranie rozwoju debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami.

 

Książki-finalistki wybrała Kapituła Nagrody im. Marcina Króla w składzie: dr hab. Agata Bielik-Robson (University of Nottingham), prof. dr hab. Przemysław Czapliński (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu), prof. dr hab. Dariusz Gawin (Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie), prof. dr hab. Iwona Jakubowska-Branicka (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Zofia Król („Dwutygodnik”), prof. Elżbieta Matynia (New School for Social Research w Nowym Jorku), Zbigniew Nosowski („Więź”), prof. dr hab. Andrzej Rychard (przewodniczący Kapituły, Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie, przewodniczący Rady Fundacji im. Stefana Batorego), Henryk Woźniakowski (Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak, Kraków).

 

Nagroda im. Marcina Króla 2024 – finaliści:

Umówmy się na Polskę – Maciej Kisilowski, Anna Wojciuk (red., praca zbiorowa), Wydawnictwo Znak

W „Umówmy się na Polskę” autorzy i autorki przekonują, że drogą do stabilnej demokracji jest większe zaangażowanie w mechanizmy rządzenia krajem samorządów wojewódzkich i gminnych, a także obywateli. Opisują założenia proponowanej umowy społecznej. We współpracy ze znanymi pisarzami i pisarkami, w fabularyzowanej formie pokazują, jak proponowany system działałby w praktyce, a także co jego wprowadzenie oznaczałoby dla obywateli.
Moja ukochana i ja – Renata Lis, Wydawnictwo Literackie

Renata Lis stworzyła poruszającą historię o miłości. Od szaleńczego zakochania, przez rozwijającą się relację, aż po tworzenie domu i wspólnego życia. Idylliczny obraz jest jednak weryfikowany przez rzeczywistość. Autorka książki „Moja ukochana i ja” przez ponad połowę życia jest w związku z kobietą. Ukazuje, jak zmieniały się społeczno-kulturowe realia bycia lesbijką w Polsce. Pokazuje także z jakimi trudnościami muszą mierzyć się pary homoseksualne w kraju. Nie zabrakło tu także opisów codzienności, kotów i życia z depresją.

Nagroda im. Marcina Króla 2024 książka finalistka Moja ukochana i ja
Kup ebooka Moja ukochana i ja na Woblink.com
Transnaród. Polacy w poszukiwaniu politycznej formy – Jacek K. Sokołowski, Ośrodek Myśli Politycznej

To traktat o polityce III RP, jej najważniejszych wydarzeniach, trendach, cechach. Autor pisze o politykach, ich zwycięstwach i klęskach oraz o innych aktorach, jak media, którzy wpływają na jej kształt. A także o narodzie, który wciąż szuka swej politycznej formy w miarę zmian w kulturze, obyczajach i poziomie życia. Jacek K. Sokołowski nie jest bezstronnym kronikarzem procesów, ale ich interpretatorem. Przedstawia inspirujące do dyskusji wyjaśnienie, dlaczego polska polityczna rzeczywistość wciąż wzbudza tyle emocji i niezadowolenia.

Nagroda im. Marcina Króla 2024 książka finalistka Transnaród
Kup książkę Transnaród na Woblink.com
Poruszeni. Awans i emocje w socjalistycznej Polsce – Magda Szcześniak, Wydawnictwo Krytyka Polityczna
Tytuł Magdy Szcześniak przywraca pamięć o doświadczeniu mobilności społecznej, elektryzującym temacie debaty publicznej okresu PRLu. Po II wojnie światowej miliony Polek i Polaków doświadczyły awansu społecznego. I chociaż obietnica wyeliminowania klasowych hierarchii składana przez socjalistyczne państwo nie została zrealizowana, to przez kolejne dekady mapa społeczna podlegała nieustannym przeobrażeniom i negocjacjom.
W cieniu katastrofy.«Encounter», Kongres Wolności Kultury i pamięć XX wieku – Jan Tokarski, Wydawnictwo Znak
Grono intelektualistów skupionych wokół Kongresu Wolności Kultury miało świadomość pokus i zagrożeń ideologicznych XX wieku. Wielu z nich przeszło drogę od zaangażowania w komunizm do jego jednoznacznej krytyki, by ostatecznie opowiedzieć się za kulturą wolną od ideologii.

Autor „W cieniu katastrofy” przedstawia ich refleksje nad kluczowymi dla zrozumienia naszych czasów kwestiami: historią, totalitaryzmami, rewolucją, nowoczesnością, religią. Śledząc losy i publikacje „Encountera”, najważniejszego spośród pism wydawanych przez Kongres, Jan Tokarski pokazuje, że bez refleksji nad tragicznymi wydarzeniami ubiegłego stulecia nie można zrozumieć teraźniejszości.