Zgoda buduje, niezgoda rujnuje? Chantal Mouffe, filozofka, intelektualistka i aktywistka, twierdzi że jest zupełnie na odwrót. To pozorny konsensus podminowuje demokratyczne instytucje i przesłania możliwość jakiejkolwiek zmiany. A skoro we współczesnych społeczeństwach nie da się uniknąć antagonizmu, wielości racji i wartości, być może warto tworzyć instytucje, które pomieściłyby wszystkie te sprzeczności? Inaczej konflikt zamieni się w wojnę, a oponent we wroga. Można tego ...
Prezentowana książka stanowi zbiór artykułów poświęconych twórczości wybitnego współczesnego filozofa, Karla Jaspersa. Problematyka części pierwszej ogniskuje się wokół głównych zagadnień jego myśli filozoficznej; obejmuje ona jego oryginalne ujęcie filozofii i jej roli w kształtowaniu życia osobowego człowieka, pojmowanie przez niego analizy egzystencjalnej jako rozumienia i rozjaśniania egzystencji oraz interpretacje głównych pojęć filozofii Jaspersa, takich jak wolność, sy...
Zagadnienie cywilizacji jako najwyższych ugrupowań kulturowych stanęło w centrum zainteresowania humanistyki pod koniec XX wieku w związku z tragicznym i złowieszczym konfliktem Zachodu ze światem islamu. Ma jednak kilkusetletnią historię, w której poczesne miejsce zajmuje porównawcza teoria cywilizacji polskiego historyka i historiozofa Feliksa Karola Konecznego (1862-1949). Koneczny pod wieloma względami nie tylko wyprzedził współczesnych propagatorów hasła „zderzenia cywil...
Osiem wykładów o charakterze akademickim, poświęconych kolejno problemom: źródła i początki filozofii; problemy metodologiczno-warsztatowe; filozofia przedplatońska jako poszukiwanie zasad - archai; pojęcie arche; Heraklit z Efezu - droga do logosu jako metoda; Ksenofanes, Empedokles i Anaksagoras - archai bierne i czynne; koncepcja zasad - archai w filozofii pitagorejskiej; pierwsza postać greckiej antologii - Permenides z Elei; sofiści; ...
Filozofia i Wszechświat to pierwsze wydanie zebranych pism filozoficznych ks. prof. Michała Hellera, znanego kosmologa, filozofa i teologa. Artykuły zamieszczone w książce zostały tak ułożone, aby dać spójny i całościowy obraz filozoficznych poglądów Autora. Czytelnicy, wraz z Autorem, zagłębiają się w poszukiwanie odpowiedzi między innymi na takie pytania jak: czym jest nowa filozofia przyrody?; co łączy fizykę i metafizykę?; co to są prawa przyrody?; jaka jest natura czasu ...
W pierwszej części tomu prezentujemy niepublikowany dotychczas tekst J. M. Bocheńskiego, dotykający kwestii tajemniczości śmierci, oraz komentarz do tego tekstu pióra Korneliusza Polickiego, wieloletniego współpracownika Bocheńskiego. Na drugą część składają się artykuły-referaty wygłoszone na sympozjum zorganizowanym w październiku 2012 roku przez Instytut Filozofii UKW w Bydgoszczy z okazji 110 rocznicy urodzin J. M. Bocheńskiego.
W bezliku przeciwieństw gubi się wszelką orientację ("Czy jest jeszcze jakieś "na górze" i jakieś "na dole"?"). A sam Nietzsche rzeczywiście staje się "dynamitem" ("Nie jestem człowiekiem, jestem dynamitem"), który eksploduje na naszych oczach i dzięki naszym oczom, wszystko rozrywając, rozrzucając ("Czy nie spadamy bez ustanku? W tył, w bok, wprzód, we wszystkie strony?"). W wyrwie pośród wszystkiego - i w wyrwie po oczach, bosko zwanej oczodołami - ukazuje się nic ("Czy nie...
Jednym z fenomenów filozofii godnych uwagi jest to, że jej główni aktorzy się nie starzeją. Bez wątpienia także filozofia ulega modom, jednak tacy myśliciele jak Platon czy Arystoteles, Kant czy Hegel pozostają zawsze aktualni i zawsze prowokujący, gdyż nieustannie stanowią wyzwanie dla naszego myślenia o nas i o świecie. Kant należy do tych wielkich osobistości filozofii, których pisma fascynują mnie najbardziej. Jeśli chcemy poznać Kantowski kosmos, musimy być przygotowani,...
Konstrukcje wirtualne stworzone ze znaków, obrazów i iluzji nie wystarczają współczesnemu człowiekowi. Wszystko to nie jest w stanie zastąpić rzeczywistości. Uznawanie „świata i życia na niby” zakreśla pewną granicę, poza którą pozostaje prawdziwy świat i prawdziwe życie. Granicą tą jest ból i cierpienie, uczucie głębokiej samotności człowieka wśród tego wszystkiego, co się dzisiaj nazywa światem i nosi charakter językowo-metaforyczny. Są one zawsze „naprawdę”, a nie „na niby...
To bardzo wartościowe studium z zakresu historii idei ukazujące doktrynotwórczą rolę kategorii „uznania” we współczesnym dyskursie filozoficznym (obejmującym nie tylko wątki z zakresu filozofii społecznej, politycznej, ale także etyki, historiozofii czy nauk empirycznych, takich jak psychologia rozwojowa). [...] Szczególną wartość ma rozdział trzeci książki zatytułowany „Sprawiedliwość uznania. Uznanie sprawiedliwości – rzecz o filozoficznej dyskusji między Nancy Frazer i Axe...
W jakiego Boga wierzą naukowcy? Co wspólnego z modlitwą ma rozwiązywanie równań? Dlaczego nie należy zapychać Bogiem dziur w nauce? Co nauka może dać teologii? Czemu teoria ewolucji jest aż teorią, a koncepcja Inteligentnego Projektu zahacza o herezję? Michał Heller w pasjonującej rozmowie z włoskim dziennikarzem Giulio Brottim opowiada o dwóch na pozór wykluczających się wartościach, które ukształtowały jego życie: religii i nauce. Wybitny uczony wspomina również wydarzenia ...
Nowa filozofia francuska jest wymownym świadectwem rozpoczęcia się nowej recepcji filozofii francuskiej w wymiarze globalnym. Tak jak ponad czterdzieści lat temu anglosaska akademia odkryła dekonstrukcję i poststrukturalizm, tak dzisiaj badacze spoza Francji odkrywają nowe tendencje znad Sekwany i rozprzestrzeniają je na cały świat. Zwięzła, odkrywcza, klarownie napisana "Nowa filozofia francuska" ukazuje, w jaki sposób siedmioro myślicieli odwraca się od paradygmatu myśleni...
W jednym ze swoich esejów z „London Review of Books” Judith Butler pytała: „Co mamy zrobić z Żydami, którzy nie identyfikują się z Izraelem, a przynajmniej z izraelskim państwem?”. Książka Na rozdrożu: żydowskość i krytyka syjonizmu jest próbą odpowiedzi na to pytanie. Zarówno poszukiwaniem pozycji, z których Żydzi mogą krytykować politykę swojego państwa wobec Palestyny, jak i osobistym świadectwem autorki wypisania się z poparcia dla poczynań Izraela. Równocześnie jest te...
Duch i Egzystencja jest pracą skromną objętościowo, lecz ambitnie i szeroko zakrojoną co do jej właściwego zamierzenia. To da się zwięźle scharakteryzować następującymi słowy: rozprawa stanowi próbę zbudowania podstaw kompleksowego stanowiska filozoficznego rozbudowanego wokół osi ontologicznej. Z recenzji dra hab. Andrzeja J. Nowaka Myślenie Autora Ducha i Egzystencji jest myśleniem filozoficznym, jest więc myśleniem pozostającym w drodze. Przeciera szlaki, toruje ścieżk...
„Mów, co chcesz, póki nie przeszkodzi ci to widzieć, jak się rzeczy mają. A gdy to widzisz, to niejednego nie powiesz” (Dociekania filozoficzne §79). Słowa te wyrażają – jak sądzę – sedno przedsięwzięcia zwanego filozofią lingwistyczną, wiążąc cel dociekań pojęciowych z zadaniem rozjaśniania trudności wynikających z błędnych wyobrażeń na temat sposobu, w jaki funkcjonuje język. Jest to zarazem główny motyw zebranych tu wypowiedzi, które dotyczą – zgodnie z podtytułem – zastos...
Niniejszy tom zawiera prace będące wyrazem uznania i szacunku dla Adama Nowaczyka i jego filozoficznego dorobku. Ich autorzy, filozofowie rozmaitych generacji, są osobami, których twórczość pozostaje w merytorycznym związku z zainteresowaniami profesora lub też jest przezeń ceniona, niezależnie od podejmowanej problematyki.
Ryszard Kleszcz
Mechanika kwantowa jest jedną z najważniejszych i najlepiej potwierdzonych empirycznie teorii współczesnej nauki, która jednak wydaje się spoczywać na stosunkowo wątłym fundamencie konceptualnym. Podstawowe pojęcia występujące w tej teorii uwikłane są w szereg istotnych trudności interpretacyjnych, które nie zostały w satysfakcjonujący sposób wyjaśnione przez jej twórców. Odwołując się do argumentów irlandzkiego fizyka Johna Stewarta Bella (1928-1990), autor książki wykazuje,...
Chociaż rola imperatywów (scil. zdań rozkazujących) i interrogatywów (scil. zdań pytających) w komunikacji jest równie ważna jak deklaratywów, semiotyczna i logiczna refleksja nad pierwszymi dwiema kategoriami wyrażeń wydaje się nadal pozostawać daleko w tyle za refleksją nad trzecią kategorią. Niniejsza książka to filozoficzna monografia imperatywów, która w intencji ma przyczynić się do zmniejszenia tego dystansu. Jej trzon to semiotyczna analiza funkcji zdań rozkazujących ...
Jak pogodzić wiarę w stworzenie świata przez Boga z wiedzą naukową? Jak ma się biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka? Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon? To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary, czyli prawdę o Bogu i świecie próbu...
Diagnoza śmierci Boga we współczesnym Nietzschemu świecie, zorientowanym pozytywistycznie i naturalistycznie, była raczej stwierdzeniem czegoś, co dla ówczesnych elit było już coraz bardziej oczywistym faktem. Co teraz? – pyta nas Nietzsche. Czy nawrót do natury? Czy sama natura wystarczy, by określić istotę człowieka, uchwycić jego specyficzną różnicę? Odpowiedź Nietzschego jest tyle zaskakująca, co błyskotliwa: wydaje się on bowiem w tym punkcie zgodzić z krytykowanym prze...
Książka jest znaczącym dokonaniem w badaniach prowadzonych przez niezwykle prężnie działającą Polską Szkołę Argumentacji. Autorki przedstawiają rekonstrukcje logiki dialogowej Lorenzena oraz dialektyki formalnej Hamblina, twórczo wykorzystując języki opisu dialogowego Prakkena, a więc ich rozprawa istotnie wzbogaca zarówno teoretyczne badania argumentacji, jak też metateorię tych badań. Podane w rozprawie rozwiązania pozwalają precyzyjnie ujmować nie tylko wzajemną krytykę st...
Tom reprezentuje "maksymalistycznie" pojętą historię filozofii, polegającą przede wszystkim na badaniu dziejów problemów filozoficznych. Autorzy wychodzą od filozofii sumienia, przez rozmaite podejścia do analizy historii filozofii od Gogacza, Świerzawskiego, Andrzejuka, po Gilsona oraz Topolskiego. Występują tu odwołania do kluczowych terminów filozofii klasycznej i wieków średnich (św. Tomasz z Akwinu). Uzupełnieniem są dwa wątki 1) paleologia, jako nauka pomocnicza histori...
Publikacja podejmuje problemy związane z sytuacjami funkcjonowania człowieka w społeczeństwie, przestrzeganiem prawa, wiedzą , umiejętnościami i kompetencjami w zakresie jego istnienia w makrosystemie oraz zagrożeniami i możliwościami rozwiązywania zarówno przez jednostkę jak i instytucje. Człowiek transkulturowy staje przed określonymi wyzwaniami, jednak zawsze na względzie winno być dobro drugiego człowieka, prawda o nim i piękno ,które można dostrzec w każdej jednostce pop...
Przeszłość i interpretacje to wyjątkowy zbiór esejów wybitnej filozofki Barbary Skargi, opublikowany po raz pierwszy w 1987 roku. Składają się na niego rozprawy poświęcone filozofii francuskiej wieku XIX oraz początku wieku XX, który to okres do dziś pozostaje mało znany. Skarga z talentem prawdziwej historyczki filozofii śledzi losy kantyzmu we Francji, rekonstruuje spory wokół filozofii pozytywistecznej i przybliża zawiłą problematykę witalizmu w filozofii. Nie są to jednak...
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
