Koncepcja i wybór zdjęć / Concept and selection Anna Maria Brzezińska, Katarzyna Puchalska Protesty i manifestacje na ulicach polskich miast, pierwsze po II wojnie światowej częściowo wolne wybory i zwycięstwo „Solidarności” – rok 1989 był przełomowy w historii Polski. Jak zapisał się na zdjęciach fotoreporterek i fotoreporterów pracujących w tamtym czasie? Ten niezwykły rok miał niezwykłych kronikarzy – fotoreporterów i fotoreporterki, których prace doskonale oddają atmosf...
Dzieje polskiego pieniądza są prawie tak długie jak historia polskiego państwa. Produkcję pieniądza rozpoczął Bolesław Chrobry; był to świadomy krok nie tyle gospodarczy, co polityczny, wręcz propagandowy, podjęty w celu zamanifestowania pozycji władcy. Odtąd polski pieniądz dzielił losy polskiego państwa. W chwilach potęgi Rzeczypospolitej jej moneta była silna i poszukiwana. W czasach klęsk i upadków jej pozycja stawała się znakiem aktualnego stanu państwa. Stanowiła wię...
Czy jesteśmy gotowi na następną epidemię? W stulecie śmiercionośnej pandemii z 1918 roku, „hiszpanki”, która zabiła kilkadziesiąt milionów ludzi, Jeremy Brown zgłębia budzącą grozę i złożoną historię wirusa grypy, przybliża obecny stan badań i pyta o przyszłość. Choć obecnie grypę na ogół uważa się za niegroźną chorobę, w Stanach Zjednoczonych?nadal zabija ona rokrocznie ponad trzydzieści tysięcy osób. Ze względu na zdolność do mutacji i zaraźliwość należy więc ją uznać za ...
Osnową narracji Lucio Russo jest przeciwstawienie dwóch tez z pogranicza historii, geografii i kultury. Pierwsza zakłada, że różne cywilizacje rozwijały się niezależnie i w izolacji od siebie, podlegając jednak uniwersalnym prawom rządzącym procesem rozwoju ludzkości; według drugiej rozwój ten należałoby traktować jako całościowe zjawisko, w którym były okresy regresu, ale był i postęp. Autor, podpierając się najnowszymi osiągnięciami archeologii, twierdzi, że narody i państw...
Bydgoszcz jest pięknym miastem mającym bardzo ciekawą, ale słabo znaną historię. Obfituje ona w wiele wydarzeń, które jednak nie nadają się do analizy w obszernych opracowaniach naukowych. Zresztą wiele osób takowych nie czyta, w zamian chętnie sięga po lżejszą lekturę zawierającą intrygujące wątki, ale opisane przystępnym stylem. Taki też cel przyświecał K. Drozdowskiemu, gdy publikował cykl artykułów o niektórych wątkach z historii Bydgoszczy w lokalnej prasie. Teksty te st...
Jesteś kobietą? Jesteś rzeczą. Jesteś martwa. Kobiecość, która kulturowo postrzegana jest jako źródło życia, w rękach nazistów zmieniła się w źródło dehumanizacji totalnej. Kobiety w ciąży, matki małych dzieci i opiekunki osób uznanych za niezdolne do ciężkiej pracy – wszystkie wysyłano bezpośrednio do komór gazowych… A nawet jeśli nie zostały wybrane na śmierć, ich szanse na przetrwanie w obozie były drastycznie niższe, niż mężczyzn. Dzięki zeznaniom tych, które przeżyły naz...
Książka profesora Jerzego J. Wiatra nie ogranicza się do rejestracji i opisu faktów, ale stanowi próbę budowy teorii. Autor przedstawia paradygmaty wykorzystywane w literaturze światowej do wyjaśniania mechanizmów upadku komunistycznych reżimów autorytarnych i na tym tle formułuje własną propozycję. Podkreśla w niej znaczenie ,,brzemienia historii", zróżnicowania politycznych form realizacji idei komunistycznych, sposobu upadku tych reżimów, pierwszych wyborów konstytucyjnych...
Publikacja stanowi reprint oryginalnej, niemieckiej listy proskrypcyjnej z początku 1940 r., zawierającej nazwiska osób z terenu Polski przeznaczonych do natychmiastowego aresztowania. Reprint przygotowany na podstawie egzemplarza z zasobu Oddziałowego Archiwum IPN w Katowicach sygn. IPN Ka 32/899 z uzupełnieniami z egzemplarza z zasobu Biblioteki Śląskiej w Katowicach sygn. II 849588, opatrzony krytycznym wstępem przygotowanym przez dr. hab. Grzegorz Bębnika....
Tematyka Kresów Wschodnich, zarówno w okresie II Rzeczypospolitej, jak i podczas sowieckiej, a następnie niemieckiej okupacji, wciąż nie przestaje budzić emocji i zachęcać do prowadzenia badań naukowych. Ówczesna historia tych ziem doczekała się już wielu ciekawych ujęć, nie tylko w postaci monografii zwartych, wydawnictw źródłowych, ale również artykułów. Rodzimych historyków zajmowały najczęściej różnorakie represje okupanta sowieckiego, masowe deportacje ludności polskiej ...
Mamy bogatą ofertę. Wszystkie pokoje z łazienką, czajnikiem i szklankami. Telewizor można wypożyczyć, mamy też basen i to bez żadnych dodatkowych opłat, a do tego sprzątanie co drugi dzień. A przez obóz? Omijali nas i będą omijać! Kto chce na urlopie te wszystkie historie słyszeć? Psychiczne obciążenie to nie to, czego szukają turyści. Jak to jest prowadzić pensjonat dla wczasowiczów przy ulicy Obozowej? Być sprzątaczką w byłym obozie koncentracyjnym? Księdzem w parafii sąsia...
Aleksandra Paprot prezentuje spojrzenie młodej osoby na dzieje wsi – wnikliwe, ale dojrzałe, a zarazem życzliwe. Na uznanie i podkreślenie zasługuje źródłowa i dokumentacyjna podstawa pracy. Autorka wykorzystała różnorodne źródła danych: zapisy bezpośrednich rozmów z mieszkańcami wsi, obszerną literaturę przedmiotu, zasoby archiwalne i zachowane zdjęcia oraz rysunki. Wykazała dużą staranność w zbieraniu i prezentowaniu danych. Książka ta dotyczy przede wszystkim procesu kszta...
Obaj Autorzy – archeolog i historyk sztuki – od wielu lat prowadzą badania terenowe i studia źródłowe nad krakowską(a także kazimierską) zabudową, co dokumentują ich liczne opracowania. Od lat badają też rolę piwowarstwa w życiu gospodarczym miasta. (...) [Praca] zawiera cenne podsumowanie dotychczasowego stanu badań nad lokacyjnymi układami przestrzennymi obu miast oraz ich późniejszymi adaptacjami, przekształceniami, częściowymi destrukcjami (co dotyczy zwłaszcza Kazimierza...
Jak wyglądały dwory? Kim byli ich mieszkańcy? Czym charakteryzowała się domowa przestrzeń i kto ją tworzył? W jaki sposób pisarze utrwalili ten mikroświat w literaturze? Dwór czy dworek stanowi główne tło wielu polskich utworów literackich z XIX i początku XX wieku. Nie tylko jako dom, w którym prowadzi się bogate życie towarzyskie. Oprócz sfery obyczajowej w literackim obrazie dworku również ważna jest również specyfika polska, co wynikało z uwarunkowań historycznych. Nawet ...
Cezura początkowa wybranego do badań okresu związana jest z upadkiem stalinizmu w Polsce, natomiast końcowa zbiega się z kresem najbardziej siermiężnego, poststalinowskiego autorytaryzmu, którego symbolem był sprawujący wówczas władzę w państwie Władysław Gomułka. Chronologia ta wyznacza zarazem okres względnej stabilizacji systemu politycznego, jaka zaistniała pomiędzy kryzysem politycznym z października 1956 r. a masakrą robotników Wybrzeża z grudnia 1970 r. i związanymi z ...
Wszystko zaczyna się od kłamstwa. Polska i Europa zostały zniszczone przez kłamstwa. Teraz ten fałsz serwowany jest na nowo. Na potrzeby polityki niszczy się pamięć i napina się strunę, która może pęknąć w sposób niekontrolowany. Stanisław Aronson ps. „Rysiek” – Polak i Żyd, uciekł z transportu do Treblinki, walczył w szeregach AK, został ranny w powstaniu warszawskim. Jeden z ostatnich żyjących autorytetów w bezkompromisowej rozmowie pyta i oskarża: Dlaczego polskie państ...
Wąbrzeźno i Niedźwiedź są bohaterami kolejnej książki Zbigniewa Grochowskiego. Wąbrzeźno, które jest jednym z najpiękniej położonych miast w województwie kujawsko-pomorskim, znajduje się nad trzema jeziorami: Frydek, Sitno i Zamkowym. Miasto słynie również z kościoła farnego pw. św. św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza, w którym można podziwiać m.in. obraz Matki Boskiej Brzemiennej oraz rzeźbę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W mieście tym urodziło się wielu znanych ludzi, w ty...
Historia żołnierza-fotografa Tadeusza Rożka (1897–1940), jednego z wielu Polaków, których losy spięte były światowym konfliktem zwanym Wielką Wojną, czasami II Rzeczypospolitej i początkiem II wojny światowej. Jego pasja – fotografia, uprawiana od lat młodzieńczych i towarzysząca mu na frontach I wojny światowej stała się inspiracją do powstania albumu, poświęconego fotografii wojennej oraz losom Tadeusza Rożka – ofiary zbrodni katyńskiej
Agent podwójny? Potrójny? Poczwórny? Zdrajca czy bohater? Nikt tak naprawdę nie wie, kim był Ron Jeffery. „Dorsz”, czyli szukający w Warszawie pomocy angielski uciekinier z obozu, a potem agent i szpieg, swoje usługi oferował tym, którzy za nie płacili. Nie znaczy to jednak, że nie był patriotą. Był, jak najbardziej: brytyjskim i polskim. Ostatecznie przecież - już po wojnie - kontynuował pracę w wywiadzie brytyjskim i podróżował nielegalnie do komunistycznej Polski. Jego ...
Elżbieta Kaszuba – historyk, pracownik Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się m.in. w problematyce kształtowania opinii publicznej, środków masowego przekazu oraz propagandy w systemach autorytarnych i totalitarnych. Reprezentatywne dla tego nurtu jej zainteresowań badawczych są monografie: "Między propagandą a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia 1945-1947" (1997) oraz "System propagandy obozu rządzącego w Polsce w latach 1926-1939" (2004). Państwowotwórcza rola P...
Dr hab. Zenonas Norkus – profesor na Uniwersytecie Wileńskim, zajmuje się historyczną socjologią porównawczą. Wśród swoich publikacji książkowych ma prace po litewsku, niemiecku (Max Weber und Rational Choice, 2001) i angielsku (On Baltic Slovenia and Adriatic Lithuania: A Qualitative Comparative Analysis of Patterns in Post-Communist Transformation, 2012). Nie tytuł czyni imperium… jest polskim wydaniem monografii opublikowanej już po litewsku, ukraińsku i angielsku. Prof. N...
Zbiór źródeł Europejskie drogi staropolskich peregrynantów pod redakcją naukową Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego zawiera trzy niezwykle cenne teksty źródłowe: Teofila Szemberga Diariusz peregrynacji Neapol – Lizbona (1595) w opracowaniu Mariana Chachaja, Protazego Neveraniego Diariusz drogi hiszpańskiej na Kapitułę Generalną w Valladolid w opracowaniu Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego w tłumaczeniu Dariusza Piwowarczyka i Tomasza Babnisa oraz Dziennik podróży z lat 1787-1788...
NSZZ „Solidarność”, powstały w konsekwencji fali strajków latem 1980 r., odegrał niezwykle istotną rolę nie tylko w najnowszej historii Polski, ale i naszej części Europy. To fenomen w historii nie tylko Europy, ale także świata. Dlatego to fenomenalne zjawisko społeczne i polityczne pilnie warto i trzeba dokumentować, badać, opisywać, a następnie ustalenia historyków i innych badaczy popularyzować w społeczeństwie. Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, której ...
„Błyskotliwa narracja Robina Waterfielda w pełni oddaje wszystkie aspekty tego niezwykłego półwiecza” - Paul Cartledge, autor Aleksandra Wielkiego oraz Spartan. Porywająca, dramatyczna opowieść. - Tom Holland, autor Perskiego ognia. W niespełna dziesięć lat Aleksander Wielki zbudował jedno z największych imperiów w dziejach świata. Po niespodziewanej śmierci wielkiego zdobywcy w 323 roku p.n.e. nastało pół wieku zdrad, zmiennych sojuszy, rzezi i morderstw, gdy jego spadkobier...
Subiektywne kompendium historii Brześcia - od początków jego istnienia po współczesność. Witold Rucki, wieloletni przewodniczący brzeskiego oddziału Związku Polaków Białorusi, pasjonujące losy miasta ukazał na tle ogólnoeuropejskich, a nawet ogólnoświatowych przemian. Ta książka nie jest opracowaniem naukowym. To raczej refleksja człowieka związanego ze swoim miastem, czującego się mała?, ale znaczącą cząstką wielorakich globalnych procesów. Refleksja Polaka, który trwał w s...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.