Audrius A. Žulys (ur. 1968 r. w Kownie), litewski historyk, doktor nauk humanistycznych, dyplomata, współautor monografii zespołowej Historia przedstawicielstwa dyplomatycznego Litwy w Polsce (2009), autor artykułów na tematy historyczne oraz politologiczne. Monografia stosunków polsko-litewskich w przededniu II wojny światowej porusza ich najbardziej kontrowersyjne i złożone problemy. Autor wybrał za cel swego opracowania okres między marcem 1938 r. a wybuchem wojny (wrzesi...
Publikacja stanowi bogate i rozległe źródło wiedzy o organizacji obozu i jego podobozów, warunkach w nim panujących, więźniarkach i więźniach, a także niemieckich oprawcach. Niezwykle istotne jest ukazanie przez autora, że z niewolniczej pracy więźniów korzyści czerpał niemiecki przemysł, w tym przypadku koncern Siemensa. Podkreślić należy, że to właśnie Polki stanowiły prawie jedną trzecią ogółu więźniarek i przytłaczającą większość ofiar eksperymentów pseudomedycznych, prze...
Okupacja sowiecka ziem polskich w latach 1939-1941. - wydanie w języku rosyjskim ,,Sowiecki system okupacyjny – oprócz terroru – w dużym stopniu opierał się na działaniach określanych mianem sowietyzacji. Ważnym elementem kreującym nową rzeczywistość była propaganda. Do jej podstawowych narzędzi należała fotografia, którą rozpowszechniano w gazetach, czasopismach oraz na ulotkach. [...]Głównym kierunkiemdziałania propagandy sowieckiej było stworzenie negatywnego obrazu przed...
„W książce – mającej charakter studiów – omówiono najważniejsze problemy dotyczące polskiej organizacji konspiracyjnej Polska Armia Ludowa, powiązanej politycznie z Robotniczą Partią Polskich Socjalistów. PAL nie doczekała się jeszcze naukowej monografii, więc prezentowany tekst ma pionierski charakter. Na podstawie niewykorzystanych dotąd przez historyków dokumentów archiwalnych – przechowywanych głównie w IPN – ukazano przede wszystkim okoliczności powstania, strukturę, for...
,,Sowiecki system okupacyjny – oprócz terroru – w dużym stopniu opierał się na działaniach określanych mianem sowietyzacji. Ważnym elementem kreującym nową rzeczywistość była propaganda. Do jej podstawowych narzędzi należała fotografia, którą rozpowszechniano w gazetach, czasopismach oraz na ulotkach. [...]Głównym kierunkiem działania propagandy sowieckiej było stworzenie negatywnego obrazu przedwojennej Polski i zaszczepienie tej wizji miejscowej ludności.” – Ze wstępu...
Opowieść o Irenie Sendlerowej, która dzięki wielkiej wrażliwości na ludzką krzywdę pomagała Żydom w czasie okupacji niemieckiej w okresie II wojny światowej. Zainicjowała i zorganizowała ogromną sieć pomocy, dzięki której było możliwe uratowanie przed śmiercią co najmniej 2500 dzieci z warszawskiego getta. Irena Sendlerowa jest jedną z wielu znanych z imienia osób, które z narażeniem życia ratowały Żydów. Nieznanych pozostaje rzesza Polaków, którzy nieśli pomoc Żydom, za co w...
" […] publikacja ta jest próbą wielostronnego omówienia propagandowego obrazu epizodycznych, a jednak symptomatycznych dla operacji bojowych zdarzeń, które od kilkudziesięciu lat rzutują na społeczne postrzeganie II wojny światowej w Polsce, skutkując fałszywą interpretacją elementów rozstrzygnięcia konfliktu, a także na przemiany terytorialne i ludnościowe w tej części kontynentu. Jej pozornie lokalny charakter naturalnie wpisuje się w dyskurs o Europie Środkowo-Wschodniej, ...
ARTUR JENDRZEJEWSKI (ur. 1979), doktor nauk humanistycznych, nauczyciel w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Pruszczu Gdańskim. Jego prace badawcze związane są z tematyką działalności polskich i obcych służb informacyjno-wywiadowczych w XX wieku, jak też stosunków politycznych oraz zagadnień wojskowości w tym okresie. Jest autorem książki Polski wywiad wojskowy w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1920–1930 (Gdańsk 2013) wyróżnionej Stypendium Miasta Gdańska i nagrodzonej ...
W niniejszym opracowaniu Autorka poddaje analizie Główny Urząd Rasy i Osadnictwa SS jako kluczowy instrument imperium SS. Eksperci rasowi SS zostali przedstawieni jako specyficzna grupa funkcjonariuszy narodowosocjalistycznych. Książka pokazuje, jak zaplanowano rasistowską selekcję, w jaki sposób zastosowano ją w praktyce i jakie miała konsekwencje. W kolejnych sześciu studiach monograficznych zaprezentowano, jak decyzje ekspertów rasowych SS wpłynęły na politykę przymusowych...
W miarę upływu lat od zakończenia najokrutniejszej z wojen i straszliwej zagłady ludności żydowskiej Europy coraz bardziej zaciera się w naszej pamięci obraz jej ofiar. Po największych miejscach śmierci pozostały dziś cmentarzyska popiołów i szczątków zgładzonych osób. Ofiary i ich męczeństwo przywołują jednak nie tylko one, nie tylko też relacje nielicznych ocalałych i świadków Szoa, lecz także dokumenty i przedmioty znalezione na terenach poobozowych, relikty uśmiercając...
Jest to bezsprzecznie jedyna znana mi praca w polskiej historiografii, traktująca tak bogato o różnorodnych problemach związanych z codziennością konspiracyjną - od uwarunkowań przyłączania się do podziemia przez szeroko ujęte sprawy bytowe (pieniądze, mieszkanie, odzież, żywność) czy relacje z dowództwem i wewnątrz własnej grupy po kwestie etyczne i stres (...)
prof. dr hab. Jerzy Kochanowski
Oddajemy w Twoje ręce opowieść o losach Stefana Wąsowskiego, polskiego lekarza i żołnierza, który wraz z 4400 innymi polskimi oficerami został zamordowany przez Sowietów w Katyniu w 1940 roku. Jest to również opowieść o kłamstwie, jakie towarzyszyło tej zbrodni aż do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Nie tylko postać Stefana Wąsowskiego, lecz także kilka niezwykłych przedmiotów - jego osobistych pamiątek - przechowywanych w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zachęci...
Książka dotyczy mało znanej kwestii przesłuchań przed polskimi sądami wojskowymi w Wielkiej Brytanii byłych polskich jeńców wojennych, ocalałych z zagłady trzech obozów specjalnych NKWD ZSRR - w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Dokumentacja ta ma wciąż istotna wartość źródłową dla badań szeregu aspektów dobrze już rozpoznawalnej tematyki genezy zbrodni katyńskiej. Dla życia codziennego w obozach specjalnych (kadra obozowa, warunki internowania, dzień powszedni jeńca obo...
Samo słowo "antyslawizm" pojawia się po wielokroć w różnych połączeniach, ale nie jako zjawisko odrębne w pracach o teoriach rasowych narodowych socjalistów, czy w opracowaniach o podboju Europy Wschodniej. Omawiając różne praktyki hitlerowskie na Wschodzie jeszcze nie docenia się, że stała za nimi wyraźnie motywacja antysłowiańska (...). Antysemityzm był i pozostaje jedną z panidei, idei rozpowszechnionych globalnie. Antyslawizm był zjawiskiem lokalnym i dość ograniczonym. W...
Dzieje Brygady Świętokrzyskiej nie są w Polsce tematem nieznanym. Niemniej jednak z pobytem tej formacji na ziemiach czeskich - przez niemal połowę czasu jej funkcjonowania - wciąż wiąże się wiele białych plam. [...] Książka niniejsza powstała z myślą o czeskim czytelniku, aby przybliżyć mu, czym była Brygada Świętokrzyska, w jakich okolicznościach znalazła się na czeskim terytorium i jak rozwijały się jej stosunki z czeską ludnością. Dotychczas dominował bowiem jednostronny ...
Praca ta ukazuje nie tylko mało podkreślane zróżnicowanie konspiracyjnych związków młodzieży w okupowanej Warszawie, ale też – w tym wypadku – skuteczne działania mające na celu konsolidację wobec celu nadrzędnego. Poprzez pierwotną współpracę konspiracyjnego „Petu” z Organizacją Małego Sabotażu „Wawer”, a potem zaangażowanie w Grupy Szturmowe Szarych Szeregów środowisko to staje się z czasem częścią elity warszawskiego Kedywu KG AK, a w godzinie próby jego liderzy nie tylko ...
Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające...
„Do tej pory brakowało, nie tylko zresztą w polskiej historiografii, takiej właśnie syntetycznej, systematyzującej i podsumowującej pracy, prezentującej skomplikowany kompleks rozliczeń wojny i okupacji w „naszej” części Europy. Procesy te, znacznie różniące się od tych w Europie Zachodniej i Północnej, są znane w niewielkim stopniu. Dotyczy to zresztą nie tylko państw tak egzotycznych jak Albania, ale zarówno krajów nam historycznie i geograficznie bliższych (jak Węgry cz...
Oddajemy w Twoje ręce opowieść o Janinie Wasiłojć-Smoleńskiej. &Jachna;, bo taki pseudonim nosiła nasza bohaterka, była sanitariuszką w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej na Wileńszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w 5 Wileńskiej Brygadzie AK, walczącej z władzą komunistyczną po zakończeniu wojny. Za czynny opór wobec komunistów spędziła 10 lat w więzieniach. Do przybliżenia partyzanckiej i więziennej historii &Jachny; zachęciły nas nie tylko jej burzliwe losy or...
Niniejsze opracowanie jest studium historyczno-geograficznym o migracjach przymusowych w ZSRR, dokonywanych z upoważnienia władz państwowych zarówno w obrębie Związku Radzieckiego, jak i poza jego granicami. Wewnętrzne migracje przymusowe, począwszy od deportacji Kozaków w 1919 r., po deportację „pasożytów” w połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku stanowią wielkie zjawisko historyczne, które dotknęło około 6 mln ludzi. Były one częścią totalitarnego państwowego systemu...
Tematem albumu jest okupacja niemiecka w Polsce w latach 1939-1945. Poszczególne jego części ukazują swoiste światy równoległe: Niemców, polskiego miasta i wsi, ludności żydowskiej oraz konspiracji. Ponad 400 fotografii, które składają się na książkę, pochodzi ze zbiorów około 50 instytucji polskich i zagranicznych, osób prywatnych i kolekcji własnej Muzeum II Wojny Światowej. Większość publikujemy po raz pierwszy, przybliżając czytelnikowi atmosferę okupacji poprzez detal, m...
Czy można przez 63 dni żyć złudną nadzieją zwycięstwa obserwując śmierć, doświadczając strachu i cierpienia? Czy bohaterstwo może iść w parze z tchórzostwem, a poświęcenie z egoizmem? Próbę odpowiedzi na te pytania czytelnik znajdzie w zamieszczonych w tym tomiku zapiskach kobiet, które przeżyły powstanie warszawskie. Jedna z nich Wiktoria Śliwowska, w 1944 r. trzynastoletnia Wisia Załęska, ocalona z getta warszawskiego, a dziś wybitny historyk, rozlicza się po latach ze „sw...
Dlaczego tak masowo angażowano cudzoziemską siłę roboczą? Jak liczna ona była i skąd pochodziła? Jak wyglądały warunki życia i pracy robotników? Ilu z nich przeżyło, ilu zmarło? Kto był za to odpowiedzialny? I w końcu: kto kiedy i od kogo uzyskał za to rekompensatę? Odpowiedzi na te pytania stara się znaleźć niniejsza książka. Celem jej nie jest encyklopedyczne ujęcie tematu, uwzględniające wszystkie możliwe detale, lecz systematyczne wprowadzenie do tego zagadnienia wraz z o...
Monograficzne opracowanie losu żołnierzy brytyjskich w Polsce w czasie drugiej wojny światowej zasługuje niewątpliwie na uznanie. Jest to temat nie tylko ważny, ale i nie mniej fascynujący, a niektóre jego wątki są po prostu sensacyjne. Operacji ratowania jeńców brytyjskich z niewoli niemieckiej na ziemiach polskich nadano kryptonim „Dorsze”. Praca Anny Zapalec jest pierwszym, nie tylko w literaturze polskiej, tak obszernym, źródłowym ujęciem dotąd niewpisanego w pamięć zbior...