Badania nad chłopską historią i dziedzictwem stały się w ciągu ostatnich kilku lat ważnym nurtem polskiej humanistyki. Wynikają one z potrzeby prowadzenia pogłębionej refleksji nad tą oczywistą – jakby się zdawało – prawdą, że społeczeństwo polskie w przeważającej większości ma chłopskie korzenie. Napisana z metachłopskiej perspektywy książka Jana Wasiewicza wpisuje się w ten nurt w paradygmacie transdyscyplinarnych badań nad pamięcią kulturową, stawiając sobie za główny cel ...
Romowie – od kilkuset lat obecni w Europie, praktycznie we wszystkich państwach. Podzieleni na setki klanów i plemion, wędrujący i osiadli, zintegrowani i zachowujący dystans, budzą wiele emocji – stylem życia i silnym poczuciem odrębności. Skąd przybyli? Jak wykształciły się ich zwyczaje? I co ich spotykało w Europie? Na te pytania stara się odpowiedzieć książka Przemysława Witkowskiego. Laboratorium Przemocy. Polityczna historia Romów to szybkie i sprawne przejścia od skal...
W swojej najnowszej książce Michał Siermiński dowodzi, że wielka rewolta na Wybrzeżu z lat 1970-1971 to punkt zwrotny w historii świadomości politycznej peerelowskiej klasy robotniczej. Ówczesne metody walki (strajki okupacyjne), struktury organizacyjne (międzyzakładowe komitety strajkowe) oraz radykalne żądania polityczne (przede wszystkim postulat wolnych związków zawodowych) stanowiły spektakularny przejaw zdolności robotników do autonomicznego rozwoju i wyraźnie zapowiad...
Enzo Traverso śledzi transformacje zachodniej historiografii w ciągu kilku ostatnich dziesięcioleci. Rekonstruuje spory toczone wokół rewolucji Francuskiej 1789 r. i Rosyjskiej 1917 r., faszyzmu, nazizmu i komunizmu, totalitaryzmu i imperializmu, Holocaustu i ruchu oporu. Sposób w jaki zmieniało się dominujące spojrzenie na te wydarzenia i fenomeny dziejowe odzwierciedla i wzmacnia ewolucję ideologiczną społeczeństw europejskich. Coraz bardziej konserwatywna, niechętna tradyc...
W Czystkach etnicznych w Palestynie Ilan Pappé sięga do wydarzenia, bez którego nie można zrozumieć genezy izraelskiej okupacji Palestyny, a także charakteru najdłuższego konfliktu na Bliskim Wschodzie. Izraelski historyk pisze o Nakbie, brutalnej czystce etnicznej na 800 tys. ludzi, która stała się fundamentem państwa Izrael. Rozpoczęta przez bojówki syjonistyczne na początku 1948 r., pół roku przed proklamowaniem państwa żydowskiego i wybuchem wojny izraelsko-arabskiej, prz...
W Szwajcarii, złocie i ofiarach Jean Ziegler w bezpardonowy sposób rozprawia się z rzekomą „neutralnością” Szwajcarii podczas II wojny światowej. Jak pisze: „Szwajcarii udało się uniknąć II wojny światowej dzięki żywemu, zaangażowanemu i zorganizowanemu współdziałaniu z Trzecią Rzeszą. W latach 1940-1945 szwajcarska gospodarka była niemal całkowicie włączona w przestrzeń ekonomiczną Wielkich Niemiec. Gnomy z Zurychu, Bazylei i Berna służyły Hitlerowi jako paserzy i pożyczkoda...
Praca ta, dająca świadectwo mentalnej przemiany całego pokolenia polskich intelektualistów po traumatycznych doświadczeniach Października, nie doczekała się publikacji aż do dziś. Powstrzymała ją tragiczna śmierć Hollanda po tym, jak został aresztowany na polecenie Władysława Gomułki. Henryk Holland (1920 - 1961) – dziennikarz, publicysta, działacz polityczny, tragiczna postać polskiego Października. W swojej pracy doktorskiej, obronionej w 1958 roku, postanowił wrócić do źr...
Tortury, jakich dopuszczali się pracownicy Bezpieczeństwa Publicznego w Polsce, w latach 40. i 50. ub. wieku wobec przeciwników politycznych z antykomunistycznego podziemia, socjalistów, ludowców i byłych partyjnych towarzyszy, a także zwykłych ludzi, w tym kobiet, należą do najciemniejszych kart polskiego komunizmu. Nie należy jednak zapominać, że nie były one niczym wyjątkowym – torturowano bowiem wszędzie, w reżimach autokratycznych, totalitarnych, monarchiach, jak również...
"Wasiewicz nie tylko podważa obiegowe mity dotyczące historii Polski i miejsca w niej chłopów, pozwala także lepiej zrozumieć, w jaki sposób kanon tego co składa się na Polską kulturę (także pamięci) bywał i jest upolityczniony. Chociażby przez wymazywanie z niego antagonizmów, pomniejszanie i ubezwłasnowolnianie roli chłopów, a już w szczególności chłopek. Mam nadzieję, że książka Wasiewicza stanie się przedmiotem szerokiej debaty w Polsce, bo dzięki niej możemy zrozumieć w...
Zjawisko kapitalizmu konstytuuje współczesną rzeczywistość od co najmniej dwóch wieków. Po upadku bloku wschodniego kapitalizm jest często traktowany jako oczywisty i niepodważany sposób organizacji życia gospodarczego. Kapitalizm zarówno w swych korzeniach, a tym bardziej współczesnym obrazie, determinuje nie tylko ekonomię, lecz także życie społeczne, kulturowe, polityczne, naukowe. Dla politologa wnikliwe badania nad stanem i przyszłością kapitalizmu są bardzo istotne. Poz...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
