Antologia dzienników, listów i wspomnień, która na indywidualnych przykładach pozwala prześledzić zbiorowy los setek tysięcy osób wywiezionych przez Sowietów z Kresów Wschodnich. Książka opowiada o doświadczeniu tych ludzi od wybuchu wojny, przez sowietyzację Kresów, cztery fale deportacyjne (w lutym, kwietniu, czerwcu 1940 i maju–czerwcu 1941), przetrwanie w głębi ZSRR, wyjście z Armią Andersa, Armią Berlinga i powroty – do rodzinnej wsi, „nowej” Polski… Wszystkie materiały ...
Rok 1920, w którym na szalę postawiony został cały byt narodu, to rok największego w XX wieku polskiego zwycięstwa z zewnętrznym, bezwzględnym wrogiem. 100 lat temu Polacy masowo opowiedzieli się za Ojczyzną, a przeciwko zagrażającej Europie ideologii. Polska samotnie stanęła na drodze bolszewizmu. Wojna o wolność 1920, tom 1: Wyprawa kijowska opowiada o źródłach wojny polsko-bolszewickiej i szczegółowo relacjonuje od kwietnia do końca lipca 1920 przebieg ofensywy polskiej i ...
Trzy miesiące, które odmieniły Ukrainę – opowiedziane dzień po dniu, głosem ludzi, w których dokonuje się ta przemiana. Zapisane na żywo doświadczenia pojedynczych osób – w formie nagrań, diariuszy, wspomnień czy wpisów internetowych – układają się w zbiorowy dziennik. Wielogłosowa, uniwersalna opowieść ukazuje fenomen ukraińskiego przełomu, zaczętego pokojowym wiecem w obronie proeuropejskiej orientacji kraju, a zakończonego zbrojnym powstaniem w Kijowie i obaleniem prezyde...
Rok 1920, w którym na szalę postawiony został cały byt narodu, to rok największego w XX wieku polskiego zwycięstwa z zewnętrznym, bezwzględnym wrogiem. 100 lat temu Polacy masowo opowiedzieli się za Ojczyzną, a przeciwko zagrażającej Europie ideologii. Polska samotnie stanęła na drodze bolszewizmu. Wojna o wolność 1920, tom 1: Wyprawa kijowska opowiada o źródłach wojny polsko-bolszewickiej i szczegółowo relacjonuje od kwietnia do końca lipca 1920 przebieg ofensywy polskiej i ...
Relacji z „nieludzkiej ziemi” znamy wiele, jednak wspomnienia Zbigniewa Lubienieckiego wyróżniają się wyjątkową narracją – „bohaterskiego” dziecka, które musiało stać się zbyt szybko mężczyzną. W wieku dziewięciu lat wyrwany z domu rodzinnego, po dramatycznych peregrynacjach zostaje przemocą dostarczony w bydlęcym wagonie do posiołku dla zesłańców w tajdze pod Archangielskiem. Kolejne doświadczenia wojenne wzmacniają wpojony mu przez ojca patriotyzm i upór w walce o siebie i ...
Okrucieństwo i bezsens wojny widziane oczami dziecka. Polina Żerebcowa przez kolejne 10 lat wojen czeczeńskich (1994–2004) opisywała w swoim dzienniku dorastanie i młodość w Groznym – mieście śmierci, zniszczenia i nienawiści. W mieście, w którym każdy mógł stać się wrogiem lub wybawcą, szczególnie, gdy – jak autorka – pochodziło się z rodziny, w której byli i Czeczeni, i Rosjanie. Polinie Żerebcowej udało się przeżyć i ocalić w sobie człowieczeństwo. Politkowska opisała wojn...
Pierwsza książka w serii „Świadectwa. Niemcy XX wiek” inicjowanej przez Fundację Ośrodka KARTA – niemiecka literatura faktu, opowieści o XX wieku z nowej dla polskiego czytelnika perspektywy. Wspomnienia Niemca dojrzewającego w ZSRR, wychowanka sowieckiego systemu, kształtowanego, by krzewić rewolucję komunistyczną we własnym kraju. Po wojnie Wolfgang Leonhard aktywnie wprowadza komunizm w pokonanych Niemczech. Ideowe rozterki każą mu w 1949 roku zerwać ze stalinizmem. Wydan...
Relacja Andreja Sannikowa – dyplomaty, polityka, działacza społecznego – o dzisiejszej Białorusi, zdominowanej przez reżim, który przed światem odgrywa pozory demokracji.
Jest to książka bezcenna dla historii i z pewnością najlepsza rzecz o czasach Łukaszenki, jaka została u nas napisana.
Najbardziej wstrząsnęła mną galeria oprawców, szczerze przekonanych, że są ludźmi.
Swietłana Aleksijewicz
laureatka literackiej Nagrody Nobla 2015
"W stulecie wybuchu I wojny światowej przedstawiamy poruszający obraz polskich lat 1914–18, zasadniczych dla następującego po nich wieku. To zestawiona chronologicznie ze świadectw źródłowych barwna i wielowątkowa opowieść o drodze Polaków do Niepodległej. Polskie doświadczenie lat I wojny widziane oczami głównych aktorów zdarzeń (takich jak Józef Piłsudski czy Roman Dmowski), uznanych diarystów (Zofia Nałkowska, Maria Dąbrowska), ale i szeregowych żołnierzy oraz zwykłych obs...
Ruch dysydencki w ZSRR pojawił się pół wieku temu – nagle i jakby znikąd, wprawiając w zdumienie nie tylko sowieckie władze, ale także zachodnich sowietologów. Do tej chwili nikt nie ośmielał się nawet myśleć, że możliwe jest w Związku Radzieckim jawne działanie niezależnych stowarzyszeń. Anatolij Marczenko, prosty robotnik, jako młody chłopak przypadkowo dostał się w tryby opresywnego systemu i wszedł w środowisko więźniów politycznych, by z czasem stać się jednym z nich. Ła...
Książka stanowi pierwszy całościowy zapis historii Polskiego Porozumienia Niepodległościowego (1976-81) - wybitnego przedsięwzięcia antysystemowej opozycji w Peerelu, zapoczątkowanego przez historyka literatury, Zdzisława Najdera. Ogłoszony 15 maja 1976 na łamach emigracyjnego, londyńskiego "Tygodnika Polskiego" Program PPN wzbudził powszechne poruszenie, po raz pierwszy tak bezkompromisowo definiując PRL jako państwo pozbawione niepodległości oraz ujmując kondycję Polski i P...
Opowieść o Powstaniu – tragicznej determinacji, która musi przynieść klęskę. Od samobójczej decyzji o jego wybuchu, po ostateczne konsekwencje – katastrofę miasta. Poruszający obraz, wyłaniający się z indywidualnych zapisów zebranych przez KARTĘ. „Dla wielu śmierć miasta to wzmianka w komunikacie albo z dala oglądany słup czarnego dymu. Dla tych, co przez to przeszli, dla nas, co tam byliśmy – to projekcja makabrycznego filmu. Ja taki film o śmierci mych bliskich, o śmierci ...
Stefan Dąmbski jako 16-letni żołnierz AK został egzekutorem – wykonywał wyroki na polskich kolaborantach, Niemcach, Ukraińcach, a później także na przedstawicielach nowej władzy. Jego spisana pod koniec życia spowiedź wciąż budzi kontrowersje. Z jednej strony jest świadectwem skrajnego poświęcenia dla Ojczyzny, z drugiej – pozbawionym emocji samooskarżeniem mordercy. Stawia pytanie o cenę wojennego bohaterstwa i granice patriotyzmu. Z biegiem lat jej antywojenne przesłanie zy...
Polski debiut noblisty, Aleksandra Sołżenicyna, jako poety. „Pruskie noce” to fragment obszernego autobiograficznego utworu lirycznego „Dorożeńka” („Dróżka” – nieco ironicznie o drodze życiowej). Opowiada o przejściu Armii Czerwonej przez tereny Prus Wschodnich (dziś tereny polskie) w 1945 roku. „Pruskie noce” to utwór mocniejszy w przekazie niż książka dokumentalna, przemawiający do wyobraźni. Sołżenicyn nie osądza i nie usprawiedliwia okrucieństw wojny. Widzi cierpienia ni...
Zygmunt Klukowski nie był pisarzem, nie tworzył świata słowami. Odwrotnie – starał się jedynie oddać to, co postrzegał. Czasem, jak w 1942 roku, tych słów mu brakowało. Zygmunt Klukowski notował na gorąco historię Zamojszczyzny i jej mieszkańców: rozwój II Rzeczpospolitej, ale też narastający w niej anty¬semityzm, okupację niemiecką (pacyfikację wsi zamojskich, Holokaust, partyzantkę), wkroczenie Sowietów i nastanie komunizmu, niszczenie podziemia niepodległościowego. Stworzy...
Książka w serii „Żydzi polscy”. Opowieść o bezprecedensowym przedsięwzięciu – Podziemnym Archiwum Getta Warszawskiego. Z inicjatywy Emanuela Ringelbluma ludzie należący do konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat” zajęli się szczegółowym dokumentowaniem życia i Zagłady Żydów. Wybór relacji Ringelbluma i jego współpracowników, dokumentów, fragmentów dzienników i listów napływających do getta przedstawia fragment tworzonego na bieżąco zapisu dokonującej się wtedy Zagłady....
Trwanie siedmiorga "robinsonów" w zasypanej piwnicy wśród ruin pustej popowstaniowej Warszawy. Momenty szczególnego zagrożenia: ludzkie głosy dochodzące z kanałów; pierwszy śnieg, odcinający drogi ku pożywieniu. Wola przetrwania, która z tej małej społeczności czyni wspólnotę gotową do walki z poczuciem beznadziejności, daje szansę wyzwolenia, wbrew nieustannemu zagrożeniu śmiercią. Sześciu mężczyzn i kobieta - mierzą się z własną naturą w ekstremalnych warunkach. Dzięki dete...
Książka w serii „Świadectwa. Niemcy XX wiek” – niemiecka literatura faktu, opowieści o XX wieku z nowej dla polskiego czytelnika perspektywy. Ostatnie dni wojny w Prusach Wschodnich, zwycięstwo 1945 roku i sowiecka okupacja, polskie początki na Mazurach. Hans von Lehndorff, lekarz z powołania, wrażliwy obserwator i głęboko wierzący chrześcijanin odbywa swą wielką odyseję po spustoszonych ziemiach i daje wyjątkowe świadectwo ocalenia człowieczeństwa w czasach schyłku i katas...
Ciąg wypadków w marcu 1981, zwany kryzysem bydgoskim, to mieszczący się w dwóch tygodniach przełom polityczny i społeczny w Polsce, który rozpoczął się w Bydgoszczy incydentem, sprowokowanym przez władze komunistyczne, a zakończył rozstrzygnięciem ogólnopolskim – o zasadniczym znaczeniu dla przyszłości kraju. Publikacja przedstawia zapis tamtych wydarzeń, opowiedziany wyłącznie głosami świadków (głównych bohaterów zdarzeń, solidarnościowych i partyjnych przywódców oraz zwykły...
Nominacja do literackiej Nagrody Nobla (1974) Obóz koncentracyjny w Ravensbrück w schyłkowej fazie – przepełnienie, brud, głód, okrucieństwo, codzienne umieranie. Anja Lundholm z wrażliwą uwagą zdystansowanego świadka i zarazem uczestniczki wydarzeń opowiada o obozowej codzienności najniższych warstw więźniarskiej społeczności. Jej narracja oscyluje między poczuciem beznadziei a wolą przetrwania, kapitulacją i buntem, tworząc poruszający zapis skrajnego doświadczenia, po któ...
Opracowana z dużą starannością edytorską publikacja opowiada o historii kształtowania się i działania Legionów od początku XX wieku (organizacje strzeleckie) po moment odzyskania niepodległości. Poprzez zdjęcia i elementy ikonograficzne (odznaki, grafiki, dokumenty) prowadzi narracja, bogato zasilana fragmentami tekstów źródłowych – pamiętników, korespondencji, odezw, rozkazów. Akcent w albumie położony został na życiu legionistów, ich wrażeniach, rozterkach, emocjach i sądac...
Pogranicza. Stara Kiszewa to książka pokazująca ciekawą i wielowymiarową historię Polaków i Niemców zamieszkujących tereny narodowościowego i etnokulturowego (kaszubsko-kociewskiego) pogranicza gminy Stara Kiszewa, która w XX wieku była rejonem zmieniającego się panowania niemieckiego i polskiego. W 2000 roku Ośrodek KARTA rozpoczął unikatowy w skali kraju projekt – prace dokumentujące historię wszystkich kilkunastu wsi gminy Stara Kiszewa. W trakcie badań terenowych redakto...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.