W prezentowanym tomie umieszczono wybór tekstów źródłowych dotyczących tylko jednej epoki – średniowiecza. W dziejach regionu kujawsko-pomorskiego wieki średnie zaznaczyły się jako okres istotnych przemian społecznych oraz dynamicznych zmian politycznych, związanych m.in. z powstaniem i rozwojem państwa polskiego, burzliwymi dziejami polsko-krzyżackiego sąsiedztwa czy kolonizacją miejską i wiejską na prawie niemieckim. Wielokrotnie w czasie tej epoki różne obszary i miejsca w...
„Kompendium autorstwa Bartosza Awianowicza jest cennym i praktycznym przewodnikiem po formach legend występujących na monetach republiki i cesarstwa rzymskiego z ich językową analizą i obszernym komentarzem historycznym. Autor skoncentrował się w nim nie tyle na typologii monet i idei, które rozpowszechniano za pomocą monet, analizach ikonograficznych czy metaloznawczych, co na brzmieniu legend monetarnych i rozwiązaniu skrótów w nich zastosowanych. Dzięki zapoznaniu czytelni...
Książce tej przyświeca przekonanie, że dotychczasowe wyjaśnienia mechanizmów działania oraz genezy ateńskiego ostracyzmu są niewystarczające. Mało miejsca poświęca się w niej słynnym ostrakom, czyli ceramicznym skorupom, na których Ateńczycy skrobali imiona nielubianych polityków. Zdaniem autora tym narzędziom ateńskiego ostracyzmu i momentowi głosowania nad wygnaniem jednego z polityków przypisuje się nadmierne znaczenie, zaniedbując inne aspekty i pozostałe etapy długotrwał...
Książka Polacy w dziejach Peru ma tę wielką zaletę, że jest zestawieniem historycznego udziału polskiej społeczności i przedstawieniem nieocenionego wkładu wybitnych polskich emigrantów, którzy osiedlali się w najróżniejszych miastach i regionach Peru, integrując się w pełni z miejscowym społeczeństwem, ofiarując społeczności peruwiańskiej swoje wartości kulturowe, a jednocześnie zachowując wspomnienia i tradycje kraju pochodzenia. Należy podkreślić, ze wielu obywateli polsk...
W ostatniej dekadzie PRL z Polski wyjechało na stałe ok. 1,3 mln Polek i Polaków. Wśród migrujących byli azylanci stanu wojennego, uchodźcy solidarnościowi, migranci zawodowi o bardzo różnych stopniach wykształcenia i kwalifikacji. Książka opisuje perypetie, jakie napotykali, usiłując wyjechać z PRL i osiedlić się za granicą. Relacjonuje trudne doświadczenia związane z pierwszymi miesiącami i latami pobytu w obcym kraju oraz ze zdobywaniem pozycji zawodowej i stabilności mate...
Bernard Sculteti z Lęborka zawędrował w 1472 roku do Wiecznego Miasta i tam spędził resztę życia. W Rzymie zdobył doktorat prawa kanonicznego i pracował w głównym trybunale papieskim – Rocie Rzymskiej. Otrzymał od papieży wiele zaszczytnych funkcji, m.in. pokojowca, kapelana, hrabiego Świętego Pałacu Laterańskiego, a nawet został nobilitowany. Uzyskał także godności i prebendy kościelne w Gdańsku, Fromborku, Szczecinie, w Inflantach, na terenie Rzeszy Niemieckiej i w odległej...
„Historia Norwegii (do roku 1814)” to pierwsza na polskim rynku wydawniczym akademicka książka poświęcona dziejom tego kraju. To poniekąd także duża część historii całej Skandynawii, gdyż na przestrzeni wieków Norwegia niejednokrotnie dzieliła wspólną historię z Islandią, Danią i Szwecją. Autor wychodzi od pradziejów Norwegii, przedstawia wyprawy wikingów, początki państwa norweskiego, walki o utrzymanie jedności państwa czy proces chrystianizacji. Następnie omawia dzieje mon...
Wykaz skrótów / 19 Wstęp / 21 Część I. Niemiecka polityka narodowościowa w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie w latach 1939–1945 / 25 Część II. Dokumenty niemieckie w polskim tłumaczeniu / 39 Część III. Dokumenty niemieckie w oryginalnym brzmieniu / 347 1. Antecedencje / 41 / 349 Dokument 1: 23 maja 1939 roku, Berlin – Fragment protokołu konferencji w Kancelarii Rzeszy w sprawie ataku na Polskę / 41 / 349 Dokument 2: 22 sierpnia 1939 roku, Obersalzberg – Fragment przemówi...
Wprowadzenie / 9 Introduction / 11 ESEJE [13] I. Klasztory ziemi chełmińskiej wobec władzy i społeczeństwa / 15 1. Franciszkanie i dominikanie / 15 2. Cysterki-benedyktynki / 20 II. Klasztory cysterek-benedyktynek: duchowość i sztuka / 24 III. Konwenty mendykantów na ziemi chełmińskiej – sztuka i kultura umysłowa w średniowieczu / 33 1. Architektura mendykantów na ziemi chełmińskiej / 36 2. Ecclesia interior. Sztuka w służbie pobożności braci / 38 3. Obrazy w przestrzeni eccl...
Nikonion, usytuowane w północno-zachodniej części Morza Czarnego, znajdowało się w pobliżu Olbii, największego ośrodka greckiego w regionie, oraz Tyras, kolonii założonej w tym samym lub nieco późniejszym czasie co Nikonion. Miasto to ulegało takim samym wpływom i przemianom jak pozostałe ośrodki w tej strefie, jednak decydujące znaczenie dla jego rozwoju miała wyjątkowa lokalizacja. Opracowanie dotyczy analizy typologicznej i chronologicznej zespołu ceramiki czarnopo...
Considering the reconstruction of ‘the vision of the world and the man’ of a particular historian (individual case) as a crucial part of studies on the history of historiography, the author analyses the connections between the concept of history by Witold Kula and his research on the past with anthropology. […] Regardless of the fact that the author aims at presenting the role of Kula in the process of anthropologising history and the transitions that have taken place in hist...
Trzynasta książka to spora odpowiedzialność w stosunku do czytelników, którzy mają prawo oczekiwać lektury zajmującej i inspirującej do własnych przemyśleń. Odpowiedzialność okazuje się tym większa, że bohaterem rozważań jest władca zajmujący poczesne miejsce w panteonie dumy narodowej. Bolesław Chrobry jako postrach wszystkich sąsiadów już za swojego długiego życia wzbudzał wielkie emocje polityczne. Był bardzo skuteczny, gdyż odznaczał się okrucieństwem i bezwzględnością. B...
Badania nad zamkami krzyżackimi w Prusach od początku sprowadzały się do poszukiwania genezy krzyżackich warowni oraz odtwarzania ich wyglądu i układu przestrzennego na podstawie zachowanych reliktów i detali architektonicznych. Od końca XIX w. aż do II wojny światowej krzyżackim budownictwem zamkowym interesowali się głównie niemieccy konserwatorzy, budowniczowie, urzędnicy i pasjonaci, a lepiej przygotowani do takich badań historycy, historycy sztuki i archeolodzy pozostawa...
Wstęp i opracowanie naukowe – Waldemar Rezmer Autorem rozprawy, którą przekazujemy do rąk Czytelników, jest płk dypl. Leon Mitkiewicz-Żółłtek, wybitny oficer liniowy i sztabowy, człowiek gruntownie wykształcony, o szerokich horyzontach i wielkich zaletach intelektualnych. Przed II wojną światową został pierwszym i zarazem ostatnim polskim attaché wojskowym na Litwie, a w czasie tego konfliktu zbrojnego znalazł się w gronie najbliższych współpracowników gen. Władysława Sikors...
Czeski filozof języka i komunikacji, myśliciel żydowski, niemiecki teoretyk mediów, brazylijski eseista, krytyk i kurator sztuki – wszystkie te etykiety mogą opisywać tożsamość Viléma Flussera (1920–1991). Jednak nawet zebrane razem nie wyczerpują wymaganych w jego przypadku znaczeń. Flusser uważał się bowiem za nomadę i swoją filozofię uprawiał w nomadycznym stylu, znoszącym zasadność wszelkich granic narodowych, instytucjonalnych, metodologicznych czy dyscyplinarnych. Pozwo...
Niniejsza publikacja stanowi kontynuację bogatej polskiej tradycji, w której toruńscy historycy, badacze dziejów regionu kujawsko-pomorskiego, popularyzując najnowsze wnioski ze swoich badań, podejmują dyskusję z praktykami, metodykami i nauczycielami w celu poszukiwania jak najlepszych sposobów upowszechniania dorobku naukowego w praktyce szkolnej oraz życiu codziennym społeczności lokalnej. W części pierwszej badacze epoki średniowiecza, XIX i XX w. skoncentrowali swoją uwa...
Do chwili przedłożonego przez Prof. Grażynę Gzellę opiniowanego "Słownika" brak podobnego opracowania stanowił dostrzegalną lukę w prasoznawczej historiografii tyczącej dziejów pomorskiego czasopiśmiennictwa. Toteż w mojej opinii nie będzie egzageracją, jeśli stwierdzę, że oceniania praca jest nie tylko »wypełnieniem« owego braku, lecz także, a może przede wszystkim, jawi się jako opracowanie o stosunkowo szerokim spectrum poznawczym, wskazującym i umożliwiającym podjęcie szc...
W Wilnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego działało wiele organizacji naukowych i kulturalnych, bujnie kwitło życie polityczne, jednak to właśnie uniwersytet i zgromadzeni wokół niego ludzie wpływali w bardzo dużym stopniu na intelektualne oblicze miasta. Ksiądz prof. Walerian Meysztowicz w książce Gawędy o czasach i ludziach wspominał: „Ale nie prasa i nie żywotność dyskusji politycznych stanowiły o znaczeniu Wilna. Odrodził się u stóp Zamkowej Góry, w dolinie Wilii ...
Kolejny, czwarty już tom z serii zatytułowanej „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi” został poświęcony prezentacji wyników badań nad parafiami na obszarze władztwa zakonu niemieckiego w Prusach. Badania te zostały przeprowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Parafie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1243–1525” (DEC–2011/01/B/HS3/00828). Znalazło się w nim trzynaście artykułów poświęconych różnym aspektom działalności parafii oraz duchowień...
Prezentowana praca jest pierwszą, która dotyczy tylko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i obejmuje całe terytorium II RP. […] Autor podjął się opisania dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w okresie międzywojennym. Dopiero bowiem po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Kościół Ewangelicko-Augsburski rozwinął swoją działalność na pozostałą część kraju, przejmując pod swe zwierzchnictwo parafie na Śląsku Cieszyńskim, w Krakowie, na Kresach Wschodnich oraz tworząc nowe ...
Termin „modernizacja” pojmujemy szeroko – jako przekształcenia społeczno-cywilizacyjne dziejące się na wielu poziomach. Naszym zadaniem jest poszukiwanie jej korzeni i obiektywne odtworzenie procesów z tym terminem związanych od początku XIX wieku po wybuch II wojny światowej. Interesują nas zarówno działania w zakresie postępu ekonomicznego, technicznego, jak i oświatowego, w zakresie moralności i podnoszenia dobrobytu oraz rozwijania poziomu świadomości społecznej i narodow...
Kluczem do zrozumienia fragmentarycznej myśli Hannah Arendt jest filozofia historii zarówno w znaczeniu spekulatywnym, jak i krytycznym. Odpowiedź Arendt na totalitaryzm – na zwycięstwo fizjologii nad polityką – jest jednocześnie przemyślana i radykalna. Totalitaryzm nie okazuje się wyłącznie systemem sprawowania władzy, lecz stanowi skrajny przypadek opowiadania historii, fałszywy sposób tworzenia narracji, która sięga w głąb indywidualnej tożsamości. Każda opowieść jest nar...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
