Jul Łyskawa laureatem Paszportu POLITYKI 2024
14 stycznia po raz 32 wręczono Paszporty POLITYKI. W tym roku wyróżnienia przyznano w siedmiu kategoriach. Laureatem Paszportu POLITYKI 2024 w kategorii literatura został Jul Łyskawa za powieść „Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców”.
Jul Łyskawa Paszportu POLITYKI 2024
Tegorocznym laureatem Paszportu POLITYKI w kategorii książka został Jul Łyskawa za swoją debiutancką powieść „Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców”. To absolwent Instytutu Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Publikował krótką prozę w „Akancie”, „Arteriach” i „Ha!arcie”. Prywatnie jest kibicem piłki nożnej i postmodernizmu oraz pscyhofanem Darłówka.
Tegoroczna gala rozdania Paszportów POLITYKI odbyła się 14 stycznia o godzinie 20:30. Wyróżnienia trafiły w ręce osób, które zdaniem jury najbardziej zasłużyły się dla polskiej kultury minionego roku. Nagroda przyznana została w siedmiu kategoriach. Dodatkowo w tym roku już po raz drugi przyznano Paszport czytelników i laur Kreatora lub Kreatorki Kultury. Owy tytuł od 2002 roku otrzymali m.in. Dorota Masłowska, Olga Tokarczuk czy Agnieszka Holland.
„Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców” Jul Łyskawa
„Prawdziwą historię Jeffreya Watersa i jego ojców” na gali przyznania Paszportów POLITYKI określono jako największe zaskoczenie literackie 2024 roku.
Powieść ta to szalony i odważny debiut Jula Łyskawy będący groteskową sagą o mieszkańcach małego miasteczka. To rodziny drwali i stolarzy, ukrywający się przed całym światem rzeźbiarz, a także tajemniczy irlandzki ksiądz, któremu Matka Boska objawiła się pod postacią foki.
Welcome to Copperfield! Otwierając tę książkę wjeżdżacie do miasta mistrzów stolarki, wirtuozek ciasta z wiśniami i zapierających dech w piersi daglezji.
W tym na pierwszy rzut oka sennym miasteczku powstaje Jeffrey Waters. Z położonych na prowincji lasów trafia na pierwsze strony gazet i do kartotek FBI. Jego istnienie i nagła popularność budzą ogromne emocje w całym amerykańskim społeczeństwie. Do malutkiego miasteczka zaczynają zjeżdżać się dziennikarze z całego kraju. Za nimi na miejscu pojawiają się ciekawscy fani i uduchowieni wyznawcy.
„Prawdziwą historię Jeffreya Watersa i jego ojców” to polifoniczna, pełna literackiej werwy książka. To także przewrotna próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o to, czy świadome istnienie jest darem, czy może jednak brzemieniem?
Paszporty POLITYKI 2024 – nominacje w kategorii literatura
W grudniu 2024 roku redakcja tygodnika „Polityka” opublikowała nominacje do Paszportów „Polityki” w kategoriach film, scena, książka, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna i kultura cyfrowa. Nas, rzecz jasna, najbardziej interesuje kategoria książka. Poniżej przedstawiamy trzy nominowane książki i ich autorów.
Marta Hermanowicz za książkę „Koniec”
Jul Łyskawa za książkę „Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców”
Joanna Wilengowska za książkę „Król Warmii i Saturna”
Ponadto zgłoszeni zostali również Kalina Błażejowska, Krzysztof Chronowski, Emilia Dłużewska, Małgorzata Lebda, Elżbieta Łapczyńska, Jarosław Maślanek, Mateusz Pakuła, Jacek Paśnik, Kinga Sabak, Natalka Suszczyńska, Tomasz Szerszeń i Katarzyna Witerscheim.
Jak pisali sami organizatorzy wyróżnienia:
W wyborze tych 21 nominacji pomogli nam reprezentanci polskiej krytyki, łącznie 52 osoby. Prosiliśmy o zwrócenie uwagi na kręgi defaworyzowane przy tego typu nagrodach — stąd nominacja za taniec w kategorii Scena (kiedyś Teatr). Stąd też stała już obecność wątków telewizyjnych w kategorii filmowej.
Paszporty POLITYKI – krótka historia
Paszporty POLITYKI jest to nagroda, którą od 1993 roku przyznaje tygodnik POLITYKA od 1993 roku. Jej pomysłodawcą i twórcą jest wieloletni szef działu kultury Zdzisław Pietrasik. Już od 32 lat jest wręczana co roku młodym twórcom i artystom za wybitne osiągnięcia artystyczne. Wyróżnienia przyznawano tradycyjnie w siedmiu kategoriach – Film, Teatr, Książka, Sztuki wizualne, Muzyka poważna, Muzyka popularna, a od roku 2016 również Kultura cyfrowa. Od dwóch lat wręczany jest również kolejny Paszport – nagroda czytelników.
Przez 31 lat istnienia nagrody Kapituła Paszportów POLITYKI uhonorowała 200 laureatów oraz wyróżniła 30 Kreatorów Kultury. Widoczna jest dominacja stolicy jako miejsca urodzenia i wykształcenia nagrodzonych. Jednak inne miasta Polski również się pojawiają, a część zwycięzców przyszło na świat za granicą, m.in. w Rosji, na Litwie, we Francji czy w Szwajcarii. Paszporty otrzymują przede wszystkim młodzi twórcy między 30. a 40. rokiem życia. Wśród laureatów są również dojrzali artyści – 50 i 60-latkowie – a także nastolatkowie.
Kapituła dwa razy przyznała nagrody ex aequo i raz nagrodę specjalną pozaregulaminową, którą uhonorowano Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Wielu nagrodzonych w latach 90. to dzisiaj uznani twórcy. Wychowali nowe pokolenie artystów nagrodzonych Paszportami POLITYKI już w XXI w.
