László Krasznahorkai laureatem literackiej Nagrody Nobla 2025
László Krasznahorkai został laureatem literackiej Nagrody Nobla 2025.
László Krasznahorkai laureatem literackiej Nagrody Nobla 2025
9 października po godzinie 13.00 poznaliśmy laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Wyróżnienie otrzymał węgierski pisarz i scenarzysta filmowy László Krasznahorkai. Ma on na swoim koncie Nagrodę Kossutha. Od 2004 jest członkiem Digitális Irodalmi Akadémia oraz Széchenyi Irodalmi és Művészeti Akadémia.
Wyróżnienie przyznano za:
za jego fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki.
Akademia wyróżniła absurdalność i groteskową przesadę jako cechy charakterystyczne jego twórczości. Nazwała go wielkim pisarzem epickim, który wpisuje się w środkowoeuropejską tradycję sięgającą od Kafki po Thomasa Bernharda.
Wydawnictwo Czarne ma w nadchodzących planach wydawniczych premierę książki László Krasznahorkaia pt. „A świat trwa”. Tytuł ten był w 2018 roku nominowany do Międzynarodowego Bookera. Książka ma ukazać się na początku grudnia tego roku. Za przekład i posłowie odpowiedzialna jest Elżbieta Sobolewska.
László Krasznahorkai – laureat Literackiego Nobla 2025. Kim jest?
László Krasznahorkai przyszedł na świat w 1954 roku w niewielkim miasteczku Gyula położonym w południowo-wschodniej części Węgier, blisko granicy z Rumunią. W 1985 roku ukazała się jego książka „Szatańskie tango” (pol. wydanie W.A.B., 2004, tłum. Elżbieta Sobolewska). To powieść polityczna osadzona w krajobrazie Europy Wschodniej, a jednocześnie uniwersalna i pełna biblijnej symboliki. Doczekała się ona ekranizacji w reżyserii Bela Tarra. W 1993 swoją premierę miała powieść pt. „Melancholia sprzeciwu” (pol. wydanie W.A.B. 2007). W Niemczech została uznana za książkę roku. To opowieść o trupie cyrkowej, która przybyła do małego środkowoeuropejskiego miasteczka. Cyrk budzi niepokój mieszkańców, z trwogą śledzących złowróżbne znaki na ziemi i niebie.
Susan Sontag mówi nazwała węgierskiego pisarza „mistrzem apokalipsy” współczesnej literatury.
Ogłoszenie werdyktu możecie obejrzeć na oficjalnym kanale The Nobel Prize na YouTubie:
Laureaci nagrody otrzymują złoty medal, kaligrafowany dyplom oraz nagrodę pieniężną, którą Fundacja Noblowska podwyższyła do 11 mln koron (4,5 mln zł). Nagrodę o tej wartości otrzymuje laureat bądź laureatka każdej z sześciu dziedzin.
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury
W latach 1901–2025 literacka Nagroda Nobla została przyznana 118 razy, a wyróżnionych zostało 122 osób. Siedmiokrotnie Nagrody nie przyznano. Dwa lata temu to prestiżowe wyróżnienie otrzymał Norweg Jon Fosse.
W zeszłym roku Nagroda Nobla w dziedzinie literatury trafiła do południowokoreańskiej pisarki Han Kang, autorki wyróżnionej Międzynarodową Nagrodą Bookera „Wegetarianki”.
Fundacja Noblowska zdecydowała o podniesieniu wartości nagrody pieniężnej o 1 mln koron i teraz wynosi 11 mln koron. Jest to równowartość 980 tys. euro. Swoją decyzję motywowała poprawą stanu finansów fundacji oraz wolę utrzymania prestiżu Nagrody Nobla.
Warto przypomnieć, że w wyniku skandalu w Akademii Szwedzkiej, w 2018 roku nie wyłoniono laureata. Następstwem tej decyzji, w ubiegłym roku ogłoszony został podwójny werdykt – wyróżnienie otrzymali Olga Tokarczuk (za rok 2018) i Peter Handke (za rok 2019). Za rok 2020 nagrodę otrzymała z kolei Louise Glück, a za rok 2021 z medalem wrócił do domu Abdulrazak Gurnah. W 2022 roku laureatką literackiej Nagroda Nobla została Annie Ernaux.
Grafika na zdjęciu wyróżniającym pochodzi ze strony https://www.nobelprize.org/prizes/literature/
