10 maja ogłoszono nazwiska autorów i autorek nominowanych do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej 2023. Maciej Bobula, Stanisław Kalina Jaglarz, Kamila Janiak, Jadwiga Malina oraz Tomasz Różycki to pięcioro autorów i autorek nominowanych do Nagrody Szymborskiej za książki poetyckie wydane w 2022 roku. Nagroda za zwycięski tom zostanie przyznana 8 lipca w czasie Festiwalu Miłosza, na uroczystej gali w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

Fundacja Wisławy Szymborskiej przedstawiła listę nominacji w czasie konferencji prasowej mającej miejsce 10 maja w Pałacu Potockich w Krakowie. Na konferencji obecne były przedstawicielki kapituły Nagrody im. Wisławy Szymborskiej 2023: przewodnicząca dr Anna Marchewka i sekretarz Joanna Bociąg, Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury Robert Piaskowski, reprezentanci partnerów Fundacji oraz media i miłośnicy poezji. W imieniu Zarządu Fundacji głos zabrała prof. Teresa Walas.

Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2023: nominacje

„Pustko” – Maciej Bobula, Wydawnictwo Warstwy

W gronie nominowanych do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej 2023 znalazł się Maciej Bobula za tom wierszy „Pustko”. Autor łączy w nim tradycję, ludowość, polskość i nowoczesność.

Opis wydawcy:

Autor książek wierszem i prozą Maciej Bobula zabiera nas w świat dzieciństwa oglądanego przez ramię. W jego najnowszym tomie znajdziemy więc słodkie czereśnie, ale też martwe zwierzęta, przemoc, wspomnienia filmów, których nie da się zapomnieć i nieustannie powracającą śmierć. „Pustko” zwabia czytelników bajkową stroną wizualną, rysunkami z zeszytów, które, jak wiersze Bobuli, chwytają moment, emocję, afekt. Chwilę później oddaje głos Człowiekowi Słoniowi z filmu Davida Lyncha, a ten wyznaje: – „świat był mi koszmarem” mówi bohater wiersza Bobuli. Bo cierpienie i śmierć to główne postaci tej książki. Bobula pisze poezję szczątków, w której los ludzi nie góruje wcale nad losem zwierząt. Poznajemy tu koty, jeże, psy.

Wiersze Macieja Bobuli się nie kończą, rozmawiają ze sobą, opowieść zmienia na chwilę temat i nastrój. Jesteśmy na wsi, w klasie, jesteśmy na podwórku, jesteśmy na pogrzebie, jesteśmy w kosmosie. Jest o dzieciństwie, samobójstwie, płci, planecie i kolonializmie. Raperka Little Simz występuje tu na jednej scenie z ofiarami polskich pogromów. To poezja obrazów odzyskanych. Trwalszych niż ziemia.

„gościć sójki” – Stanisław Kalina Jaglarz, Biblioteka Śląska

Opis wydawcy:

Z ust poezji Kaliny Jaglarz mówią zwierzęta i uchodźcy przy białoruskiej granicy. Słowo zostaje wygnane z człowieczego komfortu. Poruszamy się po literach obrosłych mchem, w których można wytropić ślady owiec albo psa i zmęczyć się cudzym marszem. W lesie kurczącym się od świateł granicznych patroli poezja zrasta się z obcoplemiennym. Zwierzęcy jest rdzeń zwierzenia tych jakże gościnnych wierszy.

Krzysztof Czyżewski

Kalina Jaglarz bierze odpowiedzialność za słowa, wie, jak wyprowadzić z gęstego tekstu puentę dotykającą istoty pisania. Doceniam to, że przypomina polskiej literaturze takie nazwiska, jak Nowak i Rilke. Doceniam, że skupia w soczewce wiersza grozę istnienia i piękno natury. W gościć sójki czuję się ugoszczony.

Sławomir Hornik

„miłość” – Kamila Janiak, Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu

Opis wydawcy:

W „miłości” Kamili Janiak życie nowego człowieka rozpoczyna się od państwowej instytucji, pierwszego krzyku i krwi. To niełatwe uczucie, i jeśli zdarza się, że opowieść o nim przez chwilę przypomina setki innych oraz wydaje, że za chwilę padniemy ofiarami hormonalno-ckliwego szantażu, natrafiamy na kontry: wypadek samochodowy, myśli samobójcze, przywiązanie podszyte paranoicznym lękiem, wyobrażone ucieczki…

W końcu także: przewidywania socjalizacji i indywiduacji dziecka, podpatrywanie innych rodzin w inny, zmieniony już sposób. Wszystko to w chłodnej, surowej stylistyce montażu, która od lat jest znakiem firmowym warszawskiej poetki.

„Teoria powtórzeń” – Jadwiga Malina, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków

Opis wydawcy:

Krzysztof Lisowski o tomie Teoria powtórzeń Jadwigi Maliny:

Te wiersze tworzą rodzaj palimpsestu: na historię osobistą nakłada się historia świata, porządek czasu i głosy, sądy, komentarze do świadectw o istnieniu. To ważna poezja pełna namysłu, wątpliwości — na skraju milczenia.

„Ręka pszczelarza”– Tomasz Różycki, Wydawnictwo Znak

Tomasz Różycki "Ręka pszczelarza"
Kup książkę lub ebooka Ręka pszczelarza na Woblink.com

Ostatnim z nominowanych do Nagrody Szymborskiej 2023 jest Tomasz Różycki za zbiór wierszy „Ręka pszczelarza”. Różycki ma w swoim dorobku literackim dwanaście książek tłumaczonych na wiele języków. Jego najpopularniejszym dziełem jest poemat „Dwanaście stacji”, za który został uhonorowany Nagrodą im. Kościelskich. Jest również laureatem Nagrody im. Josifa Brodskiego przyznawanej przez „Zeszyty Literackie”, Northern California Book Awards, Nagrody im. Václava Buriana oraz finalistą prestiżowej Griffin Poetry Prize.

Opis wydawcy:

W nocnym labiryncie zgiełku i neonowych świateł poeta szuka zbawienia. Zagląda w zaułki zamieszkane przez migrantów i uchodźców, błądzi ścieżkami ich lęków i frustracji. Gubi się między jawą a snem.

Ręka pszczelarza Tomasza Różyckiego to zbiór wierszy powstałych podczas pandemii, którą poeta spędził w Berlinie. Pełen plastycznych, rytmicznych obrazów utwór buzuje wielością sensów i znaczeń. Znajdziemy tu nawiązania do obrzędu starosłowiańskich dziadów, żydowskiego JizkorSanatorium pod Klepsydrą Brunona Schulza czy Czarodziejskiej góry Tomasza Manna. Wejście do stanowiącego motyw przewodni tomu ogrodu zoologicznego, Tiergarten, to tajemnicza i mroczna wyprawa w głąb siebie.

Więcej szczegółów znajdziecie się na stronie Nagrody im. Wisławy Szymborskiej.