Aleksandra Lipczak i Jagoda Grondecka laureatkami Nagrody im. Beaty Pawlak

Tegorocznymi laureatkami Nagrody im. Beaty Pawlak zostały Aleksandra Lipczak za książkę „Lajla znaczy noc” i Jagoda Grondecka za reportaże poświęcone sytuacji w Afganistanie. 

Nagroda im. Beaty Pawlak

Nagroda im. Beaty Pawlak to polska nagroda literacka przyznana po raz pierwszy w 2003 roku. Mogą ją otrzymać polscy autorzy publikujący teksty w języku polskim na tematy religijne, kulturalne i cywilizacyjne. Wyróżnienie powstało na podstawie ostatniej woli polskiej dziennikarki i reportażystki Beaty Pawlak, która zmarła w 2002 roku w wyniku zamachu terrorystycznego na indonezyjskiej wyspie Bali. Opieką nad funduszem Nagrody zajmuje się Fundacja im. Stefana Batorego.

W poprzednich latach laureatami Nagrody im. Beaty Pawlak byli m.in. Artur Domosławski, Ewa Wanat, Jarosław Mikołajewski, Mariusz Szczygieł, Joanna Bator, Mirosław Wlekły i Witold Szabłowski.

Aleksandra Lipczak i Jagoda Grondecka laureatkami Nagrody im. Beaty Pawlak

W tym roku Nagrodę im. Beaty Pawlak otrzymały dwie autorki – Jagoda Grondecka oraz Aleksandra Lipczak. Pierwsza z nich została wyróżniona za reportaże poświęcone Afganistanowi, natomiast Lipczak otrzymała Nagrodę za książkę „Lajla znaczy noc“. Warto przypomnieć, że wcześniej autorka otrzymała Nagrodę Gombrowicza oraz była nominowana do Nagrody Literackiej Nike. W tegorocznej edycji akcji Czytaj PL możecie czytać

Aleksandra Lipczak za Lajla znaczy noc (Karakter, Kraków 2020), reportersko-eseistyczną książkę poświęconą Andaluzji, która przez prawie 800 lat była pod panowaniem arabskim i jej wielokulturowej tożsamości – chrześcijańsko-arabsko-żydowskiej. Poznajemy burzliwe dzieje regionu: od pokojowego współistnienia, przez wypędzanie Żydów i Maurów po współczesność, gdy Hiszpania przyjęła rzesze uchodźców. Autorka analizuje wpływy arabskie i żydowskie m.in. we współczesnym wyglądzie miasta i w języku hiszpańskim oraz pokazuje, jak Andaluzja obchodzi się ze swoim dziedzictwem, nie omijając sporów o pamięć.

Jagoda Grondecka za reportaże poświęcone sytuacji w Afganistanie tuż przed ponownym przejęciem władzy w kraju przez talibów publikowane w 2021 w „Krytyce Politycznej”. Autorka pisała m.in. o niskim statusie kobiet w społeczeństwie, mimo obietnic, że interwencja w Afganistanie będzie też walką o ich prawa; o zmęczeniu wojną, które sprawia, że ludność upatruje w rządach talibów bezpieczeństwa; o ogromnej rzeszy niepełnosprawnych dorosłych, co jest spuścizną długotrwałej wojny; o suszy na skutek zmian klimatycznych, prowadzącej do głodu i konfliktów.

W 2021 roku do Nagrody im. Beaty Pawlak nominowani byli także:

Hanka Grupińska 

Hanka Grupińska za „Dalekowysoko. Tybetańczycy bez ziemi”, Wielka Litera, Warszawa 2020 – książkę poświęconą ponad 100 000 Tybetańczyków, którzy od 1959 roku mieszkają na wygnaniu w Indiach. Autorka opowiada o ich krzywdach i cierpieniach, o torturowaniu mnichów w Tybecie i ich samospaleniach. A także o nadziei na powrót i pielęgnowaniu swojej kultury. Bohaterami są mniszki i mnisi, sprzedawcy, działacze polityczni oraz pisarze i poeci – wiele barwnych postaci tybetańskiej społeczności. Książka jest owocem podróży na przestrzeni 10 lat do stanu Himaćal Pradesz w północnych Indiach, gdzie rezyduje Dalajlama oraz wielu miesięcy spędzonych w klasztorach mniszek tybetańskich.

Dionisios Sturis

Dionisios Sturis za „Zachód słońca na Santorini”, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2021 –  reportaż o współczesnej Grecji. Książka opowiada o kryzysie migracyjnym, o ksenofobii, prześladowaniach na tle rasowym, o wzroście popularności neofaszystowskiej partii Złoty Świt oraz o jej upadku po długim procesie, o przewiezionych do Londynu marmurach z Partenonu, a także o drodze Grecji do demokracji i wolności oraz o przeciwstawianiu się złu. Jest to też osobista opowieść autora o konstruowaniu własnej tożsamości.

Ludwika Włodek

Ludwika Włodek za „Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji”, Czarne, Wołowiec 2020 – reportażowo-eseistyczną książkę poświęconą Algierczykom we Francji i relacjom algiersko-francuskim. Autorka opisuje okres kolonizacji i walki o niepodległość, proces asymilacji, ale także rasizm i trwające po dziś odrzucenie Algierczyków – i próbuje odpowiedzieć na pytanie, skąd wzięła się przepaść dzieląca dziś mieszkających we Francji Algierczyków i innych obywateli. Autorka rozmawia z Algierczykami mieszkającymi we Francji i ich potomkami, ale też z mieszkańcami Algierii.

(źródło: batory.org.pl)

fot. Jagody Grondeckiej – Przemek Wójtowicz

fot. Aleksandry Lipczak – Tomasz Czech