W minioną środę projekt Ministerstwa Edukacji i Nauki w sprawie nowej listy lektur szkolnych dla wszystkich etapów kształcenia został skierowany do konsultacji. W wykazie znalazły się teksty o Janie Pawle II, utwory Zofii Kossak-Szczucka i powieść Nichoklasa Sparksa. Zabrakło takich książek jak „Felix, Net i Nika” Rafała Kosika, „Stowarzyszenie umarłych poetów” Nancy H. Kleinbaum i innych, które uznano za „promujące wartości niezgodne z treściami podstawy programowej”.

Nowa lista lektur szkolnych

9 czerwca MEiN skierowało do konsultacji projekt dotyczący zmian w wykazie lektur dla szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz branżowych I stopnia. Zgodnie z tym, co już wcześniej zapowiedział Przemysław Czarnek, Minister Edukacji i Nauki, uczniowie poznają więcej tekstów Jana Pawła II. Zmian jednak jest znacznie więcej. Z kanonu zniknie na przykład poezja Marcina Świetlickiego, „Felix, Net i Nika. Gang Niewidzialnych Ludzi” Rafała Kosika, „Winnetou” Karola Maya czy „Mała apokalipsa” Tadeusza Konwickiego. Jako argument za takimi zmianami MEiN tłumaczyło, że „w projekcie zaproponowano usunięcie z listy lektur obowiązkowych pozycji książkowych, w których zastrzeżenia budzi warstwa składniowo-leksykalna języka oraz zawartość merytoryczna (m.in. kreacja świata przedstawionego)” – przykładowo wiersze Świetlickiego „nie reprezentują wartości, które wpisane zostały w podstawie programowej”, a „Mała apokalipsa” Konwickiego uznana została za niepożądaną „ze względu na niejednoznaczne przesłanie płynące z utworu”. Dodatkowo zaproponowano także wprowadzenie do listy lektur, głównie uzupełniających, wiele nowych tytułów.

Nowa lista lektur szkolnych: Klasy I-III

Z listy lektur dla klas I-III zniknęły cztery książki: „Oto jest Kasia” Miry Jaworczakowej, „Zaczarowana zagroda” Aliny i Czesława Centkiewiczów, „Sposób na Elfa” Marcina Pałasza i „Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca” Leszka Kołakowskiego. Dodano następujące tytuły: „Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych” Aleksandry i Daniela Mizielińskich, „Wścibscy” Doroty Gellner, „Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły” (fragmenty) Piotra Kordyasza, „Piaskowy Wilk” Åsy Lind „Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie” Julity Grodek,, oraz „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata” Zofii Kossak-Szczuckiej.

Nowa lista lektur szkolnych: Klasy IV-VIII

Z wykazu lektur obowiązkowych dla klas IV-VI zniknęła bestsellerowa książka dla młodzieży „Felix, Net i Nika. Gang Niewidzialnych Ludzi” Rafała Kosika. Lekturą obowiązkową nie będzie już także „Ziele na kraterze” Melchiora Wańkowicza, które zostało przeniesione na listę uzupełniającą. Do tej ostatniej dodano szereg nowych tytułów: „Kubuś Puchatek” A. A. Milne, „Pinokio” Carlo Collodiego, „Posłaniec króla” Louisa de Wohla, „Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu” Johna Flanagana, „Topsy i Lupus” Zofii Kossak-Szczuckiej, „Czerwona kartka dla Sprężyny” Jacka Podsiadły, „Słoń Birara” Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego, „Rzeka” Emilii Kiereś, „Tecumseh” Longina Jana Okonia i „Klechdy sezamowe” Bolesława Leśmiana.

Uczniowie klas VII-VIII nie będą już mieli obowiązku czytania „Stowarzyszenia Umarłych Poetów” Nancy H. Kleinbaum, za to na liście lektur uzupełniających znajdą takie utwory jak „Zemsta” i „Placówka” Bolesława Prusa, „Jesienna miłość” Nicolasa Sparksa, „Wielki Rybak” Lloyda C. Douglasa, „Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II” André Frossarda, „Bursztyny” Zofii Kossak-Szczuckiej (wybrane opowiadanie) oraz „Sąd Ozyrysa” Henryka Sienkiewicza.

Nowa lista lektur szkolnych: Szkoły ponadpodstawowe

Wśród lektur dla szkół ponadpodstawowych zabraknie wierszy Marcina Świetlickiego, a dla zakresu rozszerzonego „Mitologii”, część II Rzym Jana Parandowskiego, „Wielkiego testamentu” (fragmenty) François Villona, „Antygony w Nowym Jorku” Janusza Głowackiego, „Żywotów świętych” (fragmenty) Piotra Skargi i „Małej apokalipsy” Tadeusza Konwickiego.

Do list uzupełniający dodano dla zakresu podstawowego wybrane opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza, „Władcę pierścieni. Drużyna pierścienia” J. R. R. Tolkiena, „Listy do Matki” (fragmenty) Juliusza Słowackiego, „Listy z podróży do Ameryki” (fragmenty) Henryka Sienkiewicza, „Raport Witolda” Witolda Pileckiego, „Ludzi bezdomni” Stefana Żeromskiego, „Pożogę. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919” Zofii Kossak-Szczuckiej, wybrane wiersze Ryszarda Krynickiego i Adama Zagajewskiego oraz „Anus mundi” Wiesława Kielara. Z kolei dla uczniów z rozszerzonym językiem polskim wybrano takie dodatkowe tytuły jak „Błogosławiona wina” Zofii Kossak-Szczuckiej, „Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim” Pawła Zuchniewicza, „Przekroczyć próg nadziei” (fragmenty), „Tryptyk rzymski”, „Pamięć i tożsamość” (fragmenty), „Fides et ratio” (fragmenty) Jana Pawła II, „Gdy brat staje się katem” Krystyny Lubienieckiej-Baraniak, „Mocni ludzie” i „Zwierzęta, ludzie, bogowie” Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego, „Przed sklepem jubilera. Medytacja o sakramencie małżeństwa przechodząca chwilami w dramat” Karola Wojtyły oraz „Zapiski więzienne” Stefana Wyszyńskiego, .

Zaproponowane zmiany w kanonie lektury przekazano do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych, które mają trwać do 8 lipca bieżącego roku.