„Praca jest pozycją ogromnie ciekawą i zajmującą, a co najistotniejsze ważną. Autorka objęła badaniami obszar niezmiernie rzadko eksplorowany, bo niezwykle trudny do uchwycenia i opisania, czyli zjawiska prozodyczne języka polskiego. […] W przeciwieństwie do opisów innych poziomów języka: fleksji, składni, słowotwórstwa, a także jego warstwy graficznej, do których omówienia wystarczy wiedza o języku, znajomość reguł i słownik na półce, poziom brzmieniowy wymaga umiejętności i...

Dwujęzyczny tom studiów jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej i Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a zatytułowanej „Propaganda w PRL i NRD – tematy, instytucje, kampanie”. Konferencja odbyła się we Wrocławiu jesienią 2015 r. Propaganda jest z natury rzeczy zagadnieniem wymagającym badań interdyscyplinarnych, wykorzystuje bowiem wszystkie media i wszystkie kanały oddziaływania na odbiorcę. Dlatego też publi...

Książka jest wynikiem pracy naukowej autorów prezentujących efekty badań zróżnicowanych pod względem przyjmowanych perspektyw teoretycznych i stosowanych metod badawczych. Wykształcenie historyczne, politologiczne, prawnicze oraz socjologiczne dostarczyło badaczom odpowiedniej wiedzy i umiejętności, aby podjąć decyzję o ekspozycji wybranych składników problemu badawczego. Różnorodność teoretyczna i warsztatowa pozwoliła zobaczyć historyczne procesy polityczne w różnej skali i...

Zmasowane użycie służb specjalnych do zdobywania informacji z zakresu nauki, techniki, przemysłu, czy rynków surowcowych przez państwa komunistyczne po 1945 r. nie miało precedensu w historii instytucji wywiadu.
W latach siedemdziesiątych wywiad stanowił już istotny współczynnik postępu technologicznego i rozwoju gospodarczego Polski.

W prezentowanym tomie poznajemy głównie sylwetki oficerów i żołnierzy, ich działalność wywiadowczą, polityczną oraz dyplomatyczną. Publikacja jest zbiorem artykułów poświęconym attaché i przedstawicielom misji wojskowych, którzy pełnili swoje funkcje na przestrzeni XX w. zarówno w Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej, jak i w Siłach Zbrojnych Polski Ludowej.

Książka jest opisem polityki karnej władz PRL w latach 1953-1957. Jednym z jej wyznaczników były rehabilitacje. Rozumiano przez nie z jednej strony wyrównanie krzywd wyrządzonych działaniami funkcjonariuszy państwa komunistycznego, a z drugiej – rozliczanie tych funkcjonariuszy na drodze dyscyplinarnej i prawnokarnej. Opis ten więc wpisuje się w dyskusję na temat charakteru przemian dokonujących się w Polsce w tamtym czasie. Autor podaje przykłady procesów rehabilitacyjnych, ...

"Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce miało przynajmniej dwie konsekwencje w sferze dyplomatycznej, których nie spodziewała się ekipa gen. Wojciecha Jaruzelskiego. 19 grudnia 1981 r. o azyl polityczny w Stanach Zjednoczonych poprosił Romuald Spasowski, ambasador PRL w Waszyngtonie. Cztery dni później na podobny krok zdecydował się polski przedstawiciel w Tokio Zdzisław Rurarz, który został szybko przewieziony do USA. Obie ucieczki wywarły wielkie wrażenie na polskiej i świat...

Prezentowany tom obejmuje studia o powojennej walce z epidemią chorób wenerycznych, o ustawie z 1956 r. dotyczącej kwestii aborcji, o oddziałach położniczych w PRL oraz o początkach ruchu gejowskiego w Polsce. Jest próbą pójścia w kierunku pogłębienia badań nad życiem seksualnym, prokreacją i sytuacją demograficzną w Polsce Ludowej, na podstawie analizy kilku fragmentów rzeczywistości PRL. Stosunek państw komunistycznych do spraw związanych z seksualnością i prokreacją pozost...

Barwna, oparta na materiałach archiwalnych, opowieść o jednej z najważniejszych polskich instytucji wychowawczych XX wieku. Andrzej Friszke przedstawia Związek Harcerstwa Polskiego jako organizację wychowującą zaangażowanych społecznie obywateli. Książka ukazuje ewolucję relacji Związku Harcerstwa Polskiego z władzami PRL. Początek opowieści wyznacza zjazd łódzki z grudnia 1956 roku, czyli odbudowa ZHP na zasadzie kompromisu między dawnymi działaczami harcerskimi i grupą, któ...

Książka ukazuje obraz społeczeństwa PRL i NRD odbity w krzywym zwierciadle biurokracji tajnej służby. Można się z niej między innymi dowiedzieć, kto w 1980 roku poprosił polskiego ministra spraw wewnętrznych o autograf, dlaczego polskie MSW było zainteresowane niemieckim filmem Blond Gejsza, a także - komu były potrzebne "do pilnych celów operacyjnych" spinacze, zszywacze i nożyczki?. Książka powstała przy okazji pracy nad rozprawą habilitacyjną autora poświęconą analizie rel...

Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest przedstawienie miejsca Episkopatu w stosunkach państwa i Kościoła w latach 1970–1989 i jego spojrzenia na rzeczywistość polityczną w okresie schyłku ideologii komunistycznej, który rozpoczął się wraz z objęciem władzy przez Edwarda Gierka4. Cezurą początkową jest 1970 r. – z dwóch bardzo istotnych powodów. W grudniu tego roku ster rządów w PRL przejęła nowa ekipa, z I sekretarzem KC PZPR na czele, bardziej pragmatycznym, skłonnym...

Która z żon partyjnych dygnitarzy nazywana była towarzyszką królową? Czyja tapirowana fryzura zyskała status ludowej legendy? Jak zostawało się gwiazdą szklanego ekranu w PRL-u? Czerwonymi księżniczkami nazywane były w czasach PRL-u żony i partnerki partyjnych dygnitarzy oraz kobiety uważane za wpływowe. Jak wyglądało ich życie? Czy rzeczywiście było usłane różami? Czy opływały w luksusy i dobra, o jakich zwykła Polka udręczona walką o zdobycie najpotrzebniejszych, często nie...

Rzeczywistość artystyczno-kulinarna w czasach PRL, czyli co artyści na stół podawali.
Monika Małkowska, krytyczka sztuki, napisała świetną książkę o sztuce najbardziej ulotnej - kulinarnej. Smacznie, mądrze, dowcipnie. Trzeba się wprosić na kolację, koniecznie!
Michał Komar

Książka Martyny Grądzkiej-Rejak i Jana Olaszka zajmuje miejsce szczególne w piśmiennictwie o Holokauście i o stosunkach polsko-żydowskich w latach okupacji, w tym zwłaszcza o postawach Polaków wobec szukających ratunku i schronienia Żydów. Jest próbą analizy i usystematyzowania stanowisk, jakie pojawiły się w tych kwestiach w niekontrolowanych przez władze publikacjach opozycji w PRL. W polskiej literaturze naukowej jest to pozycja unikatowa z uwagi zarówno na skalę podjętej ...

Postawa amerykańskich placówek dyplomatycznych w Polsce w latach 1980–1981 odzwierciedlała – na zasadzie swego rodzaju sprzężenia zwrotnego – amerykańską politykę wobec PRL w tym okresie. Ambasada (i konsulaty) realizowała jej wytyczne, wykuwane gdzieś w gabinetach Departamentu Stanu, CIA, Białego Domu i powiązanych z nimi instytucji, a jednocześnie sama wpływała na kształt tej polityki, „bombardując” te instytucje raportami, analizami, szyfrogramami itp., sporządzanymi przez...

Zebrane w niniejszym tomie szkice o polskiej polityce z ostatnich dwóch i pół wieku łączy myśl, na którą bodajże jako pierwszy zwrócił uwagę Niccolo Machiavelli, iż istnieją dwa światy: świat osobistej moralności jednostek i świat politycznej organizacji, oparte na funkcjonowaniu dwóch różnych kodeksów etycznych. Myśl o istnieniu dwóch rodzajów etyki rozwinął Max Weber. Jego zdaniem polityk powinien kierować się etyką odpowiedzialności, a nie etyką przekonań. Myśl Machiavelle...

W czasach PRL-u, kiedy nawet śnieg wydawał się szary, byli tacy, którzy ową szarość próbowali pokolorować. To twórcy kultowych komedii, kabareciarze, ale także… autorzy komiksów. Komiksów, na których socjalistyczna władza nie zostawiała suchej nitki – wszak ich korzenie pochodziły z „imperialistycznego Zachodu”, czyhającego, aby wyprać do cna mózgi młodych czytelników. Autorzy tego leksykonu (obaj rocznik 1979) ze znawstwem przypominają nie tylko kultowe tytuły doby PRL-u, j...

"W papier ognia nie zawiniesz" z pozoru jest zwykłym zbiorem artykułów prasowych (felietonów i reportaży) z lat 1955-1977, dobranym według kodu, znanego chyba tylko Joannie Kryszczukajtis-Szopie, i podzielonym na część satyryczną i kryminalną, żeby można było się pośmiać albo poczuć dreszczyk emocji, albo jedno i drugie. Naprawdę jednak to przemyślny zabieg, dzięki któremu Czytelnik, poznając lub przypominając sobie PRL, mimowolnie zreflektuje się, że ten odległy czas, bezpow...

Przez lata wizerunek Jerzego Pawłowskiego był oparty na legendzie o wielkim sportowcu – „szermierzu wszech czasów”. PRL-owska propaganda zrobiła z niego romantyka wychowanego w kulcie Wołodyjowskiego . Liczba medali olimpijskich, udział w wielu mistrzostwach świata i Europy uczyniły go postacią, do której należało odnosić się z szacunkiem. Biografia ukazuje historię upadku jednego z największych autorytetów polskiego sportu. Kto mógł się spodziewać, że oficer WP, kawaler najw...

Książka przedstawia działalność Towarzystwa Przyjaciół Dzieci (TPD) w PRL-u. Dotychczasowe współczesne publikacje koncentrują się przede wszystkim na funcjonwaniu organizacji w okresie stalinowskim, za koniczne uznałam więc przeprowadzenie analizy pracy TPD po 1956 r. Niniejsza książka stanowi skróconą i na nowo zredagowaną wersję mojego doktoratu napisanego w języku niemieckim. Ponieważ dotyczy ona działalności polskiej organizacji, jak i zarysu funkcjonowania opieki nad dzi...