Ostatnie dni wojny w Prusach Wschodnich, zwycięstwo 1945 roku i sowiecka okupacja, polskie początki na Mazurach. Hans von Lehndorff, lekarz z powołania, wrażliwy obserwator i głęboko wierzący chrześcijanin odbywa swą wielką odyseję po spustoszonych ziemiach i daje wyjątkowe świadectwo ocalenia człowieczeństwa w czasach schyłku i katastrofy.
Stanisław Czuruk był uważnym świadkiem codzienności sowieckiej i na gorąco zapisywał swoje wrażenia ze środka systemu, który na wiele lat odebrał mu wolność. Powstało dzięki temu niezwykłe studium utraty młodości, rodziny, ojczyzny... Książka przedstawia losy Stanisława Czuruka w okresie od 1 września 1939 do 4 grudnia 1955 przez unikatowe dokumenty – dziennik z początku wojny, 350 grypsów przemycanych z więzień lwowskich, a także listy i wspomnienia z łagrów i ze...
Książka łączy w sposób nowatorski i esencjonalny teksty autobiograficzne oraz społeczno-polityczne Jacka Kuronia. Niezwykła droga od marksizmu poprzez zaangażowanie w działalność opozycyjną lewicy laickiej aż po kluczowy udział w przemianach demokratycznych w Polsce, sprawowanie mandatu posła i objęcie teki ministra stanowi fascynujące świadectwo, ważne dla zrozumienia XX wieku. Autor nie pozostał obojętny również na palące problemy współczesności, m.in. sprawę bu...
Wspomnienia działacza niepodległościowego, publicysty o jego barwnym życiu od wczesnych lat dzieciństwa do II wojny światowej. W wieku 19 lat Autor brał udział – jako przywódca buntowników w carskim miasteczku Kimry – w rewolucji 1905 roku. Był to jedynie jeden z wielu epizodów jego bogatej biografii. Miał w życiu wiele innych przygód… W czasie zaborów członek m.in. podziemnej organizacji „Promieniści”, Polskiej Partii Socjalistycznej, Związku Walki Czynnej, „Strzel...
Jacek Kuroń spędził łącznie blisko 10 lat życia w więzieniu, areszcie czy ośrodku odosobnienia. Podstawową formą kontaktu były wtedy listy – pisane głównie do Gai. Jest to korespondencja pod wieloma względami wyjątkowa: przez lata pozostawała w rękach SB, dziś pomaga zrozumieć rzeczywistość przełomowych momentów w historii PRL-u. Obrazki więzienne Jacka przeplatają się w niej z opisem codzienności na wolności Gai. Możemy w nich odnaleźć głębokie przemyślenia czy e...
Wcielony do Wehrmachtu w maju 1942 jako obywatel Rzeszy III kategorii spędził w niemieckim wojsku niemal trzy lata. Zdezerterował w styczniu 1945 r. Starał się być dobrym żołnierzem, bo w ten sposób minimalizował ryzyko śmierci. W okopach jego patriotyczna postawa nie miałaby znaczenia – tam najważniejsze okazywało się koleżeństwo. Ceraficki bez patosu opisuje swoje doświadczenia tego czasu: pisze o kolegach, o strachu, o dziewczynach, o urlopach w domu, o warunk...
Sto lat temu europejską wojnę nasi przodkowie przyjęli jako szansę. Jej etapy niosły Polsce nieszczęścia, ale finał drogi – od niebytu do samostanowienia – okazał się radosny. Piłsudski wskrzeszał kraj, tworząc jego wojsko, każdy sojusz z czasów wojny mógł skończyć się tragicznie. Rok 1918 przyniósł jednak niepodległość. Przedstawiamy polskie dążenie i determinację w odzyskiwaniu podmiotowości narodowej.
Zbiorowy dziennik stanu wojennego. Zbierane „na gorąco” krótkie relacje opowiadające o doświadczeniach pamiętnej nocy poprzedzającej ogłoszenie stanu wojennego i następnych kilku miesięcy, ugruntowujących nową sytuację polityczną. apisy osobiste, pochodzące od różnych osób – działaczy opozycyjnych, publicystów, zwykłych obywateli. Reprint wydania z 1991 roku.
Anatolij Marczenko, prosty robotnik, miał zaledwie 20 lat, kiedy w 1958 roku trafił do sowieckiego więzienia za udział w bójce, w której nawet nie brał udziału., Wszedł w środowisko więźniów politycznych, a łagry mordwińskie stały się jego „uniwersytetem”. Poznał tam prawdziwą historię, nauczył się podstaw ekonomii, wiedzy o polityce i stał się zdeterminowanym przeciwnikiem nieludzkiego systemu, a zarazem prawdziwym humanistą. Doświadczenia z tego okresu opublikow...
Chronologiczny obraz dwudziestoletniej walki o wolną, wymarzoną Ojczyznę. Opowieść jest montażem wypowiedzi dziesiątek osób – świadków tamtych wydarzeń. Naoczne relacje przeplatane są komunikatami, odezwami, rozkazami, a także korespondencją zarówno lokalnych przedstawicieli UB z Centralą, jak i samego Ławrientija Berii ze Stalinem. Całość sprawia, że czujemy się uczestnikami tych wydarzeń.
W książce znajdują się zapisy 10 osób: Barbary Fabiańskiej, Jerzego Geresza, Zbigniewa Gluzy, Ewy Heynar-Skowrońskiej, Włodzimierza Kowalskiego, Krystyny Laskowicz, Andrzeja Machalskiego, Wandy Minickiej, Joanny Szczęsnej i Tadeusza Wypycha. W przedstawionych relacjach dominuje nie wymiar polityczny uwięzienia (a więc poglądy polityczne, podziemie, „Solidarność"), ale więzienna codzienność — życie w celi, więzienne obyczaje, a zwłaszcza — zetknięcie z subkulturą ...
Książka stanowi pierwszy całościowy zapis historii Polskiego Porozumienia Niepodległościowego (1976-81) - wybitnego przedsięwzięcia antysystemowej opozycji w Peerelu, zapoczątkowanego przez historyka literatury, Zdzisława Najdera. Ogłoszony 15 maja 1976 na łamach emigracyjnego, londyńskiego "Tygodnika Polskiego" Program PPN wzbudził powszechne poruszenie, po raz pierwszy tak bezkompromisowo definiując PRL jako państwo pozbawione niepodległości oraz ujmując kondycję Polski i P...
Pierwsza opublikowana relacja byłego więźnia nazistowskich obozów koncentracyjnych, który był prześladowany na mocy Paragrafu 175 za orientację homoseksualną.Wspomnienia Hegera są do dziś uznawane za unikatowe, nie tylko ze względu na przełamanie tabu związanego z tą grupą ofiar narodowego socjalizmu, ale przede wszystkim ze względu na przerażający opis cierpienia tej grupy ofiar, która była prześladowana również po wojnie – Paragraf 175 przetrwał w NRD i RFN do końca lat sze...
Opowieść o Powstaniu – tragicznej determinacji, która musi przynieść klęskę. Od samobójczej decyzji o jego wybuchu, po ostateczne konsekwencje – katastrofę miasta. Poruszający obraz, wyłaniający się z indywidualnych zapisów zebranych przez KARTĘ. „Dla wielu śmierć miasta to wzmianka w komunikacie albo z dala oglądany słup czarnego dymu. Dla tych, co przez to przeszli, dla nas, co tam byliśmy – to projekcja makabrycznego filmu. Ja taki film o śmierci mych bliskich, o śmierci ...
Stefan Dąmbski jako 16-letni żołnierz AK został egzekutorem – wykonywał wyroki na polskich kolaborantach, Niemcach, Ukraińcach, a później także na przedstawicielach nowej władzy. Jego spisana pod koniec życia spowiedź wciąż budzi kontrowersje. Z jednej strony jest świadectwem skrajnego poświęcenia dla Ojczyzny, z drugiej – pozbawionym emocji samooskarżeniem mordercy. Stawia pytanie o cenę wojennego bohaterstwa i granice patriotyzmu. Z biegiem lat jej antywojenne przesłanie zy...
Udaj się w niezwykłą podróż do świata alternatywnej rzeczywistości. Dowiedz się, jaką cenę płacą elfy za długowieczność i jak wyglądałoby życie krasnoludów we współczesnym świecie. Poznaj prawdziwego smoka walczącego o swoje dziedzictwo w świecie, w którym smoki są już tylko legendą. Zobacz jak świętowalibyśmy Noc Kupalną, gdyby kult Świętowita dominował w Europie i dyskretnie podpatruj, jak można spędzać wieczory z kosmitką. Zobacz, jak wygląda życie pracownika korporacji i ...
Pierwsza opublikowana relacja byłego więźnia nazistowskich obozów koncentracyjnych, który był prześladowany na mocy Paragrafu 175 za orientację homoseksualną. Wspomnienia Hegera są do dziś uznawane za unikatowe, nie tylko ze względu na przełamanie tabu związanego z tą grupą ofiar narodowego socjalizmu, ale przede wszystkim ze względu na przerażający opis cierpienia tej grupy ofiar, która była prześladowana również po wojnie – Paragraf 175 przetrwał w NRD i RFN do końca lat s...
W 1933 roku młoda Amerykanka przyjeżdża do Polski jako żona księcia Pawła Sapiehy. Trafia do egzotycznego świata polskiej arystokracji, w którym nowojorskie wychowanie musi skonfrontować z zastaną tu rzeczywistością. Z tej perspektywy spogląda na stosunki społeczne panujące w II Rzeczpospolitej, poznaje życie warszawskiej elity, górnośląskich przemysłowców i ziemian na Kresach Wschodnich. Z wrodzonym talentem pisarskim, niepozbawionym ostrza krytyki, odmalowuje fascynujący ob...
Polski debiut noblisty, Aleksandra Sołżenicyna, jako poety. „Pruskie noce” to fragment obszernego autobiograficznego utworu lirycznego „Dorożeńka” („Dróżka” – nieco ironicznie o drodze życiowej). Opowiada o przejściu Armii Czerwonej przez tereny Prus Wschodnich (dziś tereny polskie) w 1945 roku. „Pruskie noce” to utwór mocniejszy w przekazie niż książka dokumentalna, przemawiający do wyobraźni. Sołżenicyn nie osądza i nie usprawiedliwia okrucieństw wojny. Widzi cierpienia ni...
ryginalna, pełna wersja świadectwa Calka Perechodnika — mieszkańca Otwocka, policjanta żydowskiego w tamtejszym getcie, kronikarza Zagłady. Tekst pełen jest goryczy, ale i bardzo wnikliwych obserwacji. Zawiera oskarżenie narodu niemieckiego za jego konkretne cechy, ale jednocześnie obarcza też winą za zaistniały stan narody polski i żydowski. Gniew Perechodnika nie omija nawet jego samego. Autor tego tragicznego zapisu wini siebie za tchórzostwo, naiwność, brak trzeźwej oceny...
Opowieść rozgrywa się kolejno w Oświęcimiu, Krakowie, Wieliczce, Tarnowie, Bochni, obozie Bergen-Belsen. Wojnę przetrwał nie tylko autor książki, ale i cała najbliższa rodzina, jednak ich historię wytycza seria cudownych przypadków poparta silną determinacją przeżycia. Książka pokazuje, że dla Żydów nie istniał żaden skuteczny system radzenia sobie z nazistowską opresją. Nie ratowały ani koneksje, ani pieniądze – ci, którzy ocaleli, musieli mieć przede wszystkim ogromne szczę...
W Wehrmachcie służyło około 500 tys. Polaków. Większość z nich przez resztę życia ukrywała ten fragment swojej historii. Joachim Ceraficki jako jeden z nielicznych zdecydował się o tym opowiedzieć. Wcielony do Wehrmachtu w maju 1942 jako obywatel Rzeszy III kategorii spędził w niemieckim wojsku niemal trzy lata. Zdezerterował w styczniu 1945. Starał się być dobrym żołnierzem, bo w ten sposób minimalizował ryzyko śmierci. W okopach jego patriotyczna postawa nie miałaby znaczen...
W publikacjach Ośrodka KARTA o historii XX wieku opowiadają jej świadkowie – sięgnięcie do dzienników, wspomnień, relacji, listów pozwala poczuć, że historia to nie proces, lecz wiele pojedynczych ludzkich doświadczeń. Taką metodą pokazujemy też ziemiaństwo – warstwę, której tradycje sięgają daleko w poprzednie stulecia, a którą w tym ostatnim próbowano wymazać. Na czym polegała wyjątkowość tej grupy społecznej? Co jej zawdzięczamy? Na czym opierał się jej etos? W czym specyf...
Zygmunt Klukowski nie był pisarzem, nie tworzył świata słowami. Odwrotnie – starał się jedynie oddać to, co postrzegał. Czasem, jak w 1942 roku, tych słów mu brakowało. Zygmunt Klukowski notował na gorąco historię Zamojszczyzny i jej mieszkańców: rozwój II Rzeczpospolitej, ale też narastający w niej anty¬semityzm, okupację niemiecką (pacyfikację wsi zamojskich, Holokaust, partyzantkę), wkroczenie Sowietów i nastanie komunizmu, niszczenie podziemia niepodległościowego. Stworzy...