Zamknięci w ideoligiach - Polacy podzieleni są na zamknięte zideologizowane frakcje, które nie mają sobie nic wzajemnie do powiedzenia. Dlaczego nie chcemy już się spierać, a dążymy jedynie do podporządkowania sobie innych? Do czego doprowadzą nas wojny kulturowe? | Kierkegaard - wytwórnia rozpaczy. Wiecznie młody ojciec współczesnej filozofii oczami Orbitowskiego i Sosnowskiego | Papież Franciszek: "W niebie i na ziemi" - przedpremierowy fragment rozmów kard. Bergoglio z ra...

W Polsce około 50 tys. dzieci jest wychowywanych przez osoby homoseksualne. Projekty ustaw o związkach partnerskich nie poruszają jednak kwestii rodzicielstwa w związkach jednopłciowych. Czy umiemy określić, jakie rozwiązania prawne najlepiej chroniłyby dzieci? Co psychologia mówi o rodzicielstwie osób homoseksualnych? Jak dobro dzieci definiują katolicy? | Cmentarz czy życie? Jak młodzi Izraelczycy patrzą na Polaków? Jakim emocjom stawiają czoła przyjeżdżając do Polski? | Ks...

Eksperyment: Drugie życie siedmiu pytań. | Siedem pytań z historii "Znaku" zadanych na nowo. Odpowiadają dziś: Davies, Dukaj, FilekIwanow, Myśliwski, Orliński, Tarnowski, Vargas-Tetmajer i in. | Odpowiedzi sprzed lat: Miłosz, Tischner, Kapuściński, Lem | Pytamy o: ateizm, ciało i inteligencję, cenzurę, PRL, literaturę, innych i obcnych | Fotoreportaż: z okazji jubileuszu odiwedziliśmy naszych czytelników.  

Temat Miesiąca: Praca - Bauman, Bortnowska, Delsol, Hausner, Wasilewski | DEBATY Indie. Zwalczanie systemu kastowego jest wpisane do konstytucji? Czy polityka afirmatywna może ukształtować społeczeństwo bez dyskryminacji? | KULTURA Sherlock Holmes obchodzi 150. urodziny. Jaka rzeczywistość kryje się za zamiłowaniem do kryminałów? | IDEE Antysemityzm - czym jest i jak go mierzyć? Kto w Polsce jest antysemitą? - odpowiada Ireneusz Krzemiński | ANKIETA "Znaku" - Dlaczego czytamy...

Pozytywnych działań na rzecz dialogu katolicko-żydowskiego jest niewiele. Jednak nawet oficjalne wydarzenia są niechętnie przyjmowane przez duchownych. Dlaczego tak rzadko słyszymy z ambon o grzechu antysemityzmu? Kiedy Kościół w Polsce rozliczy się ze swoich ciemnych kart? W jaki sposób pomaga katolikom uporać się z wciąż żywymi postawami wrogości wobec Żydów? 

Spieniężone życie - dlaczego wzajemne powinności można dziś określić mianem transakcji? Jaką wartość ma życie bez pieniędzy? Jaka jest różnica pomiędzy kredytem a długiem i co tak naprawdę jesteśmy sobie winni  

Człowiek od zawsze był istotą złączoną z rzeczami. Jak oddziałują na nas przedmioty? Czy rzeczy mają prawa, pamięć, zdolność sprawczą? I czy człowiek ma prawo absolutnie podporządkowywać sobie świat rzeczy? 

Oswajanie samotności Boimy się samotności, a ten lęk szczególnie nasiliło doświadczenie odosobnienia w trakcie pandemii. Sprzyja jej również kultura nastawiona na produktywność, która może alienować od nawiązywania bezinteresownych relacji. Angażują przecież najcenniejsze waluty – czasi emocje. Odosobnienie jest nie tylko prywatnym doświadczeniem, ale również kwestią publiczną, którą podejmują powstające w kolejnych krajach ministerstwa do spraw samotności. Jakby wbrew o...

Tu mówi Ukraina Jakimi słowami opisuje się wojnę? Ukraińscy pisarze i pisarki, których poprosiliśmy o relacje z kraju, sięgają po różne pojęcia. Piszą o strachu, cierpieniu, nienawiści, śmierci. Ale także o odwadze, wdzięczności, miłości. I co może zaskakujące: o poczuciu winy i wstydzie – towarzyszącym uchodźcom opuszczającym swoje państwo, tym, którzy zostali, ale nie uczestniczą bezpośrednio w walkach, a wreszcie osobom, których jedyną „przewiną” jest fakt, że ich jęz...

Rodowód większości Polaków jest chłopski, a nie szlachecki. A jednak pamięć o tych korzeniach uporczywie wypieramy. W majowym numerze miesięcznika „Znak” stawiamy pytania: czy nowoczesne społeczeństwo trawi chłopofobia? W jaki sposób skrywana chłopska genealogia wpływa na współczesną wspólnotę obywatelską? Czy jesteśmy gotowi na otwartą rozmowę dotyczącą naszych korzeni? Odpowiadają m. in. prof. Andrzej Mencwel oraz prof. Jacek Wasilewski. W Debatach zajmujemy się temat...

"Narkotyki - protezy duszy (Dobroczyński, Krajewski, Vetulani) - Narkotyki z substancji chronionych silnym religijnym tabu, stały się używką mas, produkowaną i rozpowszechnianą na wielką skalę, pomimo swej nielegalności. I tak, jak niegdyś zażywane w ramach świętych rytuałów, otwierały duszę na zmagania z nią samą, tak dziś coraz częściej wypełniają pustkę po niej. | Dialog izraelski (Grossman, Keret) - Czy armia może być moralna? Co symbolizuje pomarańczowa koszula Etgara K...

Temat Miesiąca: Wyobrazić sobie Boga dzisiaj. Skąd czerpiemy obraz Boga i jak go tworzymy? Co to znaczy wierzyć w Boga osobowego? W jakiego Boga nie wierzą ateiści? Czy Zachód zafałszował obraz Boga? Czego może nauczyć nas Wschód? Debata: Dobroczyński, Mech, Poniewierski, Sikora, Siemienowicz, Tarnowski | Bałkany przed rocznicą wybuchu pierwszej wojny światowej. Czy protesty społeczne wywołają nowe konflikty? | Logika rewolucji - prof. Friszke o przyczynach solidarnościowego ...

Postawy Polaków wobec religii są coraz bardziej zróżnicowane. Jak pogodzić interesy rozmaitych środowisk osób wierzących i niewierzących? Czy wolność religijna zakłada również możliwość uwolnienia się od religii? 

Czas na ludzką miarę Jeśli w przeszłości zegar symbolizował marność stworzenia i przekraczający je wieczny horyzont, to dziś tyka bez metafizycznego odniesienia. Czas już nie tyle znaczy, ile zaczął się jedynie liczyć – trwa z nim nieustanny wyścig. Życie zaś przybiera formę nadaną mu przez tryby zegara. Co mówi o czasie współczesna nauka? Czy możemy o nim po prostu zapomnieć? Dlaczego rewolucje były wymierzone w zegary? Jakie pułapki kryje w sobie slow life? 

Temat miesiąca: Ludzka pamięć a historia. Źródło konfliktów? Tadeusz Mazowiecki, Adam Daniel Rotfeld, Henryk Woźniakowski, Konstanty Gebert, Jörg Lüer, Abel A. Murcia Rosiano, Jarosław Hrycak, Dubravko Lovrenović, Neven Šimac o tym: - jak pamięć o przeszłości różni się od historii z książek? - jak długo te różnice będą źródłem konfliktów? - czy szansą na pojednanie jest religia czy wielkie gesty polityków? Ponadto m.in.: Gorzkowski, Piela, Gomola, Pieńkowski...

Temat Miesiąca: Atlas polskich mężczyzn - Męskość nie jest w kryzysie, po prostu przestała być rozumiana przez wszystkich tak samo. Tradycyjny wzorzec polskiego mężczyzny stał się tylko jednym z wielu. Nie warto o niego walczyć, ale dyskutować o tym, jakie są dla niego alternatywy. | Zart filozofa o największym nienapisanym dziele Immanuela Kanta i szansa Sokratesa na uniwersytecki etat | Jerzy Buzek o Syrii: Struktury prawne Rady bezpieczeństwa ONZ to relikt z czasów zimnej ...

Temat miesiąca: Nazywaj rzeczy po imieniu - Dzisiejszy świat jest przepełniony rzeczami. Rozwój produkcji masowej i nowych technologii zmienia nasz stosunek do przedmiotów. Czym są przedmioty? W jakich kierunkach ewoluują? Jaka będzie ich przyszłość? Co nasze rzeczy mówią o nas? Odpowiadają m.in.: Orbitowski, Skalska, Springer | DEBATY Pamięć Tatarów - Reportaż z podlaskich Kruszynian, do których powraca coraz więcej tatarskich rodzin | IDEE Jerzy Vetulani - Czy neurobiolog j...

"Temat miesiąca: Jak wiara zmienia Biblię? W jaki sposób wiara lub niewiara tłumacza wpływa na przekład Biblii? Dlaczego translacja miałaby być aktem wiary? Czy możliwy jest przekład ekumeniczny? DEBATY Kultura Głuchych – posiadają swój język, zwyczaje oraz poczucie odrębności. Czy Głusi są mniejszością? IDEE Jak umierać? – debata o eutanazji z udziałem Kaczkowskiego, Kozłowskiej, Królikowskiego i Łukowa KULTURA Pisarz – rzemieślnik słowa czy natchniony wizjoner? M...

"TEMAT MIESIĄCA Polak-katolik – tożsamość do wzięcia Za figurą Polaka-katolika stoi jedna z najtrwalszych definicji polskości. Na ile dziś jest ona atrakcyjna? Czy wyczerpuje historyczne i współczesne rozumienie polskości? Jakie miejsce wyznacza kobiecie? Czy Polak-katolik dominuje w dyskursie publicznym? Kto dziś jest jego wrogiem? DEBATY Spóźniona sprawiedliwość? - Kościół w Polsce wobec ofiar czynów pedofilnych popełnionych przez duchownych IDEE Johann Reikers...

"TEMAT MIESIĄCA XI: Nie marnuj W którym momencie nabywanie dóbr przybiera postać zbytku i marnotrawstwa? Czy ilość produkowanych śmieci nas nie przerośnie? Na ile możliwe jest stuprocentowe spożytkowanie żywności? Odpowiadają: Zygmunt Bauman, Marta Dymek, bp Grzegorz Ryś, Zdzisław Sobierajski i Dubravka Ugrešić. DEBATY Po (nie)widzialnej Galicji, Z Martinem Pollackiem rozmawia Urszula Pieczek IDEE Bóg odnalazł mnie w mroku – opowieść osoby transpłciowej o zm...

Ziemię zamieszkuje ponad 7 mld ludzi, a ilość obecnie produkowanego rocznie jedzenia pozwoliłaby wykarmić 12 mld osób. Mimo to na świecie żyje ponad 800 mln cierpiących z powodu braku pożywienia, a statystycznie co pięć sekund ktoś umiera z głodu. Doświadczenie głodu, które najsilniej jednak uwidoczniło się w czasie wielkich wojen w XX w., gdy pochłonęło niezliczoną liczbę ofiar. Głód nierozerwalnie wiąże się z władzą – jest efektem politycznego uwikłania, a także najsilniejs...

Każda epoka posiada swoje oczekiwania wobec miłości – w ponowoczesności ścierają się dwa modele, które od zawsze ze sobą konkurowały: miłość romantyczna, którą można osiągnąć jedynie poprzez współistnienie, i miłość do siebie, rzekomo narcystyczna, indywidualna. Staraliśmy się na wiele sposobów znaleźć uniwersalny język miłości, ale okazało się to niemożliwe. Każda miłość, każdy jej rodzaj wymaga wypracowania swoistej mowy i języka. Dlatego w tym numerze już od okładki towarz...

Życie i dzieło Zygmunt Bauman to najczęściej cytowany polski humanista ostatnich lat. Był znany na całym świecie ze względu na prace o związkach nowoczesności i Zagłady, „płynności” naszej epoki, globalizacji i nowych wykluczonych. W Polsce jego nazwisko pojawia się jednak częściej w kontekście pytań o powojenną przeszłość. W pierwszą rocznicę śmierci chcemy się przyjrzeć, jakie lekcje niosą biografia i dzieło polskiego socjologa. Z czego wynikało komunistyczne zaangażowani...

Za wyborem i życiem Waga problemu i temperatura sporu, który rozgorzał w polskim społeczeństwie po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z października 2020 r., są oczywiste. Podobnie jak głęboki podział i brak dyskusji między obozami pro- i antychoice. Próba przełamania tego impasu poprzez szukanie szerszych perspektyw i przedefiniowanie dotychczasowych stanowisk stanowiła dla nas motywację do podjęcia tematu. Przyglądamy się więc doświadczeniom innych krajów oraz kobiet zaa...