Nowy zbiór wierszy Jarosława Mikołajewskiego – jednego z najważniejszych polskich poetów współczesnych. Tom kocham cię to wyjątkowo osobiste wyznanie osobnego człowieka i artysty w coraz bardziej skomplikowanej rzeczywistości. Poeta w charakterystycznym dla siebie tonie przeplata reportażowe refleksje nad światem tu i teraz z uniwersalnymi prawdami na temat ludzkiego losu. Melancholia, empatia, miłość i przyjaźń mieszają się z cierpieniem, tęsknotą, wstydem i stratą. Piękno...
Poezja Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, zebrana w tomie „Wierszy”, jest głosem pokolenia tragicznego – ludzi, których wejście w okres dorosłości naznaczone zostało przez świat wojny i okupacji. Doświadczenie to odcisnęło bardzo wyraźny piętno na twórczości poety, na kształcie artystycznym utworów, na tematyce wierszy, także na poglądach i moralnych ukształtowaniu twórcy. Zrodziło to katastrofizm utworów – bijący z nich pokoleniowy katastrofizm, pesymizm, przekonanie o nieuchr...
Poezje najsławniejszej poetki starożytnej Grecji, żyjącej na przełomie VII i VI w. p.n.e., uznawane są za mistrzostwo kobiecej poezji miłosnej. Safona prowadziła dom spotkań dla młodych, niezamężnych dziewcząt z arystokratycznych rodów. Zajmowała się ich kształceniem w muzyce, poezji i tańcu aż do ich zamążpójścia. Obdarzała swe podopieczne gorącymi uczuciami, którym dawała wyraz w liryce – przenikniętej radością wspólnego przebywania i smutkiem rozstań.
Wybitny epicki poemat rycerski pióra mistrza włoskiego renesansu Torquato Tasso (1544–1595), wydany po raz pierwszy w 1581 r. Jego akcja, nawiązująca formalnie do „Iliady”, opisuje ostatnią fazę pierwszej krucjaty: oblężenie i zdobycie Jerozolimy pod wodzą Godfreda de Bouillon w 1099 r. Brutalność wojny między europejskimi krzyżowcami i muzułmańskimi Saracenami nie daje nadziei na zawarcie pokoju. Bohaterowie obu stron dalecy są od wyidealizowanych wzorców rycerskich, wykaz...
Władysław Szlengel to jeden z najważniejszych żydowskich poetów okupowanej Warszawy. Jako mieszkaniec getta zapisywał na bieżąco obserwacje z życia w odizolowanej przez Niemców dzielnicy żydowskiej, stanowiące niezwykłe świadectwo o czasie, miejscu i ludziach. Tomik „Co czytałem umarłym” powstał w styczniu 1943 roku, tuż po akcji wywózki społeczności żydowskiej do obozu koncentracyjnego w Treblince. Po wojnie tomik stał się jednym z manifestów literackich sztuki warszawskie...
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, polska poetka oraz dramatopisarka, debiutowała trzema wierszami w „Skamandrze” (1922), z którego środowiskiem związała się na kolejne lata. Była poetką miłości – opisywała ją w bezpośredni i naturalny sposób. Ceniła atmosferę i język codzienności. Jej poezja często wykonywana była w formie piosenek, między innymi przez Ewę Demarczyk, Czesława Niemena czy Krystynę Jandę.
„Dworzanin polski” to dzieło Łukasza Górnickiego, stanowiące parafrazę traktatu „Il cortegiano” Baltazara Castiglione’a. Jest to dialog pomiędzy takimi postaciami jak Wojciech Kryski, Stanisław Maciejowski, Andrzej Kostka, Aleksander Myszkowski, Jan Dreśniak, Stanisław Wapowski, Stanisław Bojanowski i Stanisław Lupa Podlodowski. Z rozmów, które odbyły się w 1549 r. na krakowskim Podgórzu, wyłania się obraz idealnego dworzanina, który łączy w sobie dobre maniery, pochodzenie...
„Hajdamacy” to poemat wydany w 1841 roku. Jego autorem jest Taras Szewczenko – ukraiński bohater i poeta narodowy, a także działacz polityczny. Zarówno w literaturze, jak i działalności politycznej podejmował tematykę niepodległości Ukrainy, za co został wtrącony do więzienia. Hajdamakami nazywano zbrojnych rabusiów szabrujących na Ukrainie. Jednak w odróżnieniu od zwykłych bandytów ucieleśniali społeczny protest ukraińskich chłopów przeciwko wyzyskowi panów.
Villon François, średniowieczny, paryski poeta, choć ukończył Uniwersytet Paryski i uzyskał tytuł magistra sztuk wyzwolonych, wybrał życie awanturnika i przestępcy. Burzliwe doświadczenia i liczne pobyty w więzieniu ukształtowały jego wrażliwość, którą wyrażał w poezji, będącej mieszanką rozpaczy i radości, pokory i przekory. „Wielki testament” stanowi jego pożegnanie ze światem i swoisty rachunek sumienia.
Monumentalne, klasyczne dzieło autorstwa Publiusza Wergiliusza Marona. Opowiada o losach Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian. Ma formę poematu epickiego pisanego heksametrem – najstarszym, kanonicznym metrum wierszowym. Zostało wydane w pierwszych latach naszej ery i okrzyknięte nową „Iliadą” i „Odyseją”. Nieprzerwanie od momentu wydania aż do dziś stanowi jedną z najważniejszych lektur.
Stanisław Wyspiański, nazywany czwartym polskim wieszczem, tworzył w epoce Młodej Polski. Sławę i uznanie przyniosła mu twórczość zarówno malarska, jak i literacka. Tworzył liczne dramaty, utrzymane w duchu romantycznym i patriotycznym, pod wieloma względami nowatorskie. Zebrane w tomie wiersze Wyspiańskiego pokazują jego mniej znane, liryczne oblicze.
Józef Bohdan Zaleski to jeden z pierwszych polskich poetów romantycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu. Nazywany patriarchą poezji polskiej, cieszył się uznaniem młodszego pokolenia, m.in. Adama Mickiewicza, choć inni polscy wieszczowie nie szczędzili mu słów krytyki. Jego poezje odznaczały się charakterystyczną melodyką, co przydawało mu popularności i inspirowało kompozytorów.
„Kirgiz” to romantyczna powieść poetycka, pełna nawiązań do takich dzieł jak mickiewiczowskie „Sonety krymskie” czy „Maria” Malczewskiego oraz twórczości Byrona, Puszkina czy Lermontowa. Stanowi ukazaną w orientalnym kostiumie apologię wolności oraz dychotomię miłości i zemsty. Gustaw Zieliński należał do drugiego pokolenia romantyków polskich i tzw. ukraińskiej szkoły poetów. Był uczestnikiem powstania listopadowego i zesłańcem syberyjskim.
„Roksolanki” to poemat miłosny napisany w 1629 roku przez Szymona Zimorowica z okazji zaślubin brata poety – Józefa Bartłomieja Zimorowica z Katarzyną Duchną Dymidecką. Tematem „Roksolanek” są różne aspekty miłości. Utwór, należący do gatunku sielanki, zwraca uwagę wyszukaną kompozycją. W pieśniach wyśpiewywanych w formule turnieju poetyckiego 69 osób dzieli się swoimi przeżyciami. Pieśni ułożone są w symetryczną strukturę, która kształtuje cały utwór.
Zygmunt Krasiński, jeden z trójcy wieszczów, największych poetów polskiego romantyzmu, pisał „Psalmy przyszłości” w Paryżu w latach 1844–1848. Na zbiór składają się: „Psalm wiary”, „Psalm nadziei”, „Psalm miłości”, „Psalm żalu” oraz „Psalm dobrej woli”. Utwory mają charakter historiozoficzny i religijny, odwołują się do ideałów patriotycznych i cnót teologicznych, zawierają też polemikę z Juliuszem Słowackim.
Teofil Lenartowicz (1822–1893) był polskim poetą romantycznym, etnografem, rzeźbiarzem i konspiratorem. Z uwagi na fascynację folklorem z rejonu Mazowsza sam siebie nazywał „biednym Mazurzyną” lub „lirnikiem mazowieckim”. To właśnie ludowość stała się głównym motywem jego twórczości poetyckiej. Tworzył także wiersze patriotyczne i religijne oraz poematy historyczne. Prosty styl, pełen czułości i czarowności, przysporzył mu wielkiej sympatii czytelników.
Powieść poetycka w dwóch pieśniach, dzieło polskiego romantyzmu z roku 1825. Antoni Malczewski jako pierwszy wprowadził gatunek powieści poetyckiej do literatury polskiej. Fabuła odwołuje się do rzeczywistej zbrodni – mordu na Gertrudzie Komorowskiej dokonanego na polecenie przeciwnego małżeństwu teścia. Utwór, którego akcja rozgrywa się na ukraińskich stepach, przesycony jest pesymizmem, atmosferą grozy i tajemniczości, potęgowanymi przez zaburzenia chronologiczne.
Na tom, wydany po raz pierwszy w 1809 roku, składają się pieśni historyczno-patriotyczne. Wyłania się z nich wyidealizowana wizja przeszłości Polski. Tom w całym wieku XIX wznawiany był kilkanaście razy. Pieśni opatrzone były zapisami nutowymi i komentarzami historycznymi. W zamierzeniu autora zbiór przeznaczony był głównie dla młodzieży, której wychowaniu miał służyć.
Uznawany za czwartego polskiego wieszcza romantycznego, niezrozumiany za życia, zapomniany po śmierci. Ponownie odkrył go dopiero Zenon Przesmycki-Miriam w okresie Młodej Polski. Zajmował się wieloma dziedzinami sztuki: pisał poezje, formy prozatorskie, dramaty, eseje, był też grafikiem, rzeźbiarzem, malarzem i filozofem. „Quidam” ma formę przypowieści osadzonej w starożytności, pełnej wieloznacznych odniesień do literatury, religii i kultury.
Wincenty Pol (1807–1872), badacz i poeta, często zmieniał miejsca zamieszkania, które rozbudzały w nim ciekawość górami, a później kolejnymi regionami ziem polskich. „Pieśń o ziemi naszej” powstała pod koniec 1835 roku podczas pobytu w Zagórzanach koło Gorlic. To najpopularniejszy utwór Pola, stanowiący poetycki opis regionów Polski. Pisał też poezje o tematyce górskiej, a jako geograf samouk – prace naukowe o etnografii i geografii Polski.
Wacława Potockiego do dziś uznaje się za jednego z najważniejszych poetów dawnej Polski. W swojej twórczości łączył rozliczne wątki charakterystyczne dla baroku: ziemiańskie, religijne, antyklerykalne oraz patriotyczne. Uprawiał różnorodne gatunki poetyckie: romanse, fraszki, poematy, pieśni. Jest też autorem staropolskiej epopei narodowej zatytułowanej „Transakcja wojny chocimskiej...”.
Poemat dygresyjny autorstwa Aleksandra Puszkina, wydany w całości w 1833 roku. Odznacza się kunsztowną formą i licznymi, charakterystycznymi dla gatunku dygresjami, ujawniającymi ironię romantyczną. Opowiada o człowieku rozczarowanym światem, znudzonym i zniechęconym, który szuka pociechy w ucieczce na wieś. Nie znajduje jej jednak i rusza w dalszą podróż po miejscach z przeszłości.
Józef Czechowicz to słynny polski poeta awangardowy dwudziestolecia międzywojennego, uznany za jednego z najbardziej oryginalnych twórców swoich czasów. Do najbardziej charakterystycznych elementów jego twórczości należy asyndeton – konstrukcja składniowa zaliczana do figur retorycznych polegająca na łączeniu zdań lub ich części bez użycia spójnika. Poezja Czechowicza jeszcze przed II wojną poruszała tematy katastrofy, strachu, przeczucia nadchodzącego niebezpieczeństwa....
Poemat składa się z czterech pieśni, w których omawiane są zasady poezji oraz formy poetyckie. Początkowo utwór miał funkcjonować jako pomoc dydaktyczna w szkołach, jednak zyskał on również popularność w środowisku poetów i czytelników poezji. Stanowi on adaptację francuskiego podręcznika poetyki klasycystycznej „Sztuka poetycka” Nicolasa Boileau. W przeciwieństwie do niego jednak nie uwzględnia takich gatunków, jak sonet, madrygał, rondo czy też ballada, za to opisuje pols...
