W latach 1942–1944 wszyscy (poza Władysławem Gomułką) członkowie kierownictwa Polskiej Partii Robotniczej i Armii Ludowej byli agentami sowieckiego wywiadu. Ci z nich, którzy przeżyli wojnę, zajmowali najwyższe stanowiska państwowe. Działalność agenturalną prowadziły struktury tzw. wywiadu partyjnego, siatek Skonieckiego i Karawackiego, a także grupy specjalnej Kasmana. Szczególne „zasługi” w rozpracowaniu Polskiego Państwa Podziemnego mieli: Bierut, Rola-Żymierski, Hrynkiew...
Niemcy od pierwszych dni okupacji dążyli nie tylko do stworzenia skutecznej administracji na zajętych ziemiach polskich i wdrożenia mechanizmu ich ekonomicznej eksploatacji, ale chcieli w pełni podporządkować sobie Polaków i złamać ich ducha oporu. W tym celu nie tylko natychmiast wprowadzili politykę krwawego terroru, mordując już od września 1939 r., na podstawie wcześniej przygotowanych list proskrypcyjnych, działaczy niepodległościowych, powstańców śląskich i wielkopolski...
