ANNA KAROŃ-OSTROWSKA: Mam poczucie, że mówi Ksiądz o Kościele jako filozof, nie jako duszpasterz. Mówi Ksiądz o myśleniu, nadziei, prawdzie... KS. JÓZEF TISCHNER: Cóż jeszcze? Nawet w filozofii nie zajmuje się Ksiądz problemem Boga. Czy jest to programowe Tischnera milczenie o Bogu? Oby wszyscy tak milczeli o Bogu jak ja! Mówię o tym, co widzę, a nie o tym, co sobie wymyślę, że zobaczę. Kiedy robię filozofię człowieka i staram się, żeby tego człowieka pokazać w maksymalnym...
Wierność i okrucieństwo, melancholia i nadzieja, różne koncepcje cielesności, spór między pięknem, dobrem i prawdą – oto niektóre tematy zebranych w niniejszym tomie szkiców, recenzji i wystąpień. Ksiądz Józef Tischner ukazuje się w nich jako wrażliwy widz i czytelnik (m.in. Herberta, Wojtyły, Dantego i Kieślowskiego), potrafiący na marginesie omawianych utworów naszkicować własną filozofię ludzkiego dramatu. Jej przystępny wykład można znaleźć w „Zarysie filozofii człowieka ...
Wiara za słuchania to niezwykły zbiór kazań, które ksiądz Józef Tischner głosił w latach 1980 - 1992 w starosądeckim klasztorze sióstr klarysek. Ocalone za murami klasztoru teksty, osobiste i bardzo poruszające są jednocześnie pełne charakterystycznego dla Tischnera poczucia humoru. Wybitny kaznodzieja mówi m. in. o tym, co jest istotą wiary, jak nadać sens ludzkiemu cierpieniu, co znaczy „kochać” i „być dobrym”, i do czego się odwoływać w obliczu życiowych wyborów. Inspirowa...
Wybitny filozof, kapłan i duszpasterz mówi, jak wychowywać dzieci i jak kształtować własne sumienie. Szuka odpowiedzi na pytania: Jak ocalić miłość w małżeństwie? Czy filozof może być księdzem? Czy dokonywać wyborów najtrudniejszych, czy najprostszych? Czy spowiedź jest przekreśleniem wolności? Zastanawia się także, czego chrześcijanin może się nauczyć od agnostyka, jak odróżnić naśladowanie Chrystusa od udawania Go i czy można miłością przekonać Pana Boga. Ksiądz Tischner mó...
Wznowienie cieszącego się dużą popularnością na początku lat osiemdziesiątych cyklu refleksji o etyce solidarności. Teksty zrodzone w gorących momentach historii były spontaniczną odpowiedzią chrześcijańskiego filozofa na to, co się działo, i próbą zapisania „rodzącej się rzeczywistości ducha”. Każda książka została uzupełniona pisanymi dziesięć lat później artykułami analizującymi duchowy krajobraz świata postkomunistycznego. • Zapraszamy na www.tischner.pl
ANNA KAROŃ-OSTROWSKA: Mam poczucie, że mówi Ksiądz o Kościele jako filozof, nie jako duszpasterz. Mówi Ksiądz o myśleniu, nadziei, prawdzie... KS. JÓZEF TISCHNER: Cóż jeszcze? Nawet w filozofii nie zajmuje się Ksiądz problemem Boga. Czy jest to programowe Tischnera milczenie o Bogu? Oby wszyscy tak milczeli o Bogu jak ja! Mówię o tym, co widzę, a nie o tym, co sobie wymyślę, że zobaczę. Kiedy robię filozofię człowieka i staram się, żeby tego człowieka pokazać w maksymalnym...
Ksiądz Józef Tischner był nie tylko znanym i lubianym publicystą, ale przede wszystkim cenionym duszpasterzem i duchowym autorytetem. Zrozumieć własną wiarę to dwa cykle artykułów: pierwszy: Wiara szuka rozumienia - został opublikowany na początku lat 90. na łamach „Gazety Wyborczej”, drugi - Rozmowy rekolekcyjne - w latach 70. ukazywał się w miesięczniku „W drodze”. Oba stanową cenną i zwięzłą prezentację myślenia religijnego ks. Tischnera. W cyklu pierwszym autor tłumaczy...
Osoba, ciało, dobro i zło, Bóg, łaska i wolność - to najważniejsze zagadnienia poruszone w Sporze o istnienie człowieka. Książka ta jest kontynuacją Tischnerowskiej Filozofii dramatu. Dialogując z klasykami myśli filozoficznej - św. Augustynem, Heglem, Kierkegaardem, Levinasem czy Mistrzem Eckhartem - autor Sporu kreśli własną, oryginalną filozofię człowieka. „Moja teza brzmi: nawet jeśli >>człowiek umarł...
Niezwykłe spotkanie ludzi wywodzących się z różnych środowisk i przeciwstawnych tradycji owocuje nieoczekiwaną przyjaźnią. Ukazane w prowadzonej przez dziennikarza rozmowie osobiste losy dwóch wybitnych intelektualistów odzwierciedlają polskie doświadczenia ostatniego półwiecza i ujawniają nieznane okoliczności historycznych procesów. Pełna autokrytycyzmu analiza dwóch diametralnie odmiennych światów - Kościoła katolickiego i antykomunistycznych środowisk laickich - ujawnia z...
„Co góry mogą dać człowiekowi? Myślę, że przede wszystkim mogą ofiarować mu wolność. Co człowiek może dać górom? Może je obdarzyć sztuką. Wynika z tego, że zawsze patrząc na góry, widzimy je poprzez ludzi gór, a patrząc na ludzi gór, widzimy ich poprzez góry. Trudno powiedzieć, gdzie przebiega granica”. Ks. Józef Tischner Góry od zawsze były bliskie sercu ks. Józefa Tischnera. To tam zawsze czuł się wolny. W swoich tekstach mówi o tym, dlaczego o wolność należy dbać i ja...
„Filozofia nie jest zwykłą wiedzą, nauką obok innych nauk, zdolną do zaspokojenia ciekawości. Filozofia jest mądrością, bez której trudno jest żyć, a jeszcze trudniej być człowiekiem wolnym. Filozofia nie jest po to, by się jej »uczyć«, ale po to, by się nią karmić”. ks. Józef Tischner Nieznane teksty wybitnego filozofa, które tłumaczą nam świat. Gdzie poszukiwać prawdy, jak zrozumieć drugiego i się z nim porozumieć, dlaczego godność jest podstawowym „prawem człowieka” i k...
Wiosna, lato, jesień, zima. Dawniej to natura wyznaczała rytm życia człowieka. Człowiek się do niej dostosowywał, a jednocześnie musiał się z nią zmagać. Połączenie tych dwóch elementów – harmonii i walki – stworzyło niepowtarzalną kulturę i styl życia, które nazywamy góralszczyzną. Ksiądz Józef Tischner był zawsze mocno związany z górami. Cała jego filozofia była przepełniona mądrością ludzi gór. Miał zwyczaj mawiać, że jeśli czegoś nie da się przełożyć na góralski, to zna...
„Zatrzymajmy przez chwilę uwagę przy tym słowie: życie. Jaka treść kryje się poza tym słowem? Jakie krajobrazy przywodzi nam przed oczy? Kolorowe łąki, falujące zbożem pola, ptaki w powietrzu, pasące się na polach zwierzęta… Życie jest dramatem pełnym tajemnic. Stawia ono człowieka przed jednym podstawowym pytaniem: co człowiek ma zrobić, by swego życia nie zmarnować?”Miłość, piękno i wolność, lęk i nienawiść nierozerwalnie związane są z ludzką naturą. Ksiądz Józe...
Publikacja z okazji 20. rocznicy śmierci księdza profesora Józefa Tischnera, wybitnego polskiego filozofa i duszpasterza, twórcy filozofii dramatu, kawalera Orderu Orła Białego. Zawiera zapis wybranych odcinków cyklu „Rozmowy z ks. prof. Józefem Tischnerem” prowadzonego przez Ewelinę Puczek na antenie TVP Katowice w latach 1994–1997. Z dialogów wyłania się znany obraz Tischnera jako serdecznego, błyskotliwego myśliciela o niekwestionowanym autorytecie intelektualnym, który im...
„Na pocątku wsędy byli górole, a dopiero pote porobiyli się Turcy i Zydzi. Górole byli tyz piyrsymi »filozofami«. »Filozof« to jest pedziane po grecku. Znacy telo co: »mędrol«. A to jest pedziane po grecku dlo niepoznaki. Niby, po co mo fto wiedzieć, jak było na pocątku? Ale Grecy to nie byli Grecy, ino górole, co udawali greka. Bo na pocątku nie było Greków, ino wsędy byli górole”. Tak ksiądz Józef Tischner w swoim największym bestsellerze wyjaśniał powstanie filozofii. ...
Filozofia dramatu to ważne dzieło w dorobku ks. Tischnera i w ogóle jedna z najważniejszych i najciekawszych polskich książek filozoficznych. Autor usystematyzował w niej swoje wcześniejsze intuicje i dał pierwszy spójny wykład własnej koncepcji filozoficznej. To tytułowa filozofia dramatu, interpretująca człowieka i jego relacje z innymi w kategoriach spotkania, dialogu, wzajemności, błądzenia, kuszenia, potępienia i usprawiedliwienia. Wiele zawartych w niej analiz poświęc...
Etyka solidarności ukazała się po raz pierwszy pod koniec lat osiemdziesiątych. Teksty zrodzone w gorących momentach historii były spontaniczną odpowiedzią chrześcijańskiego filozofa na to, co się działo, a także próbą opisania „rodzącej się rzeczywistości ducha”. Po śmierci Autora Ojciec święty Jan Paweł II stwierdził w swym liście, iż Tischnerowska etyka solidarności „nadaje dziś kierunek trudnym zmaganiom narodu polskiego o taki kształt demokracji, w której byłaby respek...
Książka Miłość nas rozumie to zbiór artykułów ks. Tischnera pisanych przy różnych okazjach, najczęściej w związku z rozmaitymi świętami kościelnymi. Ksiądz Tischner jawi się tu jako mistrz wiary dojrzałej, pogłębionej i jako duszpasterz rozumiejący rozterki współczesnego człowieka. Pokazuje, jak połączyć nadzieję świata z nadzieją religijną. Wskazuje wreszcie, na co dobrze jest w życiu postawić, a czego warto się wyrzec. Prosto, przystępnie napisane refleksje o tym, kim jeste...
"Wędrówki w krainę filozofów" to zapis audycji z udziałem księdza Józefa Tischnera emitowanych pod koniec lat 80 w Programie 3 Polskiego Radia, a następnie w Polskim Radiu Kraków. Nawiązując do poglądów wielkich myślicieli, jak św. Augustyn, Kartezjusz, Ricoeur czy Mistrz Eckhart, ksiądz Tischner mówił o podstawowych kwestiach filozoficznych, a zarazem sprawach ważnych dla każdego człowieka. Każdy z nas bowiem zadał sobie chyba choć raz pytanie, czym jest myślenie, jak odróżn...
„Postawmy sobie bardzo proste pytanie: czy były w naszym życiu takie chwile, w których czuliśmy się naprawdę wolnymi istotami, ludźmi wolnymi? Czy były takie chwile, w których wiedzieliśmy, że mamy wokół siebie jakąś przestrzeń wolności, której zagospodarowanie wyłącznie od nas zależy? Co więcej, zadajmy sobie jeszcze drugie pytanie: czy takie chwile wolności były dla nas radością, czy były dla nas ciężarem?
(…)
Książka Miłość nas rozumie to zbiór artykułów ks. Tischnera pisanych przy różnych okazjach, najczęściej w związku z rozmaitymi świętami kościelnymi. Ksiądz Tischner jawi się tu jako mistrz wiary dojrzałej, pogłębionej i jako duszpasterz rozumiejący rozterki współczesnego człowieka. Pokazuje, jak połączyć nadzieję świata z nadzieją religijną. Wskazuje wreszcie, na co dobrze jest w życiu postawić, a czego warto się wyrzec. Prosto, przystępnie napisane refleksje o tym, kim jeste...
"Notatki z nieudanych rekolekcji paryskich – taki tytuł nosi sławny wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, który ksiądz Tischner lubił cytować podczas kazań i lekcji religii w latach 60. Dwie dekady później tak się złożyło, że sam wygłosił kilka serii rekolekcji w Paryżu – w ośrodku prowadzonym przez księży pallotynów, który skupiał m.in. polskich emigrantów stanu wojennego. Rekolekcje Tischnera gromadziły tłumy słuchaczy, spragnionych wiadomości z Polski, ale też szukaj...
Pięć rozmów na Wielki Tydzień – o wierze, miłości, nadziei, wolnym sercu i nawróceniu. Publikowane na łamach „Tygodniku Powszechnym” w roku 1997, teraz po raz pierwszy ukazują się w zbiorze.Fragment ze wstępu Janusza Poniewierskiego:Rozmowy to owoc pewnej rozmowy z ks. Józefem Tischnerem, którą prowadziliśmy ponad dwadzieścia lat temu w redakcji „Tygodnika”. Jej tematem była mistyka nadreńska. Tischner już od dawna zaczytywał się w pismach Mistrza Eckharta – bardzo ważnych dl...