Po najeździe Arabów na Persję Sasanidów w VII w. nadeszły lata
niewoli trwające aż do połowy IX w. Wtedy kraj wydobył się z pełnej
zależności od najeźdźcy, po dwóch wiekach niemocy. Termin ten przyjął
się w irańskiej historiografii, acz nie jest precyzyjny w żadnej ze
swoich dwóch części, ponieważ żadna cezura czasowa nie określa ściśle
owego okresu, ani też nie można mówić o pełnym zniknięciu wówczas
kulturalnego i politycznego życia Persów, ani o braku ich udziału w
życiu publicznym Bliskiego Wschodu. Polityka arabskiego kalifatu
miała na celu zniszczenie dawnych struktur społecznych, ideologicznych i
kulturalnych oraz narzucenie nowego ładu, zgodnie z interesami
zdobywców. Persowie, starając się ocalić resztki dorobku z dawnych lat,
przyłączali się do wszystkich dysput toczących się wśród muzułmanów,
jeśli ideologiczni przeciwnicy, heretycy bądź insurgenci działali na
terenie etnicznie perskim. Dla perskiej kultury była to walka o
przetrwanie. Persowie, niemający własnego państwa, nie byli w stanie
przeciwstawić się arabskiej przemocy bezpośrednio, musieli szukać
innych dróg. Wydawało się, że zrezygnowali już z działalności ściśle
politycznej skierowanej wprost przeciwko nowym władzom. Starali się
jedynie utrzymać, jeśli było to możliwe, dawne pozycje społeczne i
majątkowe. Na to wskazują źródła. Mimo tej politycznej bierności, pamięć
o dawnych czasach i ówczesnych osiągnięciach ich państwa i narodu
trwała, podobnie jak tradycja literacka. Wskazuje na to renesans
politycznego i kulturalnego odrodzenia Persji w X i XI w., a więc w
czasach bezpośrednio następujących po wiekach pozornego milczenia, co
byłoby niemożliwe, gdyby „wieki milczenia" istotnie były czasem ogólnego
marazmu i bezczynności.
Bogdan Składanek jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu
Warszawskiego, wykładowcą historii Iranu na Wydziale Orientalistycznym
UW, autorem wielu publikacji na temat średniowiecznej Persji.
Ebooka „Wieki milczenia. Wczesne średniowiecze Persji”, tak jak pozostałe książki w formacie elektronicznym przeczytacie w aplikacji mobilnej Woblink
na Android lub iOS
lub na innym urządzeniu obsługującym format epub lub mobi - czytnik ebooków (Pocketbook, Kindle, inkBook itd.), tablet, komputer etc. Czytaj tak, jak lubisz!
Zanim zdecydujesz się na zakup, możesz również przeczytać u nas darmowy fragment ebooka. A jeśli wolisz słuchać, sprawdź, czy książka jest dostępna w Woblink także jako audiobook (mp3).
