Na kartach dwutomowej syntezy, która po dzień dzisiejszy traktowana jest jako pozycja o charakterze fundamentalnym, autor przedstawił pełny opis powstawania wspólnoty kulturowej i politycznej, będącej w dużej mierze dziedzictwem Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka. Pod względem interpretacyjnym jest to jedno z najznaczniejszych dzieł apologetycznego nurtu w polskiej historiografii unii. Nurtu przez wiele dziesiątków lat dominującego w polskiej refleksji historyczn...
Słownik nazwisk mieszkańców Poznania XVI-XVIII wieku powstał w wyniku żmudnej i czasochłonnej ekscerpcji bogatych materiałów archiwalnych. Zawiera informacje na temat nazwisk, ich znaczenia, motywacji, budowy i genezy. Dokumentuje nazwiska polskie i genetycznie obce, przede wszystkim niemieckie, o różnym stopniu przyswojenia do polszczyzny. Poszczególne hasła zawierają obszerne cytaty ze źródeł historycznych i sytuują nazwiska w kontekście informującym o ich nosicielach, funk...
Pierwsza część monumentalnego, trzytomowego dzieła Dobrochny Ratajczakowej Dzieje komedii polskiej. Niezwykła próba przywrócenia zepchniętemu na margines gatunkowi właściwego miejsca w dziejach naszej rodzimej literatury.Imponująca wiedza i erudycja autorki, wsparte rozległością lektur, pozwoliły jej na kreślenie wielkiego tła kulturowego, na którym pozycja komedii zmieniająca się w różnych epokach jest przez nią przedstawiana. Pozwala to przede wszystkim na zobaczenie i w...
Wyznawcy prawosławia stanowili do końca XVI wieku istotną grupę mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dlatego podjęcie badań nad stanem prawosławnego monastycyzmu na tym obszarze do końca XVI wieku związane jest nie tylko z ustaleniem liczby i rozmieszenia monasterów, ale też z ich rolą i sytuacją ekonomiczną oraz stanem kultury i oświaty środowisk monastycznych. Niebagatelne znaczenie ma ocena skutków rozwoju życia monastycznego dla życia Kościoła prawosławnego jako ca...
„Katalog druków XVI wieku z historycznej kolekcji Ossolineum” Redakcja Dorota Sidorowicz-Mulak Opracowanie: Agnieszka Franczyk-Cegła, Małgorzata Minkowska, Grażyna Rolak, Iryna Kachur Po drugiej wojnie światowej zbiory starych druków lwowskiego Ossolineum zostały rozdzielone między Zakład Narodowy im. Ossolińskich, działający we Wrocławiu, i Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Niniejszy katalog jest pierwszym opracowaniem ossolińskiej kolekcji d...
Niniejsza książka jest poświęcona roli konia w wojsku polskim w XVI wieku. Omówiono w niej hodowlę, zasady tresury, obrót handlowy oraz wykorzystanie koni na polu walki w charakterze wierzchowców i zwierząt pociągowych. W pracy skoncentrowano się na służbie koni w armii i jej militarnym znaczeniu. Poruszono w niej także aspekty kulturowe, społeczne i gospodarcze, między innymi narodziny tak zwanej polskiej szkoły jazdy i jej związki ze sztuką jeździecką Europy Zachodniej i Or...
Znany ze średniowiecza spór o inwestyturę podkopał pozycję papieża i cesarza, ośmielił ich lenników. Wraz z pojawieniem się reformacji, najpierw w obszarze wiary, a zaraz potem, a właściwie równolegle, w obszarze polityki ujawniły się nowe ośrodki i centra kwestionujące władzę zarówno papieża, jak i cesarza, i uznające, że nie sprawują władzy z nadania jednego z nich, ale otrzymały ją od Boga... albo od ludu, który zresztą zaczął dość szybko spychać Boga z tronu prosto w nieb...
Niniejsza praca odpowiada na pytanie, jak wobec procesów o czary w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII w. zachowywali się polscy biskupi i kler parafialny. Pokazuje regulacje prawne i dzień codzienny, postawy duchownych wobec kobiet, a także mężczyzn, uznanych za czarownice. Dla porównania przedstawiono postawy duchownych w innych katolickich krajach Europy. Praca wskazuje, że w okresie renesansu i baroku niewinne ofiary na stosy trafiały wysyłane tam przede wszystkim przez sędziów ...
Prace prezentowane w niniejszym zbiorze stanowią rozszerzone i wzbogacone wydanie referatów wygłoszonych podczas sympozjum, które odbyło się 13 listopada 2015 r. na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. W swej treści nawiązują do zasadniczej idei kolokwium, ukazując różne aspekty – zarówno polityczne, jak i społeczne – udziału społeczeństwa obywatelskiego we władzy i zarządzaniu Pierwszą Rzecząpospolitą w XVI–XVIII wieku. Poruszona ...
Dawamy też temu miastu plac śród rynku ku zbudowaniu ratusza, który wolny czyniemy od wszelkich podatków naszych i dopraszamy w nim ku pożytkowi miejskiemu wino, miód, piwo miejskie, a nie przewoźne, wolno ... szynkować. Pozwalamy też, aby przy tym ratuszu miasto zbudowało jatki z jednej strony mięsne, z drugiej chlebowe, z trzeciej solne... Jarmarki w tymże mieście czterykroć do roku wedle przywileju Króla Jego Mości. A targi na każdą niedzielę ustawiamy, na których wszystki...
Niniejsza publikacja stanowi edycję zachowanych szesnastowiecznych ksiąg komór celnych z obszarów Korony. Opublikowane zostały księgi celne z drugiej połowy XVI w., tj. księgi komory chrzanowskiej (1582 r.), krzepickiej (1582 r., 1591-1592), myślenickiej (1582 r.), częstochowskiej (1584 r.), olkuskiej (1591-1592), międzyrzeckiej (1581 r.), wschowskiej (1581 r.), kębłowskiej (1585 r.), obornickiej (1585 r.), wronieckiej (1585 r.), siewierskiej (1591-1592), koziegłowskiej (1591...
Druga część monumentalnego, trzytomowego dzieła Dobrochny Ratajczakowej Dzieje komedii polskiej. Niezwykła próba przywrócenia zepchniętemu na margines gatunkowi właściwego miejsca w dziejach naszej rodzimej literatury. Imponująca wiedza i erudycja autorki, wsparte rozległością lektur, pozwoliły jej na kreślenie wielkiego tła kulturowego, na którym pozycja komedii zmieniająca się w różnych epokach jest przez nią przedstawiana. Pozwala to przede wszystkim na zobaczenie i wyd...
Polska piechota zaciężna w omawianym okresie walczyła w dziewięciu wojnach oraz brała udział w licznych walkach z Tatarami. Mimo że była formacją pomocniczą, wraz z artylerią odgrywała istotną rolę na polu bitwy. Piechota miała charakter strzelecki, walczyła głównie długą ręczną bronią palną (rusznice, od końca lat 30. również arkebuzy). Żołnierze piechoty rekrutowali się przede wszystkim spośród mieszczan, pewien odsetek stanowili chłopi; najmniej było szlachty, pełniącej gł...
W dziełach, poświęconych historii handlu, głucho jest o dawnej Rzeczypospolitej Polskiej. W wielu z nich trudno doszukać się nawet wzmianki, a ci autorzy, którzy piszą o Polsce, nie wystawiają jej najlepszego świadectwa. Tak np. stary H. Scherer daje taką, bardzo znamienną syntezę znaczenia handlowego Polski: „Rola Polski w historii handlu jest zupełnie bierna. Żaden inny naród w Europie nie objawił tak mało zdolności do pośrednictwa i przemysłu. Polska nawet w czasie swoje...
Spis treści Wykaz skrótów 9 Wprowadzenie 11 Rozdział I Dzieje dziesięciny w Polsce w średniowieczu i nowożytności 17 Rozdział II Dzieje parafii i sporów o dziesięciny 55 Rozdział III Przesłanki i mechanizmy konfliktów o dziesięciny w Knyszynie 91 Rozdział IV Mieszczanie knyszyńscy i ich sytuacja ekonomiczna 149 Podsumowanie 221 Źródła i bibliografia 225 Streszczenie 239 Summary 245...
Jan Ryś relacjonuje w książce swoje badania nad wpływem szlacheckiej kultury i tradycji, nasyconych elementami (o ile nie kultem) wojskowości, na wychowanie i przygotowanie wojskowe młodzieży w Polsce w XVI i XVII wieku. Książka jest rezultatem wieloletnich badań i przemyśleń jej Autora, który wychodzi poza ramy dotychczasowych badań nad historią wychowania. Jest bardzo bogata faktograficznie, dzięki czemu poważnie wzbogaca dorobek polskiej historii wychowania pod względem t...
Ludwik Muzyczka był jednym z najmłodszych legionistów, walczył podczas wojny 1918–1921 i II wojny światowej. W okresie dwudziestolecia był działaczem młodzieżowym, lewicowym, piłsudczykiem, urzędnikiem, członkiem Związku Strzeleckiego. Podczas II wojny światowej odegrał dużą rolę w tworzeniu Państwa Podziemnego, szczególnie na obszarach: organizacyjnym, politycznym i społecznym. Prezentowana publikacja jest szerszym ujęciem biografii Muzyczki, koncentruje się zwłaszcza na okr...
W „Dziejach pewnej rodziny żydowskiej” Edyta Stein kreśli barwny obraz swego dzieciństwa, lat szkolnych i młodości. Z epickim rozmachem, pewną dozą nostalgii i humoru opisuje życie rodzinne we Wrocławiu, wędrówki z siostrami i przyjaciółmi po Sudetach, czasy studenckie na uniwersytetach wrocławskim i getyńskim, środowisko filozoficzne skupione wokół Edmunda Husserla, służbę sanitarną w szpitalu polowym w Hranicach na Morawach podczas I wojny światowej oraz egzamin doktorski w...
Dział: Historia Polski Michałowscy herbu Jasieńczyk od drugiej połowy XVI do końca XVIII wieku Michał Szczerba Michałowscy herbu Jasieńczyk to przykład średniozamożnej rodziny szlacheckiej w okresie nowożytnym. W jej dziejach ogniskują wszystkie ważniejsze zjawiska i problemy społeczne oraz gospodarcze szlachty polskiej. Na jej przykładzie ukazano czynniki i uwarunkowania awansu społecznego z drobnej szlachty mazowieckiej do grona bogatszych przedstawicieli stanu szlacheckieg...
W zamyśle autora Wojny i wojskowość polska XVI wieku miały być kompendium wiedzy opartym o aktualny stan badań i zawierającym możliwie pełny obraz dziejów wojska polskiego, przebiegu wojen toczonych w kraju i poza jego granicami, stosowanej w ich toku sztuce wojennej i wynikających stąd wniosków i doświadczeń. Dążenie do wyczerpującego ujęcia tematu miało i to na względzie, by sam czytelnik mógł określić, czy dany fakt historyczny miał duże, czy małe znaczenie, a czyny żołnie...
Historia protestantów stanowi ważny, choć mało znany fragment przeszłości Poznania, dotąd rzadko podejmowany przez profesjonalną historiografię. Współcześni mieszkańcy miasta wykazują tymczasem rosnące zainteresowanie wszystkimi aspektami dziejów Poznania, nie zawsze znajdując rozwiązanie nurtujących ich pytań w opracowaniach profesjonalnej historiografii. Proponujemy zatem unikalne opracowanie, przygotowane przez zawodowego historyka urodzonego w Poznaniu, ale pracującego w ...
Wielowątkowa rozprawa poświęcona najważniejszym problemom badawczym dotyczącym średniowiecznych widowisk religijnych i kultury tego okresu. Autor omawia zagadnienia źródeł teatru misteryjnego, relacji między dramatem a teatrem, tekstem a widowiskiem oraz liturgią a przedstawieniem, snuje rozważania na temat przestrzeni teatralnej, techniki teatralnej, dekoracji i aktorstwa, funkcji religijnej i społecznej misteriów, ich aspektu teologicznego, dodatkowo zaś na temat konfliktów...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
