Jedna z pierwszych encyklopedii powszechnych, wydana w latach 1745–1746. Ma ona układ rzeczowy, który polega na grupowaniu haseł tematycznie, a nie alfabetycznie. Hasła obejmują kilkanaście dziedzin, a informacje Chmielowski pozyskiwał od wielu autorów, począwszy od starożytności, aż po pisarzy sobie współczesnych. Często opatrywał je własnym krytycznym komentarzem, ujawniającym jego przekonania. Encyklopedia objaśnia świat zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, dziś często zas...
Nowy Plinijusz to poświęcony naturze wywód z części trzeciej Nowy Aten – sławnej encyklopedii księdza Benedykta Chmielowskiego, wydanej drukiem w połowie XVIII wieku. Autor, odwołując się w tytule do rzymskiego erudyty Pliniusza Starszego i jego przyrodniczego dzieła, zamieścił tu w układzie hasłowym wiadomości o zwierzętach czworonożnych, ptakach, rybach, stworzeniach „czołgających się”, insektach, także o roślinach (drzewach i kwiatach) oraz kamieniach. Treści dobrał i ułoż...
Obszerny dwudziesty trzeci rozdział Nowych Aten, sławnej na swój sposób encyklopedii księdza Benedykta Chmielowskiego. Autor zajął się w nim trzema formami symbolicznych wyobrażeń szczególnie popularnych w epoce baroku: hieroglifikami, emblematami i symbolami, często z włoska zwanymi imprese. Swoje wywody zilustrował bogatym zestawem przykładów zaczerpniętych z dzieł zachodnioeuropejskich autorów: Jakoba Masena, Filippa Picinellego, Ottona Vaeniusa, Cesara Ripy i innych. Od c...
Nowe Ateny, albo Akademia wszelkiey scyencyi pełna - Benedykt Chmielowski Reprint oryginału z 1745-1746 roku, Tom IV Część czwarta opisuje obrządki chrześcijańskie, greckie i łacińskie oraz wydarzenia na gruncie kościelnym i politycznym w ówczesnych czasach. "Ma ona długą i mocno utrwaloną "czarną legendę". Od jej powstania, przez ponad dwa wieki utrzymuje się opinia, że jest ona symbolem obskurantyzmu czasów saskich. Oceny tej pierwszej polskiej encyklopedii powszechnej zmie...
Jedna z pierwszych, polskich encyklopedii powszechnych oraz jedna z najsłynniejszych książek literatury staropolskiej. Część trzecia dotyczy kwestii religijnych, relikwi, czarów i czartów. Autor wspomina również filozofów, teologów i inne ważne osobistości w ówczesnych dla niego czasach. "Ma ona długą i mocno utrwaloną "czarną legendę". Od jej powstania, przez ponad dwa wieki utrzymuje się opinia, że jest ona symbolem obskurantyzmu czasów saskich. Oceny tej pierwszej polskiej...
