Jedna z pierwszych encyklopedii powszechnych, wydana w latach 1745–1746. Ma ona układ rzeczowy, który polega na grupowaniu haseł tematycznie, a nie alfabetycznie. Hasła obejmują kilkanaście dziedzin, a informacje Chmielowski pozyskiwał od wielu autorów, począwszy od starożytności, aż po pisarzy sobie współczesnych. Często opatrywał je własnym krytycznym komentarzem, ujawniającym jego przekonania. Encyklopedia objaśnia świat zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, dziś często zas...
Jedna z pierwszych, polskich encyklopedii powszechnych oraz jedna z najsłynniejszych książek literatury staropolskiej. Część trzecia dotyczy kwestii religijnych, relikwi, czarów i czartów. Autor wspomina również filozofów, teologów i inne ważne osobistości w ówczesnych dla niego czasach. "Ma ona długą i mocno utrwaloną "czarną legendę". Od jej powstania, przez ponad dwa wieki utrzymuje się opinia, że jest ona symbolem obskurantyzmu czasów saskich. Oceny tej pierwszej polskiej...
Nowy Plinijusz to poświęcony naturze wywód z części trzeciej Nowy Aten – sławnej encyklopedii księdza Benedykta Chmielowskiego, wydanej drukiem w połowie XVIII wieku. Autor, odwołując się w tytule do rzymskiego erudyty Pliniusza Starszego i jego przyrodniczego dzieła, zamieścił tu w układzie hasłowym wiadomości o zwierzętach czworonożnych, ptakach, rybach, stworzeniach „czołgających się”, insektach, także o roślinach (drzewach i kwiatach) oraz kamieniach. Treści dobrał i ułoż...
Obszerny dwudziesty trzeci rozdział Nowych Aten, sławnej na swój sposób encyklopedii księdza Benedykta Chmielowskiego. Autor zajął się w nim trzema formami symbolicznych wyobrażeń szczególnie popularnych w epoce baroku: hieroglifikami, emblematami i symbolami, często z włoska zwanymi imprese. Swoje wywody zilustrował bogatym zestawem przykładów zaczerpniętych z dzieł zachodnioeuropejskich autorów: Jakoba Masena, Filippa Picinellego, Ottona Vaeniusa, Cesara Ripy i innych. Od c...
Nowe Ateny, albo Akademia wszelkiey scyencyi pełna - Benedykt Chmielowski Reprint oryginału z 1745-1746 roku, Tom IV Część czwarta opisuje obrządki chrześcijańskie, greckie i łacińskie oraz wydarzenia na gruncie kościelnym i politycznym w ówczesnych czasach. "Ma ona długą i mocno utrwaloną "czarną legendę". Od jej powstania, przez ponad dwa wieki utrzymuje się opinia, że jest ona symbolem obskurantyzmu czasów saskich. Oceny tej pierwszej polskiej encyklopedii powszechnej zmie...
