“Pani Hańska“ to dzieło Tadeusza Boya-Żeleńskiego, wybitnego polskiego intelektualista i literata.“Skąd ta potrzeba skazywania lub uniewinniania, tu gdzie jedyną drogą jest rozumieć? czemu ta tendencja, aby w jakiejś lapidarnej formułce zamknąć stosunek dwojga ludzi, ciągnący się przez siedmnaście lat, stosunek skomplikowany tyloma czynnikami, snujący się w warunkach tak zupełnie odmiennych od dzisiejszych? Czy my dziś, w epoce już nie kolei żelaznych i telegrafu, ale aeropla...
Pod koniec lata, po powrocie z Balbec, Albertyna zamieszkuje z narratorem w Paryżu. Jego miłość do Albertyny nabrała mrocznego odcienia. Z każdym dniem wydaje się ona mniej ładna, mniej atrakcyjna, ale strach, że ucieknie ona do innego mężczyzny (lub kobiety), każe mu trzymać ją jako więźnia. Wypytywał ją, kiedy wychodziła, i śledził ją, gdziekolwiek się udała. Miłość już go nie uszczęśliwia, przeciwnie, powoduje cierpienie, które podtrzymuje niepewność i obojętność Albertyny...
Nie było jego zamiarem zapisywanie dóbr ziemskich najbliższym, ale sformułowanie podsumowania swojego życia, refleksji egzystencjalnych oraz wielu przestróg i rad dla potomnych.Nie jest żadną ważną osobistością — to przeciętny człowiek, paryski nędzarz. W swoim wywodzie opowiada o swojej przeszłości — na postawie swoich przeżyć udziela rad, jak korzystać z młodości i jakich błędów nie popełniać m.in. w miłości i karierze. Wyraża jednak ogromną tęskontę za minionymi czasami, r...
Francuska prowincja jako sielankowa oaza spokoju? Niekoniecznie. W powieści wchodzącej w skład "Komedii ludzkiej" Balzac przekonująco portretuje społeczność małego miasteczka, w którym wszyscy wszystkich znają i bezwzględnie walczą ze sobą o ograniczone dobra i honory. Szczery i prostolinijny ksiądz Birotteau oczekuje na zapowiadany awans w hierarchii kościelnej. Po śmierci swojego przyjaciela, księdza-intelektualisty Chapelouda, wynajmuje opustoszały po nim piękny pokój. Pow...
Polemizując ze mną, przeciwnicy uczynili mnie jakimś namiętnym propagatorem rozwodów. Zupełnie niesłusznie. Życzę ludziom, aby jak najmniej potrzebowali się uciekać do tego środka. Co innego jest propagować coś, a co innego widzieć, że coś jest faktem, że coś się dzieje i jak się dzieje; widzieć nierówność, widzieć krzywdę, widzieć nieszczęście, widzieć fałsz, nieuczciwość, widzieć bezduszność, zaciekłość i ślepotę tych, którzy powinni mieć „oczy ku patrzeniu i uszy ku słysze...
Kraków, taki jakim go splot warunków uczynił, to było najoryginalniejsze miasto pod słońcem, z pewnością unikat na kuli ziemskiej wszech czasów. Już pod względem geograficznym położenie jego było osobliwe. Wciśnięty w sam kąt Galicji, odcięty granicą od całego niemal Krakowskiego, które mieściło się w zaborze rosyjskim, odcięty drugą granicą od przemysłowego zagłębia na Śląsku, wydziedziczony ze swej stołeczności — bodaj galicyjskiej — przez Lwów, wgnieciony w plan twierdzy a...
Panna de Chartres pierwszy raz pojawia się na dworze Henryka II. Olśniewająca uroda szesnastolatki sprawia, że o jej względy zabiegają hrabia de Guise i książę de Clèves. Dziewczyna mimo że nie żywi uczuć do żadnego z mężczyzn, decyduje się poślubić księcia. Na prośbę matki obiecuje szanować męża i zachować uczciwość małżeńską. Nieoczekiwanie dla niej samej zakochuje się jednak ze wzajemnością w księciu de Nemours. Czy namiętne uczucie weźmie górę nad rozsądkiem i honorem? „...
Boy – to prawdziwa kariera. W trzy czwarte wieku po śmierci być nadal w centrum rzeczy polskich, budzić najżywsze kontrowersje, jednoczyć i dzielić, być zarazem osobą i sztandarem – czego publicysta może chcieć więcej? Ale Tadeusz Żeleński to przede wszystkim pisarz i jako taki powinien być czytany. Jego różnorodne teksty, zebrane w tomie Mity i zgrzyty pod kątem stosunku do przeszłości i współczesności, wykazać mają klasę pisarską, konsekwencję i styl myślenia Boya: świadka ...
Ciekawa i wyjątkowo aktualna polemiczna książka Tadeusza Boya Żeleńskiego. Ze wstępu: Po którymś moim niedzielnym felietonie pewien znajomy, spotkawszy mnie, zapytał: „Czy bardzo panu nawymyślano? – Nie bardzo – odrzekłem; ot, wszystkiego jedno pismo zaczepiło mnie i to dosyć miękko. – Cóż panu napisali? – Że powinno się mnie postawić pod pręgierzem… – To pan nazywa miękko? No, to pan jest wymagający…” Wzdrygnąłem się, jakbym na nowo usłyszał. Prawda! Ależ to jest najcięższ...
„Słówka” Tadeusza Boya-Żeleńskiego to tom pełen zabawnych rymowanych wierszyków, w których kpi m.in. z ludzkich słabości, miłości, mieszczan czy romantyków.W „Słówkach” znajduje się wiele stwierdzeń, które na dobre weszły do języka potocznego, takich jak „w tym największy jest ambaras, żeby dwoje chciało na raz”, czy „pełna wrzasku ziemia polska od Czikago do Tobolska”. Ten tom poezji można traktować jako karykaturalną kronikę Krakowa z początku XX wieku. Boy-Żeleński, wrażli...
Dramat autorstwa Alfreda Jarry’ego osadzony w konwencji teatru absurdu, sięgający do surrealizmu oraz groteski. Opowiada o losach pochodzącego z Francji Ubu, byłego króla Aragonii. Rusza on do Polski, gdzie zostaje rotmistrzem dragonów króla Wacława. Za namową żony zawiązuje spisek i dokonuje w Polsce zamachu stanu, wprowadzając okrutne i niesprawiedliwe rządy.
Gargantua i Pantagruel, tytułowi bohaterowie powieści Francois Rabelais'go, to olbrzymy znane francuskiej publiczności z podań ludowych.Podobno Rabelais kupił na straganie anonimowe dzieło opisujące losy Gargantui, a lektura utworu zainspirowała go napisania własnej wersji dziejów olbrzyma oraz jego syna, Pantagruela. Powieść przedstawia życie bohaterów od samego początku — włącznie z historią ich poczęcia i narodzin; ukazuje zarówno ich codzienność, jak i przygody: udział w ...
Zbiór zabawnych, często pikantnych, wierszyków, które bawiły (i gorszyły!), bawią i bawić będą jeszcze następne pokolenia. Ich autor ze swadą i ironią kpi z ludzkich przywar, nierzadko „szargając świętości”, łamiąc zakazy i nakazy, występując przeciwko kołtunerii i pruderii. Wiele zabawnych sformułowań, których pełno w Słówkach, weszło na stałe do naszego języka potocznego, choć czasem sami nie wiemy skąd wzięło się stwierdzenie typu: „w tym największy jest ambaras, żeby dwoj...
Powieść „Jaszczur” Honoriusza Balzaka należy do „Studiów filozoficznych” cyklu „Komedia Ludzka”. Akcja powieści rozgrywa się bezpośrednio po rewolucji lipcowej, kiedy to na tron wstąpił Ludwik Filip I. Główny bohater utworu, dwudziestopięcioletni Rafael de Valentin, postanawia wówczas popełnić samobójstwo. Przegrał bowiem w kasynie ostatnie posiadane pieniądze. Przypadkiem trafia do sklepu z dziełami sztuki. Właściciel sklepu pokazuje Rafaelowi kawałek jaszczuru z inskrypcj...
“Jak skończyć z piekłem kobiet?“ to esej Tadeusza Boya-Żeleńskiego, wybitnego polskiego intelektualista i literata.Esej ten dotyczy kwestii świadomego macierzyństwa. Publicysta zwraca uwagę na sytuację kobiet, które ze względu na tradycyjne postrzeganie ciąży jako błogosławieństwa, muszą znosić wszelkie tego konsekwencje. Zapładniane niekiedy w akcie małżeńskiego gwałtu, wychowujące już kilkoro dzieci w skrajnym ubóstwie, nie mają dostępu do środków zapobiegania ciąży oraz sp...
W „Uczonych białogłowach” Molier wyśmiewa snobowanie się na intelektualizm, zwłaszcza w wydaniu kobiecym. Jak odbierany jest człowiek, który dużo czyta, ale mało rozumie? Molier ujawnia salonowe gierki i powierzchowność obycia obliczone na zrobienie wrażenia, często okazuje się jednak, że bezpodstawnego. W ferworze wydarzeń ludzie i tak pokazują prawdziwe oblicza – zachłanne, zazdrosne i małostkowe.
Komedia Moliera oparta zarówno na wątkach obyczajowych, jak i na cechach charakterologicznych bohaterów. Mizantropia głównego bohatera Alcesta rodzi się z postawy bezwzględnej szczerości wobec ludzi, bez liczenia się z ich uczuciami i zabiegania o ich względy. Alcest bez wahania głosi krytykę osób ze swojego otoczenia, co oczywiście rodzi stosowne reakcje. Czy Alcest wytrwa mimo wszystko w przekonaniu o słuszności swojej postawy?
Znakomita, prześmiewcza komedia w iście Molierowskim stylu. Pewien lekkoduch zostaje wplątany w medyczno-miłosną intrygę – przez niefortunny splot okoliczności ma uzdrowić córkę możnego pana z niezwykłej przypadłości. I choć medykiem bynajmniej nie jest, nie sposób wymigać się od zadania. Molier jak zwykle trafia w sedno ludzkiej natury, wyśmiewając znane we wszystkich epokach postawy.
Powieść „Sekrety księżnej de Cadignan” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia paryskiego” cyklu „Komedia Ludzka”. Księżna Diana de Cadignan de Mafrigneuse złamała ogromną liczbę męskich serc. Nieraz przy okazji niszczyła również fortuny swych adoratorów. Pewnego dnia postanawia się wycofać z życia wielkiego świata paryskiego. Utrzymuje jedynie kontakt ze swą dawną przyjaciółką, markizą d’Espard. Wkrótce markiza przedstawia księżnej barona Daniela d’Artheza. Człowiek ten...
Panna de Chartres pierwszy raz pojawia się na dworze Henryka II. Olśniewająca uroda szesnastolatki sprawia, że o jej względy zabiegają hrabia de Guise i książę de Clèves. Dziewczyna mimo że nie żywi uczuć do żadnego z mężczyzn, decyduje się poślubić księcia. Na prośbę matki obiecuje szanować męża i zachować uczciwość małżeńską. Nieoczekiwanie dla niej samej zakochuje się jednak ze wzajemnością w księciu de Nemours. Czy namiętne uczucie weźmie górę nad rozsądkiem i honorem? „...
