Panna de Chartres pierwszy raz pojawia się na dworze Henryka II. Olśniewająca uroda szesnastolatki sprawia, że o jej względy zabiegają hrabia de Guise i książę de Clèves. Dziewczyna mimo że nie żywi uczuć do żadnego z mężczyzn, decyduje się poślubić księcia. Na prośbę matki obiecuje szanować męża i zachować uczciwość małżeńską. Nieoczekiwanie dla niej samej zakochuje się jednak ze wzajemnością w księciu de Nemours. Czy namiętne uczucie weźmie górę nad rozsądkiem i honorem? „...
“Jak skończyć z piekłem kobiet?“ to esej Tadeusza Boya-Żeleńskiego, wybitnego polskiego intelektualista i literata.Esej ten dotyczy kwestii świadomego macierzyństwa. Publicysta zwraca uwagę na sytuację kobiet, które ze względu na tradycyjne postrzeganie ciąży jako błogosławieństwa, muszą znosić wszelkie tego konsekwencje. Zapładniane niekiedy w akcie małżeńskiego gwałtu, wychowujące już kilkoro dzieci w skrajnym ubóstwie, nie mają dostępu do środków zapobiegania ciąży oraz sp...
Zbiór zabawnych, często pikantnych, wierszyków, które bawiły i gorszyły. Ich autor ze swadą i ironią kpi z ludzkich przywar, nierzadko, "szargając świętości", łamiąc zakazy i nakazy, występując przeciwko kołtunerii i pruderii. Wiele zabawnych sformułowań, których pełno w "Słówkach", weszło na stałe do naszego języka potocznego, choć czasem sami nie wiemy skąd wzięło się stwierdzenie typu: "w tym największy jest ambaras, żeby dwoje chciało na raz". "Słówka" to rodzaj kroniki ż...
Mistrzowskie charakterystyki polskich "celebrytów" początku XX wieku napisane przez jednego z najbłyskotliwszych i bezpośrednich krytyków rodzimej literatury i sztuki. "Bezpośrednich", bo Boy dobrze znał opisywanych bohaterów. Ale "bezpośrednich" także dlatego, że nie owijał w bawełnę swoich opinii. A przy tym operował słowem zarówno precyzyjnie, jak i pięknie. Dla czytelnika - sama przyjemność!
Podział tej książki na dwie części: „przy biurku” i w „teatrze” wyraża sposób jej powstania. Biorąc chronologicznie, druga część byłaby właściwie pierwszą: najpierw był teatr i konieczność doraźnego ujmowania swoich wrażeń, później dopiero refleksje książkowe oraz spacer przez całą naszą wiedzę o Fredrze. Ta podwójność perspektyw różni tę pracę od większości studiów o Fredrze; sądzę zaś, że gdy chodzi o autora scenicznego, bezpośrednie oddziaływanie teatralne jest instrumente...
Publicysta wypowiada się na temat kontrowersyjnego i głośnego tematu aborcji i praw reprodukcyjnych, przysługujących kobietom.Boy-Żeleński występuje z pozycji obrońcy praw kobiet i wskazuje na okrucieństwo regulacji prawnych, które zakładają brak możliwości terminacji ciąży i surowe karanie kobiet, które się tego czynu dopuszczą. Zwraca uwagę na sytuacje życiowe, które nie zawsze wiążą się z radością związaną z macierzyńswem oraz możliwościami zapewnienia matce i dziecku godn...
Kandyd to najsłynniejsza powiastka filozoficzna autorstwa Woltera.Niezwykłe przygody tytułowego bohatera, związane z wygnaniem z kraju i podróżami po świecie, są pretekstem do ujawnienia poglądów Woltera — przede wszystkim krytyki Leibnitzowskiego twierdzenia o tym, że żyjemy na najlepszym z możliwych światów.Kandyd to utwór popularyzujący filozofię oświeceniową — krytykujący zabobonność, instytucję Kościoła oraz zastaną filozofię. Wolter przedstawia również wizję idealnego p...
Pan Jourdain marzy o byciu dżentelmenem. Jest pewne, że jeśli będzie postępował zgodnie z radami swoich nauczycieli, stanie się nim. Aby zdobyć serce markizy Dorimeny, naśladuje maniery szlacheckie. Na szczęście Pani Jourdain w porę odkrywa zamiary męża i stara się ostudzić jego zapał. Ponadczasowa komedia analizuje i podkreśla wady arystrokracji.
Błyskotliwe i zabawne krótkie formy poetyckie Boya-Żeleńskiego celnie komentują ludzkie zwyczaje. Boy nie kryguje się w wyborze tematu – sięga do różnych sfer, z każdej potrafi zakpić i zadrwić, wytykając obłudę. Czytelników zachwyca lekkość tonu i trafność spostrzeżeń. Tom „Słówka” stał się na dekady skarbnicą złotych myśli i skrzydlatych słów, które do dziś z lubością powtarzamy.
Zbiór zabawnych, często pikantnych wierszyków, które bawią i gorszą kolejne pokolenia. Ich autor ze swadą i ironią kpi z ludzkich przywar, nierzadko „szargając świętości”, łamiąc zakazy i nakazy, występując przeciwko kołtunerii i pruderii. Wiele zabawnych sformułowań, których pełno w „Słówkach”, weszło na stałe do naszego języka potocznego, choć czasem sami nie wiemy skąd wzięło się stwierdzenie typu: „w tym największy jest ambaras, żeby dwoje chciało na raz”. [Iskry, 2004]&n...
Pełna intryg, napięcia i niedomówień opowieść o miłości. Główny bohater, Fabryc del Dongo, zostaje odrzucony i wydziedziczony przez własnego ojca z powodu odmiennych poglądów politycznych. Chłopak przyzwyczajony do wystawnego życia i kontaktu z ojcem czuje się zagubiony i nieszczęśliwy. Szuka pocieszenia wśród znanych sobie kobiet. Powieść idealnie oddaje klimat dworski przełomu XVIII i XIX wieku.
Trzeci i zarazem ostatni tom quasi-autobiograficznego cyklu „W Poszukiwaniu Straconego Czasu”. Autor przedstawia życie arystokracji francuskiej. Z utworu bije podziw i zachwyt nad wystawnością życia ludzi majętnych. Główny bohater, Marcel, zakochuje się w Pani zamku zamieszkanym przez jego rodzinę. Za wszelką cenę stara się zdobyć względy kobiety, nawet wykorzystując bliskie jej osoby. Na uwagę zasługuje fantastyczny przekład cyklu na język polski autorstwa Tadeusza Boya-Żel...
Sztandarowa powieść Stendhala umieszczona w indeksie ksiąg zakazanych z powodu krytyki Kościoła katolickiego. Główny bohater usiłuje poukładać swoje życie po przywróceniu obalonej dynastii Burbonów. Opowieść o ambicji, miłości i próbie wydostania się z biedy i marazmu. Kreacja głównego bohatera zaskakuje determinacją i wrażliwością. Powieść pełna jest niedomówień i ukrytych znaczeń, które zmuszają czytelnika do głębokiej analizy utworu.
W „Uczonych białogłowach” Molier wyśmiewa snobowanie się na intelektualizm, zwłaszcza w wydaniu kobiecym. Jak odbierany jest człowiek, który dużo czyta, ale mało rozumie? Molier ujawnia salonowe gierki i powierzchowność obycia obliczone na zrobienie wrażenia, często okazuje się jednak, że bezpodstawnego. W ferworze wydarzeń ludzie i tak pokazują prawdziwe oblicza – zachłanne, zazdrosne i małostkowe.
Komedia Moliera oparta zarówno na wątkach obyczajowych, jak i na cechach charakterologicznych bohaterów. Mizantropia głównego bohatera Alcesta rodzi się z postawy bezwzględnej szczerości wobec ludzi, bez liczenia się z ich uczuciami i zabiegania o ich względy. Alcest bez wahania głosi krytykę osób ze swojego otoczenia, co oczywiście rodzi stosowne reakcje. Czy Alcest wytrwa mimo wszystko w przekonaniu o słuszności swojej postawy?
Znakomita, prześmiewcza komedia w iście Molierowskim stylu. Pewien lekkoduch zostaje wplątany w medyczno-miłosną intrygę – przez niefortunny splot okoliczności ma uzdrowić córkę możnego pana z niezwykłej przypadłości. I choć medykiem bynajmniej nie jest, nie sposób wymigać się od zadania. Molier jak zwykle trafia w sedno ludzkiej natury, wyśmiewając znane we wszystkich epokach postawy.
Powieść „Sekrety księżnej de Cadignan” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia paryskiego” cyklu „Komedia Ludzka”. Księżna Diana de Cadignan de Mafrigneuse złamała ogromną liczbę męskich serc. Nieraz przy okazji niszczyła również fortuny swych adoratorów. Pewnego dnia postanawia się wycofać z życia wielkiego świata paryskiego. Utrzymuje jedynie kontakt ze swą dawną przyjaciółką, markizą d’Espard. Wkrótce markiza przedstawia księżnej barona Daniela d’Artheza. Człowiek ten...
„Kandyd, czyli optymizm” jest satyryczną powiastką filozoficzną napisaną przez Woltera, wybitnego przedstawiciela francuskiego Oświecenia. Powiastka charakteryzuje się szybką narracją i pełną zaskakujących zwrotów akcją parodiującą powieści przygodowe swojej epoki. Oparta częściowo na faktach historycznych, nie stroni od fantastycznych opisów i nieprawdopodobnych wydarzeń. Problematyka powiastki dotyczy losów Kandyda, młodego bohatera wychowanego przez preceptora Panglossa w ...
Akcja utworu rozgrywa się w XVIII wieku w Luizjanie nad brzegami Missisipi. Podczas polowania na bobry stary indianin opowiada młodemu francuzowi historię swej młodzieńczej miłości. Wzięty do niewoli przez nieprzyjacielskie plemię został uwolniony przez młodą Indiankę Atalę. Atala uciekła wraz z Szaktasem do puszczy. Przez miesiąc zbiegowie wymykali się pogoni. Po drodze Szaktas odkrył, że jego wybawicielka i ukochana jest chrześcijanką. François-René de Chateaubriand (176...
Będąc drugim tomem arcydzieła Prousta, "W cieniu zakwitających dziewcząt" wnikliwie bada okres dojrzewania, a także różne wspomnienia narratora z jego wczesnych dni w Paryżu i Normandii. Tu po raz pierwszy pojawia się Albertyna, rozpoczynając swoją drogę przez życie narratora. Powieść, która bada, jak postrzegamy innych i jak nasze wyobrażenia kształtują nasze wyobrażenia o nich, "W cieniu zakwitających dziewcząt" jest także opowieścią o dojrzewaniu, krytyką społeczną i odą d...
„Nasi okupanci” to zbiór kontrowersyjnych felietonów jednego z najpopularniejszych polskich krytyków literackich i eseistów XX wieku – Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Autor krytykuje w nich prawicową zaściankowość, toksyczną bogobojność oraz porusza tematy seksualności, małżeństwa czy macierzyństwa. Zyskał przez to wielu wrogów wśród duchownych, ale jednocześnie duże poparcie świeckiej części społeczeństwa, zajmującej się problematyką świadomego macierzyństwa i ułatwianiem rozwo...
Zbiór felietonów teatralnych „Flirt zMelpomeną” powstał na prośbę redaktora krakowskiego czasopisma „Czas”. Tadeusz Boy-Żeleński miał tymczasowo zastąpić jednego z etatowych recenzentów, aby napisać opinię na temat spektaklu Moliera pt. „Świętoszek”. Współpraca przedłużyła się na rok, podczas którego powstał ów zbiór. Intelektualny flirt z grecką muzą tragedii składa się na błyskotliwą kronikę krakowskich scen teatralnych.
