"Rozpoczęte w 1905 roku przez dyrektora warszawskiego Archiwum Głównego Akt Dawnych Teodora Wierzbowskiego wydanie sumariusza dokumentów wpisanych do ksiąg Metryki Koronnej, znanego dziś powszechnie pod skróconym tytułem Matricularum Regni Poloniae Summaria, jest bardzo ważnym momentem w dziejach badań nad historią Polski w średniowieczu i czasach nowożytnych. Wynika to ze znaczenia uprzystępnionego szerszemu gronu badaczy źródła. Pod nazwą Metryki Koronnej kryją się bowiem k...
Prezentowany, jedenasty tom z serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, opatrzony podtytułem „Perspektywa stołu”, przenosi uwagę na kulturowe i społeczne kwestie spożywania i jedzenia. Stanowi próbę oglądu życia prywatnego i życia codziennego epoki przez pryzmat praktyk i nawyków żywieniowych oraz szeroko pojętej kultury jedzenia. Analiza życia prywatnego dziewiętnastowiecznych Polaków „z perspektywy stołu” – w kontekście kultury kulinarnej, rytuałów konsumpcyjnych oraz społe...
Karol Godula (Karl Godulla) to jedna z najbarwniejszych postaci w historii Górnego Śląska. Nazywany „królem cynku”, bo to m.in. dzięki niemu rozwinął się przemysł hutniczy i wydobywczy w pierwszej połowie XIX wieku. Syn leśnika, kaleka, urodzony w Makoszowach (dziś dzielnica Zabrza), stał się jednym z najbogatszych ludzi ówczesnej Europy. Mieszkał w drewnianej chacie, choć wybudował okazały pałac. Samotnik i pracoholik, wielki wizjoner, wybitny ekonomista. Opowieść o tym, jak...
Chorągiew wojewody pomorskiego Denhoffa, rzucona w tym czasie do boju na rozkaz króla, szybko uległa przeważającej sile wroga. Nadszedł decydujący moment boju kawalerii. Król nakazał zwrot ku oskrzydlającym prawe skrzydło Turkom swoim chorągwiom husarskim, które poprowadził do kontrataku. Manewr ten jednak zbiegł się chyba w czasie z czołowym atakiem tureckim, może nawet niezbyt silnym, bo tylko wiążącym, ale towarzysze polscy z centrum i lewego skrzydła uznali w ferworze wal...
Wojny polsko-jaćwieskie w XIII wieku od zawsze były tematem interesującym polskich pasjonatów historii. Do dzisiaj nie doczekały się jednak wielu opracowań. Żadne nie dotyczy samego okresu o największym natężeniu walk, czyli lat 1247-1282. Temat jest o tyle ważny, że blisko żyjący Jaćwingowie stanowili wielkie zagrożenie dla Polski w czasie, gdy lista jej prześladowców zdawała się nie mieć końca. Ogromnym nieszczęściem były najazdy Litwinów. Prusowie, mimo trwającego podboju...
Książeczka „Kaszuby giną” omawia nie tylko wielką własność ziemską na Kaszubach, ale co ciekawe, sporo miejsca zajmuje tu charakterystyczna dla tego regionu drobna szlachta kaszubska. Względem tej grupy społecznej Kościński zamieścił kilka bardzo trafnych spostrzeżeń, które bardzo szybko zostały podchwycone przez innych publicystów. Za najciekawszą można uznać tę o świadomości współczesnych mu kaszubskich panków, gdzie czytamy: „O tradycjach narodowych a choćby i szlacheckich...
Niesprawiedliwość. Tym słowem najlepiej można określić sytuację społeczności sprzymierzonych z Rzymem w okresie poprzedzającym wybuch bellum sociale. Ludność ta wspierała Republikę we wszystkich kampanii wojennych, dzieliła z Rzymianami trudy najazdów oraz powstań, lojalnie wykonując przy tym nakładane w coraz większych ilościach obciążenia finansowe. Za wyrzeczenia te nie było jednak żadnej nagrody. Nie może więc dziwić fakt, że będąc w tak niekorzystnej sytuacji socii domag...
Upowszechnienie dziejów wojennych państwa wymaga popularyzacji w różnym zakresie i na wielu poziomach. W polskiej historiografii niezwykle rzadko podejmowano dotąd próby opracowania dziejów wojen oraz wojskowości w ujęciu historyczno-turystycznym. Prezentowana publikacja jest pozycją łączącą w sobie wyniki badań historycznych z przystępną formą przekazu. Całości przyświeca cel promowania wiedzy historycznej, jak również walorów turystycznych regionu, w tym przypadku Poznania ...
Translated by Barbara Komorowska In contrast to the already published works in which I implement the ‘programme’ of the ethnography of historical thought, in this book, I have shifted the emphasis from ethnographic descriptions and thinking by means of large issues to thinking about great issues. Shifting the emphasis makes it possible to give a dimension of perceived realism to large issues – to think realistically and specifically about them. At the same time, it causes ...
Niniejsza książka jest poświęcona roli konia w wojsku polskim w XVI wieku. Omówiono w niej hodowlę, zasady tresury, obrót handlowy oraz wykorzystanie koni na polu walki w charakterze wierzchowców i zwierząt pociągowych. W pracy skoncentrowano się na służbie koni w armii i jej militarnym znaczeniu. Poruszono w niej także aspekty kulturowe, społeczne i gospodarcze, między innymi narodziny tak zwanej polskiej szkoły jazdy i jej związki ze sztuką jeździecką Europy Zachodniej i Or...
Książka poświęcona została kształtowaniu i ewolucji wizerunku mieszkańców Arabii w źródłach starożytnych i wczesnośredniowiecznych. Mieszkańców cesarstwa łączyły z Arabami różnorodne relacje – polityczne, handlowe, gospodarcze, kulturalne i religijne. Jak każde sąsiedztwo i to nie było pozbawione napięć, szczególnie począwszy od III wieku n.e., gdy Półwysep Arabski stał się buforem między ówczesnymi mocarstwami – Bizancjum i Persją Sasanidów, które starały się pozyskać sojusz...
Pomysł napisania tej wyjątkowej książki zrodził się w gronie członków Komisji Dydaktyki Historii działającej przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Grono to tworzy od 2020 r. dziesięcioro historyków z różnych ośrodków naukowych w Polsce (Poznań, Toruń, Szczecin, Opole, Kraków, Wrocław, Katowice, Olsztyn), którzy zajmują się dydaktyką historii nie tylko badawczo, ale także prowadzą zajęcia z tego zakresu ze studentami, nauczycielami i edukatorami. Publikacj...
Synteza dokonana przez Profesora Jerzego Jarowieckiego jest interdyscyplinarna. Wnosi wiele uzupełnień i nowych treści do stanu wiedzy z zakresu medioznawstwa, prasoznawstwa, historii, socjologii, politologii. […] Jest kompendium wiedzy, które zasili klasykę w naukach społecznych i humanistycznych. Autor przedstawił nam interesujące, wielowątkowe opracowanie, ważne i potrzebne, analizujące bogaty rynek czasopiśmienniczy wielokulturowego Lwowa, miasta, które przed rokiem 1939...
Praca przynosi syntetyczne przedstawienie idei Międzymorza zarówno w sferze formowania się samej koncepcji, jak też jej praktycznej realizacji. Autor w sposób przemyślany i kompetentny przedstawia narodziny pomysłu w czasach najdawniejszych, prowadząc go meandrami dynastycznej polityki Piastów oraz Jagiellonów, by po Unii Lubelskiej dotrzeć do XX stulecia. PROF. DR HAB. WŁODZIMIERZ SULEJA Autor dokonał trafnego wyboru zasadniczego wątku, jakim jest temat Trójmorza wraz z geop...
Łuk to narzędzie używane przez ludzi od dziesiątków tysięcy lat aż do dnia dzisiejszego. Wynaleziony w paleolicie, stał się główną bronią myśliwych mezolitu, neolitu, epoki brązu i żelaza. Posługiwali się nim też wojownicy wszystkich kultur starożytności, choć nie wszędzie osiągnął podobne znaczenie symboliczne i znaczenie w sztuce wojennej. Na wschód od Morza Śródziemnego rozciągała się istna „kraina łuczników”, których napór na Europę został powstrzymany przez Greków w V w....
XIII wiek był okresem, wktórym Prusowie, Jaćwingowie iLitwini toczyli zażarte walki zsąsiadami imiędzy sobą. Najeżdżali Polskę, Ruś iŁotwę, często też byli werbowani przez polskich iruskich władców do bratobójczych wojen. Duża część Prusów iJaćwingów wspierała Krzyżaków przeciw swoim rodakom iLitwinom, stanowiąc często większą część wojsk zakonnych. Prusowie iJaćwingowie wyróżniali się charakterystycznymi dla siebie metodami prowadzenia walk wbitwach ioblężeniach, uzbrojenie...
Świat polityczny Japonii w pierwszych latach XX w. był kłębowiskiem skomplikowanych powiązań różnych grup, mających większy lub mniejszy wpływ na kształtowanie kierunków polityki państwa. Na czele istniejącego systemu oligarchicznego stało kilku prominentnych biurokratów, wspieranych przez swoje frakcje, które w zależności od sytuacji spierały się bądź współpracowały. Kliki wojskowe i biurokratyczne rywalizowały o wpływy między sobą oraz z partiami politycznymi. Swoją obec...
"Wasiewicz nie tylko podważa obiegowe mity dotyczące historii Polski i miejsca w niej chłopów, pozwala także lepiej zrozumieć, w jaki sposób kanon tego co składa się na Polską kulturę (także pamięci) bywał i jest upolityczniony. Chociażby przez wymazywanie z niego antagonizmów, pomniejszanie i ubezwłasnowolnianie roli chłopów, a już w szczególności chłopek. Mam nadzieję, że książka Wasiewicza stanie się przedmiotem szerokiej debaty w Polsce, bo dzięki niej możemy zrozumieć w...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
