Czasopisma

Cenzura w Kościele Niedawno media obiegła wieść, że kościelna hierarchia chce „zamknąć usta” ks. Tomašowi Halíkowi – jednemu z najbardziej uznanych europejskich teologów. Ostatecznie został on jedynie upomniany przez arcybiskupa Pragi. Powodem była najpewniej krytyka, jaką ks. Halík sformułował wobec prominentnego czeskiego duchownego demonizującego współczesne przemiany obyczajowe i konwencję o przeciwdziałaniu przemocy. II Sobór Watykański stworzył przestrzeń dla swobodnie...

Przepisu na wewnętrzny spokój i szczęście coraz częściej poszukujemy nie we współczesnym coachingu i modnych nurtach psychologii, ale w wypracowanych przed wiekami praktykach i zasadach. Czasem, jak w przypadku buddyzmu i zaadoptowanej przez niego jogi, są to reguły proweniencji religijnej. Innym razem hierarchię wartości i życiowych celów pomagają nam ustalić koncepcje wywodzące się z antycznych szkół filozoficznych. Jedną z nich jest stoicyzm. Kojarzony najczęściej z wyważo...

Szacuje się, że co 20 min z powierzchni Ziemi znika jeden gatunek roślin lub zwierząt, często zanim jeszcze zdążyliśmy go poznać. Wymierają geny, gatunki oraz ekosystemy, a tym samym zanika bioróżnorodność, która odgrywa tak istotną rolę w utrzymaniu równowagi życia na zamieszkiwanej przez nas wszystkich planecie. Czy da się pogodzić postęp technologiczny z ochroną środowiska? W jakim stopniu nasze decyzje żywieniowe wpływają na zróżnicowanie gatunków? Jak docenić bioróżnoro...

Coraz częściej słyszymy o nieuchronnym nadejściu wojny i o podobieństwie naszych czasów do sytuacji w Europie z lat 30. XX w. Odrodzenie nacjonalizmów i nastrojów ksenofobicznych, kryzys instytucji międzynarodowych, mowa nienawiści i rosnąca przemoc sprzyjają budowaniu napięć i wyobrażeń o wojnie. Nie bez znaczenia są też fantazje o bohaterstwie i niewinne, zdawałoby się, zabawy, które mogą się nam wymknąć spod kontroli. Jaki obraz wojny mają Polacy? Czym jest doświadczenie...

Badania antropologiczne potwierdzają, że nie istnieją ludy zupełnie ateistyczne. Dlaczego skłonność do religijności jest powszechna? Czy to boski zamysł czy efekt uboczny ewolucji? W Temacie Miesiąca: Jesteśmy z natury religijni Paul Bloom Skąd się bierze wiara? Jan Woleński i Jacek Prusak SJ w rozmowie z Mateuszem Burzykiem Spór o powszechność religii Jakub Bohuszewicz Ponadto w numerze: Chodzi o to, żeby silniejszy wyciągnął rękę – Janina Ochojska w rozmowie z Marzeną...

Kim jestem, kiedy podróżuję? O człowieku Zachodu i Wschodu, globalnej Północy i Południu, o granicach, które potrafią łączyć, a także miejscach, których nie można odwiedzić, piszą: Olga Tokarczuk Ćwiczenia z obcości Andrzej Stasiuk Najstarszy pejzaż Natasza Goerke Gościniec Natalia Bloch Relacje wzajemności Mirosław Wlekły Głównie dla podróży Wolfgang Bauer w rozmowie z Błażejem Popławskim Świat, którego nie ma w przewodniku Andrzej Muszyński Donikąd Ponadto w num...

Która miłość jest prawdziwa? Jakie są jej nowoczesne definicje? Czy miłość sprawia, że stajemy się piękniejsi? Jak o niej mówić, by nie popaść w banał? W Temacie Miesiąca: Wszystko, co istnieje Bogdan de Barbaro w rozmowie z Urszulą Pieczek Blizny Erosa Dobrosław Kot Miłość w ponowoczesności Julita Czernecka Co to jest miłość? Stanisław Balbus w rozmowie z Agnieszką Pietruszką Ponadto w numerze: Życie wymusza zmianę. Adam Daniel Rotfeld w rozmowie z Piotrem Kubasia...

Świat chce sprawiedliwości, nie zbawienia Jakie konsekwencje dla współczesnego świata przynosi spotkanie Jezusa i Piłata? W Temacie Miesiąca: Nigdy się nie dowiemy, co zaszło między nimi Tomasz Polak w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem i Rafałem Zawiszą Sprawiedliwość po grzechu Bogdan Szlachta w rozmowie z Mateuszem Burzykiem To spotkanie trwa nadal Agata Łukomska Chrystus, Piłat – nie bez reszty Tadeusz Sławek Ponadto w numerze m.in.: Felieton Angeliki Kuźniak pt. ...

Jeśli uświadomimy sobie, że jeden na pięć gatunków roślin zagrożony jest wymarciem, to pytanie: „Czy rośliny powinny mieć prawa?”, przestaje być nieuzasadnione. Tym bardziej że człowiek to przecież tylko krótki epizod w historii życia Ziemi. Jakie argumenty podają naukowcy na rzecz rewolucyjnego projektu ochrony roślin? W Temacie Miesiąca: Czy rośliny powinny mieć prawa? Michael Marder (tłum. Krzysztof Kornas) Jedna drobna zmiana… Halina Bortnowska w rozmowie z Anną Matej...

Głód nie oznacza braku żywności, ale brak etyki i uwikłania polityczne. Dlaczego ludzie na świecie głodują? Jakie są związki głodu z polityką i władzą? Co symbolizuje głód? Jak pamiętać o ofiarach klęsk głodowych? W Temacie Miesiąca: Cena optymizmu David Rieff (tłum. Krzysztof Kornas) Głód. Mało charyzmatyczny skandal Karolina Brzuzan w rozmowie z Szymonem Maliborskim Algorytmy głodu Oksana Zabużko w rozmowie z Urszulą Pieczek Transnarodowa historia strajków głodowych Ja...

Jak w kulturze nadmiaru zachować umiar? Co utrudnia nam pracę nad sobą? Dlaczego dobry charakter jest ważniejszy niż osobowość? Jaki jest wzór na szczęście? TEMAT MIESIĄCA: Habit nie czyni mnicha, Mateusz Burzyk Gimnastyka duszy, ks. Jacek Prusak w rozmowie z Dominiką Kozłowską Mechanizm cnoty, Mateusz Hohol Ponadto w numerze: Stacja: Literatura: Z doliny, opowiadanie Andrzeja Muszyńskiego zadedykowane ks. Michałowi Hellerowi Mitologia wielkiej płyty: Zwykli ludz...

W 70. urodziny miesięcznika „Znak” postanowiliśmy zadać pytanie: Czy religia ma przyszłość? O odpowiedź na to pytanie poprosiliśmy wybitnych intelektualistów, będących reprezentantami różnych środowisk religijnych. Swój głos w Temacie Miesiąca zabrali: Tahar Ben Jelloun - jeden z najbardziej znanych żyjących autorów piszących po francusku, autor wielu książek m.in. Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych Tariq Ramadan - europejski muzułmański teolog, filozof i ...

Choć nie ma obiektywnej miary dla moralnego postępu ludzkości, wielkie religijne i świeckie utopie niosą nadzieję na wyeliminowanie z ludzkiego życia chciwości, nienawiści i przemocy. Czy skala przemocy się zmniejsza w historii? Jakie są kryteria postępu i kto je ustanawia? Co czyni nas lepszymi ludźmi? Co wiemy o ewolucji i moralności mózgu? Dlaczego moralność potrzebuje duchowości? W Temacie Miesiąca: Czy nadejście idei postępu było przejawem postępu? Jacek Dukaj Coraz w...

Wszyscy odczuwają go podobnie, jest wrodzony, choć jego skala podlega relacjom społecznym. Dlaczego się wstydzimy? Jakie są reprezentacje wstydu w kulturze? Kiedy zaczęliśmy go odczuwać? Czy wstyd jest piętnem? Co znaczy wstydzić się za kogoś? Co łączy wstyd i wstręt? W oparach wstydu Zbigniew Mikołejko O wstydzie monologi bezwstydne Bartłomiej Dobroczyński, Mira Marcinów Nadmiarowość Anna Zawadzka Zagrożenie dla ludzkiej godności: powrót wstrętu i wstydu do prawa Mart...

Kto ma rację w sporze o Franciszka? Dlaczego Polacy mają kłopot z papieżem? Czy można być katolikiem i nie chcieć przyjmować uchodźców? Skąd konflikt o komunię dla rozwiedzionych? W Temacie Miesiąca odpowiadają: Dlaczego popieram Franciszka Tomáš Halík (tłum. Karolina Ćwiek-Rogalska) Dlaczego mam kłopot z Franciszkiem Russell Ronald Reno w rozmowie z Mateuszem Burzykiem i Michałem Jędrzejkiem Polski spór o Franciszka Teologia ludu Pierre de Charentenay SJ (tłum. Piot...

O co spierają się transhumaniści i biokonserwatyści? Co zmieniły nowe badania nad redagowaniem genomu Dlaczego lepiej zaufać naturalnej loterii genów niż biotechnologicznemu projektowi? Czy świat bez wad genetycznych byłby lepszy? W Temacie Miesiąca: Dobroczynna prokreacja Julian Savulescu w rozmowie z Kacprem Kowalczykiem. Transhumaniści kontra biokonserwatyści Marta Soniewicka Genowe rewolucje Anna Bartosik Życie to gra zespołowa Marzena Zdanowska Ponadto w nume...

Temat Miesiąca: Wiara bez uprzedzeń. Homoseksualność a Kościół Stosunek Kościoła do społeczności LGBT się zmienia. Dzieję się tak m.in. za sprawą pontyfikatu papieża Franciszka. Wypracowanie odpowiedniego stanowiska wobec osób homoseksualnych pozostaje jednym z najpoważniejszych wyzwań dla Kościoła. Czy Kościół jest miejscem dla wierzących osób homoseksualnych i mogą one liczyć na wsparcie? Jakie jest oficjalne stanowisko Kościoła wobec społeczności LGBT? Z jakimi problem...

Mózg może się uzależnić od wszystkiego – nie tylko od narkotyków, ale także od wykonywania określonych czynności. Wśród naukowców trwają dyskusje na temat przyczyn uzależnień, a również właściwych sposobów ich leczenia i odpowiednich rozwiązań prawnych. Jak uzależnia się mózg? Czym są nałogi behawioralne? Jaki jest związek między traumą a uzależnieniem? Dlaczego środowisko ma wpływ na ich rozwój? W Temacie Miesiąca: „Trauma, stres i biologia uzależnień” Gabor Maté (tłum. Mar...

TEMAT MIESIĄCA Wolność od religii Religia to nakaz czy wybór? Jak pogodzić interesy osób wierzących i niewierzących? Czy od religii można się uwolnić? Kim są wyznawcy Latającego Potwora Spaghetti? DEBATY Tatry słowackie dziesięć lat po wielkiej katastrofie. Co pozostało ze stuletniego lasu? Czy Arabska Wiosna utorowała drogę terrorystom? IDEE Futbol z gwiazdą Dawida w tle – jaką sławą cieszyły się żydowskie kluby piłkarskie? KULTURA Komu zawdzięczamy sprowadzeni...

TEMAT MIESIĄCA Polak-katolik – tożsamość do wzięcia Za figurą Polaka-katolika stoi jedna z najtrwalszych definicji polskości. Na ile dziś jest ona atrakcyjna? Czy wyczerpuje historyczne i współczesne rozumienie polskości? Jakie miejsce wyznacza kobiecie? Czy Polak-katolik dominuje w dyskursie publicznym? Kto dziś jest jego wrogiem? DEBATY Spóźniona sprawiedliwość? - Kościół w Polsce wobec ofiar czynów pedofilnych popełnionych przez duchownych IDEE Johann Reikerstorfer o t...

Temat miesiąca: Jak wiara zmienia Biblię? W jaki sposób wiara lub niewiara tłumacza wpływa na przekład Biblii? Dlaczego translacja miałaby być aktem wiary? Czy możliwy jest przekład ekumeniczny? DEBATY Kultura Głuchych – posiadają swój język, zwyczaje oraz poczucie odrębności. Czy Głusi są mniejszością? IDEE Jak umierać? – debata o eutanazji z udziałem Kaczkowskiego, Kozłowskiej, Królikowskiego i Łukowa KULTURA Pisarz – rzemieślnik słowa czy natchniony wizjoner? Ma...

Imperialne oblicze Rosjan Władimir Putin pragnie odbudowy imperium. Czy nastroje społeczeństwa rosyjskiego odzwierciedlają politykę kremlowską? Jaki jest stosunek Rosjan do państwowości Białorusinów i Ukraińców? Odpowiadają specjaliści z Rosji, Białorusi i Ukrainy Ponadto ankieta „Znaku”: Co o imperialnej przeszłości myślą rosyjscy dwudziestolatkowie? DEBATY Jezydzi – Czy Szatan może nauczyć miłości? Joanna Bocheńska o korzeniach bliskowschodniej religii IDEE Chantal Delso...

Temat Miesiąca: Wojna Wojny stały się wszechobecne – od ataku na World Trade Center polem bitwy jest cały świat. W pewnym sensie stały się też niewidoczne – drony i roboty docierają niepostrzeżenie do celu i tam zbierają informacje lub dokonują egzekucji. Czym jest dziś wojna? Czy nas dotyczy? Kto ją prowadzi? Fotoreportaż Claire Felicie Oto są młodzi mężczyźni o holenderskich żołnierzach służących w Afganistanie. Idee: Sztuka bycia sobą: Czy zadowolenie z siebie to najwa...

Narodziny: scenariusz i reżyseria Rodzenie dzieci można dokładnie zaplanować: z banku spermy wybrać dawcę o określonych cechach, zarodek przebadać przed implantacją, umówić się z lekarzem na cesarskie cięcie w dowolny dzień. Czy dziś narodziny to jeszcze cud, czy już tylko sprawnie odegrany scenariusz? Idee: Dialog religii – niemożliwa konieczność? Czy grozi zdradą własnego wyznania? Co różni wiarę i wierzenie? Debaty: Peter Beinart: o zaściankowości debaty dotyczącej konf...