Polacy i Litwini – tak bliscy, a bywało, że tak dalecy. Przez setki lat w braterskich uściskach, ale też w sporach pełnych podejrzeń – mimo to sobie potrzebni. Najpierw z powodu zagrożenia ze strony zakonu krzyżackiego, a potem państwa moskiewskiego. Tworzący od 1569 roku jedną Rzeczpospolitą Obojga Narodów, różnie pojmowaną przez historyków litewskich i polskich. Przez wieki wspólne dzieje i czas zacierały różnice. Elementem cementującym była polskość: język, kultura, insty...

Autorka wybrała bardzo niekonwencjonalną metodę literacką, nawiązującą do tej, którą zastosował Jarosław Marek Rymkiewicz w encyklopediach „Słowacki” i „Leśmian” czy Antoni Słonimski w „Alfabecie wspomnień”. W formie uporządkowanych alfabetycznie esejów opracowała różnorodne przejawy aktywności Liceum i zarazem środowiska krzemienieckiego. Dzięki hasłowej formie opisu, w 45 esejach udało się autorce omówić więcej zagadnień niż mogłaby pomieścić klasyczna monografia Liceum i m...

III Rzeczpospolita ma swych zagorzałych obrońców i nieprzejednanych krytyków. Jej dwudziestolecie nie stało się jednak okazją do dokonania poważnego bilansu tego, co w tym czasie udało się zrobić, a czego zabrakło. Pojawiły się co prawda nieliczne artykuły prasowe i książki podsumowujące różne aspekty rzeczywistości lat 1989-2009, ale symboliczna rocznica nie skłoniła uczestników debaty publicznej – naukowców, publicystów, polityków, działaczy społecznych – do podjęcia wszech...

POLSKA NAD PRZEPAŚCIĄ Podręczniki do historii ukazują dwudziestolecie międzywojenne jako czas odrodzenia i stabilizacji polskiej państwowości. Andrzej Krajewski rozprawia się z tym mitem i opowiada o dwudziestu latach zmagań II Rzeczypospolitej z wojną, spiskami, głodem i nie tylko. Wychodziła obronną ręką z tych kryzysów aż do najazdu nazistowskich Niemiec i Związku Radzieckiego. Autor sięga po mało znane dokumenty z epoki i dzienniki najważniejszych osób w państ...

Połowa Europy pod naszymi rządami. Polski językiem światowej dyplomacji. Biało-czerwone sztandary, przed którymi drżą obce wojska. Był czas, gdy Polska stanowiła największe państwo Europy. Polaka, jadącego nad morze pytano: nad które? Byliśmy pierwszymi władcami Berlina, zasiadaliśmy na moskiewskim tronie, posiadaliśmy Krym i forty na Karaibach. Przez długi czas nasz kraj rozpychał się na cztery strony świata. Dlaczego o tym nie pamiętamy? Kaffa, Kurlandia, Gambia, Tobago… ...

Część pierwsza trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku) obejmuje niespełna 80 lat naszych dziejów, w tym pełną dramatyzmu historię kolejnych elekcji. "Srebrny Wiek" zaczyna opis okresu bezkrólewia po bezpotomnej śmierci Zygmunta II Augusta (1572), kończącej rządy Jagiellonów. Po krótkim epizodzie Henryka III Walezego (1573-1574), dziesięciolecie panowania Stefana Batorego (1576-1586) wypełniły próby naprawy i umocnienia władzy królewskiej oraz wojny...

Bezkrólewie r. 1587, pierwsze lata rządów Zygmunta III oraz Sejm Inkwizycyjny słusznie traktowane są przez historiografię jako okres przełomowy dziejów polskich. Już współcześni dziejopisarze Reinhold Heidenstein, Joa­chim Bielski, Krzysztof Warszewicki czy nieco późniejszy Paweł Piasecki oceniali wyjątkowe znaczenie tych wypadków i dlatego w swych kronikach poświęcili ich opisowi bardzo wiele miejsca. Zestawienie ich narracji z innymi źródłami historycznymi potwierdziło w zu...

"Calamitatis regnum", druga część trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku), opowiada o burzliwych latach 1648-1696, znanych z kart powieści Sienkiewicza. Zakończone abdykacją panowanie syna Zygmunta III Wazy, Jana II Kazimierza (1648-1668), który zmagał się z wojną z Kozakami (powstanie Chmielnickiego), z Rosją i Szwecją (tzw. potop, 1655-1660), przyniosło wyniszczenie kraju, chaos w życiu politycznym, rozpanoszenie sobiepaństwa i anarchii, utratę t...

Ziemie ukrainne są pełne śladów polskości. Na Rusi Czerwonej, Wołyniu, Podolu, w województwie bełskim, na Bracławszczyźnie, Czernihowszczyźnie, w Kijowskiem – wszędzie Polacy bądź spolonizowani kniaziowie i szlachta ruska odcisnęli swe piętno w historii i kulturze. Pałace, zamki, miasta, miasteczka, kościoły, cerkwie – obecnie często w zupełnej ruinie – powstawały z inicjatywy „polskich panów”, a ziemie zagospodarowywane były dzięki przywilejom polskich królów. Książka przybl...

Janusz Kurtyka w mediach – wybór wywiadów, artykułów, oświadczeń z lat 2000– 2010. Obejmując funkcję prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, dr hab. Janusz Kurtyka stał się jedną z kilku najważniejszych osób współtworzących polską politykę historyczną. Powierzony mu urząd sprawował z jednej strony w okresie, w którym dyskusja o niedawnej przeszłości i sposobach jej upamiętnienia stała się jedną z osi debaty publicznej, z d...

"Dzieje agonii", część trzecia trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1972 roku), opisuje dramatyczne dla naszej historii lata 1696-1795, nasilający się proces upadku państwa prowadzący do tragicznego końca. Sprzyjało temu burzliwe panowanie Augusta II zwanego Mocnym (1697-1706, 1709-1733) i jego syna Augusta III (1733-1763) z saskiej dynastii Wettinów, przeplecione krótkotrwałymi epizodami rządów Stanisława Leszczyńskiego (1704-1709 i 1733-1736). Wykorzystu...

Polska stanęła w obliczu największego zagrożenia od 1939 roku. Wszystko wskazuje na to, że będziemy musieli zrealizować żydowskie roszczenia majątkowe o wartości 300 miliardów dolarów, co de facto sprawi, że trafimy pod żydowską okupację. To zwieńczenie spisku antypolskiego, który ma bardzo głębokie, sięgające 30 lat wstecz, korzenie. Kto za nim stoi? Zgodnie z ulubioną teorią spiskową Stanisława Michalkiewicza – Stronnictwa Ruskie, Pruskie oraz Amerykańsko-Żydowskie, które r...

Publikacja stanowi zbiór artykułów dotyczących epoki stanisławowskiej. Poruszono w nich zagadnienia dotyczące polityki wewnętrznej i zagranicznej Rzeczypospolitej pod panowaniem Stanisława Augusta, historii sztuki oraz problemy z zakresu metodologii badań nad wiekiem XVIII. Artykuły stanowią wynik pracy zarówno młodych naukowców, jak i doświadczonych historyków o uznanym dorobku naukowym. Koedycja z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego Spis treści Przedmowa ...

Autor przedstawia koncepcje polityki cara Piotra wobec Polski i początek ich realizacji. Analizuje, jak tworzyły się polityczne pryncypia i metody, którymi posługiwała się Rosja w dziele podporządkowania Rzeczypospolitej w ciągu wieku XVIII. Kwestie te starano się ukazać na szerszym tle, by przedstawić miejsce Rzeczypospolitej w ogólnej polityce Rosji, uwzględniając także aspekt militarny - ważki zwłaszcza w latach konfliktu ze Szwecją Karola XII (wielkiej wojny północnej). D...

Rok 2018 przyniósł ze sobą upamiętnienie stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Tej rocznicy towarzyszyły rozmaite wydarzenia kulturalne mające charakter ogólnokrajowy, jak też znacznie liczniejsze przedsięwzięcia o wymiarze lokalnym. Do grona tych ostatnich należała Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Rzeczpospolita niepodległa – od idei do urzeczywistnienia”, której tytuł był zasługą Tomasza Katafiasza. Odbyła się ona 10 maja 2018 roku w Akademii ...

Dlaczego w Polsce jest źle? Czy można to zmienić? Minęło ćwierćwiecze od transformacji ustrojowej w Polsce. Choć różne dane wskazują na całkiem dobrą kondycję polskiej gospodarki, społeczeństwo nie jest w najlepszym stanie. Młodzi ludzie masowo emigrują, spada liczba urodzeń, instytucje publiczne są nieefektywne, brakuje poczucia wspólnoty między Polakami, a na scenie politycznej rozgrywa się pełen afer medialny spektakl. Czy istnieje wyjście z tej sytuacji? Jan Sowa, autor s...

Odzyskanie niepodległości i suwerenności rozpoczyna zwykle nowy etap w działalności środowisk i partii politycznych. Znaczenie traci dyskurs dotyczący dróg odzyskania nieodległości, a dominować zaczynają kwestie związane z instytucjami państwa, granicami wolności jednostki, rolą Kościoła katolickiego itp. Opinie dotyczące formowanego ładu ustrojowego niewątpliwie można ulokować na osi między apologią a odrzuceniem. W XX i XXI wieku antynomiczne oceny nie zdominowały wprawdzie...

Książka Henryka Litwina jest ze wszech miar udanym podejściem do zidentyfikowania głównych kierunków polityki papiestwa wobec Rzeczypospolitej oraz określenia jej miejsca i roli w działaniach Stolicy Apostolskiej na arenie międzynarodowej. Siłą rzeczy staje się nie tylko analizą relacji pomiędzy Santa Sede a Regno di Polonia, lecz także opowieścią o papiestwie, jego służbie dyplomatycznej i europejskiej polityce międzynarodowej. Autor ze znawstwem i rozmachem, często w sposób...

Celem książki jest próba spojrzenia na proces modernizacji (społecznej, ekonomicznej, politycznej), jakiej doświadczała Polska po upadku komunizmu w 1989 roku, z uwzględnieniem głównych narracji obecnych w świadomości zbiorowej i życiu publicznym. Różne orientacje ideowe i szkoły myślenia inaczej rozkładają akcenty, jeśli chodzi nie tylko o preferowane wartości, cele i kierunek działań w politykach publicznych, ale i o tryb, metody i tempo ich prowadzenia. Autor przygląda si...

Zrozumieć Skargę! Zrozumieć go, a nie tylko wypowiadane przez niego myśli, zarazem zrozumieć jego stosunek do tych myśli, nierzadko tnących aż do szpiku tych, do których były adresowane, bez względu na ich stan i godność – stosunek do myśli powinnych, legitymizowanych w tej powinności tak przez jego wierność prawdzie, jak i miłość względem ojczyzny, której rozpoznawane przez niego prawdy o niej samej, żywotnie dotyczyły, to fascynująca przygoda, nie tylko badawcza, ale i duch...

Głównym przedmiotem rozważań niniejszej publikacji jest dyplomacja. Dlatego za stosowne uważa się określenie jej znaczenia oraz ukucie definicji, w jakiej będzie rozumiana i wykorzystywana w dalszej części monografii. Otóż słowo to nabrało na przestrzeni dziejów co najmniej pięciu różnych znaczeń.
Fragment Wstępu

W publikacji dominuj analizy politologiczne, dotyczące z jednej strony „idei i praktyki” konstytucji, z drugiej zaś zagadnień bardziej szczegółowych odnoszących się miedzy innymi do polityki zagranicznej, rozważanej przez pryzmat polityki regionalnej. Nie zabrakło tez innych aspektów – w tym analizy systemu medialnego czy polityki historycznej jako instrumentów kształtowania pozycji Polski na arenie międzynarodowej. […] Opublikowanie książki w istotny sposób usystematyzuje, a...

Książka jest pierwszą całościową i wszechstronną próbą prezentacji skomplikowanych problemów relacji polsko-białoruskich osadzonych w szerokim kontekście międzynarodowym. Przemiany polityczne i tranzycja ustrojowa w Europie Środkowej i Wschodniej po 1989 roku zapoczątkowały nawiązywanie przez Polskę stosunków dyplomatycznych z państwami byłego bloku wschodniego, ale także z tymi, które w wyniku rozpadu ZSRS odzyskały suwerenność. W tej grupie zagadnień relacje z Białorusią ni...