„Osobisty przewodnik po Pradze” to jubileuszowy, 10. tytuł Mariusza Szczygła, który ukazuje się dwadzieścia lat po pierwszym wyjeździe autora do Pragi wiosną 2000 roku, kiedy to uwiodły go miasto i język. Jak sam mówi, książka ta wzięła się ze zdenerwowania: „Od momentu pierwszych moich publikacji o Pradze nie ma tygodnia, żebym nie dostał pytania o jakieś miejsca magiczne, ważne, osobiste. Ma to być oczywiście Praga bez mostu Karola i bez Hradczan. Nadmiar tych próśb, a zwł...
Dlaczego bez szczegółu nie ma ogółu? Czym różni się fakt od faktu podanego czytelnikom? Czy na pewno Z zimną krwią Trumana Capote’a jest pierwszą powieścią non-fiction? Do czego może służyć reporterowi bardzo długi szalik? Dlaczego Hanna Krall jest Mondrianem reportażu, a nie Chagallem? Czego uczyła reporterki i reporterów „Gazety Wyborczej” Małgorzata Szejnert? Jak Ryszard Kapuściński używał pisarskiej wolności? Czy reportaż gonzo to tylko Ameryka po narkotykach? Czy reporte...
Tzw. polska szkoła reportażu to pewna tradycja dziennikarstwa literackiego obecna w Polsce mniej więcej od momentu, w którym swoje dzieła zaczęli publikować Hanna Krall oraz Ryszard Kapuściński. Ta dwójka uznawana jest za najważniejszych polskich reportażystów tworzących w XX wieku. “Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall, opowieść powstała na podstawie rozmów z Markiem Edelmanem, jednym z przywódców powstania w warszawskim getcie w kwietniu 1943 roku, pomimo upływu czasu pozostaje klasykiem rodzimego reportażu i jedną z najważniejszych książek opowiadających o wojennych losach Żydów. “Sześć odcieni bieli” oraz na “Na wschód od Arbatu” także stanowią jedne z najważniejszych tekstów non-fiction powstałych w okresie PRL. Z kolei Ryszard Kapuściński bywa nazywany “cesarzem reportażu” i wciąż należy do czołówki najczęściej tłumaczonych na języki obce polskich pisarzy. Jego “Heban” (opowiadający o wyprawie do Afryki), “Imperium” (skupiający się na Rosji) czy “Cesarz” (przybliżający czasy panowania ostatniego cesarza Etiopii) stanowią do dziś klasykę polskiego reportażu. Reportaż stanowi zresztą w całości jeden z najchętniej tłumaczonych gatunków naszej rodzimej literatury. Dlatego też tak wiele z reporterskich dzieł czeka na Was na Woblink jako ebooki - w formatach epub, mobi lub pdf.
Rozpoczęta przez Hall i Kapuścińskiego tradycja literacka kontynuowana jest do dziś, a w zasobach takich oficyn jak Wydawnictwo Czarne, Wydawnictwo Agora, Wydawnictwo Poznańskie, Wydawnictwo Szczeliny czy Wydawnictwo Znak niemal codziennie pojawiają się nowe pozycje. Próbą podsumowania XX-wiecznych osiągnięć polskiej szkoły reportażu jest monumentalna publikacja pod redakcją Mariusza Szczygła zatytułowana “ 100/XX. Antologia polskiego reportażu ”. Dwutomowy zbiór najważniejszych reportaży uzupełniony został o trzeci, “100/XX + 50”. Najlepsi polscy reportażyści nadal chętnie tłumaczeni są na wiele języków. Wśród nich znajduje się Jacek Hugo-Bader i jego “Dzienniki kołymskie”, “W rajskiej dolinie wśród zielska” czy “Biała gorączka”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki. O miłości opowiada Agata Romaniuk - jej “Z miłości? To współczuję. Opowieści z Omanu” lub “Krótko i szczęśliwie. Historie późnych miłości” to cenne źródła wiedzy o sytuacjach i miejscach, które rzadko znajdują się w centrum zainteresowania opinii publicznej. Ważną postacią polskiej szkoły reportażu jest także Wojciech Jagielski słynący z podróżowania na tereny niebezpieczne, często wciąż objęte wojną lub walkami wewnętrznymi. “Nocni wędrowcy”, “Dobre miejsce do umierania”, “Druga strona świata. Reporter o świecie w czasach chaosu” bądź “Wszystkie wojny Lary” to ważne punkty na mapie rodzimej tradycji reporterskiej.
Wiele pozycji z polskiej szkoły reportażu opowiada o wydarzeniach, miejscach i ludziach żyjących poza granicami Polski. Tak dzieje się chociażby w twórczości Pawła Smoleńskiego uznawanego za reporterskiego specjalistę od krajów tzw. Bliskiego Wschodu - Izraela, Iraku, Kurdystanu, Palestyny. Jego “Izrael już nie frunie”, “Wnuki Jozuego”, “Irak. Piekło w raju” czy “Oczy zasypane piaskiem” stanowią niezastąpione źródło wiedzy o współczesnym życiu na tamtych terenach. Jednym z wyznaczników sukcesu osiągniętego w obszarze polskiego reportażu jest nominacja lub otrzymanie Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Wyróżniona została w ten sposób między innymi Katarzyna Kobylarczyk za swoje dzieło “Strup. Hiszpania rozdrapuje rany”. Reportaż ten opowiada o skutkach wojny domowej, która - choć skończyła się już osiem dekad temu - wciąż pozostaje jątrzącą się traumą. Ciała ofiar nadal są znajdowane w przydrożnych rowach, zasypanych studniach, na polach. Nikt nie wie, ile tak jeszcze znalezionych zostanie anonimowych mogił. Po przeciwnej stronie Europy podróżuje Ilona Wiśniewska, rozmawiając z mieszkańcami krain wysuniętych najbardziej na północ. “Hen. Na północy Norwegii”, “Białe. Zimna wyspa Spitsbergen” lub “Migot. Z krańca Grenlandii” opowiadają o codzienności ludzi żyjących w warunkach dla nas często niewyobrażalnych.
Najpopularniejsi polscy reportażyści opowiadają też jednak chętnie o własnym kraju. Cezary Łazarkiewicz podjął się niełatwego zadania odtworzenia niewyjaśnionych do końca spraw z historii Polski. Tak powstały “Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej”, “Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka” czy “Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa”. Po Polsce podróżuje także Filip Springer, opisując ją w dziełach “Miedzianka. Historia znikania”, “Miasto Archipelag” lub “Mein Gott, jak pięknie”. Wyruszcie w tę podróż razem z nimi! Liczne dzieła autorek i autorów z polskiej szkoły reportażu czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf).
