Każdy z nas ponosi klęski. Doświadczanie goryczy porażki stanowi integralną część ludzkiej egzystencji i jest fundamentem konstruktywnych przemian indywidualnych jednostek, społeczeństw, jak również całych narodów. Jako ludzie uwrażliwieni kulturowo, poczuwamy się do niepowodzeń prywatnych, ekonomicznych, zawodowych, ambicjonalnych, rodzinnych, lecz także – państwowych. Jak mogły być pojmowane klęski militarne w starożytnym Rzymie doby pryncypatu? Jaka propaganda ideowa im to...
Najprawdopodobniej już 12-go, a może dopiero 13-go [marca 1794 roku], wyruszył Madaliński z Ostrołęki w kierunku na Przasnysz. Oprócz jego brygady i szwadronu por. Zielińskiego szło z nim trochę szlachty i ochotników, którymi uzupełniał stany swoich szwadronów; prowadził ze sobą cztery małe działka, zabrane w Nowogrodzie. Nie było to łatwe w okresie roztopów wiosennych, w tym trudnym, lesistym terenie pomiędzy Omulewem i Orzycem; tym dowód niej wysiłek ten świadczył o wzmożo...
Stoczona 13 września 908 r. bitwa pod Ballaghmoon (gael. Belach Mugna, Bealaigh Mugna) jest epizodem mało znanym poza Irlandią, a w polskiej literaturze nie poruszanym praktycznie w ogóle. Miała ona jednak istotny wpływ na wczesnośredniowieczną historię Zielonej Wyspy, na kolejne dekady kształtując tamtejszy krajobraz polityczny i militarny – nie będzie przesadą zaliczenie jej do najważniejszych batalii stoczonych na terenie Irlandii w epoce wikingów. W wyniku odniesionego zw...
W zimny, jesienny poranek jeden z polskich hufców cofał się drogą przez równinę ku lasowi, mijając mały lasek, leżący w dolinie schodzącej ku Trutinie. Wojowie oglądali się nań, gdyż dla postępującej z tyłu armii czesko-niemieckiej byłoby to idealne miejsce do ukrycia części oddziałów. Z oddali dobiegał odgłos kopyt ciężkozbrojnych hufców Władysława i okrzyki ludzi Dzietrzyszka, nawołujących opieszałych do marszu... (fragment książki) Bitwa nad Trutiną, stoczona 8 październi...
Sowiecko-fińska wojna zimowa (fin. Talvisota, ros. Zimowaja Wojna) znana jest przede wszystkim jako konflikt, któremu rozstrzygnięcie przyniosły działania lądowych komponentów walczących stron. Trudno polemizować z tym stwierdzeniem, chociaż podczas wojny miały również miejsce zmagania w powietrzu, które wprawdzie nie zadecydowały o jej wyniku, ale charakteryzowały się znaczną dynamiką działań oraz zaangażowaniem ogromnych (zwłaszcza po stronie sowieckiej) sił i środków. Lotn...
Istniejący na przestrzeni ponad trzech stuleci (od 1442 do 1783 r.) Chanat Krymski odegrał ważną rolę w historycznych losach Europy Wschodniej. Siły zbrojne pozwalały Girejom bronić granic i utrzymać swoje interesy w obliczu potężnych sąsiadów. Wojsko krymskie często okazywało się decydującą siłą w licznych konfliktach zbrojnych, wstrząsającymi Europą Wschodnią i Kaukazem. Organizacja wojskowa i taktyka armii chanów krymskich były kontynuacją tradycji Złotej Ordy, sięgających...
Rządy rodu Konstancjusza Chlorusa, które trwały ponad pół wieku, stanowiły moment przełomowy w historii zarówno państwa rzymskiego, jak i całej Europy. Zmiany ustrojowe, gospodarcze, nasilające się wędrówki plemion, okres gwałtownych tarć religijnych i zmiany wprawie – te wszystkie wydarzenia miały miejsce wciągu zaledwie jednego półwiecza. Na tych dwóch ostatnich zagadnieniach koncentruje się niniejsza praca, a dokładniej – badany jest w niej wpływ rozwoju Kościoła, ze szcze...
W nocy na 1 listopada zostały zaatakowane bawarskie pozycje koło Jakobsztat i Frydrychsztat (batalion Bawarów wycofał się z tego miasta do Jakobsztat), a komunikacja z tym ostatnim miastem uległa przerwaniu. Hünerbein od razu wysłał kolumnę ruchomą na Linden (batalion piechoty, 40 konnych), którą potem wzmocnił 1. i 2. batalionami 5. pułku Księstwa, polską półbaterią konną i 60 konnymi, a Krons-Misshof obsadził 4 kompaniami i 10 konnymi. Do płk. hr. Buttlara, stojącego z 2. b...
Niniejsza monografia ma na celu prześledzenie mechanizmów rzymskiej grabieży oraz dystrybucji i wykorzystania łupów wojennych. Praca koncentruje się głównie na czterech rodzajach zdobyczy jak: pieniądze (w tym kruszec), dzieła sztuki, broń oraz jeńcy. W pierwszej kolejności książka omawia najważniejsze antyczne terminy dotyczące łupów. Następnie poprzez poszczególne kampanie militarne prezentuje sposoby gromadzenia, podział oraz dystrybucji i redystrybucji zdobyczy wśród wodz...
Północny łuk refleksyjny był używany począwszy od prehistorii po XX wiek, na obszarach od Polski na zachodzie aż do Kamczatki na wschodzie. Jego występowanie nie tylko w Polsce, ale także na świecie nie zostało w polskiej literaturze przedmiotu opisane. Tymczasem typ ten jest najdłużej i najszerzej używanym rodzajem łuku. Jego charakterystyczne cechy, choć różne w zależności od regionu produkcji i innych czynników, pozostawały niezmienne. Świadczy to o skuteczności konstrukcj...
Oddawane w twe ręce Czytelniku opracowanie jest próbą zebrania rozsypanych źródłowych okruchów z tamtego okresu w zwartą całość. To nie tylko cykl poważnie uzupełnionych artykułów, jakie w 2018 r. ukazały się na łamach miesięcznika „Militaria”, ale także mało znane bądź dotąd nieznane „okruchy” z lotniczej historii sił powietrznych Rzeczpospolitej z lat 1918-1919, prowadzące do najbardziej znanego lotniczego godła w historii, jakim jest symbolika polsko-amerykańskiej 7. Eskad...
Zgodnie z nowym regulaminem Bechtolsheim posuwał się na czele, z naprzeciwka wyjechał na siwym koniu dowodzący batalionem major Antonio Stoppino, prawdopodobnie starając się rozeznać w sytuacji. Włoska armata oddała jeden tylko wystrzał, ale podobno niecelny. Zanim kanonierzy zdążyli ponownie załadować lub zaprzodkować, to ułani siedli już im na karki. Zginął dowodzący artyleryjską sekcją podporucznik Giovanni Francesco Rionero, a Stoppino skrzyżował własny pałasz z szablą r...
Rozpoczęta 2 sierpnia 1990 roku iracką inwazją, a zakończona 3 marca 1991 roku podpisaniem zawieszenia broni w Safwan, wojna o wyzwolenie Kuwejtu była bezprecedensowa w dziejach konfliktów zbrojnych. Z militarnego punku widzenia była to jedna z najbardziej analizowanych kampanii wojskowych we współczesnej historii. Wojna ta stanowiła moment zwrotny w historii wojen i wojskowości porównywalny z wynalezieniem prochu strzelniczego lub wprowadzeniem broni wytworzonej z metalu. By...
Paweł Kasztelan urodził się w 1966 roku w Gostyniu. W 1986 roku rozpoczął studia w Instytucie Historii na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ukończył te studia uzyskując jednocześnie specjalizację archiwistyczną oraz pedagogiczną. Już od czasów licealnych zainteresowany był zagadnieniami związanymi z historią stosunków Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem w XVI–XVII wieku. Tej właśnie epoce poświęcił pracę magisterską Czasy zamętu w pańs...
O Budziszynie słyszał chyba każdy Polak. Gród ten we wczesnym średniowieczu odegrał bardzo ważną rolę militarną. Przez kilka dziesięcioleci znajdował się on we władaniu Piastów. W 2018 roku nakładem wydawnictwa „Bellona” ukazała się w popularnonaukowej serii „Historyczne Bitwy” książka pt. „Budziszyn 1002-1018”. Jej autor, R. F. Barkowski, odmalował dzieje tytułowego grodu, kiedy to toczyły się zażarte i trwające z przerwami ponad 15 lat zmagania między Bolesławem Chrobrym a ...
Wojny Faraonów prezentujący najciekawsze działania zbrojne w dolinie Nilu oraz prowadzone przez władców egipskich na terenie Syropalestyny, począwszy od starożytności aż po wiek XIX. Czytelnika może dziwić taki rozrzut czasowy, jednak wszystkie te konflikty łączy kilka aspektów. Przede wszystkim rzeka Nil, która pozostawała niezmienna przez te wszystkie epoki. Zmieniali się tylko ludzie zamieszkujący jej brzegi. Ponadto na szersze omówienie zasługują niezwykle ciekawe przebie...
Znaczenie drugiej połowy XVII w. dla dziejów Rzeczypospolitej szlacheckiej, rola Stanisława Jabłonowskiego w życiu społeczno-politycznym kraju, a także waga jego dorobku wojskowego w omawianym okresie to zasadnicze powody skłaniające autora do wyboru podjętej problematyki badawczej. Konieczność ukazania jednostki w układzie dynamicznym (opis i ewolucja kariery) pozwoli nam nie tylko na odtworzenie określonych faktów, ale nadto na sprecyzowanie celów i metod działania Jabłono...
Znaczenie drugiej połowy XVII w. dla dziejów Rzeczypospolitej szlacheckiej, rola Stanisława Jabłonowskiego w życiu społeczno-politycznym kraju, a także waga jego dorobku wojskowego w omawianym okresie to zasadnicze powody skłaniające autora do wyboru podjętej problematyki badawczej. Konieczność ukazania jednostki w układzie dynamicznym (opis i ewolucja kariery) pozwoli nam nie tylko na odtworzenie określonych faktów, ale nadto na sprecyzowanie celów i metod działania Jabłono...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty lotniskowców Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O ile zatem opierałem się na materiale źródłowym ...
Na przeciwległym skrzydle i w centrum do starcia doszło nieco wcześniej i to tam właśnie rozegrał się dramat szwedzkiej ariergardy. Polskie chorągwie kozackie poszły zaciężnym Niemcom szwedzkim w oczy, wiążąc w walce i przesłaniając manewr husarii. Graf Renu być może widząc tylko kilka polskich oddziałów starał się wykorzystać złudną przewagę liczebną swojego regimentu i uderzył na kozaków, którzy dotrzymali mu pola. Nawet jeśli na samym początku ustąpili nieco miejsca manewr...
Autorka podjęła się przedstawienia dwóch nieco zapomnianych bitew polskiego średniowiecza: nad Mozgawą i pod Zawichostem. Obie pretendowały do wielkich i krwawych starć doby rozbicia dzielnicowego, gdzie oprócz rycerskiej polała się też krew książęca. Autorka przedstawia koncepcje obu starć w kontekście ważnych ówczesnych wydarzeń politycznych, gdzie polityka wschodnia państwa polskiego, wchodząca na nowe tory rywalizacji z Węgrami, przeżywała swoiste apogeum w postaci milita...
Przedstawiona niżej praca gen. Franciszka Latinika – pomimo upływu czasu – posiada szczególny walor; jest w dalszej mierze podstawowym źródłem wiedzy o wydarzeniach odradzającej się po latach niewoli Polski – jednak tu w kontekście walki o granicę południowo-zachodnią. Wojna polsko-czechosłowacka – bo o niej mowa – jest najmniej znanym epizodem szerszego tła walk niepodległościowych, i choć nie miała tak dramatycznego przebiegu, jak równolegle trwająca wojna polsko-bolszewic...
Znaczenie sąsiedztwa Węgier dla samego istnienia Polski do dzisiaj pozostaje znane w niewielkim stopniu. Tymczasem była to sprawa decydująca już od początku istnienia obu państw. Zwycięstwo Węgrów pod Bratysławą nad Bawarczykami 4–5 lipca 907 roku obroniło istnienie ich państwa, a także wywarło wpływ na dzieje Polski. Gdyby ponieśli klęskę i tereny na południe od Karpat wpadły w ręce Germanów, Polska byłaby otoczona przez nich nie tylko od zachodu, ale od południa i być może ...
Wydarzenia, które są tematem tej książki, to wciąż biała plama w historii wojny obronnej Polski we wrześniu 1939 r. Nie bardzo wiadomo, dlaczego tak się stało. Inne bitwy polskiego Września opisywano już po wielekroć, natomiast trzydniowa obrona Twierdzy Brzeskiej w dniach 14–16 września 1939 r., którą dowodził bohaterski gen. bryg. Konstanty Plisowski, do dzisiaj pokryta jest mgłą milczenia i niepamięci. Do dzisiejszego dnia na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie brakuje...
