Wojna siedmioletnia wydaje się nam współczesnym starym eposem ukazującym życie dawnych bohaterów. Zgodnie z wolą wroga miała przypieczętować koniec Prus, a nadała pruskiej historii głębszy sens i wypełniła ją treścią. Państwo i naród, które dokonały tak wielkich czynów oraz tak wiele ucierpiały, zachowały swoją energię, która zagwarantowała im przyszłość. Kiedy tylko w późniejszych czasach nad historią ojczyzny pojawiały się czarne chmury, wówczas wielka przeszłość ogrzewała ...
Upadek władzy rzymskiej w prowincji Britannia był nie tyle nagłym wydarzeniem, co wynikiem przeciągającego się kryzysu. Brytowie pochodzenia celtyckiego wycofywali się stopniowo na wyżynne tereny Walii, Kornwalii i południowo-zachodniej Szkocji, podczas gdy kontrola nad wschodnimi urodzajnymi nizinami została utracona na rzecz germańskich wojowników migrujących z kontynentalnej Europy. Wspomniani germańscy zdobywcy przeszli do historii pod ogólnym mianem Anglosasów i mieli on...
Gdy zakończyła się „wojna, która miała położyć kres wszystkim wojnom”, wielka trójka – prezydent Woodrow Wilson, brytyjski premier David Lloyd George oraz premier Francji Georges Clemenceau – spotkała się w Paryżu na sześć miesięcy 1919 roku, by przygotować trwały pokój. Margaret MacMillan w przełomowym dziele historii narracyjnej daje żywy i bliski opis tych pamiętnych dni, gdy na gruzach upadłych imperiów rodziły się nowe byty polityczne (jak Irak, Jugosławia czy Palestyna)...
Opisywane w niniejszej pracy działania wojenne na południowym Śląsku i północnych Morawach u schyłku II wojny światowej pozostają mało znane, mimo że w ocenie wielu historyków i żołnierzy obu stron należały do jednych z najbardziej krwawych w historii tego konfliktu. Oddane w ręce czytelnika opracowanie stanowi próbę zebrania oraz usystematyzowania historycznej wiedzy na temat konfrontacji zbrojnej mającej miejsce na obszarze pomiędzy Karniowem, Głubczycami, Raciborzem i Opaw...
W okresie przypadającym na lata pomiędzy rządami Augusta i Septymiusza Sewera wschodnie prowincje Cesarstwa Rzymskiego często były angażowane w brutalne walki, szczególnie podczas podboju Dacji przez Trajana, tłumienia Wielkiego Powstania w Judei i sporadycznych starć toczonych z wielkim rywalem Rzymu – Partią. W tych wojnach żołnierze rzymscy musieli walczyć w różnych warunkach klimatycznych i na różnych terenach, od pustyń Bliskiego Wschodu po wyspy wschodniego wybrzeża Mor...
Kiedy norwescy wikingowie po raz pierwszy najechali wybrzeża europejskie w VIII wieku, dowodzili nimi przedstawiciele średniej warstwy znani jako hersirowie. W tym czasie byli to zwykle niezależni właściciele ziemscy lub miejscowi wodzowie dysponujący lepszym rynsztunkiem od swych podwładnych. Do końca X wieku niezależność hersirów została zlikwidowana i stali się oni lokalnymi przedstawicielami królów Norwegii. Niniejsza praca poświęcona została tym brutalnym, mobilnym wojow...
Na początku lutego 1944 roku Armii Czerwonej udało się wbić w rejonie Szepietowki, Równego i Łucka głęboki klin między niemieckie grupy armii Południe i Środek. Dalszym celem tej operacji mogło być jedynie ostateczne rozbicie północnego tej pierwszej i odcięcie obu związków operacyjnych od ważnej linii kolejowej Lwów – Płoskirów – Żmerynka. Hitler postanowił zatrzymać sowiecką ofensywę poprzez obronę ważnych miast, co miało umożliwić odtworzenie linii frontu. W tym celu rozka...
Herod Wielki był jednym z najważniejszych władców monarchii klienckich Rzymu w burzliwych czasach schyłkowych lat Republiki, a także w początkach pryncypatu. Przy wsparciu, także finansowym, Marka Antoniusza Herod z Judei znalazł w sobie talent wojskowy, który pozwolił mu odbić jego kraj, jak również wyczucie polityczne, dzięki któremu zachował tron w trakcie i po wojnach domowych toczonych w Imperium Rzymskim. Jego małe lecz dostatnie królestwo było strzeżone przez silną, wi...
Okres względnego spokoju, którym cieszyło się Cesarstwo Rzymskie w swoich pierwszych dwóch wiekach istnienia, zakończył się wraz z początkiem wojen markomańskich. Następne stulecia wypełnione były niemal nieustającymi działaniami zbrojnymi, przynoszącymi rzymskiej flocie nowe wyzwania. Do jej zadań w tych czasach należało nie tylko patrolowanie wód Morza Śródziemnego, lecz także walka przeciwko najeźdźcom zaprawionym w wojnie morskiej, takim jak Genzeryk i jego Wandalowie. Ob...
Piechota okresu II wojny światowej była w dużym stopniu zależna, w ataku i w obronie, od wspierającego ognia karabinów maszynowych, moździerzy, lekkich dział oraz broni przeciwpancernej, które obsługiwali inni żołnierze jednostki. Często jednak wspomnienia i inne relacje traktowały ten aspekt walki jako oczywistość, przez co te elementy arsenału armii pozostają niedoceniane. Niniejsza książka przywraca właściwe proporcje, oddając sprawiedliwość owym niezwykle ważnym żołnierzo...
Obok Hansa Delbrücka, nazywanego „ojcem historii wojskowości”, Johannes Kromayer i Georg Veith należeli do grona najwybitniejszych badaczy wojskowości antycznej swoich czasów. Pomimo upływu lat, ich dzieła nie straciły na znaczeniu, stanowiąc wzór profesjonalizmu dla kolejnych pokoleń badaczy. Dzięki kompleksowemu i usystematyzowanemu wykładowi Czytelnik ma możliwość poznania ewolucji zachodzącej w wojskowości Greków i Rzymian, obejmującej takie aspekty jak: organizacja, uzb...
Skuteczność i bohaterstwo polskich pilotów myśliwskich w czasie II wojny światowej nie ulega wątpliwości. Pytaniem otwartym pozostaje jednak, czy te sukcesy miały wpływ na rzeczywisty wysiłek wojenny lotnictwa sojuszników. Polska historiografia z reguły skupia się na lotnictwie spod znaku biało-czerwonej szachownicy w oderwaniu od działań Armée l’air i Royal Air Force. Tym samym powstał wypaczony obraz tego zagadnienia. Książka Od Montpellier po Dieppe jest próbą znalezienia ...
W dniu „D” Dick Winters wyruszył z 506. Pułkiem Piechoty Spadochronowej, by skoczyć na spadochronie nad zajętą przez Niemców północną Francją. Wojska lądujące na plaży Utah liczyły, że kompania E zdoła opanować jedną z grobli, dzięki którym atakujące oddziały będą mogły wydostać się z plaży i nacierać w głąb Normandii. Gdy dowódca kompanii zginął w zestrzelonym samolocie, Dick Winters niespodziewanie stanął na jej czele. Tymczasem, tak jak wielu spośród jego ludzi, stracił po...
Przez cały XI i XII wiek normańscy rycerze byli najprawdopodobniej najbardziej budzącymi grozę wojownikami w Europie Zachodniej. Zapewne byli oni spadkobiercami wikingów, którzy pierwotnie osiedlili się w północnej Francji ze swym wodzem Rollonem ok. 911 roku na żądanie Karola III Prostaka, kultywując przez następne stulecia swoją wojowniczą reputację. Niniejsza praca przybliża ich umiejętności wojskowe, sławne w całym ówcześnie znanym świecie, które umożliwiły im podbój Sycy...
Z powodu spornej sukcesji austriackiego tronu, w 1740 r. doszło do wojny pomiędzy czołowymi europejskimi potęgami, z Francją, Hiszpanią i Prusami po jednej stronie, oraz Wielką Brytanią, Austrią Habsburgów i Republiką Zjednoczonych Prowincji po drugiej. I choć walki prowadzono na całym świecie, to najkrwawsze starcia miały miejsce w Europie, z których jednym z najcięższych była bitwa pod Fontenoy w 1745 r. W obawie przed osaczeniem Francji przez Austrię, rosnącą w siłę pod rz...
Pierwszy polskojęzyczny opis elitarnej formacji państwa moskiewskiego, która stała się symbolem armii carskiej w okresie wojen z Rzeczpospolitą i z tatarskimi najeźdźcami. Przez kilkaset lat obecności na kartach dziejów strzelcy stali się symbolem rosnącego w siłę caratu. Kim byli? W jaki sposób walczyli? Dlaczego spotkała ich katastrofa? Na te pytania (i wiele innych) usiłuje odpowiedzieć niniejsza praca.
Publikacja zawiera zbiór referatów wygłoszonych podczas konferencji zorganizowanej pod tym samym tytułem w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Kijowie w dniu 16 grudnia 2015 r. Konferencja poświęcona była tym wątkom polskiej i ukraińskiej historii wojskowości, w których współpraca obu stron prowadziła do sukcesów militarnych i politycznych. Spotkanie odbyło się w ramach 2 odrębnych paneli, z których pierwszy poświęcony był współpracy w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narod...
Bitwy pod Lewes i Evesham były decydującymi starciami w drugiej wojnie baronów. W owym dramatycznym, pełnym intryg okresie, rosnące tarcia między królem i arystokracją doprowadziły do wybuchu otwartego konfliktu, który nadał kształt przyszłemu angielskiemu ustrojowi politycznemu. Pod Lewes Szymon z Montfort, potężny przywódca frakcji baronów, odniósł całkowite zwycięstwo, rozbijając siły rojalistów i biorąc do niewoli króla Henryka III oraz księcia Edwarda. Ten drugi zdołał j...
Wojna na Morzu Śródziemnym trwająca od 1940 roku powoli zbliżała się do swojego kresu. Wielkie okręty artyleryjskie miały coraz mniej okazji, by wykazać swoje walory bojowe, zwłaszcza że napotkanie takich samych jednostek po wrogiej stronie nie było już możliwe. Dla flot alianckich przeciwnikiem pozostawała niemiecka marynarka wojenna i flota wojenna Włoskiej Republiki Socjalnej, które operowały w oparciu o okręty niższych klas – w tym podwodne – jednostki eksperymentalne, cz...
Niewątpliwie obecnie w Polsce z coraz większym zainteresowaniem spotyka się historia wojskowości. Niegdyś ograniczona właściwie do kręgów wojskowych, niosła ze sobą pewien wymiar czysto praktyczny – stanowiła element wykształcenia zawodowych żołnierzy. Obecnie w coraz większym stopniu staje się obiektem zainteresowania także ze strony zwykłych osób, po prostu zaciekawionych dziejami, stąd może też coraz większa ilość monografii naukowych, prac przyczynkarskich, wreszcie książ...
W książce prześledzono życie angielskich żołnierzy uzbrojonych w muszkiety lontowe od ich przyjęcia w Anglii za rządów królowej Elżbiety, aż do zastąpienia ich muszkietami z zamkiem skałkowym pod koniec XVII wieku. Muszkiety lontowe używane były podczas wojen z Hiszpanią, angielskiej wojny domowej, Restauracji i Chwalebnej Rewolucji. Doświadczenia muszkieterów uzyskane w tym okresie w czasie bitew, potyczek, oblężeń i obozowania przyniosły zarówno zmiany, jak i zapewniały pew...
Historię wyzwolenia Polski pisałem z radosnym uniesieniem, zapisywałem bowiem coraz korzystniejsze położenia ojczyzny, nie tylko wybawionej z niedoli, lecz oraz zajmującej świetne stanowisko, jakiego w czasie klęsk przez Moskali, Kozaków, Szwedów i Rakoczego zadanych Rzeczypospolitej pewnie się nie spodziewała. Zaiste, doznała Polska w trzech latach zmian najzbawienniejszych losu. Rakoczy wypędzony, Kozacy ujęci, Moskale rokują, pragną z Polską przymierza przeciw Szwecji, Szw...
Jak długo przyjdzie nam jeszcze czekać na prawdziwą historię husytyzmu, która ukaże wszystkie straty poniesione przez ziemie czeskie w kontraście do wielkości osiągniętej w czasie panowania Karola IV? Pytanie to padło w czasie dyskusji po wykładzie otwartym i brzmiało prawie jak groźba. Quo usque tandem! Nawet ruch husycki nie jest już tym czym dawniej. W końcu przez cały czas uważano go za okres, kiedy – według słów Františka Palackiego – „Czechy znalazły się u szczytu swoje...
Armia Kartaginy była różnorodna, stworzona z wojowników posiadających różnorakie umiejętności militarne, pochodzących z różnych grup etnicznych, czy kierowanych odmiennymi motywacjami. Podczas gdy niektórzy z nich byli obywatelami walczącymi w obronie swojej ojczyzny, inni byli bezwzględnymi najemnikami, którzy pozostawali lojalni tak długo, jak im płacono. W miarę postępu wojen punickich zasługi zawodowych żołnierzy zostały docenione i najemnicy stali się rdzeniem kartagińsk...