Czary szatana, przedostatnia powieść Grigorija Kanowicza, pozostaje integralną częścią wielkiej sagi Żydów litewskich. Im bliżej jej końca, tym silniej do głosu dochodzi perspektywa kobiet: ostatnia powieść Ballada o miasteczku osnuta jest wokół losów matki Henki Dudak, natomiast bohaterką tej opowieści jest Danuta-Hadassa, gojka opiekująca się żydowskim cmentarzem. Dla mieszkańców tego królestwa na pograniczu światów stolicą była Jerozolima Północy, czyli Wilno, a małym cen...
"Magiczna, złota, bolesna, turystyczna mekka pod czapą piwnej piany, stop wielu kultur, miasto artystów, nowoczesna metropolia, przestrzeń do życia. Każdy z nas ma swoją Pragę. Zbigniew Machej opowiada nam o tej własnej - miejscu, które kiedyś, na przełomie tysiącleci, było jego domem. Mieście, w którym czas się zatrzymał, świecie, którego już nie ma, ale którego znaki wciąż możemy odnaleźć, jeśli jako prascy przechodnie wybierzemy się w podróż śladami autora. To opowieść oso...
„Moja praca przypomina operację ? mówi kurator T. ? w której chirurg zaszywa świeżo otwartą ranę, nie usunąwszy nowotworu”. W biurokratycznej machinie tytułowy bohater jest tylko bezimiennym trybem, rozgoryczonym pracownikiem opieki społecznej, który w ramach urzędniczej służby uczestniczy w życiu swoich podopiecznych, postaci często tragicznych, niekiedy odstręczających, a bywa, że i komicznych. Oscylujący między chłodnym obiektywizmem a fantasmagorią kurator przygląda się ...
JURGA VILE Ukończyła filologię francuską na Uniwersytecie Wileńskim oraz studia z zakresu sztuki filmowej w Paryżu. Pracowała przy produkcji filmów jako asystentka reżysera, była koordynatorem tłumaczeń na festiwalach filmowych, pisała artykuły krytyczne dla różnych wydawnictw kulturalnych. Tłumaczy filmy. Przez pewien czas mieszkała w Hiszpanii. Tam spisała swoją historię rodzinną, która przerodziła się w literacki debiut autorki - „Syberyjskie haiku” (wydany w Wilnie w 2017...
Maryja Martysiewicz urodziła się w 1982 roku w Mińsku. Tworzy w języku białoruskim. Jest autorką wierszy, opowiadań i esejów. Tworzy literaturę czeską, angielską, polską i ukraińską.Redaguje ukazującą się w Białorusi serię książek pisarek amerykańskich pt. "Amerykanka". jest też animatorką życia literackiego, a od 2019 roku wiceprzewodniczącą Białoruskiego PEN Clubu, w 2021 roku zdelegalizowanego przez reżim w Białorusi i działającego obecnie w diasporze. Opublikowała m.in. ...
Białoruś w Sroce na szubienicy to kraj rządzony dyktatorską ręką, w którym polityczni dysydenci są więzieni w wirtualnych obozach koncentracyjnych. Powieściowa antyutopia Bacharewicza – zdawałoby się koszmar rodem z Kafki lub Nabokova – nieoczekiwanie przeszła z przestrzeni wirtualnej do realnej latem 2020 roku, gdy Białorusini wyszli na ulice w proteście przeciwko sfałszowaniu wyborów prezydenckich przez reżym Łukaszenki. Wówczas władze naprędce wybudowały w lesie koło Słuck...
Andreja Chadanowicza przedstawiać w Polsce, a zwłaszcza w Krakowie nie trzeba. Urodzony w 1973 roku, absolwent i pracownik naukowy Uniwersytetu Białoruskiego w Mińsku (romanista z wykształcenia), przez wiele lat nauczyciel słynnego białoruskiego Liceum, jako autor 10 własnych tomów wierszy od dawna uznawany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych poetów białoruskich, a zarazem – co dla nas, Polaków, istotne – tłumaczy poezji obcojęzycznych. Obok przekładów z angiels...
Czarna matka ziemia to przejmujące studium dziecka, kruchego, naznaczonego okrucieństwem i dojmującą samotnością, obsesyjnym poczuciem winy i straty, rozpaczliwym pragnieniem przynależności i powtarzającym się wciąż na nowo odrzuceniem. Powieść Kristiana Novaka przebyła drogę od odrzuconego maszynopisu do jednej z najbardziej poczytnych i nagradzanych chorwackich powieści ostatniej dekady. Losy młodego pisarza w momencie kryzysu tożsamości i rozpadu związku z ukochaną osobą z...
Gdyby książka ta była obrazem, na pierwszym planie widniałby Czesław Miłosz z groźnym i ponurym pejzażem drugiej wojny światowej w tle. Obramowanie tego obrazu byłoby jednak całkiem współczesne, może nawet z ostatniej chwili, bo wojna jest teraz w samym centrum polskiej polityki historycznej. Poglądy i czyny Miłosza wprowadzają nas w tematy codziennie dyskutowane w mediach, widoczne na miejskich graffiti i na bluzach kibiców sportowych. Inna była historia drugiej wojny świato...
W bogatej twórczości Claudio Magrisa istnieje nurt prozy pozornie tylko pomniejszej, krótkich opowiadań-monologów (Głosy) lub niewielkich, jednowątkowych powieści (Inne morze), w których, w mistrzowskim skrócie, pojawiają się wszystkie motywy jego książek: morze, Triest, kontynentalna ucieczka przed spontanicznością w świat sztywnych reguł, pokusa nihilizmu i wielkie „tak” mówione życiu. Po latach powraca on do tego nurtu w pięciu opowiadaniach zebranych w tomie Zakrzywiony c...
Szczęśliwe Tbilisi, które ma Słonia południowego. Powieść Arczila Kikodze ofiaruje kaukaskiej metropolii potęgę mitu. Przez jeden dzień towarzyszymy peregrynacjom gruzińskiego flâneura. Od podszewki poznajemy życie miasta, ciągnie się za nami cień Berii, zaglądamy za kulisy historii miłosnych, chodzimy po kręgach traumatycznych przeżyć z dzieciństwa, oddajemy się nostalgii, dopada nas postsowiecka chandra i kac nieodrobionych lekcji z historii, śmiejemy się przez łzy, nasze m...
„Nie chciałam zgubić ani ludzi, ani rzeczy, ani poczucia czasu. Po prostu tak się stało. Matkę straciłam, a długo nawet o tym nie wiedziałam. Kiedy mi powiedzieli, miałam niepełne pięć lat. Myśleli, że to jest właściwy czas. Dla mnie było to całkiem OK. Wtedy kraj, w którym żyję, stracił pokój. Pewnie i moja rodzina straciła wtedy pokój. Kiedy pokój wrócił do kraju, dla mojej rodziny było za późno. Oni umarli. Z nimi moja matka umarła po raz drugi. To także było OK. Jej nie z...
Agon historii i wieczności uwolniony przez klęskę, która od czasów średniowiecza do dziś chce być zwycięska, staje się przedmiotem przenikliwej eksploracji Ivana Čolovicia. Książka wieńcząca jego wieloletnie zmagania z kosowskim fantomem otrzymała wielce znamienny tytuł Śmierć na Kosowym Polu. Historia mitu kosowskiego. Zaglądamy w głąb psyche ludzi, środowisk i narodów naznaczonych mitem kosowskim, niezależnie od tego, czy są jego wyznawcami, czy też adwersarzami. Samo pozna...
„Podążaj za mną” – tak Birute Jonuškaite wprowadza nas do świata Maranty. Akcja powieści toczy się w przestrzeni pamięci głównej bohaterki i narratorki, młodej kobiety, pielęgniarki i malarki, wywodzącej się, podobnie jak Autorka, znad jeziora Sejwy, z litewskiej krainy na północno-wschodnim krańcu Polski. To tam powstaje bieżnik, a właściwie: kobierzec, arras fabuły, utkany z równoległych, przenikających się czasów, z rozpisanych na biograficzne krzyżyki tradycji i oby...
Poemat jest przekładem atmosfery "Iliady", a nie zwartej w niej opowieści. (...) "Iliada" to poemat wokacyjny, a może nawet (tak jak lament) inwokacyjny. (...) Mój przekład przedstawia cały epos jako swoisty cmentarz z głosów - stanowi próbę zachowania po wojnie trojańskiej imion i żywotów bez użycia pisma. - od Autora
Niezwykle pasjonująca saga rodzinna Catalina Doriana Florescu z Banatu, znanego już polskiemu czytelnikowi z obsypanej nagrodami powieści Jakub postanawia kochać. Główny bohater Ray opowiada dzieje swojego dziadka w Nowym Jorku na przełomie wieków XIX i XX, gdzie sam znacznie później spotka główną bohaterkę, Elenę, opowiadającą z kolei o życiu swojej rodziny w delcie Dunaju. Dziadek, dziecko niczyje o wielu imionach, od dzieciństwa przebywa w ubogich dzielnicach dolnego Manha...
Grigorij Kanowicz to ostatni już pisarz, który z własnej pamięci opisuje świat żydowskich miasteczek we wschodniej Europie. Czyni to z niebywałą zmysłową plastycznością, nadając temu światu wiarygodność. To pozwala mu rzeźbić ludzkie losy w materiach przyrody i społecznych stosunków. Dzięki temu żydowski świat duchowy może być wskrzeszany w całym swoim bogactwie i niepowtarzalności. Polski czytelnik mógł poznać jego najważniejsze książki: Koziołek za dwa grosze, Łzy i modlitw...
Niepamięć nie narzuca się nikomu, lubi przycupnąć pod kurzem, zaniemówić w szeptach głosów niepojętych albo płynąć w czółnach krwi starszej od naszych narodzin. Wystarczy jednak zahaczyć o nią, choćby drasnąć jej materię, snu nie prześnić, a coś się w niej odemknie, niby szpara z powiewem tęsknoty, coś jak wyjęte ze skrzynki na listy zaproszenie do podróży dalekiej. Rzadko kto bywa przygotowany do tej podróży tak jak Jerzy Ficowski, wtajemniczony w pierwieści, bywalec Zaocza,...
Tę książkę, pomyślaną jako wywiad-rzeka, powinien znać każdy, kto interesuje się historią Litwy ostatnich kilkudziesięciu lat. Irena Veisaite jest jednym z najświatlejszych ludzi w naszym kraju, jest uosobieniem tolerancji i zdrowego rozsądku. Najwięcej uwagi poświęca kulturze, zwłaszcza teatrowi, i opozycji kulturalnej w okresie sowieckim. Czyni to z wyjątkową roztropnością, unikając skrajności i pustosłowia, a przy tym wnikliwie rozpatruje także złożone kwestie filozoficzne...
Gdy zaczynałam pracę nad książką, chciałam przede wszystkim wypełnić liczne białe plamy pozostałe w wiedzy o polskich wątkach życia Józefa Rotblata, będącego wówczas w kra ju urodzenia postacią nie tyle zapomnianą, co raczej nie znaną. Wiele obrazów nie miało ostrości, poszlaki powoli zamieniły się w szlaki, pozwalały zbudować pełniejszy portret. W owej archeologii dzień po dniu ukazywał się żydowski los. Planowałam pisać historię Rotblata, zaczęłam opowiadać dzieje jego rodz...
Księgi przeciwko śmierci Elias Canetti nigdy nie napisał. Pod datą 15 lutego 1942 roku zanotował: „Postanowiłem dziś, że będę spisywał swoje myśli przeciwko śmierci”. Stał się człowiekiem głęboko religijnym, w sensie, jaki sam nadawał temu słowu: poczucia związku ze zmarłymi. Wierzył, że w pozostających przy życiu są dusze zmarłych, potrzebujące pokarmu. Upatrując największe zagrożenie w przyczajaniu się do śmierci, całe dorosłe życie przygotowywał się do napisania "Księgi" w...
