Majówkowy Maraton Czytelniczy

Gabriela Zapolska Kryminał i Sensacja - książki, ebooki i audiobooki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Kwiat śmierci, Ebook | Gabriela Zapolska

    Młody krakowski urwis dostrzega wyłaniające się z Wisły, zjawiskowo wyglądające zwłoki kobiety. Sprawę przejmuje nieporadny policjant i całkowicie daje się pochłonąć nietypowym wydarzeniom. Książka trzyma w napięciu od samego początku do ostatniego akapitu.

Gabriela Zapolska Kryminał i Sensacja - książki, ebooki i audiobooki

Gabriela Zapolska to pseudonim artystyczny polskiej aktorki, twórczyni dramatów, powieści, a także publicystki i krytyczki teatralnej oraz artystycznej. Maria Gabriela Janowska zadebiutowała literacko jako Gabriela Zapolska w roku 1883, a wcześniej pseudonim ten przyjęła w ramach swojej pracy aktorskiej. Uważana jest za jedną z czołowych przedstawicielek polskiego naturalizmu, ostro krytykującą i kpiącą z moralnej obłudy ówczesnego mieszczaństwa. Była to także autorka wszechstronna – pisała zarówno dramaty, komedie satyryczne, jak i powieści.

Życiorys Gabrieli Zapolskiej

Maria Gabriela Janowska, z domu Piotrowska herbu Korwin, po pierwszym mężu Śnieżko-Błocka, urodziła się 30 marca 1857 roku na Wołyniu, we wsi Podhajce na przedmieściach Łucka. Jej ojciec, Wincenty, był zamożnym ziemianinem, a matka, Józefa z Karskich, była warszawską tancerką baletową. W roku 1876, pod presją rodziny, wyszła za mąż za Konstantego Śnieżko-Błockiego, porucznika gwardii cesarskiej, a przy tym ziemianina ze Żmudzi. Głębokim pragnieniem Marii Janowskiej było zostanie aktorką – udzielała się w różnych teatralnych zespołach wędrownych oraz okresowych, w wielu wypadkach półamatorskich, na terenie Galicji, Królestwa Polskiego oraz Poznańskiego. W amatorskim teatrze w Warszawie zaczęła działać w 1897 roku. Dwa lata później związała się z innym mężczyzną i zaszła w ciążę, po czym odeszła od męża (małżeństwo zostało unieważnione w 1888 roku), porzucając tym samym rodzinę i środowisko, w którym dotychczas się obracała. Zadebiutowała na deskach teatru pod nazwiskiem pierwszego męża 9 listopada 1879 roku w amatorskim Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności i tu występowała do kwietnia 1880 roku. 26 stycznia 1882 roku pojawiła się po raz pierwszy w teatrze w Krakowie i to tam po raz pierwszy użyła pseudonimu Gabriela Zapolska. Choć pojawiała się na deskach teatrów we Lwowie, Poznaniu i w ramach różnych galicyjskich zespołów wędrownych, pozostawała w konflikcie ze środowiskiem teatralnym i wreszcie w 1889 roku wyjechała do Paryża, by tam szlifować swoje aktorskie umiejętności oraz zdobyć uznanie i rozgłos. Przez pięć lat, które tam spędziła, była członkinią znanego wówczas Théâtre Libre André Antoine’a, a później także modernistycznego Théâtre de l'Œuvre. Potem wróciła do Polski, gdzie próbowała dostać się do Teatrów Rządowych w Warszawie, jednak bez powodzenia. W maju 1895 roku osiadła w Warszawie i wróciła do występowania w teatrach objazdowych, by w końcu zostać zaangażowaną przez Tadeusza Pawlikowskiego w jego krakowskim teatrze. Zdobyła tam pewien rozgłos i uznanie, jednak była równocześnie częstym obiektem krytyki różnych recenzentów i sprawozdawców teatralnych. Jej porywczość oraz pewna krnąbrność sprawiały, że często była z kimś skłócona. Nierzadko wdawała się w spory z reżyserami oraz kierownikami teatrów, w których wystawiano jej sztuki lub gdzie sama grała.

Z racji tych konfliktów po 1900 roku Gabriela Zapolska zrezygnowała z pracy aktorskiej w innych teatrach i okresowo organizowała występy we własnym zakresie. 9 listopada 1901 roku wyszła ponownie za mąż za malarza Stanisława Janowskiego. W 1902 roku przeprowadziła się do Krakowa, gdzie prowadziła szkołę dramatyczną, na której podstawie w 1903 roku powstał teatr Scena Niezależna. Przedsięwzięcie to jednak dość szybko upadło, a Zapolska poświęciła się w większej mierze pracy pisarskiej. W 1912 roku odbyła się w Pradze Wystawa Pracy Kobiety Polskiej, w której Zapolska wzięła udział. W XX wieku wciąż aktywnie działała w teatrze – była członkinią komisji artystycznej Teatru Premier, podjęła współpracę z Teatrem Niezależnym we Lwowie. Po zajęciu tego miasta przez wojska rosyjskie we wrześniu 1914 roku przez jakiś czas prowadziła cukiernię. Ostatnie lata życia spędziła w willi Skiz na. Łyczakowie, gdzie zmarła 17 grudnia 1921 roku. Pięć dni później została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim w Alei Zasłużonych.

Twórczość Zapolskiej

Pod pseudonimem Gabrieli Zapolskiej Janowska zadebiutowała w 1883 roku, jednak pierwszym opublikowanym przez nią dziełem było opowiadanie „Jeden dzień z życia róży” (1881). Jej utwory – w tym nowele i powieści – drukowane były najpierw w prasie lwowskiej, a potem warszawskiej. Niejedno z dzieł jej autorstwa – na przykład „Małaszka” (1883) czy „Przedpiekle” (1889) – wywołało sprzeciw konserwatywnej krytyki, przede wszystkim z racji występującego w nich naturalizmu. Ten prąd literacki skupiał się na dokładnym odwzorowaniu rzeczywistości oraz poruszaniu problemów społecznych. Bohaterami stali się ludzie z niskich warstw ówczesnego świata, tacy jak chłopstwo czy miejska biedota, a także osoby z marginesu, którzy mierzyli się w swojej codziennej egzystencji z niesprawiedliwością oraz wyzyskiem. Nie bez znaczenia z perspektywy krytyki był także nowy, często dość brutalny oraz bezpośrednio ukazujący opisywane kwestie język. Na przykład Zapolska w powieściach „O czym się nie mówi” (1909) oraz „O czym się nawet myśleć nie chce” (1914) zajęła się tematyką prostytucji oraz chorób społecznych. Gabriela Zapolska oskarżana była o epatowanie kwestiami cielesnymi, poruszanie tematów tabu czy głęboką niemoralność jej utworów. W swoich dziełach skupiała się przede wszystkim na zjawiskach i faktach z życia codziennego, traktując literaturę jako służbę na rzecz społeczeństwa. Bohaterowie jej utworów często ukazywani są z pewną zgryźliwością, a nawet niechęcią z racji swoich przywar. Jej dzieła teatralne przetłumaczone zostały na kilkanaście języków i były grane w wielu polskich oraz europejskich teatrach. Powstały na ich podstawie także adaptacje radiowe oraz telewizyjne. Najbardziej znanym dziełem Gabrieli Zapolskiej do dziś pozostaje „Moralność pani Dulskiej”.

Gabriela Zapolska była także aktywną krytyczką sztuki oraz teatralną. Kiedy w latach 90. XIX wieku zwiększyła się obecność tekstów poświęconych kobietom w pismach artystycznych, a także zakładano coraz więcej artystycznych stowarzyszeń kobiecych, których wystawy odbijały się głośnym echem, także Zapolska relacjonowała je jako paryska korespondentka polska (w „Przeglądzie Tygodniowym”). Jako krytyczka skupiała się ona przede wszystkim na pochodzących z Polski artystkach i artystach omawianych w kontekście sztuki zagranicznej. Nie traktowała ich jako odrębnego bytu, wymagającego wyjątkowego traktowania – śmiało zestawiała więc chociażby obrazy impresjonisty Józega Pankiewicza z dziełami Maneta. Podobnie pisała o teatrze – jej pełne emocji teksty z jednej strony były niezwykle szczere, z drugiej niekiedy pod naporem charakterystycznych sformułowań, mających nierzadko na celu oddanie pewnej nastrojowości, ginęły celne spostrzeżenia i porównania, których dokonywała. Zapolska pisała między innymi dla „Gazety Krakowskiej”, „Słowa Polskiego”, „Nowej Reformy”, „Ilustracji Polskiej” czy „Wieku Nowego”.

„Moralność Pani Dulskiej” - najważniejsze dzieło w dorobku Gabrieli Zapolskiej

Gabriela Zapolska pisała nie tylko prozę (nowele i powieści), ale także wiele sztuk teatralnych. Najbardziej znanym z jej dzieł pozostaje „Moralność Pani Dulskiej”, znana także jako „tragifarsa kołtuńska” Prapremiera tego utworu odbyła się w roku 1906 w Krakowie, tytuł zaś wydany został w Warszawie w 1907 roku. Akcja tej sztuki dzieje się w przeciągu kilkunastu dni na przełomie października i listopada 1906 roku. Tytułową bohaterką jest Aniela Dulska, stosunkowo zamożna mieszczanka, która posiada kamienicę i wynajmuje jej część lokatorom. Pozostaje przy tym okrutnie skąpa – mężowi wydziela cygara, a od córki żąda zakupu najtańszego biletu tramwajowego. Córki ma dwie – Hesię i Melę – a także syna Zbigniewa, który w momencie rozpoczęcia akcji utworu pozostał przez całą noc poza domem. Matka robi mu po powrocie awanturę i oskarża o złe prowadzenie się – Zbigniew odpowiada jej zarzutem o hipokryzję, jako że jedną z najemczyń lokali w kamienicy Dulskiej pozostaje kobieta o wątpliwej reputacji.

Dulska wyrzuca jedną z lokatorek – fakt, że kobieta próbowała popełnić samobójstwo z powodu zdrady ukochanego stanowi dla niej powód do oburzenia. Do pustego mieszkania Aniela nie chce jednak przyjąć swojej kuzynki Juliasiewiczowej – ta niejako przy okazji zwraca jej uwagę na rodzący się romans między Zbyszkiem a służącą, Hanką. Dulska uznaje jednak, że to dobra rzecz – jeśli chłopak będzie miał kochankę w domu, przestanie wałęsać się po mieście, narażając na szwank reputację rodziny.

Niespodziewanie Hanka zachodzi w ciążę. Dulska ma na to sposób – wyrzucić ją z pracy i uciszyć znaczną sumą pieniędzy. Tyle że Zbigniew deklaruje chęć ożenku z służącą, która wynika nie tyle z uczuć do młodej kobiety, ile z chęci utarcia nosa matce. Aniela działa na dwa fronty, umiejętnie rozgrywając różne pragnienia oraz potrzeby obydwu stron, dzięki czemu wszystko ostatecznie kończy się po jej myśli.

„Moralność pani Dulskiej”, jak również inne dzieła Gabrieli Zapolskiej, znajdziecie na Woblinku w formie ebooków (epub, mobi), udiobooków oraz książek papierowych.

Co znajdziesz w kategorii: Kryminał i Sensacja

Czym są książki sensacyjne? 

Książki sensacyjne są z nami nie od dziś - już w średniowieczu, kiedy królowały romanse rycerskie, wciągające, pełne intryg fabuły były niezwykle popularne. Obecnie ebooki należące do tego gatunku są niezmiennie jednymi z najchętniej czytanych nie tylko w Polsce, ale także na całym świecie. Książki sensacyjne pełne są wartkiej, pełnej zwrotów akcji fabuły oraz częstych wątków kryminalnych. Dodatkowo napisane są przystępnym, często lekkim językiem, który sprawia, że jesteśmy w stanie spędzić długie godziny, podążając za kolejnymi odkryciami i niespodziewanymi wydarzeniami w życiu bohaterów. Choć niektórzy uważają książki sensacyjne za mało ambitną literaturę, której celem jest przede wszystkim dostarczenie emocji i silnych wrażeń, trudno się z tą opinią w pełni zgodzić. Często sięgają one także po political fiction, tworząc nieistniejące w realnym życiu scenariusze oparte na napięciach i rozgrywkach politycznych. 

Najlepsze ebooki sensacyjne

Powieści sensacyjne z najwyższej półki potrafią zaskoczyć czytelnika na każdym kroku, wciągają w tajemnicę oraz wielowątkowe fabuły osadzone w realistycznym świecie pozbawionym wątków fantastycznych. Do takich historii należy chociażby seria powieści autorstwa Camilli Läckberg i Henrika Fexeusa, która składa się z tomów “Mentalista” oraz “Kult”. W pierwszej części policja zostaje wezwana do mocno nietypowego znaleziska - skrzyni ze zwłokami młodej kobiety, która przebita jest mieczami. Brutalne morderstwo czy nieudana magiczna sztuczka? Prowadząca śledztwo inspektor Mina Dabiri prosi o pomoc Vincenta Waldera, mentalistę, który jest ekspertem od mowy ciała oraz świata iluzji. Wspólnie szybko udaje im się odnaleźć wcześniejszą, bardzo podobną sprawę, co prowadzi do wniosku, że mają do czynienia z seryjnym mordercą. Tym bardziej więc muszą się spieszyć, by powstrzymać go, nim pojawią się kolejne ofiary… 

Innym przykładem wciągającej serii powieści sensacyjnych jest kultowy już cykl “ Jack Reacher Lee Childa - ponad dwadzieścia tomów historii związanych z życiem emerytowanego majora żandarmerii wojskowej Armii Stanów Zjednoczonych, który wychowywał się i uczył całe życie w bazach wojskowych. Służył w 110. Specjalnej Jednostce Dochodzeniowej, gdzie zajmował się szczególnie wymagającymi sprawami żołnierzy Armii Amerykańskiej. Kiedy odszedł z wojska, Reacher rozpoczął życie jako włóczęga, a przez wrodzoną ciekawość często pakował się w różne intrygi, pościgi oraz tajemnice. Jack Reacher mierzy się z kolejnymi wyzwaniami i zagadkami, a także niejednym fałszywym oskarżeniem. Na serię składają się tytuły: "Poziom śmierci", "Umrzeć próbując" (także znane jako "Uprowadzony"), "Wróg bez twarzy", "Podejrzany", "Echo w płomieniach", "Bez pudła", "Siła perswazji", "Nieprzyjaciel", “Jednym strzałem”, "Bez litości", "Elita zabójców", "Nic do stracenia", "Jutro możesz zniknąć", "61 godzin", "Czasami warto umrzeć", "Ostatnia sprawa", "Poszukiwany", “Nigdy nie wracaj”, "Sprawa osobista", "Zmuś mnie", "Sto milionów dolarów", "Adres nieznany" oraz "Nocna runda". Znajdziecie je wszystkie na Woblink - czekają na Was jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Jak odróżnić kryminał od sensacji? 

Czasami pojawia się poważny dylemat - czy mamy do czynienia z sensacją, czy z kryminałem? Granice pomiędzy tymi dwoma gatunkami bywają bardzo nieostre, postaramy się jednak pomóc. Obydwa opierają się na niespodziewanych rozwiązaniach fabularnych, jednak kryminał odróżnia od sensacji przede wszystkim fakt, że jego głównym wątkiem niezmiennie pozostaje zbrodnia, której zagadkę próbują z reguły rozwiązać bohaterowie powieści. Kryminały są zatem bardziej oparte na rozważaniach dotyczących sensu życia, wartości czy ludzkich działań niż doświadczeń zmysłowych, które z kolei są głównym elementem wyróżniającym literaturę sensacyjną. Tutaj czytelnik aktywnie zaangażowany jest przede wszystkim w odczuwanie fizycznych doświadczeń, jakich doświadczają zaprezentowani w książce ludzie. Wszystko dzieje się tam dynamicznie, znacznie mniej niż w kryminale jest tu także skupienia na wyglądzie bohaterów czy opisach miejsc, a racjonalnie zbudowana zagadka rozwiązuje się wraz z końcem historii. To oczywiście dzieje się także w kryminałach, tu jednak dość często zakończenie ma gorzki smak - choć zabójca zostaje odnaleziony, nie przynosi to upragnionej satysfakcji i zadośćuczynienia. Tak dzieje się chociażby w klasycznych już kryminałach noir autorstwa Raymonda Chandlera, takich jak “Wysokie okno”, “Głęboki sen” czy “Żegnaj laleczko”, które znajdziecie na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Do jednych z najbardziej uznanych autorów polskich kryminałów należą z pewnością Katarzyna Bonda (“Urodzony morderca”, “Do cna”, seria “Cztery żywioły Saszy Załuskiej”) oraz Remigiusz Mróz ( seria z Joanną Chyłką, "Widmo Brockenu ", "Langer"), którzy od wielu lat zajmują najwyższe miejsca na listach bestsellerowych powieści. Z kolei kryminały retro, osadzone w przeszłości, tworzy w Polsce chociażby Marek Krajewski - do nich należy jego seria powieści Eberhardzie Mocku, na którą składają się między innymi “Śmierć w Breslau”, “Mock. Golem” czy “Błaganie o śmierć”. 

Jakie są typy kryminałów?

Szukacie czegoś z dreszczykiem, a przy tym dużą dawką humoru? Komedie kryminalne to coś dla Was! Sięgnijcie po książki autorstwa Maryli Szymiczkowej - pod tym pseudonimem kryją się pisarze Jacek Denhel oraz Piotr Tarczyński. Stworzone przez nich powieści to także kryminały retro, które opowiadają o licznych zagadkach kryminalnych, które rozwiązuje fikcyjna krakowska profesorowa Zofia Szczupaczyńska. Wśród dzieł Marii Szymiczkowej znajdują się takie tytuły jak: “Seans w domu egipskim”, “Złoty róg” czy “Rozdarta zasłona” pełne nie tylko tajemnic i intryg, ale także charakterystycznego poczucia humoru i lekkości. 

Niewątpliwie ważnymi pozycjami wśród ebooków kryminalnych są te zaliczane do kryminału skandynawskiego. Pełne elementów charakterystycznych dla powieści noir, trudnych tematów oraz nierzadko atmosfery ciężkiej od wzajemnych podejrzeń, niepewności i wrogości kryminały skandynawskie nie od dziś cieszą się ogromną popularnością na całym świecie. Wśród nich warto wskazać na Jo Nesbø i jego seria z Harrym Holem, niepokornym i nieuznającym kompromisów policjantem stosującym niekonwencjonalne metody, dzięki którym ma tyle samo przyjaciół, co wrogów. Jego zmagania znajdziecie w tomach “Człowiek-nietoperz", "Karaluchy", "Czerwone gardło", "Trzeci klucz", "Pentagram", "Wybawiciel", "Pierwszy śnieg", "Pancerne serce", "Upiory", "Policja", "Pragnienie" czy "Nóż". Szukajcie ich wszystkich na Woblink!

Czy thrillery to też kryminały?

Zarówno w thrillerach, jak i kryminałach mamy do czynienia z jakąś zagadką i tajemnicą, napięciem, a także silnymi emocjami. Czym zatem różnią się od siebie te dwa gatunki literackie? W niektórych wypadkach trudno jednoznacznie przyporządkować powieść do któregoś z nich. W kryminale mamy do czynienia ze śledztwem i łamigłówką kryminalną, którą próbuje rozwikłać detektyw lub policjant. W thrillerze także spotkamy się z różnego typu tajemnicami, jednak nad ich rozwiązaniem pracują nie tylko ci funkcjonariusze - tak dzieje się na przykład w thrillerze prawniczym, gdzie głównymi bohaterami są osoby związane ze środowiskiem prawniczym takie jak sędziowie, adwokaci czy prokuratorzy. Należy do nich na przykład bardzo popularny cykl powieści autorstwa Remigiusza Mroza oparty na postaci Joanny Chyłki. Bezwzględna i bezkompromisowa prawniczka staje w szranki z niesprawiedliwością nie tylko na salach sądowych, ale także na miejscach zbrodni. Jej historia zawarta jest w powieściach: “Kasacja”, „Zaginięcie”, „Rewizja”, „Immunitet”, „Inwigilacja”, „Oskarżenie”, „Testament”, „Kontratyp”, „Umorzenie”, „Wyrok”, „Ekstradycja”, „Precedens¨, „Afekt”, „Egzekucja” czy „Skazanie”, wszystkich dostępnych na Woblink. Innym znanym komisarzem, który jest głównym bohaterem powieści Mroza, jest Wiktor Forst, który mierzy się z licznymi zbrodniami przede wszystkim w okolicach Tatr. Znajdziecie je w tomach: „Ekspozycja”, „Przewieszenie”, „Trawers”, „Deniwelacja”, „Zerwa”, „Halny” bądź „Przepaść”.

Thrillery medyczne

Obok thrillerów psychologicznych innym chętnie czytanym podtypem tego gatunku jest thriller medyczny. Ich akcja rozgrywa się w środowisku medycznym i często dotyczy zaskakujących zbrodni popełnianych właśnie wśród jego przedstawicieli. Akcja obejmuje często zagrożenia z zakresu biologii medycznej, inżynierii genetycznej lub biotechnologii. Jedną z czołowych przedstawicielek tego nurtu jest Tess Gerritsen. Jej cykl książek o detektyw Jane Rizzoli i doktor Laurze Isles, na podstawie którego powstał serial “Partnerki”, rozpoczyna powieść “Chirurg”. Jej akcja rozgrywa się w Bostonie, po którym grasuje nieznany morderca polujący na samotne młode kobiety, nazywany przez prasę Chirurgiem z racji swoich okrutnych metod. Policja odnajduje trop - podobne zbrodnie miały miejsce dwa lata wcześniej, tyle że sprawca został zastrzelony przez doktor Catherine Cordell, jedyną ofiarę, której udało się przeżyć. Teraz znów czuje się jak w potrzasku - jej jedynym sprzymierzeńcem wydaje się być Thomas Moore, który wraz z Jane Rizzoli prowadzi to śledztwo. Czy jednak uda mu się ocalić Cordell przed genialnym skalpelem mordercy? Dowiedzcie się, sięgając po “Chirurga”, którego znajdziecie na Woblink jako ebook w formacie epub, mobi lub pdf. Innym niezwykle popularnym twórcą thrillerów medycznych jest Robin Cook, uważany za mistrza tego gatunku. Głównymi bohaterami jego bestsellerowego cyklu powieści są patolog Jack Stapleton i jego współpracowniczka Laurie Montgomery. Spotkacie ich w takich tomach jak: “Interwencja”, “Marker”, “Ciało obce” czy “Niebezpieczna gra”. 

Thrillery psychologiczne

Amy Engel, B. A. Paris, Fiona Barton, Jenny Blackhurst czy Sharon Bolton - to tylko kilka nazwisk spośród wielu autorów i autorek, którzy tworzą thrillery psychologiczne. Skupiają się one przede wszystkim na motywacjach i przeżyciach bohaterów. Często za punkt wyjścia obierają zwyczajnego, niczym nie wyróżniającego się człowieka, który niespodziewanie zostaje wrzucony w wir zagadkowych, zaskakujących, często mocno niepokojących wydarzeń. F abuły thrillerów psychologicznych do końca trzymają nas w ogromnym napięciu i niepewności. Zaliczyć można do nich “Żmijowisko” Wojciecha Chmielarza kojarzonego bardziej z kryminałami, sięgającego jednak również do bogactwa nurtu thrillerów psychologicznych. Także “Zaginiona dziewczyna” Gillian Flynn, “Jedno po drugim” Ruth Ware, “Złota klatka” Camilli Läckberg czy “Nieznajomy” Harlana Cobena należą do tego podgatunku. Te i wiele innych kryminałów, sensacji oraz thrillerów znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf) - dajcie się porwać pełnym napięcia i emocji historiom!