Opisywane tutaj, tak bardzo różniące się między sobą węgierskie władze i reżimy w ostatnim półtora stuleciu odmiennie interpretowały interesy państwa i jego rację stanu. Najczęściej robiły to z konieczności opartej na związku z innymi, silniejszymi graczami, zmuszającymi Węgrów do podporządkowania się. Podejście do Trianon polegające na wyrażaniu protestu przeciwko dyktatowi mocarstw jest tu symboliczne. W epoce Horthyego postawiono je na samym piedestale jako najważniejszy p...
Książka jest odpowiedzią na wiele pytań, które od dawna padają w temacie łucznictwa polskiego. Jej relatywnie małe rozmiary są wynikiem tego, że dotyczy ona wyłącznie kwestii pomijanych w literaturze przedmiotu – zwłaszcza chodzi o wnioski, nasuwające się w wyniku analizy znalezisk i źródeł. Przedstawiono tu historię polskiego łucznictwa konnego, istniejącego po XVIII wiek. Zarówno polskie łucznictwo piesze, konne, jak i samo jeździectwo wyróżniało się na tle sąsiadów wschodn...
Wieś Święta na Krajnie jest ściśle związana z pobliskim Złotowem. Położona na pograniczu polsko-pomorsko-krzyżackim, została po raz pierwszy wymieniona w źródłach w 1419 r. i niedawno obchodziła jubileusz 600-lecia istnienia. Od samego początku wchodziła do klucza złotowskiego, później do domeny złotowskiej i przynależała do parafii katolickiej w Złotowie. Z mieszaną ludnością pochodzenia polskiego i niemieckiego, czasowo jurystycznie podzielona na część polską i niemiecką – ...
Bitwa o Nasielsk to najważniejsze wydarzenie w bitwie na przedpolach Warszawy powstrzymujące marsz ku Wiśle wojsk rosyjskiego Frontu Zachodniego. Bitwa ta stworzyła podstawy do uruchomienia manewru znad Wieprza, który doprowadził do diametralnego odwrócenia losów generalnej bitwy i zmusiła przeciwnika do ucieczki na wschód. Bitwa o Nasielsk, jako pole bitwy 5. Armii gen. Sikorskiego, jest niedoceniana przez polską historiografię. Milczano o niej z powodu animozji personalnych...
Fascynująca opowieść o tym, jak Józef Piłsudski odrzucił możliwość zdobycia Moskwy. Podczas wojny 1920 roku Polacy dwukrotnie mogli zdobyć Moskwę i obalić reżim bolszewików. Musieliby jednak zawrzeć przymierze z białymi rosyjskimi generałami. Najpierw z Antonem Denikinem, potem z Piotrem Wranglem. Niestety Józef Piłsudski odrzucił tę możliwość i podjął tajne rozmowy z Włodzimierzem Leninem. Uważał bowiem, że Rosja czerwona będzie dla Polski mniej groźna niż biała. Był to kata...
W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i...
Opowieść o Powstaniu – tragicznej determinacji, która musi przynieść klęskę. Od samobójczej decyzji o jego wybuchu, po ostateczne konsekwencje – katastrofę miasta. Poruszający obraz, wyłaniający się z indywidualnych zapisów zebranych przez KARTĘ. „Dla wielu śmierć miasta to wzmianka w komunikacie albo z dala oglądany słup czarnego dymu. Dla tych, co przez to przeszli, dla nas, co tam byliśmy – to projekcja makabrycznego filmu. Ja taki film o śmierci mych bliskich, o śmierci ...
Autor podjął się ambitnego zadania ukazania materialnych przejawów mitologicznych wyobrażeń dawnych Słowian. Praca prezentuje znakomicie przemyślany sposób rozwiązania tej problematyki. Autor najpierw składa deklarację teoretyczną, definiuje sposób rozumienia mitu, status wyobrażeń religijnych i magicznych w kontekście projektowanej kultury tradycyjnej. Książka zawiera obszerny przegląd, analizę i interesująco przedstawioną interpretację wyobrażeń mitycznych odzwierciedlonych...
Dla kogo ważne są postaci, wydarzenia czy miejsca historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, które próbuje się zapamiętać i utrwalić? Czyja jest ta historia i dla kogo jest pisana? Tradycyjna metoda historiograficzna zazwyczaj pomija wszystko, co jest określane jako bierne w procesie tworzenia dziejów: kobiety, niższe warstwy społeczne, a także „rzeczy małe, codzienne, niespektakularne”. Przekonujemy, że – jakkolwiek ważna – perspektywa historyczna wycelowana w „osob...
Niniejsza publikacja ma charakter interdyscyplinarny. Stanowi zbiór tekstów przedstawicieli różnych dziedzin nauki (humanistycznych, społecznych), którzy wykorzystują w swoich badaniach źródła zaliczane do szeroko pojętej literatury wspomnieniowej, doceniając ich znaczenie i dużą wartość poznawczą. Wśród autorów znajdziemy historyków, socjologów, literaturoznawców, kulturoznawców, co daje nam możliwość wielowymiarowego spojrzenia na interesującą nas kategorię źródeł wspomnien...
W monografii realizowany jest autorski projekt badań historiograficzno-metodologicznych. Clifford Geertz w jednym ze swoich esejów postulował studia nad myśleniem, jakie przebiega „na forum i agorze współczesnego życia”, dotychczas pozostających poza zainteresowaniami antropologów. Nazwał je etnografią myśli współczesnej. Stąd też koncepcję historii historiografii i metodologii historii, ufundowaną na Geertzowskim rozumieniu kultury i jej badaniu, autor traktuje jako etnograf...
Krzysztof Puwalski – PUWAL – 22 lata w Siłach Specjalnych w tym 12 lat w GROM-ie. Ten czas to spełnienie jego marzeń. Historia Operatora /594/ to niezwykła przygoda człowieka z determinacją dążącego do upragnionego życiowego celu. W książce znajdziesz przykłady ludzkiej wytrwałości, siły, pasji, pragnienia przeżycia przygody, akcji i adrenaliny, ale też wyczerpania, tęsknoty, oraz walki z samym sobą. Dotkniesz świata jednostek specjalnych dostępnego tylko dla wybranych. ...
Wierzenia Słowian z czasów przedchrześcijańskich ze względu na niedostatek przekazów i zabytków w dużym stopniu pozostają dla nas zagadką przeszłości. Naukowcy zajmujacy się tym tematem, zamiast odkrywać prawdę, często negowali znaczenie tego, co udało się zachować. Nie wiadomo, czy po prostu błądzili, czy też pisali na polityczne zamówienie, wpisujac się w germanofilski trend deprecjonowania wszystkiego co słowiańskie. Do dziś w Polsce w oficjalnym obiegu panuje przekonanie,...
Praca niniejsza jest pierwszą w polskiej literaturze historycznej próbą całościowego przedstawienia zbrojnego konfliktu gruzińsko-abchaskiego z lat 1992-1993. Omawia nie tylko sam przebieg wojny, ale również tło polityczno-etniczne konfliktu. Pokazuje zakulisowe działania rosyjskiej dyplomacji, a także rosyjskich służb specjalnych zmierzające do zachowanie wpływów na Zakaukaziu w momencie rozpadu Związku Radzieckiego. Książka ta zapoznaje polskiego czytelnika z Gruzją lat dzi...
Na niniejszy tom składa się sześć studiów badaczy z Polski, Litwy i Rosji, którzy podjęli trud zbadania okoliczności zawarcia traktatu warszawskiego 7 listopada 1716 r. oraz wypracowania refom skarbowo-wojskowych, przyjętych na jednodniowym Sejmie Niemym 1 lutego 1717 r. Pewien wpływ na omawiane wydarzenia miały sukcesy militarne konfederatów w Wielkopolsce, które jednak ostatecznie zakończyły się ich klęską i rozbiciem bardzo aktywnego od wiosny do początków jesieni 1716 r. ...
Tytułowe zagadnienie autor prezentuje w szerokich granicach chronologicznych i terytorialnych, nie stroniąc od wnikliwego omówienia średniowiecznej genezy instytucji. Zwraca też uwagę na oświeceniowe reformy, które zaczęto wprowadzać na ziemiach polskich w późnej epoce stanisławowskiej. Praca Mariana Surdackiego jest nie tylko wynikiem usystematyzowania dotychczasowej wiedzy, ale i owocem nowych kwerend archiwalnych, przeprowadzonych m.in. w niektórych, jeszcze niewykorzystan...
Prezentowana książka to pierwsza w polskiej historiografii, naukowo opracowana biografia Przemysła II króla Polski. Znaczenie odnowienia Królestwa Polskiego w roku 1295, którego dokonał Przemysł II, ostatni z przedstawicieli wielkopolskiej linii Piastów, nie zawsze jest dostatecznie mocno podkreślane przez badaczy historii średniowiecznej oraz nauczających i propagujących dzieje ojczyste. Fakt ten stanowił inspirację do ponownego (wyd. I – Poznań 1997) przybliżenia tej tematy...
Powstanie niniejszej książki i jej publikacja w setną rocznicę podpisania traktatu w Trianon ma na celu przyczynienie się do popularyzacji wiedzy o tym historycznym wydarzeniu wśród polskich Czytelników. Konsekwencje powstałe w wyniku zmian terytorialnych i demograficznych, do jakich doszło na mocy traktatu podpisanego 4 czerwca 1920 roku w pałacu Grand Trianon, miały bezpośredni wpływ na charakter polityki wewnętrznej i zewnętrznej prowadzonej po pierwszej wojnie światowej p...
Autor dzieła Hieronim Stroynowski to wybitny erudyta przełomu XVIII i XIX w. Był profesorem Szkoły Głównej Litewskiej w Wilnie, jej reformatorem, później rektorem, a także biskupem wileńskim. Jego Mowa o Konstytucji to dzieło szczególne. Pomyślane nie jako wykład okolicznościowy, ale jako naukowy traktat omawiający znaczenie Konstytucji 3 Maja i wartości z niej wynikające. Uzasadniał konieczność reform przyjętych przez Sejm Wielki i podejmował polemikę z krytykami Ustawy Rząd...
Przedstawiamy obszerny zbiór tekstów poświęconych dziejom miejsca, w którym narodziła się Solidarność. Książka prezentuje polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturowe i architektoniczne losy Stoczni Gdańskiej. Czytelnik znajdzie tu informacje o wykorzystaniu zakładu przez Kriegsmarine, o działających na jego terenie klubach sportowych. Pozna codzienność pracujących kobiet oraz kulisy walki politycznej, która rozgrywała się po roku 1945. Publikacja omawia też współczesne znac...
Polska a Turcja 1683-1792: misje dyplomatyczne, zakulisowe intrygi, akcje militarne – wydarzenia, które zaważyły na losach nie tylko Polski i Turcji, ale i całej Europy, w mistrzowskiej analizie prof. Władysława Konopczyńskiego (1880-1952), jednego z najwybitniejszych badaczy polskiej historii. Ukazuje on niesłusznie zapomniany – nawet przez wielu zawodowych historyków – fragment dziejów I RP, gdy część elit pogrążonej w kryzysie wewnętrznym i coraz bardziej ulegającej zewnęt...
Księga XV Biblioteki Historycznej obejmuje lata 386-361/360 przed Chr. Tytuł „Hegemonia Teb”. Jest to bowiem okres, w którym, mimo ogłoszenia pokoju Antalkidasa (387/386, zob. ks. XIV 110.2-4), zwanego też królewskim, oddającym hegemonię w Grecji w ręce Sparty, na znaczeniu zaczęli coraz więcej zyskiwać Tebańczycy. Sygnałem tego było ich pierwsze zwycięstwo nad Spartanami, odniesione w roku 375 w bitwie pod Tegyrą. Kolejne, w starciu pod Leuktrami w roku 371, uczyniło Teby he...
Tom prezentuje bogactwo i skomplikowane przemiany w zakresie nowożytnej kultury intelektualnej, przede wszystkim na gruncie oświeceniowych reform szkolnych, a zwłaszcza przeprowadzonych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ale ukazanych na tle europejskim. Presja rozwijających się nauk przyrodniczych sprzyjała odchodzeniu od szkolnictwa ukierunkowanego humanistycznie i filozoficznie w kierunku postępującego wzmocnienia kształcenia o charakterze zawodowym. Wzrastająca rola centr...
Jak zapewnić nowopowstałemu bolszewickiemu państwu okres oddechu dla ustabilizowania sytuacji wewnętrznej? Jak uniknąć interwencji zbrojnej państw zachodnich oszukując „białą“ emigrację i obce wywiady? Wystarczy rozgłaszać, że Związek Sowiecki upadnie z hukiem, bo na jego terenie działa rozbudowana konspiracja, która obali władzę czerwonych? Jak zwabić przy okazji liderów „białej“ rosyjskiej opozycji do Rosji i jak przewerbować oficerów służb zachodnich penetrujących Bolszewi...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
