Obrazy mówią, choć nie zawsze wprost. Podobnie jak poezja, do każdego mogą przemówić inaczej. Uważne patrzenie, a w konsekwencji widzenie, to najprostszy sposób, aby przełamać onieśmielenie wobec sztuki i pokonać dystans dzielący widza i „milczący” obraz. A zatem obrazy mówią do zaciekawionych nimi widzów, ale czy mogą ze sobą rozmawiać? W książce jest wiele przykładów, w których malarze nowocześni i współcześni nawiązują do dzieł dawnych mistrzów, np. Éduard Manet w Śniadani...
W XVI wieku w Krakowie pojawiają się stałe zakłady drukarskie, które zaczynają produkować nowe książki, łatwiej osiągalne dla mieszkańców stolicy od rękopiśmiennych. Wśród tych nowości wydawniczych, oprócz ksiąg religijnych, historycznych, medycznych czy prawniczych, znalazło się też miejsce dla różnych „historyj”: śmiesznych, łzawych, ekscytujących lub pouczających opowieści o przygodach Gryzeldy, Sowiźrzała, Aleksandra Wielkiego, Ezopa, Meluzyny, Magielony czy Marchołta. Ki...
Sztuka nagrobkowa Dolnego Śląska jest bogata i różnorodna, ale stosunkowo mało znana i słabo opracowana. Pomniki dziecięce stanowiły zawsze margines zainteresowań historyków sztuki i nie poświęcono im do tej pory żadnego większego opracowania ani w języku polskim, ani w niemieckim. Praca dotyczy tylko jednego ich rodzaju: płyt całopostaciowych, które były jednym z ważnych elementów funeralnej kultury protestanckiej i stanowią swoistą odmianę dawnej sztuki nagrobnej. Terenem b...
Choć książka Marty Kani dotyczy Projektu Qhapaq Nan, w rzeczywistości dotyka znacznie szerszego i głębszego problemu polityki kulturowej i społecznej względem ludności rdzennej krajów Ameryki Łacińskiej, a w szczególności wyzwań decentralizacyjnych i dekolonizacyjnych w zakresie zarządzania dziedzictwem kulturowym oraz upodmiotowienia ludności rdzennej. Autorka w sposób szczegółowy omówiła charakter i konsekwencje najnowszych przemian decentralizacyjnych w polityce kulturowe...
Nowe wydanie wyboru najznakomitszych gawęd o sztuce, które wyszły spod pióra Bożeny Fabiani. Autorka wprowadza czytelników w świat sztuki: od mistrzów mozaiki bizantyńskiej po twórczość Francesca Goi. W ten sposób powstał mieszany wybór dwudziestu trzech gawęd. Opowiadają one o artystach włoskich, niemieckich, holenderskich, francuskich i hiszpańskich. Zasadniczo dotyczącą głównie malarstwa – od renesansu po romantyzm. Wyjątek stanowią dwie, które wychodzą poza ten zakres chr...
Autorzy podejmują refleksję nad prawdą i fałszem w nauce i sztuce. Przypisują prawdzie status nieredukowalnego punktu odniesienia – tak w próbach dotarcia do elementarnej wiedzy o świecie, jak i w poszukiwaniach metod i środków artystycznych niezbędnych do osiągnięcia tego celu. Zaprezentowane tu wielopoziomowe i wieloaspektowe badania, prowadzone z wykorzystaniem materiałów pochodzących z różnych epok i różnych kultur, wyraźnie dowodzą, że prawda i fałsz stanowią podstawę ws...
Do rąk Czytelników trafia trzecie wydanie pracy, na którą składają się teksty traktujące o społeczności żydowskiej mieszkającej od wieków w Fordonie. Autorzy każdego z nich rozpatrują jej dzieje w innym ujęciu, począwszy od wątku historycznego, przez informacje o zabytkach kultury materialnej, a skończywszy na wynikach badań archeologicznych, archiwistycznych, architektonicznych i dendrochronologicznych.
Zbiór tekstów poświęconych zagadnieniom istotnym dla konstruowania mapy modernizmów Europy Środkowo-Wschodniej lat 1867–1918, omawiających przekształcenia tożsamościowe, kształtowanie się prądów ideowych w regionie oraz poszukiwania koncepcji narodowości i europejskiej wspólnoty, odnowę duchowości, redefinicje cielesności w przestrzeni kultury czy oddziaływanie freudyzmu. Znakomite teksty analityczne badaczy tego okresu, wzbogacone o cenne indeksy, stanowią bogate źródło wied...
Koniec wieku XX i pierwsze dekady XXI stulecia często określane są pogardliwie mianem „epoki kultury obrazkowej”. Współczesnym czasom zarzuca się detronizację kultury wysokiej i zabójstwo słowa. Wraz z szybko postępującym rozwojem technologii, zmieniającą się sytuacją polityczno-społeczną i globalnym rozpowszechnieniem massmediów badania potwierdzają stale zwiększającą się fascynację kulturą wizualną. Wizualność odgrywa wielką rolę w sposobie postrzegania i rozumienia współcz...
Nazwana "szatańskimi wersetami teatrologii", dla jednych bluźniercza, dla innych będąca objawieniem, książka Kolankiewicza jest niewątpliwie dziełem przełomowym w polskiej myśli teatrologicznej. Wokół centralnego zagadnienia, jakim jest Mickiewiczowski projekt Dziadów (tak właśnie pisanych, nie jako tytuł dramatu), roztaczają się kręgi tematyczne, które dotyczą nie tylko interpretacji arcydramatu czy jego scenicznych realizacji, ale też prasłowiańskich korzeni obrzędu, a takż...
Ewa Kierska – krakowska artystka niedoceniana, zapomniana, przemilczana. Nikt dotąd nie zdecydował się poświęcić jej twórczości wnikliwej pracy. Czy da się odnaleźć faktyczne powody tak niewielkiego udziału malarki w historii i krytyce sztuki? Wydaje się, że krakowskie środowisko artystyczne pozostawiało na marginesie twórców, którzy byli w pewnym sensie anachroniczni – ze względu na temat czy technikę, a taką była malarka. Poza tym jeszcze po wojnie funkcjonowało nigdzie nie...
Uniwersytet jest jedną z kluczowych instytucji kultury świata zachodniego. Jest nie tylko miejscem kształcenia, tworzenia i przekazywania wiedzy, lecz także formowania się wspólnoty, budowania warunków do namysłu oraz debaty nad wartościami i funda mentalnymi pytaniami społecznymi. Z jednej strony jest on zakorzeniony w tradycji, z drugiej zmienia się wraz ze społeczeństwem, współtworzy i odzwierciedla zmiany społeczne, ekonomiczne i kulturowe. Książka ukazuje miejsce założeń...
Żyjemy w epoce dziedzictwa, które ma – jak mówi profesor Jacek Purchla – swoją dynamikę, i to my dzisiaj codziennie decydujemy o tym, co z ogółu dziedziczonych dóbr kultury zamierzamy przyjąć i za co gotowi jesteśmy wziąć odpowiedzialność. Sukcesy programów światowego dziedzictwa kultury UNESCO i dziedzictwa ludzkości UNESCO symbolizują dziś jego globalny wymiar. Międzynarodowej dyskusji nad dziedzictwem i jego ochroną towarzyszy spektakularny rozwój teorii dziedzictwa. W jęz...
Autorka porusza jeden z zasadniczych problemów współczesnego muzealnictwa: kwestię statusu ontologicznego przedmiotów muzealnych i charakteru ich postrzegania. Nie tylko ukazuje dyskusyjny i niejasny status muzeów oraz różne aspekty spotkania widza z eksponatem, ale również obrazuje obecne sposoby rozumienia kultury i panujący między nimi dysonans. Współczesny sposób prezentowania obiektów odsłania wiele napięć związanych z kategorią autentyczności.
Lwów – magiczna nazwa miasta w II Rzeczypospolitej i miejsce tęsknoty mieszkańców Kresów oraz wszystkich, którzy zaczytywali się w powieściach Henryka Sienkiewicza. Tam bowiem, 1 kwietnia 1656 r. po „potopie” szwedzkim, Król Polski Jan Kazimierz w katedrze lwowskiej poddał Królestwo Polskie pod opiekę Maryi, zwanej odtąd Królową Korony Polskiej. Do II wojny światowej Rzeczypospolita należała do państw wielonarodowościowych. Wschodnie rubieże Rzeczypospolitej, a także samo mi...
W moim odczuciu Kluczowe pojęcia w chińskiej mysli i kulturze stanowią nie tylko kompleksowy leksykon myśli i idei kultury, z którego mogą czerpać współcześni badacze, lecz są przede wszystkim istną ucztą dla smakoszy umysłu, pełna smakołyków etymologii, przepysznych dań filozofii i wytrawnych napitków mocnego ducha. Każdy kolejny tom stanowi smaczny kąsek dla wybrednego podniebienia, a towarzyszą mu wyczerpujące eksploracje pochodzenia i zastosowania wszystkich koncepcji. P...
„Siła książki Michała Ślubowskiego tkwi w wyborze herstorycznej perspektywy, której dotąd próżno szukać w gdańskiej historiografii. Przedstawia postaci wybranych kobiet, mniej lub bardziej znanych, które żyły i umierały, pracowały i kochały w dawnym Gdańsku. To historia także obyczajów, tradycji i zmagania się z przeciwnościami losu. Ponadto Ślubowskiego cechuje niezwykła umiejętność narracji, snucia opowieści o niełatwych czasach i często dramatycznych wyborach, dzięki czemu...
Rozprawa doktorska (będąca podstawą niniejszej książki) przygotowana przez mgr Barbarę Głydę pod naukową opieką prof. Dra hab. Tadeusza Miczki inspirowana myślą Michela Foucaulta wpisuje się w nurt badań o istotnym dla rozwoju myśli humanistycznej poznawczym charakterze związanych z rozpoznawaniem, rekonstruowaniem, usensownianiem i demaskowaniem relacji przestrzeni kultury, relacji autorytaryzmu społecznego, polityki i komunikacji. Dobrze, że takie prace rozwijające, także w...
Francesco Algarotti, urodzony w Wenecji koneser sztuki, propagator nauki, literat i erudyta, szeroko znany oraz doceniany w XVIII-wiecznych kręgach intelektualnych i arystokratycznych Europy. Dużą część życia spędził poza Italią, nie tylko podróżując po Europie (m.in. do Rosji), lecz także służąc na dworach, m.in. Augusta III, któremu doradzał przy zakupach dzieł sztuki do Galerii Drezdeńskiej. Pisał rozprawy i eseje, będące świadectwem zarówno jego wszechstronnych zaintereso...
Publikacja dotyczy różnorodnych zagadnień kultury Zachodniej i Wschodniej Europy, a także dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, które spaja pojęcie humanizmu, łączące się z powrotem twórców renesansowych do antyku i poszukiwaniem wielowymiarowego antropocentryzmu. Teksty zostały ujęte w dwóch częściach: Humanizm między kulturami oraz Rzeczpospolita na skrzyżowaniu szlaków kulturowych. Autorzy podejmują takie zagadnienia, jak: dialog kultur wschodniej (greckiej) i zachodnie...
Autorzy artykułów poszukują odpowiedzi na pytania: „Czym jest, bywała lub może być filologia?”, „Kim jest filolog i czym się zajmuje?”, „Jak uzasadnia i jak legitymizuje to, co robi?” z rozmaitych dopełniających się perspektyw: historii dyscypliny i jej dziejów najnowszych, klasycznych tekstów filozofii i ostatnich praktyk literaturoznawstwa, osobistego umiłowania słów i odpowiedzialności za wspólny świat. Prowadzą namysł tyle metanaukowy, ile tożsamościowy, wynikający z potr...
Książka jest synoptycznym przeglądem rudych włosów i zjawiska rudości: pod względem naukowym, historycznym, kulturowym i artystycznym. Przytacza przykłady ze sztuki, literatury i, gdy dotyczy czasów współczesnych, również filmów oraz reklamy. Omawia rude włosy nie tylko jako fenomen fizjologiczny, ale również kulturowy, w przeszłości i w czasach obecnych. Lecz książka ta jest też podróżą przez naukę o rudości, jej historię i pojawienie się dziedzictwa genetycznego, które je...
Na dzisiejszym, zmodernizowanym Tahiti rdzenny aktywizm, choć wpisuje się w powstały w latach 70. ruch odrodzenia kulturowego na Polinezji, jest czymś więcej niż postkolonialnym projektem emancypacyjnym czy „rekonstrukcją” utraconych dawnych zwyczajów. Tahitańczycy odbudowują sami siebie, własną tożsamość oraz przez rozmaite praktyki kulturowe łączą kategorie, które napłynęły z Zachodu i wydają się dla wyspiarzy „rozłączające” i obce. Dotyczy to zwłaszcza węzła relacji między...
W kategorii „Kultura / Sztuka / Design” znajdują się książki, podręczniki, monografie, albumy i reportaże poświęcone głównie filmowi, teatrowi i innym ciekawym elementom kultury. Wśród książek i e-booków z tej kategorii znajdują się wywiady z aktorami, reżyserami, pisarzami i projektantami, zapiski z ich podróży, pamiętniki i wspomnienia. Punktem łączącym wszystkie pozycje są szeroko pojęte kultura i sztuka. Dlatego znajdą tutaj coś dla siebie zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp. Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”. Jednym z czołowych wydawców specjalizujących się w książkach o designie jest inne krakowskie wydawnictwo – Karakter. Pod ich szyldem ukazały się między innymi książki o polskiej sztuce krytycznej, Bauhausie, polskiej szkole ilustracji, architekturze czy projektowaniu oraz o tym, jak uczyć designu.
