Aleksander Bocheński (1904–2001), bohater monografii dr. Ariela Orzełka, to bez wątpienia jeden z najciekawszych i najbardziej oryginalnych myślicieli politycznych minionego wieku [...] Niemal zawsze trzeźwo i beznamiętnie oceniając polskie przywary, pisał odważnie o polskich fantazmatach, mitotwórczej egzaltacji, uderzając w to, co dla Polaków święte. I choć nie zawsze miał rację, to jednak nie sposób było odmówić mu politycznego zmysłu, odwagi w wyrażaniu poglądów na sprawy...
Rok 1959 w Polsce był trzecim rokiem po odwilży październikowej, uwidocznionej w relacjach państwo–Kościół uwolnieniem z internowania Prymasa Tysiąclecia i ponownym nawiązaniem wzajemnych kontaktów przez stworzenie Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jednakże ten krótki okres normalizacji dawno już się zakończył, o czym informował również w swoich zapiskach kard. Wyszyński. Początek roku to przede wszystkim czas dzielenia się prymasa z wiernymi wrażeniami z dwumiesięcznego p...
Trzeci tom polskiej edycji dorobku dochodzenia Specjalnej Komisji Śledczej do Zbadania Faktów, Dowodów i Okoliczności Mordu w Lesie Katyńskim. Powołana przez Izbę Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych 18 września 1951 r. komisja, na której czele stał Ray Madden, przeprowadziła szeroko zakrojone śledztwo. Jego wyniki podsumowała w raporcie złożonym 22 grudnia 1952 r. Głównym celem tej części obrad komisji Maddena było wyświetlenie amerykańskich konotacji sprawy katyński...
Na Pomorzu Gdańskim od stuleci panowała głęboko zakorzeniona tradycja pielgrzymowania do miejsc świętych. Po II wojnie światowej nieuchronnie musiała się ona skonfrontować z systemem komunistycznym, dążącym do laicyzacji i ateizacji polskiego społeczeństwa, co oznaczało również walkę z publicznymi przejawami religijności. Z punktu widzenia władz szczególnym zagrożeniem były doroczne odpusty przyciągające tysiące osób, organizowane w sanktuariach kaszubsko-pomorskich: w Święt...
W krótkim okresie odwilży października 1956 r. kwestia naruszania praworządności w wymiarze sprawiedliwości w Polsce w latach 1944–1956 stała się tak głośna, że wymagała – według władz PRL – jakiegoś zgrabnego zamknięcia. Nie chodziło bynajmniej o dokonanie stosownych rozliczeń ze sprawcami zbrodni sądowych czy ze sprawcami zbrodniczych nadużyć władzy. Nie chodziło też o to, żeby usunąć z szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości osoby, które sprzeniewierzyły się niezawisło...
Książka jest podsumowaniem wieloletnich badań nad konspiracją wojskową działającą w powiecie łańcuckim w okresie II wojny światowej. Autor szczegółowo omawia proces tworzenia struktur organizacyjnych konspiracji SZP-ZWZ-AK oraz ich działalność. Przybliża wszystkie aspekty funkcjonowania Obwodu Łańcut, m.in. działania wywiadu i kontrwywiadu. Interesująco opisuje akcje dywersyjne i sabotażowe, a także odbiór alianckich zrzutów lotniczych. Podejmuje też próbę oceny działań wojsk...
Petersburg to miasto niezwykłe. Niezwykłe było jego powstanie, bo został zbudowany na pustkowiu z rozkazu cara Piotra I, niezwykłe jest jego położenie, bo leży – niczym Wenecja – nad licznymi kanałami i odnogami rzeki, i niezwykłe są jego dzieje, bo trzy razy zmieniał nazwę, był kolebką trzech rewolucji i przeżył trzysta powodzi. W zamyśle Piotra I miał być „oknem na Europę” i rzeczywiście, za sprawą swej architektury i wspaniałych zbiorów dzieł sztuki, stał się wyspą Zachodu...
Iwan Majski (1884-1975), Rosjanin żydowskiego pochodzenia, w czasach carskich rewolucjonista i emigrant polityczny, w Związku Sowieckim został dyplomatą i w latach 1932-1943 pełnił funkcję ambasadora w Wielkiej Brytanii. W Londynie znalazł się w samym centrum polityki międzynarodowej, i to w bardzo burzliwych czasach poprzedzających wybuch drugiej wojny światowej oraz pierwszych latach tego krwawego konfliktu. Od 1934 roku Majski prowadził dzienniki, szczegółowo opisując swe ...
Świat piratów jest fascynujący, ale inny niż w popularnych powieściach i filmach – dominuje w nim nieustanna groźba zatonięcia, głodu, chorób, śmierci w walce czy z wyroku sądu, nadzieja na przeżycie choćby jeszcze miesięcy. Los tych straceńców – nierzadko okrutnych, cynicznych przestępców – był niezwykły. Książka w szerokiej perspektywie – od starożytnego Egiptu po współczesne piractwo na wodach Afryki, Azji i Oceanii – ukazuje fazy rozkwitu i zmierzchu rozbójniczego procede...
Książka ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii kościelnej do rzeczywistości politycznej Polski „ludowej”. Celem publikacji realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1944–1989” jest przedstawienie sytuacji biskupów w realiach politycznych Polski „ludowej”. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie poglądów hierarchów kościelnych dotyczących sytuacji powojennej Polski, lecz także omówienie, w jaki spo...
Praca poświęcona jest roli pamięci w stosunkach międzynarodowych. Podstawą refleksji na ten temat pozostaje Holokaust, a w pewnym zakresie również inne zbrodnie o charakterze czystek etnicznych i ludobójstwa XX wieku. Książka porusza także takie zagadnienia, jak: pojednanie i sposoby jego realizacji, rola wspomnień historycznych, problematyka migrantów żyjących pomiędzy starą a nową ojczyzną. ****** Collective memory, reconciliation and international relations The book is ...
Prezentowana biografia stanowi pierwszą próbę weryfikacji poglądów na temat nie tylko kluczowych wydarzeń z życia królowej Rychezy, żony Mieszka II, ale także jej rzekomego wpływu m.in. na piśmiennictwo, budownictwo, recepcję stylów architektonicznych, a w okresie po opuszczeniu państwa piastowskiego na migrację rękopisów i artefaktów, a także na odbudowę i rozwój polskiego Kościoła. Czy opinie badaczy na temat szeroko zakrojonej działalności królowej są uzasadnione? Temu pyt...
Trudno sobie wyobrazić, aby kiedykolwiek powstało lepsze dzieło niż znakomita książka Nikolausa Wachsmanna. Oparta na ogromnym zasobie materiałów archiwalnych, stanowi fascynujace, wszechstronne i wiarygodne opracowanie tego ponurego, lecz niezwykle ważnego tematu”. Sir Ian Kershaw, autor książek Hitler (3 tomy), Hitler, Niemcy i ostateczne rozwiązanie „Ta książka to niezwykłe osiągnięcie. Nikolaus Wachsmann napisał pierwszą wyczerpującą historię hitlerowskich obozów koncentr...
Jakub Hochberg (ur. 1904), robotnik z warszawskiej Pragi, ukrywał się od maja 1943 r. u swojej ukochanej, Polki, Julii Rogozińskiej. Nie wychodził z pokoju. Spał na łóżku polowym, marzł, chorował, wyglądał przez szpary na podwórze, nudził się, czytał gazety i pisał. W jego zapiskach znajdziemy wiele interesujących refleksji, analiz stanów emocjonalnych, obserwacji ludzkich zachowań. Nie mniej ciekawe są – często przywoływane w postaci plotek – informacje o tym, co dzieje się ...
Nie było drugiego podziemnego państwa poza polskim, które w łączności z własnym rządem na emigracji podjęłoby na taka skale zadanie ratowania Żydów i informowanie świata o Zagładzie. Od roku 1942 celem tego niezwykłego państwa, na uchodźstwie i podziemnego w kraju, było niesienie pomocy Żydom, obywatelom II Rzeczypospolitej. Nie było drugiego narodu poza polskim zagrożonego natychmiastowa śmiercią całej rodziny za każdy akt pomocy Żydom oraz w takim stopniu narażonego na śmie...
W publikacji przypomniano dzieje garnizonu krakowskiego Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej. Szeroko omówiono problematykę tworzenia się w Krakowie terytorialnych władz wojskowych (Polskiej Komendy Wojskowej, Dowództwa Okręgu Generalnego i Komendy Miasta), a także udział formacji z Krakowa w walkach o niepodległość i granice w latach 1918–1921. W książce przedstawiono strukturę terytorialnych władz wojskowych w Krakowie w okresie pokojowym (Dowództwa Okręgu Korpusu...
W styczniu 1945 roku Armia Czerwona ze straszliwą furią przystąpiła do długo oczekiwanego ostatecznego ataku na Rzeszę. Breslau, stolica Śląska, stawił jednak zacięty opór i został ogłoszony przez Hitlera „twierdzą”. W styczniu 1945 roku Armia Czerwona ze straszliwą furią przystąpiła do długo oczekiwanego ostatecznego ataku na Rzeszę, zdobywając kolejne tereny i wielkie miasta okupowanej Polski oraz wschodnich Niemiec. Breslau, stolica Śląska, liczący przed wojną 600 tysięcy ...
Historia granatowej policji nie jest tematem zamkniętym i oswojonym. Wręcz przeciwnie, okupacyjne losy policjantów wracają dziś jako jeden z elementów walki o pamięć i mity historyczne, na których zasadza się polska polityka historyczna. Jest rzeczą charakterystyczną, że przestępstwa popełnione przez granatowych policjantów na innych Polakach nie wzbudzają już takich emocji - to w końcu, jak można sądzić, nasze „wewnętrzne sprawy”, które wyłącznie nas samych obchodzą. Zupełn...
„Sześć tapczanów Lwowa” autorstwa Jana Strękowskiego jest opowieścią o powstawaniu w latach 1930 – 1946 we Lwowie Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa, jej dalszych losach, aż do czasów, gdy w wolnej Polsce udało się ją udostępnić publiczności. Lwów był niecodziennym miastem, powstało tam, bowiem najwięcej chyba w Europie panoram, w tym najsłynniejsza, znajdująca się obecnie we Wrocławiu Panorama Racławicka. Niewielu Polaków wie, że we Wrocławiu od kilkudziesięciu już lat znajd...
W ostatnim stuleciu harcerstwo odegrało poważną rolę w podtrzymywaniu polskiej świadomości narodowej, co było szczególnie widoczne i ważne na emigracji. W latach 1918-2018 w najważniejszych ośrodkach emigracyjnych działały drużyny harcerskie, które krzewiły patriotyzm wśród młodszych pokoleń emigrantów. Szczególne zasługi ma pod tym względem – powstały w 1946 r. - Związek Harcerstwa Polskiego działający poza granicami Kraju, który działa nieprzerwanie aż do czasów współczesn...
Publikacja wyników badań dotyczących problematyki społeczno-politycznej i gospodarczej Warmii i Mazur po 1945 r. Tom podzielony jest na trzy bloki tematyczne: Życie społeczne i polityczne Warmii i Mazur, Komunistyczny aparat represji oraz Varia. W pierwszej części znalazły się cztery artykuły, w których autorzy poruszyli zagadnienia szeroko rozumianego życia społecznego i politycznego na Warmii i Mazurach. W drugiej części zamieszczono pięć tekstów dotyczących funkcjonowania...
„Tajne Archiwum Watykańskie. Nieznane karty z historii Kościoła” to najbardziej intrygująca książka w dorobku Grzegorza Górnego i Janusza Rosikonia, autorów bestsellerowych pozycji przetłumaczonych na osiem języków (w tym pięciu bogato ilustrowanych śledztw dziennikarskich wydanych w Stanach Zjednoczonych). Tym razem reportażysta i fotograf wchodzą do środka jednej z najbardziej strzeżonych instytucji na świecie – Tajnego Archiwum Watykańskiego. Opowiadają o jego burzliwej h...
„Od Maximis undique pressi do „Totus Tuus Poloniae populus. Metropolie mohylewska i wileńska w latach 1798-1992” jest zbiorem 11 artykułów, których tematyka dotyczy losów Kościoła rzymskokatolickiego w XIX i XX w., głównie na wschodnich ziemiach I Rzeczypospolitej. Katolikom, którzy w wyniku zaborów znaleźli się w granicach głównie prawosławnej Rosji, przyszło trwać w nietolerancyjnym i nieufnym systemie carskich rządów, dążących do pełnego podporządkowania Kościoła władzy. R...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
