Oto Kaiser-Friedrich Museum w okupowanym Poznaniu na niemieckiej widokówce z lat drugiej wojny światowej, sprzed którego to gmachu na początku września 1942 roku odjechał wyładowany po brzegi skarbami kultury samochód ciężarowy. Tym samym rozpoczęła się ewakuacja zagarniętych przez Niemców zbiorów Muzeum Wielkopolskiego i innych wielkopolskich muzeów oraz zabytków zrabowanych z kościołów i kolekcji prywatnych. Najcenniejsze skarby z Kraju Warty wywożono na teren Ufortyfikowan...
Książka jest próbą kompleksowej analizy imiennictwa chłopów i szlachty – zamieszkujących w XVIII wieku wiejską parafię Stoczek położoną na historycznym pograniczu Mazowsza i Podlasia. Materiał, który stał się podstawą analizy, wyekscerpowano z ksiąg metrykalnych. Złożyło się na niego ponad 6 tysięcy zapisów jednostek imienniczych noszonych przez osoby zróżnicowane stanowo, wiekowo i płciowo. Celem pracy jest opis najważniejszych tendencji determinujących kształt tych repertua...
Oto owoc pieczołowitej i drobiazgowej rekonstrukcji faktów, związanych z etapami życia Zofii Poznańskiej. Jej dzieciństwo i młodość w rodzinnym Kaliszu są tłem dla przedstawienia życia młodzieży żydowskiej z kręgów organizacji skautowskiej Ha-szomer ha-Cair w latach 20. XX wieku, ówczesnych sporów światopoglądowych i wyborów ideowych. Okres po emigracji do Palestyny w 1927 r. zaś, to pozbawiony upiększeń obraz pierwszych kibuców, konfrontacji marzeń o Erec Izrael z okrutną rz...
W tym wyjątkowym przejrzystym opracowaniu Steven Beller lokuje współczesny antysemityzm w kontekście historii Europy i europejskich Żydów. Antysemityzm tu przedstawiony nie jest zbiorem oderwanych idei, lecz reakcją na konkretne historyczne okoliczności. Ta przekonująca i niepokojąca zarazem próba ponownej oceny antysemityzmu jest polecana wszystkim studentom i naukowcom zajmującym się historią Europy i europejskich Żydów.
David Sorkin.
Historia polskiej masonerii i jej tajemnice! Masoneria zawsze budziła kontrowersje. Ciążyło na niej wiele podejrzeń i wciąż towarzyszą jej liczne teorie spiskowe, związane z zasadą ścisłej tajemnicy lożowej. Tymczasem polska masoneria była obecna w rożnych epokach historii naszego kraju. Jej odrodzenie się we współczesnej Polsce jest okazją by podjąć polemikę z propagowanymi przez loże ideami. Spotkanie owych myśli i idei może być ubogacające w kontekście kształtowania się ...
Książka "Trofea grunwaldzkie" opisuje burzliwe i w wielu momentach zagadkowe dzieje słynnych trofeów zdobytych przed 600 laty przez wojska polsko-litewskie króla Władysława Jagiełły w bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. i w całej Wielkiej Wojnie z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-1411. Książka powstawała nie tylko w zaciszu gabinetu historyka. Wiele informacji dała podróż tropem grunwaldzkich zdobyczy, poczynając od pola bitwy pod Grunwaldem, gdzie wpadły one w ręce zwycię...
Sallah ad-Din – Prawy w Wierze – Saladyn Prawdziwe oblicze założyciela dynastii Ajjubidów. Bliski Wschód i czasy wyprawy krzyżowych oczami obu wojujących stron. Spisana z wykorzystaniem źródeł łacińskich i arabskich niezwykła historia człowieka, który wyrósł na najpotężniejszego władcę świata islamu – imperium rozciągającego się od Sudanu po Syrię, od Jemenu przez Półwysep Arabski i północny Irak do wschodniej Turcji. Ten „syn rodziców, którzy nie należeli do szlachty, ale n...
Niewolnictwo, jako element stosunków społecznych, nie może istnieć bez samego społeczeństwa i tworzących go ludzi. Patrząc na przykłady różnych kultur widać wyraźnie, że system ucisku opartego na prawie własności był zjawiskiem silnie zakorzenionym w niemal każdej wspólnocie, a nierzadko miał także podstawy ideologiczne. (…) W rzeczywistości, w której niewolnictwo jest zjawiskiem powszechnie akceptowanym, znajduje poparcie arystokracji i duchowieństwa, a w zasadzie jedyne ogn...
Polsko-litewskie konflikt graniczny po I wojnie światowej wymagał podjęcia zdecydowanych działań. Marszałek Józef Piłsudski zdecydował się na "siłowe" rozwiązanie problemu Wileńszczyzny. Czynił to w sposób skryty z obawy o reakcje mocarstw. Na realizatora swych planów wybrał gen. Lucjana Żeligowskiego. 9 października 1920 r. stojący na czele litewsko-białoruskiej dywizji generał Lucjan Żeligowski zajął Wilno, a po opanowaniu całej Wileńszczyzny ogłosił 12 października 1920 r...
Lipiec 1936 roku, w Hiszpanii wybucha okrutna wojna domowa. Hitler decyduje o udzieleniu pomocy gen. Franco i jego zwolennikom. W listopadzie Niemcy tworzą kilkutysięczną formację wojskową - Legion Condor. W latach 1936-1939 służyło w niej około 20 000 niemieckich żołnierzy, w tym piloci myśliwców, załogi bombowców, artylerzyści i instruktorzy wojskowi. W ogromnym stopniu przyczynili się do końcowego zwycięstwa sił nacjonalistycznych. W Hiszpanii wypróbowywano najnowszą wówcz...
Tom Oddziały i akcje Kedywu Okręgu Warszawskiego poza Warszawą zamyka cykl edycji dokumentów pochodzących z archiwum komendanta Kedywu Okręgu AK Warszawa, Józefa Rybickiego. Dotychczas ukazało się dwanaście źródłowych pozycji opracowanych przez Hannę Rybicką. Historycy dziejów najnowszych i wszyscy, którzy interesują się historią Armii Krajowej otrzymali niezwykle cenną serię, która obnażając nasz stan niewiedzy o historii Kedywu, pokazuje, jak wielkie znaczenie dla badań nau...
Głównym celem niniejszej publikacji jest ukazanie tendencji i dokonywanych przemian w dziedzinie politycznej, gospodarczej oraz bezpieczeństwa. Próba wyjaśnienia tych problemów wiąże się również z koniecznością wniknięcia w wewnętrzne mechanizmy kształtujące politykę zagraniczną Federacji Rosyjskiej. Celom tym podporządkowana została struktura pracy, na którą składają się cztery części.
Schyłek panowania Jana Kazimierza Wazy to okres szczególny w dziejach Rzeczypospolitej XVII wieku. Rokosz Lubomirskiego w latach 1665–1666 doprowadził do dalszego osłabienia państwa na arenie międzynarodowej i wewnętrznej na skutek zerwania trzech kolejnych sejmów. Dwór królewski musiał zrezygnować z planów przeprowadzenia elekcji vivente rege, a rokosz przyczynił się do osłabienia stanowiska Rzeczypospolitej w rokowaniach z Moskwą, co zaowocowało dużymi stratami terytorialny...
Książę Józef Poniatowski (1763-1813), popularny Pepi, pożeracz niewieścich serc i słynny balowicz spod Blachy, bratanek ostatniego króla. Stanisław Pszenic w tytule poświęconej mu biografii napisał: "Większy niż król ten książę". Jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci w historii Polski. Dla jednych człowiek honoru i nieskazitelny bohater, który heroiczną śmiercią w nurtach Elstery zapewnił sobie wstęp do narodowego panteonu. Dla innych utracjusz i kobieciarz, zbyt d...
To kolejny, VI już tom z serii Źródeł do dziejów Polski w XIX i XX wieku. Składa się z dwóch części, obejmuje lata od przemian politycznych, jakie zaszły w okresie tzw. polskiego Października (1956) do końca Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1989). Zamieszczone źródła ilustrują bogatą problematykę odnoszącą się do życia politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalno-oświatowego. Stosunkowo dużo dokumentów odnosi się także do polityki zagranicznej. Publikowane materia...
Tom niniejszy otwiera serię wydawnictw źródłowych poświęconych najnowszym dziejom Polski. W zbiorze zamieszczone są nie tylko źródła o charakterze ustawy (konstytucje) czy innych dokumentów państwowych, ale także teksty pamiętnikarskie i publicystyczne, które ukazują żywą wciąż dążność narodu polskiego do odzyskania niepodległości, odbudowania niepodległej i sprawiedliwej Rzeczypospolitej.
Tom trzeci Źródeł do dziejów Polski w XIX i XX wieku poświęcony jest Polsce Niepodległej (1918-1939). Zawarte w tomie źródła ilustrują najważniejsze wydarzenia i zachodzące procesy społeczno-polityczne. Starano się zilustrować zarówno postawy ustrojowe państwa, jak i zachodzące przeobrażenia i wydarzenia polityczne, społeczne, gospodarcze, ale także te, które ukazują miejsce Niepodległej Polski w Europie i jej stosunków z sąsiadami
Książka przybliża wiedzę o wzajemnych relacjach między Polakami i Żydami na przestrzeni wieków, nie unikając tematów drażliwych. Na podstawie dokumentów, faktów i przekazów historycznych ukazuje w przystępny i w miarę obiektywny sposób ich dobre i złe strony, po to, aby poszerzyć wiedzę na ten temat i usunąć ze świadomości te bariery, które powodują nieufność i nieporozumienia. Ponad osiem wieków historii Polaków i Żydów to temat pasjonujący, ciągle aktualny i jeden z najwa...
3 Dywizja Piechoty odziedziczyła kwatery po 1 Dywizji Piechoty, która już odeszła do strefy walczących armii (zone des Armees). Były to kwatery bardzo skromne, wiejskie, często po stodołach i strychach. Żołnierze 1 DP niemało wycierpieli na tych kwaterach podczas ciężkiej zimy 1940 roku, zwłaszcza przy chronicznych brakach umundurowania. Sytuacja 3 DP była o tyle lepsza, że była już wiosna, w Bretanii na ogół ciepła. Zresztą wojska początkowo było mało, a prawdziwa wytężona p...
Motywy medyczne w literaturze i sztukach pięknych są obecne od zawsze. Są wyrazem zainteresowań twórców problematyką medyczną w sposób świadomy, kiedy choroba, własna lub obecna w otoczeniu rodzinnym czy zawodowym, staje się tworzywem w procesie twórczym, inspiruje i dostarcza tematu, lub nieświadomy – kiedy trwałe następstwa fizyczne i psychiczne przekładają się na sposób postrzegania rzeczywistości, powodują zmiany charakterologiczne lub doprowadzają do przemiany duchowej. ...
Pomysł wydania dokumentów, nazywanych porozumieniami społecznymi, zrodził się już w 1981 r. Przyświecało mu głębokie, choć jak się rychło miało okazać, złudne przekonanie, że te pisemne zobowiązania, podpisane przez przedstawicieli komunistycznej władzy, stanowią kamienie milowe prowadzące ku nowej rzeczywistości, zrywającej z pojałtańskim porządkiem w Europie Wschodniej, wszechwładzą partii komunistycznej i ubezwłasnowolnieniem całego społeczeństwa. Po raz pierwszy w powojen...
Katalog, który towarzyszy otwartej w MHPRL wystawie stanowi bogate źródło informacji o ruchu ludowym. Jego oryginalność powoduje iż może funkcjonować jako samoistne wydawnictwo zawierające ogromny materiał z historii najstarszego ruchu politycznego w Polsce, nieprzerwanie funkcjonującego od 110 lat.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
