„Namysł nad istnieniem dzieła sztuki proponuję w formie meditatio tylko dlatego, że nie wyobrażam sobie rozważań na ten temat w jakiejkolwiek innej formie. Medytacja – słuchanie własnego myślenia – pozwala mi dotrzeć do metafizycznych źródeł dzieła. Metafizyczne źródło nie jest źródłem byle jakim, ale właśnie tym absolutnym i koniecznym początkiem istnienia rzeczy. Trudno taką absolutność i konieczność odnaleźć w tak zwanym świecie realnym, gdzie stoły i krzesła mają ważniejs...
Wóda, koks i rap. Historia Krzysztofa Kozaka i legendarnej wytwórni RRX To tam powstał słynny kawałek Drin za drinem. To tam Tede, Borixon i Onar stworzyli styl zwany baunsem. To tam nagrywali Chada, Pih, Wzgórze Ya-Pa 3 czy V.E.T.O. Warszawskie studio Schron było dla raperów niczym drugi dom. W przenośni i dosłownie. Powstały tam albumy, które stały się klasykami polskiego hip-hopu. Krzysztof Kozak przez wielu uważany jest za ojca chrzestnego rodzimego rapu. W tej książce ...
W swojej książce Michał Narożniak opisuje tradycyjne i nowoczesne systemy pracy, dialogu społecznego czy mentalności, które przenikają ze sobą do takiego stopnia, że ich rozgraniczenie staje się niemal niemożliwe. Swoje rozważania podpiera konkretnymi przykładami z XIX-wiecznych osad górniczych na Kielecczyźnie. Dla autora kluczowe stają się związki między nowoczesnością a tradycyjnymi systemami społecznymi – feudalizm współistniejący z kapitalizmem, praca pańszczyźniana z na...
Poznaj skamieliny przyszłości Milion lat, może trochę więcej, może trochę mniej. Co po nas zostanie? Plastik, odpady jądrowe czy kilometry dróg asfaltowych – tworzymy artefakty zdolne przetrwać bardzo długo. Wszystkie te przyszłe skamieliny opowiedzą następnym pokoleniom wiele o tym, jak żyliśmy w XXI wieku. David Farrier, angielski profesor literatury, zachęca nas do refleksji nad tym, jakie będzie dziedzictwo antropocenu. W swej wędrówce od Morza Bałtyckiego po Wielką Raf...
Mordy zachwycone same sobą. Pijane, oślizgłe, nabite szamą i wódą. A na mordach tych odbite ślady oszczędnego gospodarowania mózgową substancją szarą i niezbyt zacnego prowadzenia się: są oznaki chciwości, obżarstwa, łajdactwa, kurestwa, i chorób wszelakich, a wszetecznych. […] To Statek głupców Hieronima Boscha, malowany około 1500 roku. I do zobaczenia dzisiaj w paryskim Luwrze. Tak? Naprawdę? Zapewniam: nie musicie jechać do Luwru. Stańcie, drodzy Polacy, przed wielkim...
Zapis fascynującej rozmowy z jedną z najwybitniejszych postaci polskiej sceny politycznej po 1989 r. Rozmowa Jaremy Piekutowskiego z Ludwikiem Dornem to zderzenie dwóch pokoleń – pokolenia kombatantów opozycji i twórców III RP, reprezentowanego przez Dorna, i pokolenia obecnych czterdziestolatków, nie zawsze zadowolonego z tego, jaki los zgotowali im starsi. Dorn zastanawia się nad tym, w jakim miejscu jest obecnie Polska, jak do tego miejsca doszliśmy i dokąd zmierzamy. Nie...
Żyjemy w świecie bezładu. Zachwiana została wiara w filary świata zachodniego, którymi przez lata były demokracja liberalna i konsensus waszyngtoński. Społeczeństwa zachodnie są niezwykle głęboko spolaryzowane, podzielone ekonomicznie, politycznie, ideologicznie. Wyzwanie chińskie to największe wyzwanie jakie stało przed Stanami Zjednoczonymi w całych ich dziejach. Dawno już skończyła się jednobiegunowa chwila, coraz wyraźniej widzimy, że zachód musi podzielić się władzą nad ...
Muzyka, filmy, seriale, teledyski, moda, media, idole i ikony, rewolucja w rytmie „Smells Like Teen Spirit”. Seks, heroina i grunge. Supermodelki i trabanty. Laura Palmer, Courtney Love i Madonna. Jeremy i dziewczyny z teledysków Aerosmith. Kurt, Eddie, Layne, Chris i Andy. Axl i Bono. Seattle i Sub Pop. Koszule w kratę i martensy. MTV Unplugged i Beavis i Butt-head. Pokolenie X i Samotnicy. Anna Gacek w szerokim kontekście – obejmującym politykę, gospodarkę, kulturę, społec...
Co to znaczy odkryć Nowy Świat? I czy jakiś świat rzeczywiście może być naprawdę nowy? Czy bagaż, z którym przybywamy, pozwala nam zostawić stary świat za sobą? Czy nie determinuje sposobu, w jaki postrzegamy nowe miejsce i życie w nim? Między innymi takie pytania zadaje sobie narratorka i bohaterka tej książki, poetka ze starej Europy przemierzająca nowy kontynent. Między innymi – bo pytań jest naprawdę wiele, a imperatyw drążenia, analizowania, zgłębiania rzeczywistości spr...
Jakie jest serce w dotyku? Dosyc´ spoiste, tak bym to okres´lił. Je?drne, czuc´ w dotyku taki silny mie?sien´. S´liskie? Troche? s´liskie, ale nie bardzo. Jakie to uczucie trzymac´ bija?ce serce w dłoni? Teraz chyba zwykłe, bo prawie codziennie mi sie? to zdarza. Nie potrafie? tego okres´lic´. A gdyby sie? pan postarał: jest niczym trzepocza?cy w dłoni ptak czy jak kot wyrywaja?cy sie? z us´cisku? Hmmm… Moz˙e bardziej ptak? W kaz˙dym razie czasem jest z nim problem, zwłaszcza...
Jest to wybór reprezentatywnych dla autora, zróżnicowanych tematycznie tekstów, skierowanych zarówno do młodzieży, jak i dorosłego odbiorcy. Kaczorowski sięga do rozmaitych tropów literacko-teatralnych od starożytnych, przez bajkowe, czy popkulturowe. Autor w przewrotny i błyskotliwy sposób krąży wokół dylematu, czy i jak „godnie przeżyć życie”. Do planowanego pierwotnie „pięcioksiągu” dodany został tekst pisany w pandemicznej rzeczywistości, nagrodzonyw Konkursie na Sztukę T...
W którą stronę zmierza świat, jakie wartości zyskuje, a co gubi? Na te i inne pytania odpowiada znana publicystka Elżbieta Królikowska-Avis Od czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej trwa proces erozji znanego nam świata, rozpiętego w trójkącie: religia chrześcijańska, filozofia grecka i prawo rzymskie. Kilkadziesiąt lat temu tempo rozwoju zmian przyspieszyło i od tego czasu znajdujemy się na zakręcie cywilizacyjnym, na rozdrożach wartości. Kolejny etap systemowej wojny z europ...
Pisarski notes Wojciecha Kassa: studium melancholii i poetyckiego zapatrzenia w świat. Dziennik rozpaczy i ekstatycznego zachwycenia istnieniem cum grano salis. Rzecz o zmartwieniu i afirmacji. Spojrzenie z ducha i z głębi mitu Gałczyńskiego, mistrza z Leśniczówki Pranie. Własne, Kassowe ścieżki – do?..
Jarosław Ławski
Jesteśmy bombardowani książkami i filmami na YouTube, które tłumaczą nam, jak być zdrowszymi, szczęśliwszymi, szczuplejszymi i odnosić sukcesy. Dowiadujemy się, że wszystko nam się uda, jeśli będziemy sprzątać mieszkanie, medytować, traktować porażki jako cenne lekcje, a problemy jako wyzwania i żyć chwilą. A my w to wierzymy. Dlaczego więc coraz więcej ludzi cierpi na depresje, stany lękowe i wypalenie zawodowe? Bo wciąż uważamy, że to z nami jest coś nie tak i że to my mus...
[...] to istne kompendium wiedzy na temat słuchowiska radiowego, poczynając od jego początków, a na dzisiejszej wiedzy kończąc. To doskonała monografia tematu, łącząca wzgląd historyczny z teoretycznym, uzgadniająca w wielu interpretacjach arkany warsztatowe sztuki radiowej z literaturoznawstwem. Profesjonalni medioznawcy i studenci dziennikarstwa znajdą wiele dociekliwych i kompetentnych analiz i interpretacji, z których wnioski odnieść będzie można nie tylko do medium radio...
Tom szkiców Piotra Michałowskiego gromadzi teksty publikowane w ciągu minionego dwudziestolecia na łamach różnych czasopism literackich i kulturalnych, m.in. w „Kresach”, „Tekstach Drugich”, „Borussii”, „Literaturze” i szczecińskim dwumiesięczniku kulturalnym „Pogranicza”. Jest to zbiór wielogatunkowy: są w nim eseje, artykuły publicystyczne, komentarze, glosy, polemiki i odpowiedzi na ankiety. Ich wybór (a w wielu sytuacjach znaczne przepracowanie) i układ uzasadnia tematyka...
Praobrazy Krystyny Sakowicz nadają jej dotychczasowej twórczości nieco inny kierunek niż ten, który autorka wyznaczyła w Śnieniu i Księdze ocalonych snów. Nadal chodzi oczywiście o to, co zostało przez nią nazwane „najbardziej nieznaną częścią świata”, a więc o umysł i świadomość. Zwłaszcza o te stany świadomości, do których rzadko odwołuje się racjonalny model poznania. W swoim najnowszym tomie, Krystyna Sakowicz przede wszystkim stara się ukazać, w jaki sposób rzeczywistość...
Czy to jest przyjaźń, czy to już… Pomyślałem kiedyś, że tomy współredagowane przez kilku autorów rzadko są plonem ich wzajemnej miłości. Postanowiliśmy wraz z Alicją, z którą od wielu lat wędrujemy przez życie, to zmienić. Zakochani redaktorzy zaprosili zatem przyjaciół naszej przyjaciółki do współpracy. Nie chcieliśmy tworzyć kolejnego dzieła „ku pamięci”, bo Grażyna Stachówna jakoś nie planuje zostać pomnikiem. Monografia miłości jest w istocie monografią. Prawdziwą. Chcie...
Jak z dzisiejszej perspektywy czytać powracające obrazy katastrof czy oglądane z dystansu pozostałości po historycznych wydarzeniach? Czy antyczna umiejętność „czytania (z) popiołów” może być użyteczna w tej próbie archeologii współczesności? Od Hiroszimy i Czarnobyla, przez Bliski Wschód i Algierię, Auschwitz i Fukushimę, aż po zamach w Paryżu w 2015 roku i inne współczesne konflikty i kryzysy autor tworzy, z założenia niekompletną, planetarną kartografię destrukcji: przyglą...
Muzułmanie od dawna żyją w krajach Europy Zachodniej. Przynależność do mniejszości religijnej, a najczęściej i etnicznej, stawia przed nimi dodatkowe wyzwanie w trudnym procesie łączenia wielu elementów w jedną spójną tożsamość. Jednocześnie specyfika islamu sprawia, że jawi się on jako bardzo istotny element porządkujący i wartościujący, zatem kluczowy dla samookreślenia wiernych. Czy wartości islamu i wartości zachodnie da się pogodzić? Czy muzułmanie są gorszymi obywatela...
Telefon komórkowy – kiedyś symbol statusu, dziś nieodłączny towarzysz każdego z nas. Mały komputerek ukryty w torebce czy kieszeni, bez którego trudno wyobrazić sobie codzienność. Pełny aplikacji porządkujących rzeczywistość – za ich pośrednictwem płacimy, bawimy się, pracujemy. Z nimi zasypiamy i z nimi się budzimy. Żyjemy w czasach trzech ekranów – telewizora, komputera i komórki, które konkurują ze sobą o naszą uwagę. Smartfony zmieniły sposób, w jaki konsumujemy i tworzym...
Czy któregoś dnia nasza cywilizacja upadnie, a miasta legną w gruzach? Wpływowy podcaster i komentator polityczny zaprasza w hardcorową podróż w przeszłość, aby dowiedzieć się, co naprawdę się wydarzyło, co mogło się wydarzyć i co nas czeka. Ponad trzy tysiące lat temu tajemnicza wojna zmiotła cywilizację epoki brązu z basenu Morza Śródziemnego. Upadały potężne imperia, a zarazy, klęski żywiołowe oraz głód dziesiątkowały ludność. Jaki będzie nasz koniec świata? Czy broń, k...
Kulturowa historia relacji niesłyszenia i techniki opowiadana jest zazwyczaj wedle utartych i wielokrotnie powtarzanych scenariuszy, w których klarownie rozpisano role wynalazców, producentów i konsumentów. W opowieściach tych osoby niesłyszące ? podobnie jak osoby z niepełnosprawnościami w ogóle – nieodmiennie zajmują pozycję konsumentów. Związki niesłyszenia i techniki są jednak bardziej złożone i niejednoznaczne, a zakwestionowanie patologiczności niesłyszenia i uznanie, ...
