We wrześniu 1944 roku Armia Czerwona wkroczyła do Prus. Niemiecka armia stawiała zacięty opór radzieckim wojskom, prezentując wszystkie swoje walory w defensywie. Do walki na śmierć i życie, toczonej w obronie ziem uznawanych za militarne serce Rzeszy, rzucono setki tysięcy żołnierzy i bezbronnych cywilów. Były to nie tylko walki lądowe, ale także największa w historii morska ewakuacja i mające wówczas miejsce trzy z pięciu najtragiczniejszych katastrof morskich. Obie zmagają...

Pomimo niesłabnącego zainteresowania w najważniejszych kręgach uniwersyteckich, stan badań nad sztuką w państwie krzyżackim pozostawia wciąż wiele do życzenia. Szczególnie dotkliwy jest brak przekrojowych studiów, które pokazywałyby odrębność sztuki krzyżackiej w całej ciągłości historycznej, uwzględniających typowe dla zakonów rycerskich treści ideowe i wątki ikonograficzne. […] Z tym większym zadowoleniem i satysfakcją należy odnotować pojawienie się osobnej rozprawy poświę...

Opracowanie pod względem chronologicznym obejmuje okres od 1808 r. do wybuchu I wojny światowej. Powszechnie w historiografii przyjmuje się, iż w okresie wojen napoleońskich zapoczątkowany został, a po kongresie wiedeńskim kontynuowany był proces reform, który miał ułatwić w Prusach przejście na tory gospodarki kapitalistycznej. Wprowadzenie w życie tego programu rozciągało się na długi okres i przypadło na lata niepomyślnej koniunktury gospodarczej. Depresja gospodarcza spra...

Publikacja przedstawia wybrane archiwalne fotografie propagandowe, których celem było tendencyjne demonstrowanie dokonań czerwonoarmistów, budując w ten sposób mityczny obraz Armii Czerwonej. W albumie znajdują się także zdjęcia dokumentujące skalę wojennych zniszczeń w Gdańsku, Elblągu, Fromborku i innych polskich miastach po 1945 r. Poza prezentacją szerokiego zbioru oryginalnych zdjęć, książka, odwołując się do niedostępnych dotychczas źródeł pozyskanych z rosyjskich arch...

Niniejsza monografia jest drugim, poprawionym wydaniem książki opublikowanej w 2006 roku. Omówiono w niej wszystkie ważniejsze wątki związane z panowaniem i osobą księcia czeskiego Bolesława II, któemu kronikarz Kosmas nadał przydomek Pobożny. Rządy tego władcy przypadły na burzliwy okres w dziejach regionu. Bolesław II czynnie angażował się w bunty cesarskiego krewniaka Henryka Kłótnika. Za jego panowania rozpoczęło swoją działalność biskupstwo praskie. Fascynuje też osoba i...

Książka omawia wszystkie ważniejsze wątki związane z panowaniem i osobą księcia czeskiego Bolesława II, któremu kronikarz Kosmas nadał przydomek Pobożny. Rządy tego władcy przypadły na burzliwy okres w dziejach regionu. Bolesław II czynnie angażował się w bunty cesarskiego krewniaka Henryka Kłótnika. Za jego panowania rozpoczęło swoją działalność biskupstwo praskie. Fascynuje też osoba i pochodzenie małżonki księcia, Emmy, która tytułowała się na monecie bitej w książęcych Cz...

Praca ta ukazuje nie tylko mało podkreślane zróżnicowanie konspiracyjnych związków młodzieży w okupowanej Warszawie, ale też – w tym wypadku – skuteczne działania mające na celu konsolidację wobec celu nadrzędnego. Poprzez pierwotną współpracę konspiracyjnego „Petu” z Organizacją Małego Sabotażu „Wawer”, a potem zaangażowanie w Grupy Szturmowe Szarych Szeregów środowisko to staje się z czasem częścią elity warszawskiego Kedywu KG AK, a w godzinie próby jego liderzy nie tylko ...

Ze Słowa Wstępnego: Bolesław Piasecki był najwybitniejszym kontynuatorem myśli politycznej Romana Dmowskiego i to nawet w trudnych warunkach wojny, okupacji oraz realnego socjalizmu. Piasecki był otwarty na postulaty solidaryzmu narodowego i krytykował demo-liberalny kapitalizm. Reprezentował lewicowy rodzaj wrażliwości oraz popierał myślenie w kategoriach sprawiedliwości społecznej. Świadczą o tym Jego słowa z 1937 roku, które pozostały aktualne nie tylko w czasie sanacji cz...

Rozprawa S. Augusiewicza po raz pierwszy w polskiej historiografii w tak rzetelny oraz wyczerpujący sposób opisuje i analizuje wojskowość pruską w latach Potopu, a zatem w ważnym dla Rzeczypospolitej szlacheckiej okresie, gdy elektor brandenburski z przeciwnika „przerodził się” w sojusznika Polski. Dlatego istotnym problemem jest zaprezentowanie przez Autora genezy oraz mechanizmów owej reorganizacji armii pruskiej, w wyniku której powstała na bazie formacji obrony krajowej s...

Publikacja poświęcona Prusom Wschodnim w prozie niemieckich pisarzy: Alfreda Brusta, Agnes Miegel, Hermanna Sudermanna, Ernsta Wicherta i Ernsta Wiecherta. Sięgając po współczesny dyskurs pamięci, autorka koncentruje się na (nie)obecności plemion staropruskich, budzącej się tożsamości narodowej pruskich Litwinów i Mazurów, Mazur jako alternatywy dla społeczno-politycznych problemów Niemiec lat 20. i 30. oraz problematyce I wojny światowej. Monografia to próba przybliżenia pol...

Carl Schmitt uchodzi w Polsce za liczący się autorytet prawicowej myśli konserwatywnej. Rzeczywiście, jest jednym z najznaczniejszych przeciwników liberalizmu i demoliberalnego bałaganu, ale czy to wystarczy, by go wynosić na ołtarze, w tym ołtarze katolickie? Jaki był ten myśliciel wychowany w katolickiej rodzinie w otoczeniu sprotestantyzowanej kultury niemieckiej? Jak zachował się w czasie próby, jaką dla intelektualisty był nazizm? Powodem przewartościowania politycznego...

Obszerna rozprawa naukowa poświęcona kształtowaniu się rodu heraldycznego Prus na Mazowszu w XIII-XVI wieku. Ród heraldyczny w dawnej Polsce Geneza stanu rycerskiego w średniowiecznym państwie piastowskim Ród heraldyczny jako twór polityczny, społeczny i kulturowy. Herby i struktura Ród heraldyczny w aspekcie prawnym. Przywileje Ród gniazdowy jako gałąź rodu heraldycznego. Nazwiska odmiejscowe Migracja Prusów w średniowieczu i jej tło polityczne Najstarsze osadnictwo ...

„Prof. Henryk Kocój jest wybitnym, acz ciągle niedocenianym w pełni znawcą i badaczem okresu Sejmu Wielkiego oraz insurekcji kościuszkowskiej. Nie chcę być posądzony o gołosłowność stwierdzenia, iż Autor publikacji opartych na żmudnych badaniach dokumentów dyplomatycznych i innych źródeł dotyczących tejże właśnie epoki w dziejach naszego państwa i narodu, spoczywających w archiwach m.in. niemieckich, austriackich i francuskich, do których w większości sięgnął jako jeden z pie...

Wojna francusko-pruska z lat 1870-1871 brutalnie zmieniła bieg historii Europy. Zaniepokojony ambicjami terytorialnymi Bismarcka oraz miażdżącymi zwycięstwami armii pruskiej nad Danią w 1864 i nad Austrią w 1866 roku, francuski cesarz Napoleon III poprzysiągł zmusić Prusy do uległości. Oparta na wielu materiałach archiwalnych z Europy i Stanów Zjednoczonych, wykorzystanych tu po raz pierwszy, Wojna francusko-pruska Geoffreya Wawro opisuję wynikłą wskutek tego wojnę w porywają...

Ranga prasy w kształtowaniu opinii publicznej i tym samym w formowaniu poglądów, postawy i zachowania ludzi nie jest przez nikogo podważana. Mimo zmiany warunków funkcjonowania prasy, zarówno prawno-instytucjonalnych i ekonomiczno-technologicznych, jak i społeczno-politycznych, zawsze odgrywała ona ważną i w gruncie rzeczy niezastąpioną rolę w społeczeństwie, które dzięki jej działalności stawało się lepiej poinformowane i bardziej aktywne publicznie, wyrażając również swoje ...

Spis treści Zagajenie: na rynku Psiego Pola / 5 Od Galla Anonima do mistrza Wincentego: u źródeł legendy Psiego Pola / 13 O Wandzie, co się nie utopiła, lecz Alemana pięknem ubiła / 23 Divina Silentii provincia: „boska prowincja Ciszy”? / 31 Bitwa w legendarnej odsłonie / 35 Blask „złotej kolumny”: mit i historia / 43 Wyzwanie na dziś: legenda bez… kapusty / 49 Przypisy / 53 Wybór literatury / 59 Wykaz ilustracji / 63 Nota o Autorze / 65...

W książce przedstawiono biogramy wszystkich organizatorów i dowódców najsławniejszego pułku polskiej kawalerii, który w latach 1921-1939 stacjonował garnizonem w Augustowie, wywierając ogromny wpływ na życie miasta i regionu. W okresie I i II wojny światowej wniósł ogromny wkład w dzieło walki o niepodległość Polski i przyłączenie Ziemi Augustowskiej do Macierzy.

Wspomnienia bolesne...Zofia z hr.Zamoyskich Tadeuszowej hr. Grocholskiej (1866-1957) to opis dramatycznych przeżyć z lat 1917-1919, ściśle powiązanych z wydarzeniami historycznymi, które wówczas miały miejsce, m.in. z rewolucją bolszewicką i próbami utworzenia niezależnego państwa ukraińskiego. To za ich sprawą dom autorki w Strzyżawce koło Winnicy splądrowano i spalono, a członków rodziny Grocholskich prześladowano, aresztowano i wielokrotnie grożono im śmiercią. Przez dwa l...

Kolejny, czwarty już tom z serii zatytułowanej „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi” został poświęcony prezentacji wyników badań nad parafiami na obszarze władztwa zakonu niemieckiego w Prusach. Badania te zostały przeprowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Parafie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1243–1525” (DEC–2011/01/B/HS3/00828). Znalazło się w nim trzynaście artykułów poświęconych różnym aspektom działalności parafii oraz duchowi...

Prezentowana praca stanowi próbę ukazania reform gospodarczych i finansowych Królestwa Prus w drugiej połowie XVIII stulecia do roku 1806. Reform związanych z Fryderykiem II, zwanym później Wielkim. Fryderyk II w dobie wojen potrafił utrzymać system fiskalny odziedziczony po ojcu Fryderyku Wilhelmie I, a następnie, w czasie niemal pięćdziesięcioletniego panowania, doprowadzić do gruntownych przeobrażeń w Królestwie Prus. Podstawowym zadaniem pracy jest próba ukazania polityki...

„Czy średniowieczny duchowny mógł być jednocześnie mieszczaninem? Sprzeczność tego pytania jest tylko pozorna. Wynika ze stereotypowego przekonania o nieruchomej strukturze społeczeństwa średniowiecznego, sztywno podzielonego na ściśle odseparowane stany. Tymczasem problem ówczesnej przynależności społecznej nie jest wymysłem współczesnego historyka. Pytanie czy kapłan jest mieszczaninem zadawali już średniowieczni rajcy. Znalazło się ono w zestawie problemów prawno-ustrojowy...

Prezentowane w niniejszej książce wyniki badań nad genezą, rozwojem, przekształceniami i zakresem kompetencji centralnych i terytorialnych organów władzy zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1228-1410 zostały po raz pierwszy opublikowane w 2001 roku. Z racji szybkiego wyczerpania nakładu Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zwróciło się do mnie z propozycją ponownego wydania tej książki w formie reprintu. Pod względem konstrukcyjnym, kompozycyjnym i merytor...

Wojna francusko-pruska. Niemieckie zwycięstwo nad Francją w latach 1870-1871. Wojna francusko-pruska z lat 1870-1871 brutalnie zmieniła bieg historii Europy. Zaniepokojony ambicjami terytorialnymi Bismarcka oraz miażdżącymi zwycięstwami armii pruskiej nad Danią w 1864 i nad Austrią w 1866 roku, francuski cesarz Napoleon III poprzysiągł zmusić Prusy do uległości. Oparta na wielu materiałach archiwalnych z Europy i Stanów Zjednoczonych, wykorzystanych tu po raz pierwszy, Wojna ...

Jacek Kordel (ur. 1988) – absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego (2012), w którym obronił też doktorat (2017). Zainteresowania naukowe: historia dyplomacji, dzieje Rzeczypospolitej i Rzeszy Niemieckiej w epoce nowożytnej. Książka naświetla drogę wiodącą do „saskiego przewrotu przymierzy”, czyli do sasko-pruskiego sojuszu z 1778 r. Co skłoniło młodego elektora Fryderyka Augusta III do porzucenia tradycyjnych związków z Wiedniem i poszukiwania pomocy u Fr...