Miastem wiodącym w XII tomie „Kresowej Atlantydy” jest Zbaraż i legenda związana z jego obroną w czasie wielkiej rebelii kozackiej. Na karty historii Polski i Ukrainy wprowadził go genialny mitotwórca – Henryk Sienkiewicz. Tom ten zawiera też historię słynnych zamków, pałaców i rezydencji kresowych w Podhorcach, Olesku i Koropcu, które były niegdyś własnością wspaniałych rodów magnackich: Koniecpolskich, Rzewuskich, Sanguszków czy Badenich. Tom jest znakomicie zilustrowany un...

Jeżeli mam napisać coś sensownego o przestrzeni, w jakiej dokonuje się największy cud świata, a więc o miłości małżeńskiej, muszę zaznaczyć, że będzie to książka o miłości wzajemnej.

Wstępując w sakrament małżeński wybraliście najwłaściwszy sposób zrealizowania testamentu Pana Jezusa. I cieszcie się z tego, bo to wielka łaska.
Stanisław Orzech Orzechowski

Seria PISMA WYBRANE STANISŁAWA CATA-MACKIEWICZA Dziennikarz polski ma dwie drogi przed sobą: albo schlebiać polskiemu wishful thinking i powtarzać androny, którymi karmi się polska wyobraźnia i na których opiera swe plany polityczne, które wobec tego wykorzystywane są przez różne prowokacje obce, albo przeciwstawić się mylnym założeniom, iluzjom i frazesom, wykorzystywanym przez obcą prowokację, i tłumaczyć rzeczywisty, realny bieg wypadków politycznych. W pierwszym wypadku...

Andrzej Stanisław Kowalczyk napisał książkę o Hiszpanii. Bardzo potrzebną. Nie jest to widokówka z podróży na Południe, ale zbiór szkiców pogłębionych, nawiązujący do tradycji polskiej szkoły eseju. Słowa, myśli i obrazy są w tym tomie doskonale dobrane. Tworzą spójną całość, bogatą i różnorodną. Jest w niej miejsce do rozmyślań nad istotą chrześcijańskiej duchowości (św. Jan od Krzyża, św. Teresa z Ávili), namysł nad historią bliskiego nam Śródziemnomorza (Filip II). Jest op...

Szewcy. Naukowa sztuka ze „śpiewkami” w trzech aktach jest groteskowym dramatem modernistycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Witkiewicz podjął w nim temat rewolucji i totalitaryzmu w czasach, kiedy nad Europą zawisły groźby komunizmu i faszyzmu. Bohaterami utworu są z jednej strony szewcy, skarżący się na trudy swojej pracy i głęboko przekonani, że są ofiarami krzywdy społecznej, a z drugiej strony ich ciemiężyciele: Robert Scurvy i jego „Dziarscy Chłopcy”. Roszcz...

Stanisław Andrzej Załuski - Pisarz, dziennikarz, autor ponad 35 książek, sztuk teatralnych, słuchowisk radiowych i monografii. Prezes gdańskiego oddziału Związku Literatów Polskich; honorowy prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, uhonorowany odznakami „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej", „Za Zasługi dla Gdańska”, „Zasłużony Działacz Kultury". Jego książki: „W cieniu tyrana", oraz „Pozostał Bóg i Honor" otrzymały nagrody „...

W 1945 roku Polska znalazła się w otchłani klęski. Stało się tak nie tylko ze względu na zły los, ale też na skutek własnych naszych błędów, błędnej polityki kierowników naszego państwa i błędnych nastrojów społeczeństwa. (…) Możemy więc załamywać ręce i twierdzić, że zostaliśmy perfidnie oszukani i porzuceni przez sojuszników, i będzie to zgodne z prawdą. Ale to, co się nazywa „rozumem stanu” nie polega na biadaniu ex post nad przewrotnością wspólników, lecz na umiejętności ...

PISMA WYBRANE STANISŁAWA CATA-MACKIEWICZA Studiowanie życiorysu Dostojewskiego dlatego tak jest pasjonujące, że w tym życiorysie wciąż spotykamy ludzi z klimatu i atmosfery „dostojewszczyzny”. Wciąż spotykamy ludzi stojących jedną nogą w domu wariatów, fantastów, dziwaków, awanturników. Taki już jest powieści Dostojewskiego geniusz miejsca i geniusz czasów, owej Rosji z czasów niewoli chłopów i uwalniania tych chłopów, z czasów autokraty Mikołaja I i cesarza-rewolucjonisty A...

"Powrót do miejsc nieobecnych" to powieść przepełniona erotyzmem i głęboką refleksją nad życiem. Znany pisarz wyjeżdża z Warszawy w podróż sentymentalną do niewielkiego miasteczka w Wielkopolsce, gdzie spędził dzieciństwo i wczesną młodość. Te dwa wątki - współczesny i sprzed dziesięcioleci - splatają się w jedną opowieść o miłosnych przeżyciach głównego bohatera, kobietach jego życia i erotycznych kontaktach z nimi. I o przygodzie, jaka go spotkała w miasteczku.

Drugi tom listów Witkacego do żony zawiera 321 listów z lat 1928–1931. To istotny okres w jego życiu i twórczości. Pisze wtedy najważniejszą powieść Nienasycenie i w listach szczegółowo informuje Jadwigę o pracy nad wersją brulionową, a potem nad czystopisem. Przygotowuje także książkę polemiczną Ostatnia pigułka dla „wrogów”, której nie zdołał wydać i która zaginęła. W roku 1930 intensywnie pracuje nad broszurą o narkotykach, w której wykorzystuje swoje doświadczenia i ekspe...

W trzecim tomie Dramatów znalazły się następujące utwory: Jan Maciej Karol Wścieklica, Wariat i zakonnica, Janulka, córka Fizdejki, Matka, Sonata Belzebuba, Szewcy, ocalałe fragmenty Nowej homeopatii zła, Straszliwego wychowawcy, Normalnego człowieka, Wampira we flakonie, Persy Zwierżontkowskiej, Tak zwanej ludzkości w obłędzie, dwa utwory autoparodystyczne Negatyw szkicu i Romans schizofrenika oraz dwa przekłady (polski i francuski) Szalonej lokomotywy, której oryginał zagin...

Pożegnanie jesieni jest najbardziej znaną powieścią Stanisława Ignacego Witkiewicza. Jej tematem są przeżycia grupy dekadentów (z Atanazym Bazakbalem na czele), którzy na co dzień żyją w dusznej i męczącej atmosferze głębokiego kryzysu egzystencjalnego i kulturowego; w których – jednakże – każdego dnia odzywa się w sposób namacalny potęgujące się poczucie „metafizycznej dziwności istnienia”. Tymczasem ani „rozmowy istotne”, ani też rozmaite eksperymenty psychologiczne i artys...

Tom obejmuje 38 tekstów. Są wśród nich szkice o twórczości m.in. futurystów, Jerzego Mieczysława Rytarda, Tadeusza Micińskiego, Antoniego Słonimskiego i Brunona Schulza (wnikliwe studium o Sklepach cynamonowych) oraz kilka artykułów poświęconych problemom krytyki, jej założeniom, funkcjom i kryteriom. Witkacy uparcie dowodził, że krytyk powinien mieć solidne przygotowanie filozoficzne i skrystalizowane poglądy estetyczne. Szczególne znaczenie przypisywał polemikom i zgodnie z...

W swoich szkicach o XIX wieku starałem się jak najbardziej o rozbudowanie anegdoty i ilustracji. Sugerowałem raczej, niż wypowiadałem swoje poglądy filozoficzne. Nie mogę pisać nierozwodnionej anegdotami książki filozoficznej nie dlatego, że mnie na taką nie stać, lecz dlatego, że jej nikt czytać nie zechce. Owszem, są książki tak napisane, że ich nikt przeczytać nie może, i to zapewne stanowi podstawę ich wielkiego autorytetu, ale autorzy tego rodzaju książek mieli zwykle ba...

Dwa odrębne utwory Witkacego o charakterze publicystycznym łączy stanowisko autora: „Oświadczam oficjalnie, że piszę poważnie i chcę wreszcie coś bezpośrednio pożytecznego zdziałać…”. W książce stanowiącej pierwszą część tomu (Nikotyna, alkohol, kokaina…) przedstawił Witkiewicz swój – bardzo krytyczny – stosunek do narkotyków i przeżycia związane z ich zażywaniem. W części drugiej (Niemyte dusze) pisarz proponuje społeczeństwu psychoanalizę jako narzędzie ocalenia przed nad...

Chciałbym powiedzieć czytelnikowi, co następuje: Przyjacielu, jeśli nie lubisz innych poglądów historycznych niż te, do których się przyzwyczaiłeś, proszę Cię, nie czytaj moich książek! Stanisław Cat-Mackiewicz Europa in flagranti nie jest usystematyzowanym i poukładanym wykładem historycznym. Ma bardziej kształt albumu fotograficznego, w którym poszczególne zdjęcia niekoniecznie się ze sobą wiążą, a opowiadanie tego, co na zdjęciach powierzono wybitnemu erudycie. dr Janusz ...

Istotnym elementem młodzieńczej edukacji Karola Stanisława Radziwiłła (1669-1719), podkanclerzyca i hetmanica litewskiego oraz wojewodzica wileńskiego, a późniejszego kanclerza wielkiego litewskiego i ordynata nieświeskiego była peregrynacja zagraniczna. Rękopiśmienna relacja jego pióra powstała w trakcie podróży, którą odbył on w latach 1684-1687, w towarzystwie swego starszego brata Jerzego Józefa, wpisuje się w szeroki nurt dzieł piśmiennictwa podróżnego tworzonego w kręgu...

Pierwszy tom Dramatów zawiera Juwenilia (sześć krótkich sztuk pisanych przez ośmioletniego Witkiewicza) oraz siedem dramatów: Maciej Korbowa i Bellatrix, Pragmatyści, Tumor Mózgowicz, Mister Price, czyli Bzik tropikalny, Nowe Wyzwolenie,Panna Tutli-Putli i ONI. Powstały one w ciągu dwóch lat: od listopada 1918 do listopada 1920. Był to okres terminatorstwa dramaturgicznego Witkiewicza. Pisze Daniel Gerould: „W sztukach okresu terminowania nauczy się warsztatu i stworzy zasó...

Chłopi Władysława Reymonta to powieść opowiadająca o małej społeczności, zamieszkującej wieś Lipce. Utwór został podzielony na cztery części, którymi są pory roku, to one wyznaczają czas akcji. Powieść po raz pierwszy została opublikowana w druku w odcinkach w „Tygodniku Ilustrowanym” od 18 stycznia 1902 do 26 grudnia 1908. W formie książkowej utwór ukazywał się partiami – pierwsze dwa tomy zostały wydane w 1904 roku, tom trzeci w 1906, natomiast czwarty w 1909. Chłopi to pow...

Dziesiąty, jubileuszowy tom „Kresowej Atlantydy” ma podobną jak poprzednie konstrukcję. Na pierwszym planie jest miasto dominujące. Tym razem jest to Złoczów, położony na zachodnich krańcach Podola, otoczony żyznymi glebami, skąd o letniej porze rozciągały się aż po kres horyzontu złote łany zbóż. Po przedstawieniu historii Złoczowa autor wyprawia się do pobliskiego Zadwórza, kreśląc historię legendarnych bohaterów polskich Termopil – 318 żołnierzy, którzy własnymi ciałami os...

Po osiemnastu latach od pierwszego wydania powieść Reymonta ukazuje się w serii „Biblioteka Narodowa” po raz wtóry. Magdalena Popiel, autorka wstępu i opracowania utworu, przygotowała edycję Ziemi obiecanej w oparciu o aktualny stan badań nad dziełem, dzięki czemu opowieść Reymonta o budzeniu się kapitalizmu w Łodzi pod koniec stulecia dziewiętnastego została przedstawiona w pełniejszym świetle.

Dziennikarz polski ma dwie drogi przed sobą: albo, schlebiać polskiemu wishful thinking i powtarzać androny, którymi karmi się polska wyobraźnia, i na których opiera swe plany polityczne, które wobec tego wykorzystywane są przez różne prowokacje obce, albo przeciwstawić się mylnym założeniom, iluzjom i frazesom, wykorzystywanym przez obcą prowokację i tłumaczyć rzeczywisty, realny bieg wypadków politycznych. W pierwszym wypadku, gdy się gada bezsensowne frazesy, ma się w społ...

Jak istnieją prawa ekonomiczne, jak istnieje prawo popytu i podaży, tak istnieje prawo rządzące polityką polską. Znaczenie polityczne Polski jest funkcją stosunków rosyjsko-niemieckich. Z chwilą, kiedy te stosunki są złe, znaczenie Polski urasta, Polska odzyskuje polityczną samodzielność. Kiedy stosunki rosyjsko-niemieckie naprawiają się, samodzielność polityki polskiej pada. W chwili niemiecko-rosyjskiej politycznej jedności działania – niepodległość Polski zamiera... Stanis...

Dla Polaków wojna to coś w rodzaju pojedynku na pistolety dwóch ludzi honoru, otoczonych gromadką sekundantów w sztywnych kołnierzykach i przy udziale chirurga. Tak jak człowiek honoru nie powinien nic takiego zrobić, co by wskazywało, że boi się pojedynku, tak naród powinien ciągle demonstrować, że nie cofnie się przed wojną. Dla Anglików wojna to obrona narodowych interesów, o ile to możliwe, za pomocą przelewania cudzej krwi wystawianie na niebezpieczeństwo innych krajów. ...