Opis treści
Księga XV Biblioteki Historycznej obejmuje lata 386-361/360 przed Chr. Tytuł „Hegemonia Teb”. Jest to bowiem okres, w którym, mimo ogłoszenia pokoju Antalkidasa (387/386, zob. ks. XIV 110.2-4), zwanego też królewskim, oddającym hegemonię w Grecji w ręce Sparty, na znaczeniu zaczęli coraz więcej zyskiwać Tebańczycy. Sygnałem tego było ich pierwsze zwycięstwo nad Spartanami, odniesione w roku 375 w bitwie pod Tegyrą. Kolejne, w starciu pod Leuktrami w roku 371, uczyniło Teby hegemonem. Próba restytucji dawnego układu sił zakończyła się dla Sparty klęską pod Mantineją w roku 362. W bitwie tej poległ jednak Epaminondas, niekwestionowany, obok Pelopidasa, który zginął w roku 364, współtwórca wielkości Teb. Wraz z odejściem tych dwóch wielkich polityków i wodzów aktywność Tebańczyków wyraźnie straciła na impecie, ograniczając się do działań w obrębie Związku Beockiego. Zbliżał się czas Filipa II Macedońskiego. Podstawą narracji Diodora Sycylijskiego jest przekaz Efora z Kyme. Ale korzystał on także, a przynajmniej je znał, m.in. z prac Durisa z Samos, Anaksymenesa z Lampsakos i Ksenofonta. W przypadku tego ostatniego relacja Diodora pozwala kontrolować jego narrację zawartą w Historii greckiej (Helleniká), doprowadzonej do bitwy pod Mantineją, ewentualnie także ją uzupełniać. Warto wskazać, że od roku 362 aż do wyprawy Aleksandra Wielkiego (334) Diodor jest jedynym autorem, którego zachowana twórczość dostarcza nam relacji ciągłej.