"Rajską doliną jest były Związek Radziecki wspominany przez bohaterów reportaży Jacka Hugo-Badera jako kraina mlekiem i miodem płynąca. Mleko było wprawdzie chudziutkie, a miód rzucano do sklepów tylko z okazji świąt państwowych. Nostalgia jednak pozostała i wyłazi wszystkimi szparami betonowych bloków na prowincji i eleganckich domów z cegły w miasteczku kosmonautów pod Moskwą. "Rosyjska dusza jest jak spaniel, nawet jak mu jest wesoło, ma mordę rozpaczliwie smutną" - pi...
W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej zginęły miliony radzieckich dzieci. Rosyjskich, białoruskich, ukraińskich, żydowskich, tatarskich, łotewskich, cygańskich, kozackich, uzbeckich, ormiańskich, tadżyckich. Te, które przeżyły, wojny nie zapomniały nigdy. Dla nich to wspomnienie pierwszego papierosa otrzymanego od Niemca, zapach bzu i czeremchy, zabawa w strzelanie, pierwsze grzyby w lesie, kózka, która miała dawać mleko i zapewnić rodzinie przetrwanie. Ale też sprawy, prz...
"Pojechałem do ZSRR kilka razy w 1991 i 1992 roku i więcej nie chciałem. Fantastyczni ludzie i obraza rozumu. Wielka sztuka i poniżające poszukiwania z opuszczonymi spodniami choć kawałka papieru toaletowego. Wspaniała architektura i okno wychodzące na górę śmieci na wysokość drugiego piętra. Zabrakło mi wtedy reporterskiego zrozumienia, zabrakło determinacji. I oto Jacek Hugo-Bader wchodzi w imperium dla mnie. Bo kiedy czytam jego reportaże, mam wrażenie, że specjalnie d...
Jednym z najlepszych sposobów, by poznać życie, codzienność i przemyślenia sławnej postaci jest sięgnięcie po jej dziennik lub pamiętnik. Niektóre z tych dzieł stanowią jedne z najbardziej znanych książek tych autorów - tak jest chociażby w wypadku Witolda Gombrowicza i jego “Dziennika 1953-1969”. Rozpoczął go tworzyć w Buenos Aires, a skończył tuż przed śmiercią w Vance, stanowi on więc w pewnym sensie dzieło jego całego życia. “Dziennik” Gombrowicza powstał jako owoc współpracy pisarza z miesięcznikiem emigracji polskiej “Kultura”, który wydawany był w Paryżu przez Jerzego Giedroycia. Po dzienniki sięgali też chętnie inny twórcy światowej literatury. Przemyślenia i wydarzenia z życia spisane w tej formie zawarł także Jerzy Pilch w tomach “Dziennik”, “Drugi dziennik. 21 czerwca 2012 - 20 czerwca 2013” oraz “Trzeci dziennik. 7 maja 2017 - 15 lipca 2018”. Z kolei refleksje zawarte w zapiskach Sándora Márai stanowią zapis intelektualnych refleksji nad światem, przemyśleń z przeczytanych lektur, ocenę moralną otaczających go, współczesnych społeczeństw czy namysł nad losem emigranta i kondycją ludzką. Błyskotliwe i pełne ironicznego dystansu do świata i samego siebie zapiski zapełniają karty pięciu tomów - są to: “Dziennik 1943-1948”, “Dziennik 1949-1956”, “Dziennik 1957-1966”, “Dziennik 1967-1976” oraz “Dziennik 1977-1989” opublikowane przez Wydawnictwo Czytelnik. Jednym z najwybitniejszych przykładów polskiej diarystyki XX wieku są “Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego będące zapisem jego życia we Francji w latach 1940-1944. Cztery lata i trzy miesiące wojny w znakomitej prozie Bobkowskiego. “Dzienniki” stworzył także Jarosław Iwaszkiewicz - obejmują one lata 1949-1980. Dzięki nim możemy poznać życie rodzinne, uczuciowe, towarzyskie i polityczne tego jednego z największych polskich XX-wiecznych pisarzy. Wszystkie te, a także wiele innych pozycji pozwalających na wejrzenie w prywatne, często nieznane życie mniej i bardziej znanych osób znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki, a przede wszystkim ebooki (epub, mobi, pdf).
Często podczas lektury takich zapisków pojawia się pytanie: czy dziennik i pamiętnik to to samo? Te dwie formy wiele łączy - przede wszystkim autentyczność przekazywanych wydarzeń, emocji i przemyśleń. W obydwu wypadkach notatki nierzadko tworzone były z myślą o tym, że nikt poza autorką lub autorem nigdy ich nie zobaczy. Są to literackie formy autobiograficzne spisywane w pierwszej osobie, często jako ciąg notatek opatrzonych datą. Są jednak między nimi subtelne różnice. Jak sama nazwa wskazuje, pamiętnik spisywany jest “z pamięci”, a więc z pewnej perspektywy czasowej. Pamiętniki z reguły w związku z tym pozwalają na pewien dystans do opisywanych przeżyć i opis wydarzeń przez pryzmat nieco późniejszych interpretacji czy poznanych faktów, stanowiąc przestrzeń refleksji. Nierzadko wpisy opatrzone są datami, jednak te znacznie częściej pojawiają się w dziennikach, gdzie uzupełnione są niekiedy także konkretnym czasem i/lub miejscem, w jakich zostały spisane. Dzienniki pomagają ustalić pewną kolejność wydarzeń, a co za tym idzie wiernie odtworzyć opisywane w nich historie. Te spisywane są na bieżąco, stanowiąc pewien dokumentalny wgląd w życie tworzącej je osoby - jej przemyśleń i emocji, jakie miały miejsce dokładnie w momencie zdarzenia. Jednym z najbardziej znanych w Polsce dzieł pamiętnikarskich są zapiski Jana Chryzostoma Paska - “Pamiętniki” tworzone były pod koniec XVII wieku i stanowią cenne źródło wiedzy o życiu w tamtych czasach. Do chętnie czytanych pamiętników literackich należy dzieło Stephena Kinga - nietypowe jak na tego twórcę, autobiograficzne wejrzenie w swoją karierę. “Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika” łączy w sobie opowieść o samym Kingu z serią porad dla początkujących pisarek i pisarzy. Podobny zabieg zastosował Remigiusz Mróz w swoim “O pisaniu. Na chłodno”, zapraszając do spojrzenia w głąb jego warsztatu literackiego. Ważną pozycją jest także dzieło “Jestem Żydówką” Miriam Synger. Są to zapiski z jednego roku życia ortodoksyjnej Żydówki - Polki, patriotki, matki pięciorga dzieci, a przy tym feministki i kobiety niezwykle silnej oraz wrażliwej. Dzięki niej możemy przyjrzeć się codzienności często dla nas niedostępnej, a także dowiedzieć się więcej o współczesnym judaizmie oraz życiu Żydów w dzisiejszej Polsce. Jeśli szukacie autobiograficznego opisu codzienności ludzi znanych i mniej znanych, których przemyślenia i zapiski pozwalają na refleksję także nad naszym życiem, koniecznie sięgnijcie po pamiętniki i dzienniki! Wiele z takich ebooków znajdziecie właśnie na Woblink - czekają w formatach epub, mobi lub pdf.
