Słownik pojęć Whiteheada to pierwsze na świecie tak przystępnie napisane wprowadzenie do filozofii procesu - wielkiego projektu intelektualnego Alfreda Northa Whiteheada, wybitnego XX-wiecznego matematyka i myśliciela. Od czasu opublikowania jego najważniejszego dzieła, Proces i rzeczywistość (1929), filozofia Whiteheada jest powszechnie uważana za jeden z bardziej fascynujących, ale jednocześnie trudnych do intuicyjnego uchwycenia, systemów filozoficznych XX wieku. John C...
Jakie jest miejsce człowieka we Wszechświecie? Czy jesteśmy "kwiatem Stworzenia", jedną z najwspanialszych istot w Kosmosie, zajmującym centralne miejsce w strukturze świata? A może człowiek to tylko nieznaczący pyłek w potężnym Wszechświecie, obojętnym na nas i na nasz los? W swoim nowym światowym bestsellerze Prof. Brian Cox i Andrew Cohen proponują zupełnie nową odpowiedź na to pytanie, opartą nie tylko na dogłębnej wiedzy naukowej, ale również na wielkiej fantazji i ene...
Key points addresses philosophical and scientific issues connected with the origins of morality, rationality, justice and other normative orders brings together contributions by philosophers and psychologists Description A collection of essays assessing the origins of various rule-based systems including, but not limited to, morality, rationality and justice from the perspectives of both philosophy and psychology. The Reader will learn about diverse cognitive and neuro...
Key points addresses philosophical and scientific issues connected with rule-following and decision-making brings together contributions by philosophers, psychologists and neuroscientists Description A collection of essays dealing with issues connected with rule-following and decision-making from the perspectives of philosophy and various sciences. The Reader will learn about the diverse relations to rule-following behaviour of such phenomena as cognitive control, emot...
A collection of essays devoted to the problem of explanation in various disciplines of science and humanities namely mathematics, physics, chemistry, biology, neuroscience, economics as well as theology. The issues covered include such topics as the interplay between explanation and understanding, the problem of a priori explanation, the limits of causal explanations in physics, the application of mathematics in biology, the relationship between proof and explanation in mat...
Starożytni Grecy postawili pierwszy odważny krok na drodze powstania nauki. Wymagało to radykalnego zerwania z potocznymi wyobrażeniami. Stwierdzenie, że u podstaw rzeczywistości leżą niezmienne prawa, musiało być niezwykle trudne dla kogoś, kto przyzwyczaił się do wyjaśniania zjawisk ingerencjami bogów. Wprawdzie to nie Grecy jako pierwsi zaczęli myśleć abstrakcyjnie, bo jak przekonują kognitywiścimechanizmy abstrakcji towarzyszą nam niemal od powstania języka, ale to oni w...
Czy fenomen życia da się zredukować do praw fizyki? Jak to było „naprawdę”? Czy życie powstało spontanicznie z materii martwej na mocy działania praw fizyki, czy też w momencie zaistnienia życia miała miejsce jakaś „nieciągłość” w funkcjonowaniu praw fizyki? Czy przez tę nieciągłość wdarł się do praw fizyki jakiś niezwykły, zupełnie nieprawdopodobny przypadek? Czy też była to ingerencja Stwórcy w prawa stworzonego świata? Czy może jeszcze coś zupełnie innego, czego dzia...
Jaka jest natura podejmowania decyzji indywidualnych i zbiorowych? Czy decyzje podejmujemy w sposób wolny? Jakie są kryteria racjonalności podejmowania decyzji? Czy komputery potrafią za nas planować, wybierać, przewidywać i decydować? Książka jest zbiorem artykułów, w których analizowany jest proces podejmowania decyzji w różnych kontekstach: logicznym, psychologicznym, (neuro-)kognitywistycznym, filozoficznym, społeczno- kulturowym i ekonomicznym. W ramach badań log...
Filozofia matematyki rozwijana jest intensywnie zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zajmują się nią uczeni reprezentujący różne dyscypliny. Choć bezpośrednio niepotrzebna właściwie dla uprawiania i rozwijania samej matematyki, jest przecież niezbędna dla lepszego zrozumienia tej dziedziny i jej miejsca pośród innych nauk. Ostatnio zauważyć się daje także rozwój refleksji filozoficznej nad młodą dyscypliną, jaką jest informatyka. Zebrane w tym tomie prace obrazują prowadzon...
Jak to się stało, że jedna z małp przeszła tak niezwykłą drogę od lasów tropikalnych Afryki po współczesne globalne społeczeństwo informacyjne? Książka Robina Dunbara doskonale łączy ze sobą naukową precyzję i wielki talent narratorski autora, dzięki czemu przedstawiona w niej opowieść jest nie tylko wiarygodna, ale przede wszystkim fascynująca i pobudzająca do myślenia. Człowiek. Biografia przedstawia epokę „przed historią” – najbardziej tajemniczy, ale przy tym kluczowy f...
Czy możliwe jest uprawianie filozofii bez oglądania się na naukę? Teoretycznie, tak. Będzie to jednak filozofia utykająca, zubożona, programowo obojętna na badanie filozoficznych aspektów nowych odkryć pasjonujących umysły współczesnych. Teoretycznie jest możliwe także uprawianie nauki połączone z zupełną obojętnością na wszelką filozofię, nawet filozofię nauki. Wiara w intuicję czy praktykowanie metody prób i błędów może być wtedy praktyczną namiastką filozofii. Właściwie ...
This book takes us from the early childhood to the last days of George Lemaîitre, the man behind the theory of the primeval atom, now better known as Big Bang theory. But who was George Lemaître? A clergyman, a genius astronomer, an audacious cosmologist, a computer enthusiast ahead of his time, a professor with his head in the clouds, a bon vivant mathematician and gourmand? Dominique Lambert's book peels away these layers, chapter by chapter, from the adventures of a boy f...
Principia są gruntownym podsumowaniem XVII-wiecznej wiedzy na temat podstawowych praw mechaniki, rozbudowanym następnie o wyniki własnych przemyśleń, badań teoretycznych, eksperymentów i astronomicznych obserwacji Isaaca Newtona. W jego czasach nie prowadzono jeszcze algebraicznych rachunków w takiej formie, jakiej dziś powszechnie używamy − królowały metody geometryczne, polegające na przekładaniu wartości wielkości fizycznych na długości odcinków i łuków, konstruowaniu z n...
Trójkąt to uniwersalny symbol szczęścia, medytacji, światła. Wielką Triadą Platońską nazywa się też trzy Wielkie Idee tj. Dobro, Prawdę i Piękno jako objawienie niedostępnej dla umysłu najwyższej idei, Jedni. Triada to literacka wędrówka po trójkącie geograficznym – pomiędzy Jurą Krakowską, Kolumbią a Birmą w poszukiwaniu przestrzeni spotkania świata materialnego i metafizycznego. Każda podróż, także duchowa musi rozpocząć się jednak od wyznaczenia swojej pozycji we Wszechś...
Esej jest opowieścią o tym jak przeplata się historia dwóch wielkich pasji człowieka: pragnienia poznania świata i pragnienia zrozumienia sensu własnego istnienia. Te dwie pasje stanowią fundament dwóch historii: dziejów filozofii i nauki oraz historii duchowości rozumianej jako refleksja nad ukrytym znaczeniem rzeczywistości, nad jej duchowym aspektem. Autor zarysowuje szeroką perspektywę poznawczą wplatając w swoją opowieść nie tylko tytułowego Sokratesa, lecz także mity...
seria Piąty wymiar E-book poświęcony jest problematyce relacji między wiedzą a wiarą w okresie patrystycznym, a więc w czasie, kiedy w wyniku dialogu antycznej myśli filozoficznej z prawdami zawartymi w księgach Pisma Świętego ukształtowały się zręby teologii chrześcijańskiej oraz dokonało się przejście od filozofii (i całej kultury) starożytnej do średniowiecznej. Zagadnienia przedstawione w minibooku koncentrować się będą wokół dwóch obszarów: po pierwsze, problematyki r...
seria Piąty wymiar W myśl teorii powszechnego ciążenia Izaaka Newtona wszystkie ciała wzajemnie się przyciągają, tak więc nic nie pozostaje bez wpływu na otoczenie: wszystko ze wszystkim się łączy. Czy ta sama zasada odnosi się do wydarzeń z naszego życia i życia innych? Wypadków z naszej przeszłości i przyszłości? Czy dotyczy naszych ukrytych myśli, naszych marzeń i snów? Jaki związek istnieje pomiędzy wizytą młodego astronoma, zatwardziałego ateisty i ambitnego bawidamka ...
Czym jest interpretacja Pisma Świętego? Czym jest egzegeza talmudyczna? Czym jest logika żydowska, logika Talmudu? Logika Talmudu z filozoficznego punktu widzenia oferuje oryginalne podejście do pragmatyki i prakseologii. W judaizmie antyplatońskie oraz niearystotelesowskie założenia są jasno wyrażone, zaś świat naszej codziennej praktyki ma w nim znaczenie zasadnicze i rozumować wolno tylko w jego kontekście. Książka odwołuje się do judaistycznego zrozumienia logiki co...
In Russian culture there was neither Scholasticism nor Renaissance, and the problem of faith and reason was formulated most of all on the ground of Patristic tradition. This collection of essays explores various dimensions of this alternative Russian account. It shows peculiarities of Orthodox interpretation of faith, traces the interrelations between Eastern and Western thinkers, and investigates the heritage of Russian religious philosophy, with a special attention to Pav...
Dlaczego Bóg i geometria? Dla kogoś, kto nie liznął historii filozofii, zestawienie to może być zaskakujące, ale każdy, kto cokolwiek słyszał o Platonie, wie, że „Bóg geometryzuje”. A jeżeli cała historia filozofii sprowadza się do kilku przypisów do Platona, jak utrzymywał Alfred North Whitehead, to któreś z nich muszą się odnosić do relacji między geometrią a Bogiem. Ponieważ zarówno filozofia, jak i geometria od dawna należą do obszarów moich zainteresowań, nie mogłem nie...
Co to jest Nic? Czym była próżnia dla Greków, a czym jest dla współczesnej kosmologii? Czy zero Babilończyków, Hindusów i Majów to jedno i to samo zero? John D. Barrow, brytyjski kosmolog i autor wielu znanych książek popularnonaukowych, tym razem poświęcił się Niczemu. Błyskotliwa, napisana z humorem i erudycją książka prowadzi Czytelnika od religijnych i poetyckich rozważań nad naturą nicości i przemijania, przez zmagania Babilończyków i Majów z zerem matematycznym, a...
Czy da się racjonalnie opisać Wszechświat? Czy nauka może mówić o czymś, czego nie da się i nigdy nie będzie dało zaobserwować? Jaki jest związek pomiędzy pierwszymi ułamkami sekund Wszechświata a gatunkiem ludzkim? Kosmologia stanowi współcześnie dojrzałą naukę, ufundowaną na wysokiej jakości obserwacjach oraz solidnej podstawie teoretycznej. Obraz ten zaczyna się jednak załamywać w miarę posuwania się ku najwcześniejszym chwilom istnienia Kosmosu, kiedy to krok po kroku,...
This book critically examines philosophical naturalism, evaluates the prospects for naturalizing such normative properties as being a reason, and proposes a theory of action-explanation. This theory accommodates an explanatory role for both psychological properties such as intention and normative properties such as having an obligation or being intrinsically good. This overall project requires distinguishing philosophical from methodological naturalism, arguing for the pos...
Dlaczego należy myśleć racjonalnie? Czy każda głupota jest grzechem, a każda mądrość cnotą? Co znaczy myśleć uczciwie i jak robić to na co dzień? Wszystko, co istnieje w świecie, musi podlegać prawom logiki. Z wyjątkiem ludzkich myśli. Człowiek jest czymś więcej niż materią, bo prawa logiki może zawieszać. Wolność do głupoty - oto wielkość ludzkiego fenomenu. Tylko czy można z tej wolności korzystać bezkarnie? W swojej nowej książce ks. prof. Michał Heller przekonuje, ...