Czym jest poszukiwanie prawdy? Dlaczego brak idei zmienia życie w wegetację? Czy czasami nie zamieniamy naszego chrześcijaństwa w ideologię? 10.30 u Maksymiliana to wyjątkowy zbiór homilii, które Ksiądz Profesor Michał Heller wygłosił w kościele św. Maksymiliana w Tarnowie – swoim rodzinnym mieście. Jego krótkie, rzeczowe, a jednocześnie obrazowe kazania odnoszą się do Ewangelii i głęboko osadzają ją w codziennym życiu każdego z nas. Oto człowiek w swoim rozwoju osiągnął zdol...
Czym jest interpretacja Pisma Świętego? Czym jest egzegeza talmudyczna? Czym jest logika żydowska, logika Talmudu? Logika Talmudu z filozoficznego punktu widzenia oferuje oryginalne podejście do pragmatyki i prakseologii. W judaizmie antyplatońskie oraz niearystotelesowskie założenia są jasno wyrażone, zaś świat naszej codziennej praktyki ma w nim znaczenie zasadnicze i rozumować wolno tylko w jego kontekście. Książka odwołuje się do judaistycznego zrozumienia logiki codzien...
Dlaczego spośród kilkunastu żyjących niegdyś gatunków hominidów przetrwał właśnie homo sapiens? Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych istot z którymi dzielimy planetę? Kiedy i jak doszło do tego odróżnienia? „Kim więc jesteśmy my, gatunek malarzy i poetów? Jak do tego doszliśmy? Jak to się stało, że ci bezimienni artyści z jaskiń południowej Europy trafili tam, by uprawiać swoje rzemiosło tak dawno temu? Skąd przybyli? Dlaczego, spośród wszystkich gatunków ...
Dlaczego istnieje rzeczywistość? Jak myśleć o Bogu w epoce podroży kosmicznych i Internetu? Skąd jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Te fundamentalne pytania towarzyszą człowiekowi od zawsze. Napisana z polotem i poetyckim zacięciem książka jest próbą wyjaśnienia tajemnic naszego istnienia z perspektywy ewolucyjnej, od Wielkiego Wybuchu, aż po chwilę obecną. Autor ocenia religijny i filozoficzny wpływ odkryć naukowych na nasze zrozumienie ewolucji i świata przyrody, a także bada zmien...
Dlaczego należy myśleć racjonalnie? Czy każda głupota jest grzechem, a każda mądrość cnotą? Co znaczy myśleć uczciwie i jak robić to na co dzień? Wszystko, co istnieje w świecie, musi podlegać prawom logiki. Z wyjątkiem ludzkich myśli. Człowiek jest czymś więcej niż materią, bo prawa logiki może zawieszać. Wolność do głupoty - oto wielkość ludzkiego fenomenu. Tylko czy można z tej wolności korzystać bezkarnie? W swojej nowej książce ks. prof. Michał Heller przekonuje, że wart...
Dlaczego nie można przewidzieć kryzysów ekonomicznych? Czy filozofowie mogą pomóc w ich przewidywaniu? Jaki świat ukrywa się za skomplikowanymi teoriami ekonomii? Na te oraz na szereg innych pytań podejmuje próby odpowiedzi filozofia ekonomii, dziedzina w zasadzie dotychczas nieobecna w polskiej nauce i literaturze. Autor wprowadza nas stopniowo w problemy ekonomii, przedmiotu jej badań i stosowanych metod, począwszy od filozofów starożytnych (którzy niewiele mieli do pow...
O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten...
Czy małpy są moralne, czy też moralność jest wynalazkiem ludzkim? Czy moralność jest tylko cienką zasłoną, którą kultura narzuca naszej zwierzęcej naturze? Czego filozof może się nauczyć, obserwując zachowanie małp? Prowokacyjna książka Fransa de Waala, światowej sławy prymatologa, podejmuje problem źródeł i ewolucji moralności. De Waal zwalcza pogląd, który określa mianem „teorii zasłony”, głoszący, że ludzie są z natury egoistyczni, a moralność jest jedynie cienką zasłoną,...
Czym jest ciemna energia? Jakie obiekty lub cząstki tworzą ciemną materię? Skąd wiadomo, że wszechświat składa się głównie z ciemnej materii i jest wypełniony ciemną energią? Z czego składa się wszechświat? Jeszcze nie tak dawno fizycy sądzili, że dobrze znają odpowiedź na to pytanie, i że potrafią dokładnie zidentyfikować wszystkie obiekty, które dają swój wkład do całkowitej masy wszechświata. Problem pojawił się wtedy, gdy obserwacje astronomiczne dostarczyły dowodów na...
O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten...
Główna dziedzina: kognitywistyka Inne dziedziny: psychologia, filozofia umysłu, filozofia języka, filozofia nauki, filozofia religii, lingwistyka, logika, informatyka, nauki o sztucznej inteligencji Główne zagadnienia: dotyczy różnych problemów kognitywistyki zawiera eseje filozofów, logików, informatyków oraz kognitywistów Opis: Prezentowany tom koncentruje się na historycznych, metodologicznych i teoretycznych problemach kognitywistyki. Można w nim znaleźć rozważania na t...
Po raz pierwszy prezentujemy polskiemu odbiorcy dzieło, w którym Józef Życiński przedstawia summę swoich wieloletnich badań na gruncie filozofii nauki. W erudycyjnym i usystematyzowanym wywodzie Życiński pokazuje ukryte mechanizmy rządzące ewolucją nauki od jej początków aż po czasy nam współczesne. Józef Życiński skupił swoją uwagę na jednej rewolucji, i to nie rewolucji przebiegającej w nauce, lecz rewolucji, jaka dokonała się w poglądach na naukę, czyli na rewolucji meta...
Co to znaczy, że wszechświat się rozszerza? Czy Wielki Wybuch rzeczywiście był jego początkiem? Dlaczego nocne niebo nie świeci jednostajnym blaskiem? Czy wszechświat można uważać za układ izolowany? W Filozofii kosmologii Michał Heller we właściwym sobie klarownym i pasjonującym wywodzie oprowadza Czytelnika po gąszczu tematów filozoficznych, które towarzyszyły kosmologii od jej zarania, aż do momentu uformowania się jej jako dojrzałej nauki empirycznej. Wskazuje na filozof...
Czy trudności interpretacyjne nierelatywistycznej mechaniki kwantowej są zagadnieniami, które już dawno przestały być aktualne, czy zawierają jednak pewien twórczy potencjał? Czy istnieje związek między nimi a stanowiskami filozoficznymi, przyjmowanymi przez naukowców? A może konfrontacja trudności z tradycyjnymi pytaniami filozoficznymi da szansę na wypracowanie zupełnie nowych teoretycznych narzędzi badawczych, tak potrzebnych współczesnej fizyce? Książka stanowi prezentacj...
Artykuły opublikowane w 56. numerze poruszają szeroki wachlarz kwestii. Tom otwiera tekst o rozumowaniach niefundacjonistycznych. Kolejny artykuł przedstawia historię powstania intuicjonistycznego rachunku zdań i Twierdzenie Gliwienki. Trzeci tekst numeru zestawia ze sobą stanowiska dwóch przeciwników kartezjańskiego dualizmu na gruncie filozofii umysłu - Johna Searle'a i George'a Lakoffa. Ostatni z publikowanych artykułów prezentuje koncepcję powstania i ewolucji mózgu wedłu...
Filozofia matematyki rozwijana jest intensywnie zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zajmują się nią uczeni reprezentujący różne dyscypliny. Choć bezpośrednio niepotrzebna właściwie dla uprawiania i rozwijania samej matematyki, jest przecież niezbędna dla lepszego zrozumienia tej dziedziny i jej miejsca pośród innych nauk. Ostatnio zauważyć się daje także rozwój refleksji filozoficznej nad młodą dyscypliną, jaką jest informatyka. Zebrane w tym tomie prace obrazują prowadzone ...
Jaka jest natura podejmowania decyzji indywidualnych i zbiorowych? Czy decyzje podejmujemy w sposób wolny? Jakie są kryteria racjonalności podejmowania decyzji? Czy komputery potrafią za nas planować, wybierać, przewidywać i decydować? Książka jest zbiorem artykułów, w których analizowany jest proces podejmowania decyzji w różnych kontekstach: logicznym, psychologicznym, (neuro-)kognitywistycznym, filozoficznym, społeczno- kulturowym i ekonomicznym. W ramach badań logicznych ...
Gdzie kryją się ewolucyjne źródła kultury człowieka? Co o naturze człowieka mówią badania nad innymi naczelnymi? Jakie jest znaczenie prymatologii dla współczesnej polityki? Władza, seks, przemoc, życzliwość – fascynująca książka Fransa de Waala, jednego z najwybitniejszych prymatologów naszych czasów, mierzy się z każdą z tych kwestii, czerpiąc z niezwykle bogatej historii badań nad małpami człekokształtnymi, zarówno w niewoli, jak i w naturalnym środowisku tych zwierząt. Wn...
Dlaczego Bóg i geometria? Dla kogoś, kto nie liznął historii filozofii, zestawienie to może być zaskakujące, ale każdy, kto cokolwiek słyszał o Platonie, wie, że „Bóg geometryzuje”. A jeżeli cała historia filozofii sprowadza się do kilku przypisów do Platona, jak utrzymywał Alfred North Whitehead, to któreś z nich muszą się odnosić do relacji między geometrią a Bogiem. Ponieważ zarówno filozofia, jak i geometria od dawna należą do obszarów moich zainteresowań, nie mogłem nie ...
Dlaczego należy myśleć racjonalnie? Czy każda głupota jest grzechem, a każda mądrość cnotą? Co znaczy myśleć uczciwie i jak robić to na co dzień? Wszystko, co istnieje w świecie, musi podlegać prawom logiki. Z wyjątkiem ludzkich myśli. Człowiek jest czymś więcej niż materią, bo prawa logiki może zawieszać. Wolność do głupoty - oto wielkość ludzkiego fenomenu. Tylko czy można z tej wolności korzystać bezkarnie? Ks. prof. Michał Heller przekonuje, że warto w życiu kierować się ...
Jakie są ewolucyjne źródła moralności i religii? Gdzie można odnaleźć biologiczne fundamenty humanizmu? Czy ludzie potrzebują religii, by zachowywać się moralnie? Frans de Waal, światowej sławy prymatolog, sięga do badań nad zachowaniem zwierząt, by lepiej zrozumieć funkcję religii we współczesnym świecie. Szczególną uwagę poświęca bonobo, pokojowemu i empatycznemu gatunkowi małpy człekokształtnej, która pod względem zachowania być może najbardziej przypomina wspólnego przodk...
