Tom Nowakowski i inni koncentruje się na autorze Trampoliny. Choć jego osoba stanowi rdzeń refleksji literaturoznawczej, to jej nie ogranicza i nie wyczerpuje. Naszym zamierzeniem było poszerzenie pola analizy o pisarzy wywodzących się z pokolenia „Współczesności” oraz młodych, nawiązujących do poetyki realizmu Nowakowskiego i jego rówieśników – Marka Hłaski, Janusza Krasińskiego, Andrzeja Brychta, Bogdana Wojdowskiego czy Jana Himilsbacha. W centrum namysłu badawczego umieśc...
Autorka monografii rozważa problematykę egzystencjalną w poezji Julii Hartwig, której niezbywalny aspekt stanowią wychylenie w kierunku metafizyki oraz refleksja nad sztuką jako równoprawną płaszczyzną istnienia. Kluczami do interpretacji tych zagadnień są kategorie bytu, epifanii, apokatastazy, a następnie pamięci i doświadczenia. Umieszczenie dociekań w kręgu hermeneutyki Gadamera oraz filozofii podmiotu pozwoliło uwypuklić główne zręby poetyckiego światopoglądu Hartwig. Wi...
Sprawa nacjonalistycznej legitymizacji, która zdominowała lata 60. i naznaczyła dekady następne, nie dotyczy jedynie władzy komunistycznej i nie można jej redukować do instrumentalnego użycia narodowej symboliki, do „rozgrywania tego motywu”. Zjawisko to ma charakter o wiele poważniejszy i polega na umowowaniu w obrazie narodu realnych społecznych pragnień, samorozpoznań, przechwyceń, gier o pozycję symboliczną i legitymizację własnego miejsca w nowym społeczeństwie. Marzec o...
Książka to studium kulturoznawcze i literaturoznawcze, które przestrzeń miasta, a właściwie dwóch miast, bo Warszawy i Berlina, czyni miejscem literackim pewnego kulturowego wydarzenia, czyli miejscem historycznego procesu formowania się warszawskiej i berlińskiej diaspory żydowskiej. Chodzi w niej o swoisty „międzyświat” jednego zjawiska, jakim jest dzielnica żydowska w Warszawie i dzielnica żydowska w Berlinie. (…) Rozprawa wytwarza własny przedmiot teoretyczny, realność ba...
Krytyczne wydanie „Pism zebranych” Stefana Żeromskiego pod redakcją Zbigniewa Golińskiego zaczęło ukazywać się w roku 1981 nakładem SW "Czytelnik". Edycja została zaplanowana na 39 tomów podzielonych na sześć serii: trzy serie utworów literackich (nowele, powieści, dramaty – łącznie 23 tomy), serię utworów publicystycznych (3 tomy), dzienniki (7 tomów) oraz listy (6 tomów). W latach 1981-1996 ukazało się kilkanaście tomów „Pism”; w latach późniejszych – w wyniku najpierw prze...
Roman Zimand – pisał Jacek Leociak – w eseju o dzienniku Adama Czerniakowa docenił ten tekst jako ważne źródło historyczne, ale dostrzegł w nim przede wszystkim kunsztownie skomponowany przekaz doświadczenia Zagłady i sposób manifestowania się autora świadectwa. Badał więc sposoby konstruowania wypowiedzi, retorykę tekstu, udowadniając tym samym, że analiza dyskursu dokumentów ludobójstwa jest nie tylko usprawiedliwiona, lecz także poznawczo niezmiernie pożyteczna. Na tym pol...
Zjawisko przenośni znane jest od dwudziestu kilku stuleci, ale dopiero w naszych czasach metafora stała się jednym z kluczowych zagadnień humanistyki, sprężonym z takimi centralnymi kategoriami, jak człowiek i świat. Chęć zrozumienia jej mechanizmu sensotwórczego zmusza do stawiania pytań o naturę komunikacji językowej, charakter poznania i kształt rzeczywistości. Odpowiadając na te pytania, pogłębiamy nasza wiedzę na temat roli podmiotu mówiącego i jego miejsca w świecie. Od...
W monografii Epikurejska idea szczęścia w literaturze polskiej renesansu i baroku. Od Kallimacha do Potockiego zostaną omówione podstawowe kategorie epikurejskiej etyki, które pojawiają się w literaturze staropolskiej już w XV wieku, a są w naszym piśmiennictwie częścią antycznego i humanistycznego dziedzictwa. Funkcjonowanie filozofii epikurejskiej w renesansie i baroku będzie stopniowo odsłaniane poprzez analizę dzieł, które zaliczyć można do najistotniejszych tekstów tego ...
„Poezje zebrane” Adama Stanisława Naruszewicza – kolejna po lirykach odsłona oblicza oświeceniowego poety: gniewnego satyryka, miłośnika „sielskiej muzy”, bajkopisarza, twórcy epigramatów i poematu „Na ruinę jezuitów”.
Barbara Wolska – profesor (Uniwersytet Łódzki), kierownik Katedry Edytorstwa, współedytorka pięciu zbiorów oświeceniowej poezji (2001-2011) oraz antologii Wiersze imieninowe poetów z drugiej połowy XVIII wieku (2011).
Przedmiotem rozprawy jest twórczość trzech autorów baroku europejskiego, którzy zapewne byli sobie nawzajem zupełnie nieznani. Łączy ich jednak przekonanie o szczególnej roli poezji, sztuki słowa, w obcowaniu z Bogiem. Wyjątkową rangę tej sztuki w ich mniemaniu uzasadnia idea Logosu, Słowa Bożego. uobecnianego w słowie ludzkim. Z analizy i interpretacji Cherubinischer Wandersmann Anioła Ślązaka, The Temle George’a Herberta oraz Poezji Postu świętego Stanisława Herakliusza Lu...
Tytuł – dyskretnie parafrazujący, a może (zgodnie z rozpoznawanymi w całej książce dominantami "kultury śmiechu" jako swego rodzaju strategii obronnej intelektualistów) pastiszujący słynną formułę Michela Foucault "słowa i rzeczy", od razu wciąga czytelnika w intertekstualną grę. Wszyscy pamiętamy bowiem, że książka Francuza ma podtytuł "Archeologia nauk humanistycznych", od razu więc ciekawiśmy, jaką to poprawkę do owej archeologii – ze szczególnym skupieniem na genezie now...
Tablica Cebesa (Pínax Tabula Cebetis) – późnoantyczny dialog, którego legendarnym autorem miał być uczeń Sokratesa, a zarazem bohater dzieła Platona, Kebes – należała niegdyś do najbardziej poczytnych pism. W czasach renesansu Tablicę Cebesa znano nie tylko dzięki licznym wydaniom i tłumaczeniom na języki wernakularne, ale także dzięki olbrzymiej liczbie ilustracji do dialogu. Pínax to dla wieków dawnych fundament edukacji humanistycznej i autorytet pisarski. O historyczno-ku...
Adam Dziadek w swym Projekcie krytyki somatycznej […] nie tylko lokuje akt pisania/czytania w porządku doświadczeń zmysłowych, ale również samemu tekstowi literackiemu, w tych konkretnych omawianych przez niego przypadkach – poetyckiemu, przyporządkowuje ciało. Mamy zatem ciało tekstu, metaforyczne określenie, które wymierzone jest w spadek po kartezjańskiej samoświadomości. A jednak owa metafora „ciało tekstu” chce przekroczyć sens, jaki powstaje w efekcie gry pojęć. Kryje s...
W książce zebrano artykuły powstałe w ostatnich latach, głównie syntetyczne, dotyczące zagadnień teoretycznoliterackich (np. genologii średniowiecznej; teorii ars dictaminis w Polsce), estetycznych (np. tzw. „trudnej ozdobności” lub problemu alegoryczności literatury), a także średniowiecznego słownictwa literackiego. W drugiej części znalazły się studia analityczne: na temat zjawiska autobiografizmu w literaturze polskiego średniowiecza, o frapującym i wieloznacznym utworze ...
W 1623 roku, w kilka lat po śmierci Szekspira, ukazało się słynne wydanie jego najważniejszych dzieł, zwane przez badaczy Pierwszym Folio. Małe folio to opowieść o wierszu i poecie, jedynym Polaku, który mógł poznać Szekspira i oglądać premierowe przedstawienie Burzy. W tle Europa przełomu XVI i XVII wieku: dwory szalonych władców i pięknych kobiet, gabinety polityków, kunsztkamery i alchemiczne pracownie, zgiełk oręża i śpiew mechanicznych ptaków, zagadka tajemniczych różokr...
W świetle założeń dawnej Biblioteki Romantycznej, która – według noty zamieszczanej na tylnej okładce tomów – „pragnie dotrzeć do wielogłosowego świata epoki, w której tkwi jedna z ojczyzn duchowych współczesnego człowieka”, należy odnotować, że w książce Wojciecha Tomasika Romantycy i technika założenie to realizuje się przewrotnie i dosadnie. Współczesność przegląda się tu w romantyzmie w tym obszarze, który nasza epoka bezczelnie (albo tylko bezmyślnie) usiłuje zawłaszczyć...
W świetle założeń dawnej Biblioteki Romantycznej, która – według noty zamieszczanej na tylnej okładce tomów – „pragnie dotrzeć do wielogłosowego świata epoki, w której tkwi jedna z ojczyzn duchowych współczesnego człowieka”, należy odnotować, że w książce Wojciecha Tomasika Romantycy i technika założenie to realizuje się przewrotnie i dosadnie. Współczesność przegląda się tu w romantyzmie w tym obszarze, który nasza epoka bezczelnie (albo tylko bezmyślnie) usiłuje zawłaszczyć...
Książka ma definicyjnie trafny tytuł. I nie dlatego, że jest przedstawieniem dwóch polsko-niemieckich debat: „Narracje postkatastroficzne w literaturze polskiej” (Hamburg 2015) oraz „Muzea, pomniki, miejsca pamięci” (Warszawa 2016), a z nich jedna była o pomnikach, a druga o zapominaniu. Raczej dlatego, że ten tytuł opowiada o rezultacie spotkań badaczy z uniwersytetów w Hamburgu, Warszawie, Poznaniu i z PAN, podczas których uformowała się w dyskusji ważna i trudna materia, ...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
