Książka, powstała jako część projektu grantowego, poświęcona jest głównie problematyce literackiej obecnej na łamach poufnych biuletynów cenzorskich. Wiśniewską-Grabarczyk zajmują m.in. elementy rozmaitych „strategii” stosowanych w procesach kontroli tekstów i całych wydawnictw oraz samego warsztatu cenzorskiego (poetyka „krytyki cenzorskiej”). Poza rzetelną i wieloraką analizą wybranych zagadnień literackich i literaturoznawczych, praca ta jest...
Książka jest poświęcona interpretacji pism intymnych S. Brzozowskiego, K.L. Konińskiego i H. Elzenberga oraz zawartej w nich myśli religijnej autorów w szerokim kontekście intymistyki polskiej oraz francuskiej refleksji o dzienniku jako gatunku piśmienniczym. Ukazuje głęboki związek pomiędzy rozumieniem/konstruowaniem własnej tożsamości w dziennikach a oryginalną filozofią religii / teologią tych myślicieli. Poszczególne jej tezy są ugruntowane w badaniu formy, jaką jest dzie...
Książka zawiera omówienie nader zróżnicowanych form narracyjnych, a więc takich np., które składają się na ułożony szkatułkowo zbiór opowiastek, jak i obszernych powieści, mających na celu stworzenie przekrojowego obrazu polskiej rzeczywistości w pewnej epoce. Trudno zatem powiedzieć, że mamy tu książkę, która powstała z wyrazistej intencji zaprezentowania tekstów przynajmniej w jakiejś mierze podobnych formalnie. Idąc dalej, należy odrzucić twierdzenie, iż patronował jej jak...
Brak równowagi, na który pośrednio zwrócił uwagę Wałęsa, jest od lat stałym elementem polskiego życia kulturalnego i publicznego w ogólności, jednym z tych czynników, które określają stosunek do historii w jej różnych postaciach, oddziałując także na historię literatury. Najogólniej chodzi o to, co określić można jako formowanie czy budowanie tradycji lub – inaczej – wypracowywanie kanonu. Mamy do czynienia wszakże nie ze wzmacnianiem lewej nogi, ale z systematycznymi i niepr...
"Inna droga" to poprzedzona obszernym wstępem antologia tekstów z epoki romantyzmu poświęconych kolei żelaznej. Niemal wszyscy przytaczani tu autorzy łączą się w przekonaniu, iż oto na ich oczach świat zmienia się, że dokonuje się zasadniczy, cywilizacyjny przełom, którego skutki okażą się równie trwałe jak żelazo i stal, z których odlewano szlaki komunikacyjne modernizującej się Europy.
Hermeneuta i historia to praca z pogranicza literaturoznawstwa, teorii historiografii i filozofii. Przedmiotem badania jest tu daleka od jednoznaczności eseistyka historyczna Jarosława Marka Rymkiewicza. Grzegorz Marzec w intrygujący i wnikliwy sposób podejmuje refleksję nad proponowaną przez autora z Milanówka problematyzacją samego sposobu i celu uprawiania historii.Rymkiewicz to jedno z gorętszych nazwisk polskiej debaty publicznej ostatnich lat: często bywa opisywany jako...
Roman Jaworski, pisarz przez wielu zapomniany, pozostaje w świadomości historycznoliterackiej przede wszystkim prekursorem dwudziestowiecznej groteski, a także pisarzem drugorzędnym, którego projekt artystyczny do tej pory nie doczekał się pełnej rekonstrukcji. W celu ukazania jego pełniejszej sylwetki Weronika Szulik uwzględniła cały dorobek pisarza, zwłaszcza jego bogatą publicystykę, w tym nieznane artykuły polityczne i recenzje teatralne z lwowskiego „Dziennika Polskiego”...
Kazimierz Kaszewski (1825–1910) to niezwykły przypadek literata publicysty. Swoją blisko sześćdziesięcioletnią aktywnością (od 1852 roku) towarzyszył epoce późnoromantycznej i pozytywistycznej, by zejść ze sceny literackiej w apogeum Młodej Polski. Był erudytą, który interesował się filozofią, logiką, religią, psychologią, estetyką, literaturą polską i powszechną w różnych jej formach dziejowych i gatunkowych, sztuką teatru, pedagogiką, tematyką społeczno-polityczną, historyc...
Jerzy Zawieyski – prozaik i dramaturg, kojarzony z powojennym nurtem literatury katolickiej, w latach 1957–1968 członek Rady Państwa PRL, kolegialnego odpowiednika prezydentury. Literacki outsider w okresie ofensywy socrealizmu, zapisał się w zbiorowej pamięci także jako poseł Koła Znak i prezes warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej. Cieszył się zaufaniem prymasa Stefana Wyszyńskiego i jednocześnie – możliwością prowadzenia rozmów z I Sekretarzem KC PZPR Władysławem Go...
Józefa Grabowska zmarła w przytułku dla starców prowadzonym przez Zgromadzenie Księży Misjonarzy Świętego Wincentego a Paulo przy ulicy Radnej 14 w Warszawie jesienią 1958 roku, Kazimiera Iłłakowiczówna niemal trzydzieści lat później w sublokatorskim pokoju na poznańskich Jeżycach. Najbliższą ulicę równoległą do Radnej, Lipową, całkowicie zburzoną podczas powstania warszawskiego, obie kobiety przemierzyły wielokrotnie. W 1937 roku do oryginalnej architektonicznie, bogato zdob...
"Leszek Biały, książę polski, syn Kazimierza Sprawiedliwego Michała Krajewskiego" – polska powieść oświeceniowa, łącząca elementy dydaktyczne ze światem fantastycznym, której akcja rozgrywa się w niespokojnych czasach rozbicia dzielnicowego. Młody książę, Leszek Biały, przyszły władca dzielnicy senioralnej, pod troskliwym okiem Goworka, opiekuna i przyjaciela, odkrywa cienie i blaski władzy, doświadcza miłości, poznaje smak nienawiści i zdrady. Michał Krajewski podejmuje pró...
Poezja Wiedemanna przedstawia się czytelnikowi jako coś – powtarzając trafne określenie Macieja Topolskiego – specyficznego na tle zarówno kultury autentyczności, jak i kultury nieautonomiczności. Owa specyficzność zawiera się w tytułowej „płynności”, „przejściowości” czy też „inwarJAntowości” – postrzeganej nie jako historyczny moment przełomu w literackim reprezentowaniu podmiotowości oraz w dyskursie literaturoznawczym, ale jako dystynktywna cecha tekstowego „ja” w pewnych...
Książka analizuje powieści i sztuki teatralne takich autorek i autorów, jak Jane Austen, siostry Brontë, Charles Dickens, Wilkie Collins, Emil Zola, Aleksander Dumas, Henryk Ibsen, Zofia Nałkowska, Gabriela Zapolska, Alice Munro, Marilyn French, Elfriede Jelinek, Toni Morrison, Alice Walker, Arundhati Roy, David Herbert Lawrence, Michel Faber i Sarah Waters. Wszystkie te dzieła opisują doświadczenia kobiet żyjących w świecie, który ogranicza ich wolność i możliwości spełnieni...
Teksty zamieszczone w książce zostały już zaprezentowane w ramach przeglądu najnowszej dramaturgii włoskiej „Viva l’Italia”, który odbył się w dniach 17-18 maja 2012 roku w Warszawie z inicjatywy Instytutu Kultury Włoskiej we współpracy z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego. Wybór autorów nie jest przypadkowy. Edoardo Erba to najbardziej ceniony dramatopisarz średniego pokolenia, wystawiany zarówno we Włoszech, jak i za granicą. Fausto Paravidino uważany jest za ...
Książka Miejsca od-miejscowione, przygotowana w Instytucie Badań Literackich PAN, stanowi sumienne potwierdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności interpretacyjnej autorów tekstów. Wybór optyki przestrzennej, bez wątpienia skorelowany z kulturowym nachyleniem współczesnej teorii literatury, okazał się dobrym pryzmatem badawczym, pozwalającym uchwycić umykającą materialność świata zafiksowaną w zapisie literackim. Topografia okazała się pojemnym przedmiotem opisu i operatywn...
Roman Brandstaetter (1906–1987) – wszechstronnie wykształcony i utalentowany prozaik, dramaturg i poeta, uznany tłumacz Szekspira i Biblii. Człowiek kulturowego pogranicza, twórca, w którego dziełach spotykają się odmienne tradycje, języki i religie. Zwłaszcza Pismo Święte wywarło znaczny wpływ na jego duchową, kulturową i językową wrażliwość oraz umocniło w nim przekonanie o etycznej powinności tworzenia. Centralnym punktem Brandstaetterowskich sztuk, wokół którego dokonują...
W spektrum Wyspiańskiego Witraż w poezji Młodej Polski Rzadko spotyka się tak konsekwentnie zaprojektowane i perfekcyjnie zrealizowane dzieło naukowe jak książka Rozalii Wojkiewicz – mamy tu do czynienia z połączeniem wielkiego nakładu pracy i nieprzeciętnych uzdolnień, co musi zawsze dawać doskonałe rezultaty. Rozległa, starannie przygotowana i niezmiernie interesująca rozprawa wprowadza czytelnika w zagadnienie, które stanowi z pewnością jeden z kluczy do pełnego pozna...
Publikacje Kamili Budrowskiej cechuje to, co winno wyróżniać wszelkie studia sięgające po zagadnienie cenzury ? rzetelna archiwalna kwerenda poparta równie rzetelną analizą materiału źródłowego. Książka „Cenzura i okolice” ujawnia wieloletnie doświadczenie Autorki w badaniach nad aktami Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk. Zarówno na tę, jak i poprzednie jej prace (myślę przede wszystkim o „Literaturze i pisarzach wobec cenzury PRL. 1948–1958”) możemy spojrze...
Szczegółowa, erudycyjna monografia Corinne Fournier Kiss stanowi istotny wkład w badanie europejskich kontekstów polskiej literatury dziewiętnastowiecznej. Ta udana próba komparatystyczna, daleka zarówno od naiwnej wpływologii, jak i od poszukiwania kultur dominujących i kultur podporządkowanych, konstruuje obiecujący paradygmat studiów porównawczych. Dochodzą do tego olśnienia interpretacyjne. Teraz już wiemy, że bez pani de Stäel, George Sand, E.T.A. Hoffmanna nie wyjaśnimy...
Arkadiusz Półtorak – doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, kurator i krytyk sztuki. Związany z Instytutem Sztuki Mediów na Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie oraz Wydziałem Polonistyki na UJ. Stypendysta MNiSW (2015) oraz laureat ministerialnego programu „Diamentowy Grant” (2015-2020). Sekretarz w Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA (od 2020), współzałożyciel galerii „Elementarz dla mieszkańców miast” w Krakowie; publikuje na...
Władysław Zawistowski (ur. 1954) stale podąża śladem dynamicznych przemian społecznych, reaguje na kolejne projekty życia zbiorowego w dobie przebudowy, mierzy się z dominującymi modelami kultury. Pierwszymi sztukami wpisywał się w „teatr aluzji” jako zastępczą formę porozumienia w czasach PRL-u; w Wysockim korzystał z kodu historycznego, by opisać współczesną zbiorową depresję w okresie stanu wojennego, a jego konsekwencje przedstawił w epicko skonstruowanym dramacie Stąd do...
Justyna Tabaszewska – adiunktka w Instytucie Badań Literackich PAN. Przed Humanistyką służebną opublikowała dwie książki: Poetyki pamięci (2016) i Jedna przyroda czy przyrody alternatywne (2010). Jest autorką artykułów drukowanych m.in. w „Memory Studies”; „Tekstach Drugich”; „Przeglądzie Kulturoznawczym”; „Wielogłosie” i „Pamiętniku Literac - kim”. Stypendystka IWM (Tischner Fellowship 2021) oraz Stypendium Bekkera NAWA (Goethe Universität). Zajmuje się szeroko rozumianą eko...
Do kategorii „Pozostałe” zostały przypisane wszystkie publikacje, które nie przynależą do żadnej z konkretnych kategorii takich jak: Dla dzieci, Dla młodzieży, Poradniki / Edukacja / Hobby, Powieści i lektury, Dom / Moda / Hobby, Dom / Wnętrze / Ogród, Kolorowanki, Moda i styl, Filozofia, Historia, Historia najnowsza, Historia nowożytna, II wojna światowa, Starożytność i średniowiecze, Internet, komputery, informatyka, Komiks i książka graficzna, Książki obcojęzyczne, Kuchnia / Diety / Fitness, Kultura / Sztuka / Design, Literatura, Fantastyka / Horror, Kryminał / Sensacja / Thriller, Literatura piękna, Poezja / Dramat, Powieść historyczna, Powieść obyczajowa, Romans / Erotyka, Literatura faktu, Biografia / Autobiografia / Wspomnienia, Książki podróżnicze / Przewodniki, Literatura popularnonaukowa, Reportaż, Marketing / Zarządzanie / Finanse, Nauka języków, Nauki ścisłe / Medycyna, Podręczniki / Encyklopedie, Poradniki, Prasa, Prawo, Psychologia / Społeczeństwo / Polityka, Religia, Sport /Rekreacja, Technika / Inżynieria / Rolnictwo oraz Zdrowie / Rodzina / Związki. Kategoria „Pozostałe” zawiera publikacje, których nie da się przypisać tylko do jednej z tych kategorii, gdyż ich granice są bardzo często niewyraźne. To książki znajdujące się zazwyczaj na styku wielu różnych gatunków, wymykające się jednoznacznej klasyfikacji i kategoryzacji.
