W tomie znalazło się 25 artykułów. Autorami są zarówno badacze i badaczki zajmujący się na co dzień historią Żydów i stosunków polsko-żydowskich – historycy, socjologowie, politolodzy, literaturoznawcy, jak i osoby zainteresowane tym tematem jako częścią ich rodzinnej czy zawodowej historii. Tematyka artykułów, choć wszyscy Autorzy/ki podejmują zagadnienia z zakresu szeroko rozumianej historii kobiet i płci, jest zróżnicowana pod względem chronologicznym, geograficznym i spo...
W obecnie obowiązującej terminologii polskiej za ścigacz (ang. fast boat) zwykło się uważać „mały, szybki okręt wojenny, wyposażony w urządzenia hydrolokacyjne do wykrywania oraz w urządzenia do zwalczania nieprzyjacielskich okrętów podwodnych na wodach przybrzeżnych”1. Według innej interpretacji, pojęcie ścigacza rozciąga się też na małe okręty o uzbrojeniu artyleryjskim, służące do zwalczania kutrów torpedowych nieprzyjaciela (są to tzw. ścigacze artyleryjskie). Tu zaczyna ...
Książka, którą oddaję w ręce czytelnika, jest próbą zrozumienia i opisania gry dyplomatycznej toczącej się wokół i w Rzeczypospolitej – gry, która doprowadziła do tego, że na przełomie 1769 i 1770 r. zapadła decyzja o rozbiorze państwa polsko-litewskiego. [...] Podjęłam tak nakreślone wyzwanie. Stąd przeprowadzona w tej pracy analiza polityki rosyjskiej względem Rzeczypospolitej i miejsca spraw polskich we wzajemnych relacjach Petersburga, Berlina i – w dalszej perspektywie ...
Instytucja gabinety wykształciła się w Wielkiej Brytanii na przełomie XVII i XVIII w. Wówczas to Gabinet wydzielił się z Tajnej Rady (Privy Council). Stanowi on zespół ministrów działających pod przewodnictwem premiera. Gabinet nie jest równoznaczny z rządek, a stanowi raczej rodzaj jego nadbudowy i instancję nadrzędną w procesie podejmowania decyzji.[...] Premier Neville Chamberlain już wówczas postanowił powołać Gabinet Wojenny. W związku z tym mógł on powstać bezpośrednio...
Niniejszy tom przynosi wybór prac Prof. Antoniego Gąsiorowskiego, pomyślany jako wyraz uznania i hołdu z okazji 90. rocznicy urodzin Mistrza. Pomysł przygotowania publikacji zrodził się w poznańskiej pracowni Słownika historyczno-geograficznego. Redaktorzy starali się przedstawić najważniejsze z prac Autora – zarówno ze względu na wagę naukową, trwałość tez, jak i miejsce w charakterystyce całokształtu twórczości naukowej, a także te, które, choćby wydawać się mogły drobnymi ...
Tomasz Związek (ur. 1989 r.) - historyk środowiska, doktor nauk humanistycznych w dziedzinie historii. W latach 2011-2019 pracował w Zakładzie Atlasu Historycznego w Instytucie Historii PAN w Warszawie, gdzie brał udział w pracach nad trzema tomami Atlasu historycznego Polski w serii „Mapy szczegółowe XVI wieku” (Wielkopolska, Kujawy i ziemia dobrzyńska, Prusy Królewskie). Od końca 2019 r. związany z Zakładem Geoekologii i Klimatologii w Instytucie Geografii i Przestrzennego ...
Mojżesz Wasercug pochodził z Wielkopolski, z miasta Skoki (hebr. Skok, niem. Schokken), położonego około 40 km na północny wschód od Poznania. Skoki były prywatnym miastem szlacheckim, w drugiej połowie XVIII wieku należały do Radolińskich. Miasto było ośrodkiem handlu i rzemiosła, a w drugiej połowie XVIII wieku także sukiennictwa. Po drugim rozbiorze (1793) Skoki znalazły się w granicach Prus (...). Silna była identyfikacja pamiętnikarza i jego rodziny ze Skokami. Krewny Mo...
W książce podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie o zróżnicowanie wewnętrzne społeczności żydowskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVII i XVIII w. Przeprowadzono w tym celu analizę dywersyfikacji zawodowej Żydów, pokazując także różnice w statusie finansowym i społecznym osób pracujących w tych samych profesjach. W polu zainteresowania mieści się również sposób, w jaki żydowscy przedsiębiorcy organizowali sobie codzienną pracę, z kim współpracowali. Na tyle, na ile...
Stefan Adam Zamoyski był potomkiem jednego z najznamienitszych polskich rodów, który dał krajowi m.in. kanclerza i hetmana wielkiego koronnego z czasów panowania Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy - Jana Zamoyskiego (1542-1605). Spadkobierca tak wspaniałych tradycji dopisał do historii rodu, i najnowszych dziejów Polski, niejedną znaczącą kartę. Ziemianin, sam piszący o sobie „rolnik”, w chwili wojennej potrzeby, w latach 1939-1945, służył Ojczyźnie w mundurze na wyjątkowy...
"Kolejny tom źródeł z serii: "Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego" zawiera opracowanie dwóch zachowanych w pojedynczych egzemplarzach kopii taryf podymnego województwa połockiego: wcześniejszej z 1667 r. oraz sporządzonej przez lustratorów 1 1723 r. mutacji taryfy podymnego na podstawie zeznań (abiurat) składanych w 1690 r. Utworzone na początku XVI w. województwo połockie było spadkobiercą średniowiecznego księstwa połockiego istniejącego do...
om, który oddajemy do rąk czytelników, jest rezultatem badań, zaplanowanych w ramach szerszego projektu - grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, realizowanego od 2014 r. w Instytucie Historii PAN pod kierownictwem prof. Włodzimierza Mędrzeckiego: Pierwsza wojna światowa na ziemiach polskich. Oczekiwania - doświadczenia - konsekwencje. Pierwszy, wstępny niejako etap tych badań relacjonował tom poświęcony analizie stanu wyobrażeń społecznych, planów politycznych, tożsa...
Spis treści Wstęp (Katarzyna Sierakowska) / 7 Społeczeństwo podczas wojny Mateusz Rodak, Zjawisko bandytyzmu na ziemiach byłego Królestwa Polskiego w latach 1914-1918 / 15 Katarzyna Sierakowska, Kobiety o wojnie i kobietach - ziemie polskie 1914-1918 / 45 Karolina Filipowska, Żydzi w Poznańskiem w latach I wojny światowej - stan badań, źródła i postulaty badawcze / 65 Oleh Razyhrayev, Organizacje społeczne na Wołyniu w czasie I wojny światowej: struktura, zadania, formy...
Zainteresowanie „przeszłością” jako kategorią refleksji kulturowej w średniowieczu jest z pewnością wyrazem przewartościowania, jakie dokonało się w ostatnich dziesiątkach lat w poglądach mediewistów nie tylko w kwestii oceny przekazu źródłowego, ale także samego stosunku badacza do tzw. rzeczywistości dziejowej. [...] Dopiero od niedawna [...] zaczęto traktować późnośredniowieczne popisy uczoności historycznej z szacunkiem badawczym, dostrzegając w nich autentyczne przejawy ...
Spis treści Wstęp (Włodzimierz Mędrzecki) /7 Janusz Żarnowski, Zarys dziejów społecznych ziem polskich 1914-1918 - Królestwo Polskie /15 Jerzy Z. Pająk, Zarys dziejów społecznych ziem polskich 1914-1918 - Galicja /65 Oleh Pawłyszyn, Wieś ukraińska Galicji Wschodniej w latach I wojny światowej: strategie przetrwania, modernizacja społeczna i tożsamość narodowa /117 Tadeusz Epsztein, Wielka własność ziemska na ziemiach polskich podczas I wojny światowej (1914-1918) /161 Ma...
Tom jest efektem grantu NPRH: Pogromy. Przemoc kolektywna wobec Żydów na ziemiach polskich w XIX-XX wieku i jej wpływ na relacje polsko-żydowskie. Historia, pamięć, tożsamość, nr 12H 12 0140 81, realizowanego na Wydziale Historycznym UW, kierownikiem projektu był dr Artur Markowski Publikacja dofinansowana ze środków Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Tom współfinansowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN...
W 2015 r. od śmierci Jana Husa w Konstancji upłynęło 600 lat. Nasza wiedza na temat tego dramatycznego wydarzenia jest stosunkowo bogata, choć wydaje się, że wciąż niepełna. Życie i działalność mistrza Jana wpisały się w dzieje historycznego fenomenu, jakim była rewolucja husycka. Hus był postacią kluczową w dziejach czeskiego ruchu reformatorskiego, który rozwinął się w drugiej połowie XIV w., a którego kulminacja przypadła na pierwsze dekady następnego stulecia. Jego charyz...
Itinerarium króla Władysława III zwanego w historiografii polskiej Warneńczykiem (ur. 31 X 1424 r.), pierworodnego syna Władysława Jagiełły i jego czwartej żony Zofii Holszańskiej, obejmuje lata 1434-1444. Datę początkową opracowania wyznacza dzień 25 VII 1434 r. Tego dnia, po śmierci ojca (zm. w nocy z 31 V na 1 VI 1434 r.), jako niespełna 10-letnie dziecko, został na zjeździe krakowskim wybrany i koronowany na króla Polski, przyjmując także tytuł najwyższego księcia Litwy. ...