Liber intitulatus: Varsavia Boleslai, Conradi, Janussii et Annae ducum Masoviae ab anno 1471 usque ad 1526 to księga Metryki Koronnej o szczególnym charakterze. Tom o sygn. MK 8, przechowywany wraz z innymi księgami Metryki Koronnej w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, został przypisany do serii Metryki Mazowieckiej, mimo że formalnie do niej nie należy. Powstał bowiem już po inkorporacji Księstwa Mazowieckiego do Królestwa Polskiego, jako wypis z rejestrów czynności p...
„Praca reprezentuje to, co w historii społecznej najbardziej wartościowe - daje solidnie udokumentowany wgląd w rzeczywistość społeczną, pokazuje szersze zjawiska nie rezygnując przy tym z perspektywy bliskiej, głęboko humanistycznej". (z recenzji dr hab. Marty Kurkowskiej-Budzan) Oddawana do rąk czytelników książka jest historią tego aspektu wiejskiej codzienności i mentalności, który często umykał badaczom przeszłości. Sfera wiejskiego zdrowia, higieny, stosunku do ciała ...
W książce podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie o zróżnicowanie wewnętrzne społeczności żydowskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVII i XVIII w. Przeprowadzono w tym celu analizę dywersyfikacji zawodowej Żydów, pokazując także różnice w statusie finansowym i społecznym osób pracujących w tych samych profesjach. W polu zainteresowania mieści się również sposób, w jaki żydowscy przedsiębiorcy organizowali sobie codzienną pracę, z kim współpracowali. Na tyle, na ile...
Stefan Adam Zamoyski był potomkiem jednego z najznamienitszych polskich rodów, który dał krajowi m.in. kanclerza i hetmana wielkiego koronnego z czasów panowania Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy - Jana Zamoyskiego (1542-1605). Spadkobierca tak wspaniałych tradycji dopisał do historii rodu, i najnowszych dziejów Polski, niejedną znaczącą kartę. Ziemianin, sam piszący o sobie „rolnik”, w chwili wojennej potrzeby, w latach 1939-1945, służył Ojczyźnie w mundurze na wyjątkowy...
Do rąk Państwa trafia pierwsza część diariusza prowadzonego przez Aleksandra Szklennika w Wilnie w czasie I wojny światowej. Jest to jedyny, tak obszerny1 i precyzyjny zapis życia codziennego miasta nad Wilią w okresie okupacji niemieckiej Ober-Ost. Relacja obejmuje różne aspekty życia, poczynając od warunków codziennej egzystencji mieszkańców, opisu działań władz niemieckich oraz reakcji na nie społeczności lokalnych (samorządowych, społecznych i narodowych), poprzez kronikę...
Najmniej znanym okresem życia króla Stanisława Leszczyńskiego są lata 1706-1709. Zachowały się jednak źródła pozwalające dzień po dniu przedstawić losy tego niefortunnego władcy w tym właśnie czasie. Publikowane tu listy dwóch królewskich sekretarzy przynoszą wiele cennych informacji o wydarzeniach politycznych i militarnych, a także dają obraz życia codziennego na królewskim dworze, stale zmieniającym miejsce pobytu. Dobrze ilustrują też bezradność Leszczyńskiego, cały czas ...
"Kolejny tom źródeł z serii: "Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego" zawiera opracowanie dwóch zachowanych w pojedynczych egzemplarzach kopii taryf podymnego województwa połockiego: wcześniejszej z 1667 r. oraz sporządzonej przez lustratorów 1 1723 r. mutacji taryfy podymnego na podstawie zeznań (abiurat) składanych w 1690 r. Utworzone na początku XVI w. województwo połockie było spadkobiercą średniowiecznego księstwa połockiego istniejącego do...
om, który oddajemy do rąk czytelników, jest rezultatem badań, zaplanowanych w ramach szerszego projektu - grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, realizowanego od 2014 r. w Instytucie Historii PAN pod kierownictwem prof. Włodzimierza Mędrzeckiego: Pierwsza wojna światowa na ziemiach polskich. Oczekiwania - doświadczenia - konsekwencje. Pierwszy, wstępny niejako etap tych badań relacjonował tom poświęcony analizie stanu wyobrażeń społecznych, planów politycznych, tożsa...
Spis treści Wstęp (Katarzyna Sierakowska) / 7 Społeczeństwo podczas wojny Mateusz Rodak, Zjawisko bandytyzmu na ziemiach byłego Królestwa Polskiego w latach 1914-1918 / 15 Katarzyna Sierakowska, Kobiety o wojnie i kobietach - ziemie polskie 1914-1918 / 45 Karolina Filipowska, Żydzi w Poznańskiem w latach I wojny światowej - stan badań, źródła i postulaty badawcze / 65 Oleh Razyhrayev, Organizacje społeczne na Wołyniu w czasie I wojny światowej: struktura, zadania, formy...
Zainteresowanie „przeszłością” jako kategorią refleksji kulturowej w średniowieczu jest z pewnością wyrazem przewartościowania, jakie dokonało się w ostatnich dziesiątkach lat w poglądach mediewistów nie tylko w kwestii oceny przekazu źródłowego, ale także samego stosunku badacza do tzw. rzeczywistości dziejowej. [...] Dopiero od niedawna [...] zaczęto traktować późnośredniowieczne popisy uczoności historycznej z szacunkiem badawczym, dostrzegając w nich autentyczne przejawy ...
Spis treści Wstęp (Włodzimierz Mędrzecki) /7 Janusz Żarnowski, Zarys dziejów społecznych ziem polskich 1914-1918 - Królestwo Polskie /15 Jerzy Z. Pająk, Zarys dziejów społecznych ziem polskich 1914-1918 - Galicja /65 Oleh Pawłyszyn, Wieś ukraińska Galicji Wschodniej w latach I wojny światowej: strategie przetrwania, modernizacja społeczna i tożsamość narodowa /117 Tadeusz Epsztein, Wielka własność ziemska na ziemiach polskich podczas I wojny światowej (1914-1918) /161 Ma...
Tom jest efektem grantu NPRH: Pogromy. Przemoc kolektywna wobec Żydów na ziemiach polskich w XIX-XX wieku i jej wpływ na relacje polsko-żydowskie. Historia, pamięć, tożsamość, nr 12H 12 0140 81, realizowanego na Wydziale Historycznym UW, kierownikiem projektu był dr Artur Markowski Publikacja dofinansowana ze środków Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Tom współfinansowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN...
W 2015 r. od śmierci Jana Husa w Konstancji upłynęło 600 lat. Nasza wiedza na temat tego dramatycznego wydarzenia jest stosunkowo bogata, choć wydaje się, że wciąż niepełna. Życie i działalność mistrza Jana wpisały się w dzieje historycznego fenomenu, jakim była rewolucja husycka. Hus był postacią kluczową w dziejach czeskiego ruchu reformatorskiego, który rozwinął się w drugiej połowie XIV w., a którego kulminacja przypadła na pierwsze dekady następnego stulecia. Jego charyz...
Itinerarium króla Władysława III zwanego w historiografii polskiej Warneńczykiem (ur. 31 X 1424 r.), pierworodnego syna Władysława Jagiełły i jego czwartej żony Zofii Holszańskiej, obejmuje lata 1434-1444. Datę początkową opracowania wyznacza dzień 25 VII 1434 r. Tego dnia, po śmierci ojca (zm. w nocy z 31 V na 1 VI 1434 r.), jako niespełna 10-letnie dziecko, został na zjeździe krakowskim wybrany i koronowany na króla Polski, przyjmując także tytuł najwyższego księcia Litwy. ...
Praca Dariusza Łukasiewicza Sarmatyzm i Prusy na przełomie XVIII i XIX wieku jest odpowiedzią na przesadną gloryfikację sarmatyzmu, jaka ma miejsce w ostatnich dziesięcioleciach w Polsce. Autor prezentuje rozważania dotyczące ważnych elementów pozytywnej modernizacji we wszystkich sferach rozwoju cywilizacyjnego na ziemiach zaboru pruskiego, dając bardziej wyważony obraz stosunków polsko-niemieckich. W ten sposób – jak sam twierdzi – stawia opór dławiącej pruskiej i niemiecki...
Etniczność, teoria etnogenezy i ludy barbarzyńskie: rozważania krytyczne Izydor z Sewilli i konstruowanie Gockiego (przeciw)-mitu: Legitymizacja władzy i tworzenie etnograficznej tożsamości Gotów Historia Gothorum i ideologia władzy w wizygockiej Hiszpanii Symboliczne i rytualne znaczenie długich włosów u Merowingów w kulturze politycznej frankijskiej Galii, czyli o rytualnej legitymizacji i delegitymizacji władzy Dlaczego nie można wydalić Gotów poza granice cesarstwa? Rzecz...
„Geopolityka i przestrzeń to zagadnienia, które w ostatnim czasie powróciły na polityczne salony i do dyskursu naukowego w Europie i nie tylko. Szczyt popularności przeżywały na początku XX wieku, kiedy geografowie nadali swojej dyscyplinie nieoczekiwanie mocną pozycję nie tylko w świecie akademickim, ale i w polityce międzynarodowej. Maciej Górny wykazuje godną podziwu znajomość dorobku nauk geograficznych tego okresu, jak i nowszych opracowań (w wielu językach), jasno i zro...