„Niemcy zajęły się budową czołgów dopiero wtedy, gdy przeciwnik wysyłał je już do boju” napisał w swoich wspomnieniach ppor. Ernst Volckheim, dowódca czołgu A7V numer 560. Początków niemieckiej broni pancernej nie należy upatrywać w pracach generała Guderiana, najwcześniejsze bojowe pojazdy gąsienicowe, nazwane A7V, były wykorzystywane już dużo wcześniej bo w roku 1918. Czołg A7V został zaprojektowany przez niemieckiego inżyniera, wykonany w niemieckich fabrykach, a w boju by...
Na długo przed tym, jak w połowie XX wieku uczeni ogłosili powstanie nowego obszaru badań zwanego cognitive neuroscience, aktywną refleksję nad układem nerwowym człowieka prowadzili starożytni Grecy. Mózg – w języku Hellenów enkephalos – choć początkowo wydawał im się ledwie mało istotnym wypełnieniem czaszki, z czasem zajął centralne miejsce w zgłębianiu tajemnic ludzkiego życia. Analizując poglądy i życiorysy pięciu greckich myślicieli, o których ta książka opowiada, odnajd...
Inż. C. Rougeron jest obecnie jednym z najbardziej płodnych auto¬rów wojskowej literatury lotniczej. Niniejsze dzieło zawiera całokształt zagadnień technicznych z zakresu lotnictwa bombowego. Podobnie jak Douhet w swej teorii strategicznej dał pogląd na rolę lotnictwa jako czynnika rozstrzygającego, tak Rougeron w swym dziele wskazał drogi rozwiązań technicznych. Mimo zasadniczej różnicy poglądów, zachodzącej między tymi autorami na postać sprzętu lotnictwa bombowego, istniej...
Mówią, że historia jest nauczycielką narodów. I że gdyby ludzie, kształtujący teraźniejszość, znali przeszłość – to nie popełnialiby błędów i pomyłek, za które przodkowie już raz zapłacili. Upadek bowiem lub rozkwit narodów jest wynikiem słabostek lub zalet ich natury. Historia notując fakty, pozwala znaleźć przyczyny ich zaistnienia w błędach czy zaletach współczesnych, co z kolei po-zwała na usunięcie jednych – a kultywowanie drugich. Mimo zaś tak wielkiej zmiany warunków ż...
Inaczej niż ich będący przez pewien czas ich rywalem zakon templariuszy, Zakon Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego (czy też szpitalników, pod którą to nazwą jest bardziej znany) nie powstał w wyniku zorganizowania pierwszej krucjaty w 1099 r.; przeciwnie – został prawdopodobnie założony przez grupę włoskich kupców z Amalfi w połowie XI w. Jednak w wyniku powstania ruchu krucjatowego szpitalnicy posiedli cenioną wiedzę specjalistyczną na temat zdolności militarnych nieprzyja...
15. pułk ułanów poznańskich był jednym z najsłynniejszych i najbitniejszych oddziałów polskiej kawalerii. Jednostka ta została utworzona w pierwszych dniach Powstania Wielkopolskiego i wzięła czynny udział w tym zrywie niepodległościowym. Następnie poznańscy ułani poszli toczyć boje z bolszewikami, w 1939 roku brali udział w wojnie obronnej, a 5 lat później w kampanii włoskiej. Żołnierze pułku nigdy nie szczędzili daniny krwi dla Ojczyzny, nigdy też nie złożyli broni. Sztand...
Polska ze swym ustrojem politycznym, społecznym i ekonomicznym – zwłaszcza wobec skażenia obyczajów i upadku charakterów – dotąd tylko mogła być groźną dla sąsiadów, dopóki oni sami byli słabi. Stąd druga wojna szwedzka stanowi bodajże najważniejszy moment w jej dziejach. Klęska Karola XII na polach Połtawy to początek potęgi dzisiejszej Rosji. Dopiero po upadku tego bohatera 100 bitew, zwycięski car Piotr poczuł się na siłach i zwraca oczy na zachód – a jego następcy dalej p...
Podczas jednej z przedłużających się kampanii przeciwko Tebom w latach 70-tych IV w. p.n.e., sprzymierzeńcy stracili ochotę do dalszej służby pod rozkazami Lacedemończyków, ponieważ podczas gdy sami wysłali na wojnę licznych żołnierzy, Sparta wystawiła zaledwie garstkę. Król Sparty, Agesilaos, rozkazał więc, by Lacedemończycy i sprzymierzeńcy usiedli na ziemi w dwóch oddzielnych grupach. Następnie herold armii dał sygnał, by wstali wszyscy garncarze, po nich kowale, cieśle, b...
Niniejsza książka wyjaśnia zróżnicowany poziom rozwoju wczesnośredniowiecznej taktyki w Europie, której daleko było od popularnego obrazu niezdyscyplinowanych działań. Od początku śledzimy upadek konnicy, jako najważniejszej formacji na polu bitwy w „barbarzyńskich” królestwach, które zastąpiły Cesarstwo Zachodniorzymskie, oraz jej istnienie w armii Cesarstwa Bizantyjskiego. Następnie przechodzimy do odrodzenia jazdy i poruszającej się konno piechoty pod rządami Karolingów (I...
Reedycja polskiego wydania książki napisanej w połowie XIX wieku przez francuskiego autora - Adolphe Thiersa. Zawarł on na łamach swojego dzieła to, co czuły wówczas miliony Francuzów: wspomnienie o potędze i marzenie o niej, tęsknotę za dniami, gdy uwaga całej Europy skierowana była na Paryż, a zwłaszcza za człowiekiem, który poprowadził Francję do najwspanialszych sukcesów w jej dziejach. Thiers bezwarunkowo uznał Napoleona za wodza-geniusza, który nie miał sobie równych na...
W niniejszej książce przedstawiłem pierwszą dokładną i zrozumiałą relację przebiegu wojny o niepodległość Szkocji. Żaden inny okres w dziejach tego państwa nie był dotychczas równie błędnie przedstawiany jak ten; żaden nie ucierpiał tak wiele wskutek niedbalstwa oraz stronniczości autorów prac historycznych; żaden również nie był traktowany w mniej bezstronnym i dociekliwym duchu, który z założenia ma przysługiwać historykowi. Liczne dowody na prawdziwość tych twierdzeń będz...
„Cudowny i wspaniały był wjazd pana księcia d’Engiem do Bourges w długo oczekiwanym dniu jego chrztu”. Tak opisane zostało pierwsze publiczne pojawienie się Ludwika Burbona, księcia d’Enghiem, który w następnych stuleciach znany był jako „Wielki Kondeusz”. Lista imponujących tytułów, które zdobył w późniejszych latach podane zostały przez wczesnego biografa: „Ludwik Burbon, drugi tego imienia, książę Condé; pierwszy książę krwi, zwany Wielkim”.
Chociaż życie Marlborougha zostało opisane wiele razy i w różnym stylu, opisanie go jeszcze raz jest aż nadto uzasadnione. Dwaj i tylko dwaj biografowie potraktowali temat w odpowiedni sposób. Książka archidiakona Coxe’a jest bardzo dokładna, jeśli chodzi o okres po 1702 roku. Książka lorda Wolseleya, która kończy się na tej dacie, zupełnie zdezaktualizowała wcześniejsze rozdziały archidiakona. Łącznie te dwie prace obejmują cały temat. Zebranie wyników żmudnych badań ich au...
Dzieło pióra ppłk. Orthlieba, jednego z najświetniejszych oficerów lotnictwa francuskiego podczas wielkiej wojny i długoletniego profesora taktyki lotnictwa w paryskiej Wyższej Szkole Wojennej, zostało, na zapytanie naszego M. S. Wojsk., oficjalnie zalecone przez francuskie Ministerstwo Wojny, jako najlepsza w ich literaturze książka o lotnictwie francuskim w czasie wojny światowej, zasługująca na spolszczenie przed wszystkimi innymi, traktującymi o tym przedmiocie. Dlatego...
Książka prezentuje losy generała Stanisława Fiszera, adiutanta Kościuszki, jednego z twórców Legii Naddunajskiej i szefa sztabu głównego armii polskiej. Autor, w oparciu o materiały źródłowe znajdujące się w kraju (w Krakowie i Warszawie), podjął próbę przybliżenia sylwetki bohatera. Poszerza dotychczasowe ustalenia dotyczące postaci i funkcjonowania głównego inspektoratu piechoty. Sygnalizuje szereg problemów związanych z działalnością sztabu głównego, które stanowią przyczy...
Niniejszy tom stanowi rezultat badań młodych naukowców zafascynowanych dziejami Stanów Zjednoczonych Ameryki, a prowadzonych głównie na Uniwersytecie w Białymstoku. Na szczególną uwagę zasługuje tutaj przede wszystkim praca członków Koła Naukowego Amerykanistów (dawnej Sekcji Amerykanistycznej SKNH) działającego od grudnia 2012 r. na Wydziale Historyczno-Socjologicznym UwB. Wskazana monografia (już trzecia z kolei) to tylko jeden z licznych przykładów pracy i zaangażowania c...
Głównym zadaniem niniejszej publikacji było scharakteryzowanie w miarę możliwości wszelkich aspektów życia Łodzi w dobie Wielkiej Wojny (1914-1918), które były ze sobą nierozerwalnie związane. Najważniejszym problemem badawczym, wymagającym wyjaśnienia, było przystosowanie się miasta i jego mieszkańców do szybko zmieniającej się sytuacji politycznej i wojskowej w związku z ewakuacją administracji carskiej oraz z początkiem i trwaniem okupacji niemieckiej. Po zajęciu miasta pr...
Marek Wilczyński ur. w Krakowie w 1959 r. studia na Uniwersytecie Jagiellońskim ukończył w 1982 r., stopień doktora (1991 r.) i doktora habilitowanego (2001 r.) uzyskał pracując w obecnym Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. W roku 2013 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Najważniejsze publikacje to Zagraniczna i wewnętrzna polityka afrykańskiego państwa Wandalów, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1994, Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e. Studium his...
W pracy obecnej wykorzystywałem dostępne mi źródła Biura Historycznego Sztabu Generalnego, Archiwum Wojskowego i oddziału archiwalnego Ministerstwa Spraw Zewnętrznych. Starałem się przedstawić przebieg walk od kwietnia do lipca 1919 r. w Małopolsce i na Wołyniu w ramach wyższych jednostek, a jako pierwszy, traktujący historię tych wypadków, nawiązać treścią do wydanych już przez innych autorów pamiętników z czasów poprzedzających. Na uchylenia od tej kierowniczej myśli pozwol...
Już od grudnia 1655 r. Toruń znajdował się w rękach szwedzkich i był strzeżony przez silną załogę. Gdy żywiołowe powstanie całego narodu polskiego przekonało „rozbójnika Europy”, króla Karola Gustawa, że ze swymi weteranami z trzydziestoletniej wojny nie jest w stanie utrzymać w uległości całej Rzeczypospolitej, wytrącony w ten bolesny sposób z „protektorskich” marzeń, musiał zaspokoić swój nienasycony apetyt tylko częścią zawojowanego w pierwszym zapędzie państwa. Powrócił...
Historia reform skarbowych w Polsce, której nie należy identyfikować z historią samej skarbowości, wiąże się z natury rzeczy z dziejami reform wewnętrznych Rzeczypospolitej. Łączność ta zupełnie jest zrozumiałą i konieczną, bo przecież rola skarbu zawiera się bez reszty w całokształcie funkcji organizmu państwowego, a przy tym jest to funkcja jedna z najważniejszych. Dlatego też historię reform skarbowych podzielić możemy – śladem epok wewnętrznych reform Rzeczypospolitej – n...
Oddajemy do rąk czytelników pracę Gustave’a Schlumbergera poświęconą dwunastowiecznym ekspedycjom militarnym króla Jerozolimy Amalryka I do Egiptu (1164-1169). Praca francuskiego historyka została opublikowana na początku XX wieku (1906) i chociaż od tego momentu minęło już sto lat, to jest ona wciąż cytowana przez współczesnych badaczy krucjat. Nic dziwnego, gdyż Schlumberger należał do grona wybitnych, wszechstronnie wykształconych historyków, którzy tworzyli francuską szko...
