Wiek XX określa się jako erę uchodźców. W Europie już na początku stulecia popłynęły fale uciekinierów przed czystkami etnicznymi, które towarzyszyły powstawaniu państw narodowych. Pod koniec wieku główną przyczyną przymusowych migracji był upadek systemu komunistycznego. Między tymi dwoma cezurami przez nasz kontynent przemaszerowały miliony uchodźców, zesłańców i wygnańców, wprawione w ruch przez totalitaryzm i wojny. Jan M. Piskorski napisał na ten temat fascynującą książk...
Nie trzeba przekonywać, iż Bolesław Leśmian jest jednym z najwybitniejszych poetów dwudziestego wieku. A mimo to nie doczekał się jeszcze pełnej krytycznej edycji swoich dzieł. Najwyższa pora nadrobić tę zaległość. Rozpoczynamy więc sześciotomowe wydanie Dzieł wszystkich od Poezji zebranych, gdzie znajdą się utwory z wszystkich wydanych osobno tomików Leśmiana (Sadu rozstajnego, Łąki, Napoju cienistego oraz pośmiertnie wydanej Dziejby leśnej). Dopełnieniem głównego zrębu po...
Warszawa lat trzydziestych XX wieku była miastem z pogranicza przeszłości i nowoczesności. Jeszcze świeciły w niej latarnie gazowe, a po kocich łbach jeździły dorożki, wozy towarowe ciągnięte przez perszerony, w większych ulicach hałasowały tramwaje. W tę przeszłość wjeżdżały automobile, sygnalizując swoją obecność dźwiękiem trąbek. Chodniki wypełniał tłum przechodniów, obok ludzi ubranych bogato widziało się kobiety w chustach na głowie, mężczyzn w czapkach maciejówkach, bro...
Voltaire'a znamy jako niezmordowanego propagatora Oświecenia, śmiertelnego wroga głupoty, zabobonu i przesądów. W skrytości ducha marzył zawsze o lepszym świecie, toteż nie wybaczał tym, którzy czynili go gorszym. Takiego właśnie Voltaire'a poznała dwudziestosześcioletnia Emilie du Chatelet, mężatka, matka, wielka dama. Ich związek nigdy nie był zwyczajnym romansem, łączyły ich bowiem głębokie powinowactwa umysłowe, byli partnerami, zachęcali się wzajemnie do pracy, byli swoi...
Próba historycznej analizy dziejów Rosji mająca na celu rzucenie światła na teraźniejszość. Autor, brytyjski historyk, koncentruje się na pięciu tematach: jak nakazami cara, a potem partii komunistycznej można było zarządzać jedną szóstą powierzchni ziemi, w jaki sposób międzynarodowa pozycja Rosji oddziaływała na jej rozwój społeczno-polityczny, dlaczego właśnie w Rosji, najbardziej zacofanym z wielkich mocarstw, wybuchła najradykalniejsza socjalistyczna rewolucja, jak potęż...
Ruth Benedict, klasyk antropologii amerykańskiej, znana jest polskiemu czytelnikowi jako autorka Wzorów kultury, które należą do kanonu lektur humanistycznych. Książka Chryzantema i miecz powstała jako owoc badań nad kulturą Japonii, które Benedict podjęła na zlecenie amerykańskich władz podczas drugiej wojny światowej. Choć napisana pół wieku temu, w innej rzeczywistości historycznej i gospodarczej, nadal pozostaje aktualnym i ciekawym „przewodnikiem po sposobie myślenia Jap...
Książkę tę, napisaną przez nieznanego dotąd w Polsce wybitnego włoskiego prozaika i eseisty, zaludnia tłum dziwnych postaci, panów w średnim wieku, mniej lub bardziej wykształconych, lepiej lub gorzej ubranych, a każda z tych postaci przeżywa swój dziwny epizod, czasami trwający całe lata. Przeżywa sytuacje szokujące i trudne do pojęcia. Bohaterami tych powieści, małych, z których każda zamyka się na dwóch stronach, są samotnicy, żyjący na peryferiach życia. W prosty, klarown...
Świeckie początki rycerstwa, rycerstwo a Kościół idea krucjatowa, ceremonia pasowania na rycerza, geneza turnieju rycerskiego, mitologia historyczna rycerstwa, heraldyka i heroldowie, koncepcja szlachectwa, herby, szlachectwo i honor, świeckie zakony rycerskie, wielkie widowiska, turnieje i uroczyste przysięgi, rycerstwo na wojnie- to rozdziały-tematy książki Maurice Keena.
Inkowie zajmują szczególne miejsce w masowej wyobraźni, związane z egzotyką, tajemnicą, bajecznym bogactwem. Równie fascynujące jak materialne pozostałości ich kultury są także intelektualne osiągnięcia ich cywilizacji. Inkowie stworzyli swoje imperium w bardzo krótkim czasie, zaledwie około stulecia, choć nie dysponowali żadną istotną przewagą technologiczną ani militarną. Źródło ich sukcesu tkwiło w zręcznej polityce wspieranej przez skuteczną propagandę, której jądro stano...
Biografia ta traktuje o kobiecie, która nie chciała zachowywać się odpowiednio do swojego stanu. Z godną podziwu pewnością siebie dążyła do celu sformułowanego dopiero przez ruch kobiecy XX wieku w haśle ,,samorealizacja" - i osiągnęła go. W książce Brigitte Hamann Elżbieta jest kobietą z krwi i kości ze swoją dumą, obsesjami, egzaltacją i uporem. Powszechnie znamy ją jako kobietę inteligentną, oryginalną, prekursorkę pewnych współczesnych zachowań. Faktycznie - pedantyczna...
Biografię jednej z najbardziej znanych polskich piosenkarek dwudziestego stulecia spisał syn artystki, Roman Frankl. Niebanalnie skonstruowana opowieść pozwala poznać radości i lęki dzieciństwa małej Marysi, podziwiać nastolatkę zapamiętale stepującą na stołach bielskiej szwalni, słuchać stremowanej panny Marii nagrywającej pierwszą piosenkę w katowickim studio radiowym, wreszcie towarzyszyć pani Marii w setkach wojaży po kraju i świecie. Wprawdzie czytelnik nie znajdzie tu m...
Przez całe życie James Schuyler, znakomity poeta amerykański, zafascynowany był światem dzieci, dziecięcą wrażliwością i wyobraźnią. A zwłaszcza sposobem, w jaki dzieci naśladują i zniekształcają język dorosłych, przywłaszczany z gazet, telewizji, filmowych dialogów. Właśnie językowa mimikra stanowi główny temat tej ironicznej, pełnej humoru powieści Alfred i Ginewra. Najważniejszy jest język, i to, co się z nim dzieje. A zatem deformacje języka dorosłych, a poprzez nie – jęz...
Subtelny portret literacki Jarosława Iwaszkiewicza przybiera tu forme relacji z podróży, jaką Iwaszkiewicz odbył w jesieni życia do Palermo. Uhonorowano go tam nagrodą literacką, co stało się dla niego sprawą osobistą, intymną wręcz, rozpatrywaną w kontekście spełnienia lub niespełnienia artystycznego. To liryczna opowieść o sensie życia, o istocie starości. Przenikanie się fikcji i faktu potęguje zbiór listów Iwaszkiewicza do autora, stanowiący swoiste dopełnienie powieści....
Twórczość Gaddy – mało w Polsce obecnego, a którego śmiało można nazywać klasykiem dwudziestowiecznej literatury – wymyka się prostym klasyfikacjom, stanowi zjawisko osobne. Pełna barokowego przepychu, z zadziwiającą szybkością zmieniająca tonację i nastrój wędrówka po bezmiarach ludzkiej samotności hipnotyzuje i oplata czytelnika. To jedna z dwóch najlepszych powieści Gaddy, gdzie na tle fikcyjnego państwa (po części wyśnionej Argentyny, po części widmowych Włoch), kluje się...
Książka Alana Barnarda jest jedną z najlepszych prac dotyczących historii i teorii antropologii, jakie ukazały się w ostatnich latach na świecie. Autor przedstawia w niej największe debaty, śledzi powstawanie różnych teorii i szkół myślowych, zarysowuje najważniejsze zagadnienia tej niezwykle intensywnie rozwijającej się dziedziny życia.
Karol Wielki z dynastii Karolingów, król Franków i Longobardów, od 800 roku cesarz rzymski. Jaki był? Głęboko pobożny, lecz zdolny do każdego okrucieństwa. Oddany chrześcijańskiej moralności, ale pełen namiętności do swoich konkubin. Tak w swojej ojcowskiej miłości zaborczy, że żadnej z córek nie pozwolił wyjść za mąż. Jego zawodem była wojna, domem - namiot polowy, odzieniem zbroja. Przez 64 lata panowania mieczem wywalczył królestwo, sięgające od Akwizgranu po Rzym, od Ebro...
Tekściarz to opowieść o Krzysztofie Dzikowskim, autorze wielu przebojów Czerwonych Gitar i Seweryna Krajewskiego, którego teksty śpiewali także: Ewa Bem, Piotr Cugowski, Anna German, Irena Jarocka, Anna Maria Jopek, Stenia Kozłowska, Czesław Niemen, Maryla Rodowicz. Jest on tez autorem programów kabaretowych napisanych dla klubów studenckich Stodoła i Hybrydy.
Boy – to prawdziwa kariera. W trzy czwarte wieku po śmierci być nadal w centrum rzeczy polskich, budzić najżywsze kontrowersje, jednoczyć i dzielić, być zarazem osobą i sztandarem – czego publicysta może chcieć więcej? Ale Tadeusz Żeleński to przede wszystkim pisarz i jako taki powinien być czytany. Jego różnorodne teksty, zebrane w tomie Mity i zgrzyty pod kątem stosunku do przeszłości i współczesności, wykazać mają klasę pisarską, konsekwencję i styl myślenia Boya: świadka ...
W trzecim tomie Dramatów znalazły się następujące utwory: Jan Maciej Karol Wścieklica, Wariat i zakonnica, Janulka, córka Fizdejki, Matka, Sonata Belzebuba, Szewcy, ocalałe fragmenty Nowej homeopatii zła, Straszliwego wychowawcy, Normalnego człowieka, Wampira we flakonie, Persy Zwierżontkowskiej, Tak zwanej ludzkości w obłędzie, dwa utwory autoparodystyczne Negatyw szkicu i Romans schizofrenika oraz dwa przekłady (polski i francuski) Szalonej lokomotywy, której oryginał zagin...
Tom Opium dwa oblicza Csátha. W pierwszej części garść najlepszych opowiadań, lirycznych i niepokojących zarazem, często inspirowanych psychoanalizą. Drugą część stanowią fragmenty dzienników, które pozwalają zajrzeć w głąb hiki autora – nasycony erotyzmem zapis życia artysty targanego typowymi dla przełomu wieków niepokojami, kronika szaleństwa , bezskutecznie walczącego z nałogiem. Całość dopełniają przenikliwy esej Elżbiety Cygielskiej oraz wygłoszona nad trumną Csátha mow...
Drugi tom Dramatów zawiera osiem utworów: W małym dworku, Niepodległość trójkątów, Metafizyka dwugłowego cielęcia (wraz z odnalezioną Przedmową), Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU, Kurka Wodna, Bezimienne dzieło, Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd, Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka. Powstały one w ciągu półtora roku: od stycznia 1921 do lipca 1922. Daniel Gerould zalicza je do dojrzałego okresu twórczości Witkacego
Molier znowu staje się autorem niepokojącym i drażliwym. Sięgają po niego reżyserzy różnych generacji, znajdując w jego komediach materiał do rozmowy o współczesności. Komediach? Coraz częściej na widowni przedstawień Molierowskich słychać nie śmiech, ale ciszę pełną napięcia i zaskoczenia. Coraz częściej reżyserzy (w Polsce i za granicą) akcentują prawdziwy dramat kondycji ludzkiej ukrytej pod żartami rodem z commedia dell’arte.
Albert Einstein był nie tylko jednym z największych uczonych w historii ludzkości, ale i postacią znaną na całym świecie: niewiele robiący sobie z konwenansów geniusz z grzywą białych włosów, ciepły, uśmiechnięty i życzliwy. Nigdy nie należał bez reszty do żadnej zbiorowości: ani do społeczności akademickiej, ani do narodu, ani do kraju. Czuł się obywatelem świata i dbał o swoją niezależność. Ale też angażował się w obronę słabszych bądź pozbawionych praw, nie patrzył obojęt...
