Tom Obcowanie. Manifesty i eseje jest zbiorem wypowiedzi programowych, esejów, notatek i rozmów, które koncentrują się wokół zasadniczych pytań o kondycję i kształt kultury na przełomie wieków XX i XXI. Zadającemu pytania i poszukującemu diagnoz autorowi kultura jawi się jako continuum, jako przestrzeń nieprzerwanej rozmowy teraźniejszości z przeszłością, jako dialog rozmaitych stanowisk i punktów widzenia. W części pierwszej autor zastanawia się nad stanem polskiej kultury p...
Autorzy zazwyczaj zaczynają od wierszy, ja na wierszach kończę. Zbieram więc te opublikowane w tomikach "Wiersze o muzyce ptaków", "Wiersze o wierszach", "Wiersze wojenne" (Wydawnictwo Sic!) i dopisuję dotąd nie opublikowane "Preludia", "Wiersze o życiu, wiersze o gwiazdach" i oto ta książeczka: plon ostatnich pięciu lat.
Wybucha zaraza. W jej ciszy i grozie rodzi się dziennik. Czyta się go jak powieść, gęstą, wielowarstwową, buszującą w czasie. Autorka sięga do wspomnień z dzieciństwa, by ze stękającej biedą poniemieckiej kamienicy w nadmorskim miasteczku wyprowadzić je na drogę, na której los spotyka narratorkę z postaciami z wielkiej historii, m.in. Lechem Wałęsą, Czesławem Miłoszem, Ryszardem Kuklińskim czy Janem Nowakiem-Jeziorańskim. Widziane z bliska sceny z najnowszych dziejów Polski p...
Wiersze wojenne Piotra Wierzbickiego zostały poświęcone dzieciństwu Autora w czasie II wojny światowej. Bohaterem tomu jest „wnuczek dziedzicowy”, opowiadający o życiu dworu w podkrakowskiej wsi. Na uwagę zasługuje wyjątkowy styl wierszy, utrwalona dziecięca wyobraźnia i pełne uczucia spojrzenie w przeszłość.
Gustave Flaubert debiutował powieścią Pani Bovary. Z obyczajów prowincji w wieku lat trzydziestu sześciu, ale nie był to pierwszy utwór, jaki wyszedł spod jego ręki. W dzienniku intymnym zanotował: „Mając dziesięć lat, marzyłem już o sławie, gdy nauczyłem się pisać, komponowałem. Odmalowywałem dla siebie zachwycające obrazy: roiłem o sali pełnej światła i złota, o oklaskach, wiwatach i laurach. Krzyczano: autor! autor! – autor to ja, to moje imię”. Pamiętniki szaleńca oraz Li...
Czas się nie zatrzymał w Europie. Nie będzie lepiej. Jesteśmy wciąż wolni. Mamy wciąż jeszcze rezerwy. Jest ciągle jeszcze z czego ustępować.To się wszakże kiedyś skończy. Gdy oddziały żandarmerii Europejskich Sił Zbrojnych (na które bezmyślnie się zgodzono) zaczną grasować w polskich miastach, gdy naszą policją i służbami specjalnymi pokieruje jegomość z Luksemburga na garnuszku niemieckiej dyplomacji, gdy unijny Minister Spraw Zagranicznych zaprosi do Polski – w ramach pr...
Literatura więzienna powstaje w wielu językach i mogłaby zapełnić ogromną bibliotekę. W książce Laury Quercioli Mincer omówione zostały więzienne narracje literatury polskiej, której wyjątkowość zdaje się podkreślać słynne zdanie z wystąpienia Józefa Piłsudskiego: „Przez dłuższy okres czasu więzienie było częścią kultury polskiej” (1925). Zawarte w tomie szkice, dotyczące zarówno więźniów politycznych i więźniów sumienia, jak i sprawców przestępstw kryminalnych, są świadectwe...
Jako doświadczenie globalne, pandemia jest przedmiotem globalnej debaty, która nas w dużej mierze omija, bo zbyt absorbujące jest to, co się dzieje w Polsce. Ale można tę skorupę bolesnej swojskości przebijać. A w każdym razie trzeba przynajmniej próbować, by zrozumieć, co się z nami dzieje. Po to jest ta książka. Jacek Żakowski (ur. 1957), komentator"Polityki", "Gazety Wyborczej" i Wirtualnej Polski, kierownik Katedry Dziennikarstwa Collegium Civitas, szef „ambasady” Con...
Nowa książka Jędrzeja Morawieckiego, autora znakomitego zbioru reportaży rosyjskich pt. ŁUSKANIE ŚWIATŁA (2010), jest wyzwaniem rzuconym tym wszystkim, którzy prawdziwego życia i prawdziwych wartości szukają na Dalekim, Bliskim lub Najbliższym Wschodzie. Stąd nieco przekorny tytuł GŁUBINKA – tak przecież zwykliśmy nazywać mityczną rosyjską prowincję, zapomniane przez Boga miejsca z dala od Moskwy, gdzie wprawdzie nie ma co jeść, ale ludzie pozostali ludźmi. Autor tymczasem pr...
Czterdzieści dwa listy Rilkego do Balladyny Kłossowskiej, matki malarza Balthusa, można czytać na wiele sposobów: jak dzieje romansu, jak świadectwo duchowości europejskiego modernizmu, jak spowiedź dziecięcia wieku, albo jak liryczny traktat estetyczny. Korespondencja z lat 1919-22, ułożona w cykl nie pozbawiony starannie budowanej dramaturgii, daje świadectwo nie tylko życia intymnego wybitnego poety, lecz staje się pretekstem do podjęcia wysiłku autoanalizy, a może i autok...
Ptaków słucham od dzieciństwa i nawet o niektórych pisywałem, co prawda prozą. Tamtego roku maj przyszło mi spędzać w Zakopanem. Przy pensjonacie stoi kilka drzew. Co dzień o świcie i wieczorem z samych czubków perorowały uparcie drozd i kos, osobno, na przemian, obaj mistrzowie w swojej klasie. Pomyślałem, że czas najwyższy, by im, a i całej reszcie, za wszystko serdecznie podziękować. I stąd ten zbiorek.
Polska nie jest wyjątkiem. Gdzie okiem sięgnąć, demokracja drży w posadach. Co gorsze, nie tylko demokracja. Cały ewoluujący od II wojny światowej porządek – polityczny, gospodarczy, społeczny, prawny i kulturowy – coraz bardziej się kruszy. Ale demokracja cierpi na tym najmocniej. Bo w powszechnym odczuciu to ona jest temu wszystkiemu winna. Niestety to prawda. Demokracja jest winna. Nie jako idea, bo żadnej lepszej ludzie nie wymyślili, ale jako system społeczny i instytucj...
NIEMAL WSZYSTKIE WIERSZE I ROZMOWY PRZEMYSŁAWA DAKOWICZA – ZEBRANE W JEDNYM TOMIE. Teksty z książek poetyckich Albo–Albo, Place zabaw ostatecznych, Teoria wiersza polskiego, Łączka, Boże klauny, Ćwiczenia duchowne. Poematy. Wśród rozmówców Tomasz Burek, Jarosław Marek Rymkiewicz, Jan Stolarczyk, Wojciech Kass, Barbara Schabowska, Robert Rutkowski i Maciej Robert. Skoro już jesteśmy przy nazwiskach współczesnych proroków, na chybił-trafił: Baudrillard, Derrida, Deleuze, Lyot...
Czternaście tekstów składających się na niniejszą książkę prezentuje w sposób niezwykle zajmujący i wieloaspektowy dzieło Przybylskiego, niektórzy autorzy koncentrują się na jednej pozycji (czasem jej fragmencie), inni dążą do szerszych diagnoz i rozpoznań, posługując się kryterium genologicznym bądź problemowym, lub prezentują nieznane dotąd wymiary i konteksty tej twórczości (np. korespondencję z Tadeuszem Różewiczem, okoliczności ostatniego okresu życia Przybylskiego). Ta...
„Moje kopytko” to ciąg dalszy książeczki „Lilianik”, która ukazała się w roku 2015, też w wydawnictwie „Sic!”. Główny bohater, który był wtedy małym, rozwydrzonym potworkiem, teraz, starszy o parę lat, objawia się jako buntownik, chłopak hardy i pyskaty. Wali ludziom prawdę w oczy, nic nie może go powstrzymać. Ale ludzie nie lubią, jak mówi im się prawdę prosto w oczy. Naraził się już wszystkim, a wciąż ani myśli przyhamować. Gdy sprowadził do szkoły dwóch kolegów z Rezerwatu...
Eseje te są zapisem wędrówek w różne zakola mroku, w różne strefy próbującej osaczyć nas zewsząd ciemności. Nie po to jednak, aby się tam zagubić, aby się zatracić w swoistej „religii” bezradności i grozy. Chodzi raczej o czyhanie na ciemność - o to, aby postępując śladami wielkich mistrzów, takich jak Kohelet, Szekspir albo Rothko, odkryć w niej negatywny warunek naszego „bycia-w-świecie”, potęgujący jego wartość, barwę i sens. I o to wreszcie, by wydobyć z przygodności istn...
Romantycy lubili się smucić. Czasami trochę udawali, co trafnie opisał Chateaubriand w Pamiętnikach zza grobu, śledząc recepcję Renégo. Czasami zaś z ogromną intuicją potrafili dostrzec i opisać obawy, które budzą się w nas wszystkich, kiedy słońce traci swój blask. Nie bez powodu zatem jedną z ich ulubionych metafor była metafora czarnego słońca. Odnajdywali ją w odległej tradycji – w Apokalipsie św. Jana, na rycinie Melencolia I Albrechta Dürera czy też w Mowie wypowiedzian...
Legendarna książka Marii Janion, zawierająca m.in. Zmierzch paradygmatu – jeden z najważniejszych polskich tekstów napisanych po 1989 roku. Autorka, mistrzyni trzech pokoleń humanistów, rozpatruje długo konstytuujący naszą tożsamość paradygmat romantyczno-symboliczny w kontekście nowej europejskiej rzeczywistości oraz nagłej ekspansji kultury masowej, proponując zastąpienie go Goetheańską ideą Bildung, czyli kształcenia nastawionego na formowanie osobowości, ponieważ świadoma...
To książka - gratka dla miłośników kotów i dobrej literatury. Elżbieta Isakiewicz, autorka miniatur literackich, powieści i zbiorów reportaży tym razem czyni swym bohaterem kota. „Kot stoi wyżej” – takim wnioskiem kończą się zawarte w książce krótkie anegdotyczne opowieści, przeplatane z życia wziętymi, reporterskimi w detalach historiami o kotach i ludziach, o ich wspólnej codzienności (ale też niecodzienności). Nie są to jednak słodkie kocie opowiastki! Jest w nich miejsce ...
Tom Zgiełk czasu – oprócz prozy tytułowej – zawiera jeszcze Teodozję i Znaczek Egipski, trzy prozy Mandelsztama z lat dwudziestych XX wieku w znakomitych przekładach Ryszarda Przybylskiego. Wszystkie trzy układają się w oryginalną wizję końca Imperium, która zainspirowała m.in. Juliana Barnesa, autora powieści pod zapożyczonym od Mandelsztama tytułem Zgiełk czasu. Wirtuozeria z pozoru luźnych fragmentów, napędzanych czysto poetycką energią przeistaczających się na naszych o...
Autorem tej chińskiej księgi, stanowiącej część podstawowego kanonu taoizmu jest najprawdopodobniej Lao Tsy, mędrzec, który mógł żyć w tym samym czasie, co Konfucjusz. Przedstawiamy nową angielską wersję, napisaną przez Ursulę K. Le Guin we współpracy z profesorem J.P. Seatonem, sinologiem z Uniwersytetu Północnej Karoliny w Chapell Hill, którzy uzupełnili enigmatyczny tekst swoimi przypisami i komentarzami. Ursula K. Le Guin – autorka książek Fantasy i SF, za które wielokr...
Ta książeczka to błyskotliwy esej, którego bohaterem jest Bóg, tak jak może Go malować agnostyk, poszukujący niedowiarek. Agnostyk ma świadomość, że na drodze czysto rozumowej nie da się ani potwierdzić istnienie Boga, ani mu zaprzeczyć. Za to pytanie „jaki Bóg jest, jeśli jest?” otwiera interesujące pole do popisu. Jeśli świat został stworzony przez Boga, musi nosić ślady intelektu Boga, mentalności Boga, gustów Boga. Z tych śladów właśnie Autor wyprowadza portret Boga. Różn...
W tomie Kwatera zmartwychwstałej pamięci zebrane zostały wszystkie (również te dotychczas nigdzie niepublikowane) eseje, reportaże oraz notatki diariuszowe Przemysława Dakowicza na temat prac poszukiwawczych i identyfikacyjnych prowadzonych przez zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka na powązkowskim Cmentarzu Wojskowym w Warszawie. Teksty z lat 2013–2017, będące zapisem przemian w obrębie zbiorowej pamięci, układają się w swoistą kronikę najważniejszych wydarzeń ostatniego pięc...
